سیاست‌های همدلانه جشنواره

گروه فرهنگ و هنر: نشست خبری دومین دوره جشنواره فیلم فجر در دولت اعتدال روز گذشته با صرف یک صبحانه کاری به میزبانی مدیران سی‌وسومین فستیوال سینمایی کشور و میهمانی خبرنگاران رسانه‌ها در هتل انقلاب برگزار شد. سیاست‌های اعلام شده از سوی علیرضا رضاداد حکایت از برگزاری جشنواره متفاوتی دارد. رویدادی که ویترین سینمایی دولت است و تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌های سینمایی دولت را در سالن‌های تهران و برخی از شهرهای کشور به نمایش می‌گذارد. روز گذشته دبیر جشنواره، اهالی رسانه را به همدلی دعوت کرد و از آنها خاضعانه کمک خواست. رویکردی که شاید در همین شروع ماجرا یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های سی‌وسومین دوره جشنواره فیلم فجر با سال‌های گذشته به شمار بیاید. چرا که در دولت گذشته همواره بین مدیران سینمایی و اهالی رسانه تقابل وجود داشته است.

۸۸ فیلم سودای سیمرغ، ۷۳ فیلم نگاه نو

علیرضا رضاداد دبیر سی‌وسومین دوره جشنواره فیلم فجر که سال گذشته هم این سمت را برعهده داشت در ابتدای این نشست خبری به تعداد فیلم‌های حاضر در رقابت‌ها اشاره کرد و گفت ۸۸ اثر در بخش سودای سیمرغ امسال ثبت‌نام کردند اما از این تعداد ۵۷ عنوان مورد بازبینی قرار گرفت و در نهایت ۲۲ فیلم به بخش مسابقه راه یافتند. او گفت که در بخش نگاه نو ۷۳ عنوان فیلم ثبت شد که تنها ۴۰ اثر واجد شرایط بودند و در نهایت ۱۱ فیلم برای این بخش انتخاب شدند.

اعتراض‌ها به تعداد فیلم‌های بخش مسابقه

چندسالی است که حجم اعتراض‌ها به انتخاب‌های بخش مسابقه جشنواره فجر بیش از حد معمول بوده است. در سال‌های گذشته گاهی بعد از اعلام فیلم‌های حاضر در بخش‌های مختلف و بسته شدن پرونده متقاضیان حضور در رقابت‌ها، فیلم‌هایی با لابی‌گری و رابطه‌بازی به رقابت‌ها اضافه می‌شدند و همین نکته یکی از انتقادهای جدی نسبت به جشنواره در سال‌های گذشته بوده است. انگار امسال هم این رویه وجود داشته و ظاهرا مشکلاتی را برای سازمان اجرایی جشنواره فجر ایجاد کرده است. در همین رابطه دبیر جشنواره درباره این اعتراض‌ها گفت: «۲۲ فیلم انتخاب شده است و احتمال دارد در صورت توافق با سازندگان، دو، سه فیلم به بخش خارج از مسابقه اضافه شود. امسال هیات انتخاب کار خیلی خوبی انجام داد، اما متاسفانه به مسیر دیگری رفت و به بخشی از اهدافمان نرسیدیم. قصد ما حرمت‌گذاری به پیشکسوتان بود ولی اصلا نیت نداشتیم بخشی به نام پیشکسوتان درست کنیم. اگر می‌خواستیم امسال نیز ۳۳ فیلم در مسابقه داشته باشیم حتما تعدادی از آثار می‌توانستند در این بخش حضور داشته باشند، اما ما با نظر هیات انتخاب از صاحبان فیلم‌ها اجازه گرفتیم تا بعضی از آثار در بخش خارج از مسابقه نمایش داده شوند ولی اصلا بنای جدایی پیشکسوتان را نداشتیم، همچنان‌که شرایط سنی در هر دو بخش خیلی متفاوت نیست.» وی با اشاره به غیبت برخی فیلمسازان گفت: «خیلی طبیعی است از میان حجم متقاضیان، تعدادی به جشنواره راه پیدا نکنند. البته آقای خسرو سینایی خودشان تمایل چندانی نداشتند که فیلم‌شان داوری شود. از سوی دیگر ما هم نمی‌خواستیم فیلم بعضی دوستان را بدون اجازه به بخش خارج از مسابقه ببریم و از آنها اجازه گرفتیم تا این اتفاق بیفتد.» رضاداد از رسانه‌ها درخواست کرد حساسیت جامعه هنری را در نظر بگیرند و متوجه باشند که همه در شرایط آسیب‌پذیری قرار داریم و گاهی برخی واژگان یا پرسش‌های نابهنگام می‌تواند باعث رنجش هنرمندان بشود.

او گفت که نگران جشنواره نیستم بلکه نگران به‌هم خوردن فضای همدلی هستم، چرا که ما جشنواره را برای ایجاد فضای همدلی و رقابت موثر برای ارتقای کیفی آثار برگزار می‌کنیم.

دبیر جشنواره فیلم فجر در پاسخ به پرسشی درباره راه نیافتن برخی فیلم‌های مهم به جشنواره امسال هم گفت: این تعبیر را نمی‌پسندم. به انتخاب هیات انتخاب احترام بگذاریم و تا وقتی تمام فیلم‌ها را ندیده‌ایم، قضاوت نکنیم. هیات انتخاب بدون هیچ ملاحظه‌ای فیلم‌ها را دیده‌اند. فیلم‌هایی هم که انتخاب نشده‌اند حتما اکران می‌شوند، چرا که بعضی از آنها برای رونق سینمای ایران بسیار لازم هستند، اما ارزیابی درباره فیلم‌ها را به بعد از دیدن همه آثار موکول کنیم.

برگزاری جشنواره فجر در همه استان‌ها

یکی از ایرادهایی که جشنواره فجر سال‌ها است با آن دست و پنجه نرم می‌کند مشخص نبودن شرایط برگزاری جشنواره در استان‌های مختلف است. در این دوره اما رضاداد قول داد که به شرط تامین منابع مالی، سی‌وسومین دوره جشنواره فجر در همه استان‌ها برگزار شود و همه مردم ایران فرصت دیدن فیلم‌ها را در دوره ۱۰ روزه جشنواره داشته باشند. او در این باره گفت: «هر استانی که بتواند منابع مالی را تامین کند، ما هم تمام قد در خدمتیم. همچنان‌که در مشهد این موضوع به یک مطالبه عمومی تبدیل شده بود. به هر حال سنت همین است و اگر منابع استانی فعال شود دبیرخانه جشنواره کمک می‌کند، ‌اما از سوی دیگر ما امانت‌دار صاحبان آثار هستیم و نه مالک فیلم‌ها و باید میان صاحبان آثار توافق انجام بشود. حتی برای نمایش فوق‌العاده یک فیلم صاحبان اثر باید اجازه بدهند.» دبیر جشنواره اما یک مساله را خط قرمز نمایش آثار در استان‌ها دانست: «داوری فیلم‌ها در استان‌های مختلف جزو خط قرمز‌های ما است. بنا بر این است تا داوری جداگانه‌ای انجام نشود، اما خوشحالیم فضای پرنشاط جشن‌های انقلاب در دیگر استان‌ها نیز به‌وجود می‌آید.» در انتهای نشست دیروز خبرنگاران به سوال مهمی اشاره کردند.سوالی که دغدغه بسیاری از سینماگران و اهالی رسانه است. آنها پرسیدند آیا به‌دلیل حواشی اکران برخی فیلم‌ها در جشنواره‌ سال گذشته، امسال از نمایش فیلم‌هایی که ممکن است حاشیه ایجاد کنند پیشگیری شده که به جشنواره راه نیافتند؟ و رضاداد اما به این سوال پاسخ روشنی نداد.