مانور سینمای ایران در جشنواره ونیز

دنیای اقتصاد: جشنواره فیلم ونیز علاوه‌بر اعتبار ذاتی خود، در سال‌های گذشته سکوی پرتاب بسیاری از فیلم‌ها برای حضور و موفقیت در سایر جشنواره‌های بین‌المللی بوده است و همین دلیل بر حساسیت و اهمیت آن می‌افزاید. هفتاد و چهارمین دوره این جشنواره که از امروز آغاز می‌شود، برای سینماگران کشورمان ویژگی دوچندانی دارد؛ از یک‌سو دو فیلمساز کشورمان در آن حضور دارند و از سوی دیگر رخشان بنی‌اعتماد کارگردان و فیلمنامه‌نویس ایرانی یکی از داوران بخش مسابقه افق‌های آن را عهده‌دار است. «بدون تاریخ، بدون امضا» به کارگردانی وحید جلیلوند و تهیه‌کنندگی علی جلیلوند یکی از ۲۰ فیلم‌ بخش افق‌های این دوره جشنواره ونیز به‌شمار می‌رود.

این فیلم با بازی امیر آقایی، هدیه تهرانی و نوید محمدزاده درباره کاوه نریمان یکی از پزشکان پزشکی‌قانونی است که در محل کارش با جسدی مواجه می‌شود که وی را پیش از این می‌شناخته است و حالا برای تشخیص علت مرگ او دچار مشکلاتی می‌شود. برادران جلیلوند دو سال پیش نیز با فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» در بخش افق‌های جشنواره ونیز رقابت کردند. «ناپدید شدن» به کارگردانی علی عسگری، دیگر نماینده ایران در بخش افق‌هاست. داستان اولین فیلم بلند سینمایی عسگری در یک شب سرد زمستانی در تهران روی می‌دهد و درباره دو زوج جوان است که با یک مشکل بزرگ روبه‌رو می‌شوند و تنها چند ساعت برای حل این مشکل وقت دارند. صدف عسگری، امیررضا رنجبران، نفیسه زارع و محمد حیدری بازیگران فیلم «ناپدید شدن» هستند. عسگری پیش از این با فیلم کوتاه «بچه» در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه جشنواره ونیز حضور داشته است. او همچنین سابقه دوبار حضور در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه جشنواره کن با فیلم‌های «بیشتر از دو ساعت» و «سکوت» و حضور در جشنواره‌های ونیز و ساندنس را دارد.

رخشان بنی‌اعتماد کارگردان و فیلمنامه‌نویس ایرانی یکی از داوران بخش مسابقه افق‌های این دوره جشنواره است و جانی آمیلو کارگردان ایتالیایی ریاست داوران این بخش را برعهده دارد. امی‌کانان‌مان کارگردان آمریکایی، مارک کازینز کارگردان و فیلمنامه‌نویس ایرلندی-اسکاتلندی، آندره دوپرا فیلمنامه‌نویس و آرشیتکت آرژانتینی، فین تروش کارگردان و فیلمنامه‌نویس بلژیکی و ربکا زلوتوسکی فیلمنامه‌نویس و کارگردان فرانسوی فهرست داوران بخش افق‌های جشنواره ونیز ۲۰۱۷ را کامل می‌کنند. داوران این بخش برندگان جوایز بهترین فیلم، بهترین کارگردان، جایزه ویژه هیات‌داوران، بهترین بازیگر مرد، بهترین بازیگر زن، جایزه بهترین فیلمنامه و بهترین فیلم‌ کوتاه را انتخاب می‌کنند. بخش «افق‌ها» اوریزونتی بخشی است که به فیلم‌هایی از گرایش‌های جدید دنیای سینما بدون توجه به ژانر یا مدت زمان آنها اختصاص دارد؛ آثاری که سعی کرده‌اند هنر سینما را دوباره تعریف کنند، در این بخش نمایش داده می‌شوند. این بخش پذیرای تمام آثار از فیلم‌های بلند و نیمه‌بلند و کوتاه است و حداکثر ۲۱ فیلم را به‌صورت رقابتی و غیررقابتی شامل می‌شود. در هفتاد و چهارمین دوره این جشنواره دو فیلم ایرانی با ۱۸ فیلم دیگر در این بخش رقابت می‌کنند.

مسابقه بین‌المللی

امسال در بخش مسابقه بین‌الملل ۲۱ فیلم برای دریافت جایزه شیر طلای جشنواره ونیز رقابت می‌کنند که «کوچک کردن» فیلم افتتاحیه جشنواره یکی از آنهاست. تازه‌ترین ساخته الکساندر پین کارگردان آمریکایی ۲۲ دسامبر (اول دی) در فصل جوایز سینمایی در آمریکای‌شمالی روی پرده می‌رود و انتخاب آن به‌عنوان فیلم افتتاحیه جشنواره ونیز می‌تواند شانس موفقیت در جوایز اسکار امسال را بیشتر کند. کمدی سیاه «کوچک‌کردن» درباره مردی با بازی مت دیمن در آینده نه‌چندان دور است که به این فکر می‌کند اگر اندازه بدن خودش را کوچک کند، زندگی‌اش چگونه خواهد شد. لورا درن، کرستن ویگ، کریستوف والتس و جیسن سودکیس دیگر بازیگران این فیلم هستند. «Suburbicon» به کارگردانی جرج کلونی، «مادر!» تازه‌ترین ساخته دارن آرونوفسکی و «شکل آب» ساخته گی‌یرمو دل تورو، از دیگر رقبای آمریکایی جایزه شیر طلایی در بخش مسابقه بین‌الملل این دوره جشنواره ونیز هستند. هر سه فیلم برای اولین‌بار در دنیا در لیدو روی پرده می‌روند و سپس در جشنواره تورنتو به نمایش درمی‌آیند.

«مکتوب، عشق من» به کارگردانی عبدالطیف‌کشیش و مارتین مکدانا با تریلر سیاه «سه بیلبورد بیرون ابینگ، میزوری» شانس خود را امتحان می‌کنند. همچنین «لین آن پیت» تازه‌ترین ساخته اندرو‌های فیلمساز بریتانیایی دیگر فیلم بخش مسابقه بین‌الملل است. پل شریدر با «اولین اصلاح‌شده» نیز در این بخش حضور دارد. پائولو ویرزی، فیلمساز ایتالیایی کمدی‌درام انگلیسی‌زبان «اهل تفریح» را به لیدو می‌آورد. «هانا» به کارگردانی آندرا پالائورا دیگر فیلم ایتالیایی بخش مسابقه بین‌الملل جشنواره ونیز امسال است. «جریان انسانی» به کارگردانی ای‌وی‌وی هنرمند معترض چینی، «قتل سوم» ساخته کوریدا هیروکازو کارگردان ژاپنی و «اکس لیبریس: کتابخانه عمومی نیویورک» به کارگردانی فردریک وایزمن، از دیگر فیلم‌های مطرح بخش مسابقه بین‌الملل هستند.

قدردانی از دو بازیگر کهنه‌کار

جین فاندا و رابرت ردفورد امسال در جشنواره فیلم ونیز جایزه شیر طلای یک عمر دستاورد را دریافت می‌کنند. در همین حال فیلم «ارواح ما در شب» با بازی این دو که تولید شرکت نت‌فلیکس است، اولین‌بار در دنیا در بخش خارج از مسابقه جشنواره نمایش داده می‌شود. «ارواح ما در شب» به کارگردانی ریتش باترا روز یکم سپتامبر (۱۰ شهریور) در پلاتزو‌دل سینما روی پرده می‌رود. پیش از آن مراسم اعطای جایزه به دو چهره نمادین آمریکایی برگزار می‌شود. «ارواح ما در شب» به تهیه‌کنندگی شرکت وایلدوود اینترپرایز متعلق به ردفورد، اولین همکاری مشترک ردفورد و فاندا بعد از «سوارکار الکتریکی» (۱۹۷۹) است. آنها پیش از آن در فیلم «پابرهنه در پارک» (۱۹۶۷) هم مقابل هم ایفای نقش کردند.

«ارواح ما در شب» از روی رمانی نوشته کنت هاروف ساخته شده است. داستان در کلرادو روی می‌دهد و از دیدار غیرمنتظره ادی‌مور (فاندا) با یکی از همسایه‌ها به نام لوییس واترز (ردفورد) شروع می‌شود. همسر ادی سال‌ها پیش مرده است، همین‌طور همسر لوییس، با اینکه آنها سال‌هاست در شهری کوچک در یک محله زندگی می‌کنند، اما تا پیش از این کمتر با هم در تماس بودند.ردفورد ۸۰ ساله در ۱۹۸۱ برای فیلم «مردم عادی»، اولین تجربه کارگردانی خود برنده اسکار بهترین کارگردانی شد و سال ۲۰۰۲ یک جایزه افتخاری اسکار را دریافت کرد. «بوچ کسیدی و ساندنس کید»، «همه مردان رئیس‌جمهور» و «طبیعی» از دیگر فیلم‌های ردفورد در مقام بازیگر است.فاندا تاکنون هفت‌بار نامزد دریافت جایزه اسکار بوده و دو بار برای فیلم‌های «کلوت» (۱۹۷۱) و «بازگشت به خانه» (۱۹۷۸) برنده اسکار بهترین بازیگر زن شده است. هفتاد و چهارمین دوره جشنواره فیلم ونیز ۳۰ اوت تا ۹ سپتامبر (۸ تا ۱۸ شهریور) برگزار می‌شود.