ورود فیلم‌های خارجی به چرخه اکران

گروه فرهنگ و هنر: چرا فیلم‌های خارجی در چرخه اکران سینمای ایران قرار نمی‌گیرد؟ این سوالی است که مدت‌هاست ذهن اهالی سینما را به خود مشغول کرده است. در پاسخ این سوال عده‌ای موافق اکران فیلم خارجی هستند و عده دیگر مخالف. آن عده مخالف بحث کمبود سالن‌های نمایش در کشور را مطرح می‌کنند و اینکه به تعداد کافی فضا برای نمایش فیلم خارجی نیست تا بتوانیم این فیلم‌ها را درکنار محصولات سینمای ایران روی پرده بفرستیم. آن عده دیگر که موافق این کار هستند بحث وجود رقیب برای رشد سینمای ایران را مطرح می‌کنند.

به تازگی از شورای صنفی نمایش خبر رسیده است که این شورا بنا دارد به فیلم‌های خارجی مجوز رسمی اکران در سینماها را بدهد. سخنگوی شورای صنفی نمایش اعلام کرد از این پس فیلم‌های خارجی با دریافت پروانه نمایش از ارشاد و حواله نمایش از شورای صنفی نمایش می‌توانند در سینماهای کشور اکران شوند. غلامرضا فرجی سخنگوی شورای صنفی نمایش در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با اشاره به جلسه شورای صنفی نمایش بیان کرد: از این پس فیلم‌های خارجی با دریافت پروانه نمایش از وزارت ارشاد و حواله نمایش از شورای صنفی نمایش می‌توانند در سینماهای کشور اکران شوند. حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی در دیدار صبح روز سه‌شنبه ۲۷ اردیبهشت‌ماه با اعضای شورای مرکزی پخش‌کنندگان سینمای ایران در پاسخ به پرسش اعضای شورا مبنی بر تمایل سازمان سینمایی بر اکران فیلم‌های خارجی گفت: این امر با توجه به کمبود فضا و سالن برای اکران فیلم‌های ایرانی در اولویت نیست، با این وجود مساله اکران فیلم‌های خارجی و اتخاذ تصمیم مناسب در دست بررسی است.

ماجرای مصوبه‏ اخیر چیست؟

در پی اظهارات اخیر سخنگوی شورای صنفی نمایش مبنی بر اینکه هر سینمایی که متقاضی اکران فیلم خارجی است باید از وزارت ارشاد و شورای صنفی نمایش مجوز بگیرد، براساس پیگیری «ایسنا» گویا شورای‌عالی تهیه‏کنندگان سینما، این موضوع را برای اجرایی شدن پیگیری کرده است. علیرضا داوودنژاد یکی از اعضای شورای‌عالی تهیه‏کنندگان سینما به «ایسنا» گفت: این مصوبه اخیر شورای صنفی نمایش به نمایش‏های محدود فیلم‏های خارجی مربوط می‏شود که در بعضی از سالن‏ها به‌صورت تک سانس یا در قالب «سینما تک»‏ها فیلم خارجی به نمایش می‏گذارند و در راستای پیگیری اعضای شورای‌عالی تهیه‏کنندگان مقرر شد طبق مصوبه شورای صنفی برای اکران بعضی فیلم‏های خارجی ضروری باشد که فیلم‏ها مدارک حقوقی و قانونی برای نمایش ارائه کنند و بعد حتما باید پروانه نمایش بگیرند و ضمنا بدون‏ حواله شورای صنفی نمایش حتی برای یک سانس هم نمی‏توانند، اکران کنند!

او تاکید کرد: به صلاح سینمای ایران نیست که این فیلم‏ها بدون طی کردن مراحل قانونی و بدون نظارت شورای صنفی نمایش اکران شوند. داوودنژاد در پاسخ به اینکه آیا همچنان مخالف اکران گسترده فیلم خارجی است، پاسخ داد: من مخالف قطعی اکران فیلم خارجی نیستم بلکه موافق رقابت هم هستم اما تاکید دارم که واردات و نمایش فیلم خارجی باید به‌گونه‏ای باشد که موجب تقویت و رشد سینمای ایران شود، بنابراین باید ظرفیت اکران و نمایش در داخل کشور برای فیلم ایرانی به میزان کافی فراهم باشد تا اگر فرصت نمایش فیلم خارجی پیش‌آمد، رقابت سالمی اتفاق بیفتد.

ادامه یک سیکل معیوب

با همه این اجازه‌هایی که تلویحا یا رسما صادر شده اکران نشدن فیلم‏های خارجی در سینماهای کشور همچنان ادامه دارد. موضوعی که در صورت وقوع به اعتقاد بسیاری از کارشناسان می‌تواند به اقتصاد سینمای ایران کمک کند. درحالی‌که متاسفانه برخی از متولیان امر بر این باورند فیلم‏های خارجی رقیب فیلم‏های داخلی‏اند و به همین دلیل نباید اکران شوند تا مبادا فیلم‏های داخلی از رونق بیفتند، این در حالی است که اکران فیلم‏های خارجی قطعا می‏تواند موازنه اکران را در سینمای ایران برقرار سازد چراکه واقعیت امر آن است که سینمای ایران همچنان به اکران فیلم‏های خوب خارجی نیازمند است.

نمایش فیلم‏های خارجی به نفع سینمای ملی است

عبدالله اسفندیاری: اکران عمومی فیلم‏های خارجی با توجه به ظرفیت محدود سالن‏های نمایش در ایران ظلمی است به فیلم‏های داخلی. مگر اینکه بسیار محدود و حساب شده باشد. قبل از انقلاب سینمای ایران در رقابت با فیلم‏های دست‌چندم خارجی ورشکست شد؛ یعنی سال ۵۶ به‌طور رسمی سینمای ایران از بین رفت. به همین دلیل بعد از انقلاب این قضیه در انحصار فارابی قرار گرفت و قرار شد که فقط فیلم‏های خوب وارد چرخه اکران شود. به هر حال نمی‏شود در را باز کرد و به بخش خصوصی که فقط به دنبال منافع مادی است اجازه داد هر فیلمی را وارد بازار کند چون در این صورت قطعا به دنبال فیلم‏های سخیف خارجی می‏روند و آنها را با مبلغی خریداری و وارد سینمای ایران می‏کنند.

البته مسلما سینماداران طرفدار اکران فیلم‏ خارجی و رونق سینماها هستند، اما باید در این بین به صنعت سینمای داخلی هم توجه کرد. قطعا ما نیاز به اکران فیلم‏های خارجی به شکل گسترده داریم. چون باید با سینمای دنیا و پیشرفتش آشنا شد. البته از طریق DVD، اینترنت و… هم می‏توان از سینمای جهان خبردار شد، اما باید فیلم‏های ارزشمند جهانی را در پرده بزرگ هم دید، منتها کنترل شده و به نفع سینمای ملی. ان‌شاءالله هر زمان که تعداد سالن‏ سینما به اندازه مطلوب رسید فیلم‏های خارجی (باز هم در صورت کنترل) می‏تواند در شکل گسترده‏تری به اکران عمومی برسد. به این خاطر که سینمای غرب و به‌خصوص هالیوود به خودی خود سینمای کشورهای اروپایی را هم نابود کرده. الان بیشتر سالن‏های کشورهای اروپایی در اختیار فیلم‏های آمریکایی است، بنابراین تولیدات ملی‏شان را نابود کرده. فیلم هم مانند محصولات مادی است. روی محصولات مادی کنترل می‏شود، گمرک گرفته می‏شود و…. تنها به این خاطر که تولید داخلی حفظ شود.

متولیان سینما باید طرحی نو راه‏اندازی کنند

سیف‏الله‌صمدیان: ویژگی اصلی سینما در مقایسه با تلویزیون یا شبکه نمایش خانگی شکل نمایش و برخورد مخاطب با آن است. هر محدودیتی چه در بعد کیفیت نمایش، امکانات سالن‏ها و… روی اصل سینما و لذتی که مخاطب از دیدن فیلم می‏برد تاثیر می‏گذارد. متاسفانه قوانینی که برای خودمان به بهانه‏ها و در دوره‏های مختلف ایجاد کردیم کارکرد موفقی نداشتند. متولیان سینما باید طرحی نو راه‏اندازی کنند. وی با تاکید بر اینکه فیلم‏های خارجی را اکران عمومی نکنیم تا فیلم‏های داخلی رونق بگیرد معقول نیست. چون تماشاچی در عرصه گسترده سینماست که می‏تواند درک درستی از ملیت سینمای خود داشته باشد. مثلا الان وقتی تیم والیبال ایران با قدرت‏های بزرگ جهان رو در رو می‏شود حتی شکست‏هایش هم برایمان آموزش‌دهنده و طبیعی است. سینما هم به همین صورت.

با بستن در سینما به روی فیلم‏های خارجی نمی‏توانیم واقعیت سینمای جهان را درک کنیم و سالن‏ها حتی برای فیلم‏های داخلی هم پررونق نخواهد بود. الان سینمای ایران نیاز دارد که امکانات نمایشی‏اش را به لحاظ کیفیت و… فراهم کند و از نمایش فیلم خارجی در سالن سینماها نترسد. مطمئنا وقتی رفتن به سینما عادت هفتگی مردم شد، فیلم‏های داخلی هم جای خود را در دل مردم بیشتر باز می‏کند. سیمای این کشور سیاست غلطی داشته و در بسیاری از مواقع مردم نمی‏توانند واقعیت زندگی خودشان را در تلویزیون ببینند. بر همین حساب مردم به عادت دیدن فیلم‏های زیرزمینی عادت می‏کنند. طبعا همه قبول دارند که خشونت و صحنه‏های غیراخلاقی در تلویزیون پخش نشود، اما این قضیه باید با سیاست‌گذاری‏هایی درست اعمال شود. بنابراین باید تمهیداتی اندیشیده شود که فیلم‏های روز جهان را در فضای بهتری ببینیم. چون در این صورت مخاطب به سمت سینما گرایش پیدا می‏کند.