معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای روشن شدن افکار عمومی، نحوه توزیع یارانه مطبوعات و دلایل شفافیت آن را توضیح داد.
به گزارش روابط عمومی معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، در پی مطالبی که روزهای گذشته در برخی رسانه‌ها در خصوص آیین‌نامه نحوه توزیع یارانه مطبوعات و همچنین یارانه پرداختی به نشریات استانی آمده است توضیح نکات زیر ضروری به نظر می‌رسد:
۱. پرداخت یارانه برای اولین‌بار در تاریخ کشورمان بر اساس ضابطه اعلامی صورت می‌گیرد. ضابطه شفاف علاوه بر پاسخگویی مستمر، مانع از بی‌عدالتی، اعمال سلیقه و روابط متکی بر رانت می‌شود. اعلام علنی ضابطه و سپس اعلام ارقام، جلوه‌ای از شفافیت است که خود دروازه عدالت تلقی می‌شود.
۲. در آیین‌نامه مذکور تصریح شده است که رفع عیوب، اصلاحات و تکمیل آن به مرور صورت می‌گیرد. کما اینکه کارگروه «اقتصاد مطبوعات» که متشکل از چهره‌های مطبوعاتی است، با دریافت بازخوردهایی از همکاران مطبوعاتی در حال تکمیل این آیین‌نامه هستند.
۳. مراجعه به اظهارات مدیران مسوول نشریات کشور که پس از اعلام ضابطه یا اعلام ارقام در رسانه‌ها منعکس شد نشان می‌دهد این مدل مورد استقبال اکثریت مطبوعات قرار گرفته است. راستی‌آزمایی این ادعا با یک جست‌وجوی ساده در فضای مجازی به دست می‌آید.
۴. نقاط قوت آیین‌نامه یاد شده علاوه بر شفافیت به شرح زیر است. این محورها برای نخستین ‌بار به اجرا گذاشته می‌شوند که اهل فن می‌دانند توجه به هریک از شجاعت‌مدیریتی این وزارتخانه حکایت دارد:
۱- حذف تدریجی مطبوعات دولتی از دریافت یارانه که با هدف کمک به مطبوعات بخش خصوصی صورت می‌گیرد.
۲- اعتماد به جامعه مطبوعات (قبول خوداظهاری) و در عین حال برخورد قاطعانه با ناسالمی‌هایی که متاسفانه در حال تبدیل شدن به هنجار بود. (اعلام تیراژهای دروغین توسط معدود مدیران نشریات و چاپخانه‌ها) دولت راستگویان مکلف است علاوه بر شفافیت و صداقت، زمینه‌ها و علل بی‌صداقتی آحاد ملت را مانع شود.
۳- جلوگیری از ورود کسانی که به بهانه کار فرهنگی، اما با هدف دریافت یارانه مطبوعات وارد این جرگه می‌شوند (نصاب‌هایی برای شروع حمایت از روزنامه، هفته‌نامه، ماهنامه و... ذکر شده است).
۴- رفتار مساوی با نشریات استانی. قبلا نوبت‌های واریز یارانه برای نشریات سراسری بیشتر از نشریات استانی بود و همین مرکزگرایی، یکی از علل درخواست‌های متزاید سراسری شدن نشریات استانی بود؛ نکته‌ای که آمایش سرزمینی در حوزه فرهنگ و همچنین توسعه فرهنگی- اجتماعی مناطق را به‌طور جدی تهدید می‌کند.
۵- توجه به کیفیت محتوایی به جای محاسبه صرفا کمّی و همچنین اعلام روشن شاخص‌ها و اعلام ترکیب کمیته‌ای ۵ نفره و صنفی که از اعمال سلیقه مستقیم دولت جلوگیری کند.
۶- تاثیرپذیری مستقیم از هیات نظارت بر مطبوعات به عنوان بالا‌ترین مرجع نظارت بر رسانه‌ها.
۷- تلاش برای ارتقای حرفه‌ای مطبوعات. در حالی که روزنامه‌های تک‌برگی و با تیراژ بسیار پایین، حیثیت مطبوعات را زیر سوال می‌برند، اعلام استانداردهای حداقلی و زمان اعمال آن (زمستان سال‌جاری) سبب می‌شود تحرکی برای رفع این آسیب صورت گیرد.
۸- در کلیه موارد به جای «عقاب بلا بیان»، شاخص‌ها و معیارها و زمان اجرای آن به صورت صریح گفته شده است تا مطبوعات بتوانند رفتار خود را تنظیم کنند.
۹- یارانه هر نشریه صرفا به حساب صاحب امتیاز واریز می‌شود.
۱۰- فرمول نحوه محاسبه یارانه در آیین‌نامه موصوف به‌طور دقیق بیان شده است. این فرمول تابعی از تعداد شماره منتشر شده در ۶ ماه اول، قطع نشریه، میانگین صفحات، معدل تیراژ و خصوصی یا دولتی بودن نشریات است.
۱۱- همچنان که در فهرست ارقام تخصیص یافته یارانه مطبوعات استانی برای ۶ ماهه اول اعلام شد، مبانی محاسبه (تعداد شماره، میانگین صفحات و دولتی یا خصوصی بودن نشریه) به تفکیک هر نشریه اعلام شده است تا چنانچه در اطلاعات ورودی، اشتباهی رخ داده باشد، احقاق حق شود.
۱۲- تا کنون فقط به نشریاتی که مکاتبه و پیگیری می‌کرده‌اند یارانه تعلق می‌گرفته است، اما یکی از اهداف اعلام علنی ضابطه و همچنین فهرست ارقام، منظور داشتن نشریاتی است که بی‌اطلاع از این حق بوده‌اند یا پیگیری‌های مداوم و بعضا مغایر کرامت انسانی را مطابق شأن خود نمی‌دانسته‌اند.
۱۳- در فهرست اعلامی، مبالغ دریافتی در تیر ماه سال‌جاری نیز اعلام شده است. همچنان‌که ملاحظه می‌شود این ارقام برای بعضی نشریات به طرزی غیرمنطقی، زیاد یا کم است. در پرداخت جدید، این ارقام به‌عنوان علی‌الحساب منظور شده و از سهمیه ۶ ماهه آن (مطابق فرمول اعلامی) کسر شده است.
۱۴- ممکن است گفته شود مبلغ دریافتی یک نشریه نسبت به دوره‌های قبل، کمتر شده است. این قیاس، ملاک درستی برای تداوم رویه غلط نیست، بلکه مقایسه نشریات با یکدیگر روشی منطقی است که اداره کل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی آمادگی رسیدگی به آن را دارد.