صنعت لامپ و روشنایی خاموش نشود

گروه صنعت و معدن- مشکلات صنعت لامپ و روشنایی را نیم سوز کرد. افزایش بی‌رویه قاچاق لامپ‌های کم‌مصرف از یک سو و رشد هزینه‌های تولید از سوی دیگر از جمله مشکلاتی است که موجب شده تا تنها نیمی از نیاز بازار از طریق تولیدات داخلی تامین شود و نیمی دیگر از طریق قاچاق. نیم سوز شدن این صنعت در حالی است که فعالان این بخش از خاموش شدن کلی این بخش با ادامه شرایط کنونی خبر می‌دهند. اختصاص نیمی از بازار به لامپ و روشنایی‌هایی که به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود در حالی است که تاکنون بارها مسوولان بر غیر استاندارد بودن این روشنایی‌ها تاکید کرده‌اند، اما اقدام اساسی برای جلوگیری از ورود آنها به کشور صورت نگرفته است، با این شرایط این سوال پیش می‌آید که چند درصد از لامپ‌های مصرفی در خانه‌ها استاندارد است و چرا تاکنون راهکاری برای جلوگیری از ورود این روشنایی‌ها به کشور صورت نگرفته است.

علاوه بر قاچاق، عدم تخصیص ارز با نرخ مرجع به تولیدکنندگان این بخش نیز موجب شده تا هم‌اکنون فعالان این بخش در تامین مواد اولیه مورد نیاز با مشکل مواجه شوند. عدم تخصیص ارز به تولید‌کنندگان لامپ و روشنایی در حالی است که براساس اولویت ۱۰ گانه صورت گرفته فعالان این صنعت در اولویت چهارم قرار گرفته‌اند که با این شرایط باید ارز با نرخ مرجع در اختیار آنها قرار گیرد؛ با این حال با وجود اینکه بارها وزیر صنعت، معدن و تجارت از تخصیص ارز مورد نیاز به بخش صنعت خبر داده و عنوان کرده بود که تولید‌کنندگان در این خصوص با مشکل مواجه نخواهند شد دست فعالان این بخش نیز مانند سایر تولیدکنندگان به ارز مرجع نرسیده است.

سلطه لامپ‌های قاچاق بر بازار

احمد محسنی، ‌دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ و روشنایی با اشاره به اینکه در حال حاضر وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تولید ۴۰۰ میلیون لامپ پروانه بهره‌برداری صادر کرده است، گفت: نیاز کشور ۷۰ تا ۸۰ میلیون است که با این شرایط می‌توان گفت بیش از نیاز داخلی نیز پروانه بهره‌برداری صادر شده با این حال هنوز بخش اعظمی از نیاز بازار از طریق واردات تامین می‌شود.

دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ و روشنایی معتقد است در صورتی که مشکلات فعالان این بخش برطرف شود امکان تامین نیاز داخلی وجود. به گفته محسنی، افزایش قیمت مواد اولیه، بروز مشکلات در تامین مواد مورد نیاز، عدم تخصیص ارز با نرخ مرجع، کمبود نقدینگی، قاچاق لامپ‌های کم مصرف و ... موجب شده تا هزینه‌های تولید افزایش چشمگیری یابد و تولید مقرون به صرفه نباشد به همین دلیل هم‌اکنون تولید کمتر از ظرفیت پیش‌بینی شده در کشور صورت می‌گیرد.

کاهش سرمایه در گردش تولید‌کنندگان لامپ و روشنایی دیگر مشکلی است که دبیر این انجمن به آن اشاره کرده و می‌گوید: براساس اولویت‌بندی صورت گرفته تولید‌کنندگان لامپ و روشنایی در اولویت چهارم قرار گرفتند و باید ارز با نرخ مرجع در اختیار این بخش قرار گیرد با این حال بانک مرکزی اعلام کرده که ارز تنها به دو اولویت اول اختصاص می‌یابد که این امر مشکلات بسیاری را برای فعالان این صنعت به وجود آورده است.

به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ و روشنایی برای حل این مشکل مذاکراتی با وزارت صنایع و سایر ارگان‌های مرتبط صورت گرفته؛ اما هنوز نتیجه‌ای در برنداشته است و ادامه شرایط کنونی تعطیلی واحدهای تولید‌کننده لامپ و روشنایی را به همراه خواهد داشت.

اجباری شدن نصب برچسب شبنم روی تمام تولیدات داخلی دیگر مشکلی است که محسنی به آن اشاره کرده و در این خصوص می‌گوید:در قانون ارتقای کیفیت نصب برچسب شبنم روی کالای وارداتی اجباری در نظر گرفته شده با این حال هم‌اکنون نصب این برچسب روی تولیدات داخلی نیز اجباری شده که این امر افزایش قیمت حدود ۱۰۰ تومانی هر لامپ را به همراه خواهد داشت و سود تولیدکنندگان را بیش از پیش کاهش خواهد داد.

به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ و روشنایی اجباری شدن برچسب‌های شبنم در حالی است که محصولات داخلی با هولوگرام تولید و در بازار عرضه می‌شوند.

افزایش قاچاق لامپ‌های کم مصرف دیگر موردی است که محسنی به آن اشاره کرده و می‌گوید: در حال حاضر ۵۰ درصد از نیاز بازار از طریق قاچاق تامین می‌شود و بیشتر لامپ‌ها نیز چینی بوده و از مرز عراق وارد کشور می‌شود. به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان لامپ و روشنایی اغلب لامپ‌های وارداتی استاندارد نیست و میزان ولتاژ درج شده روی لامپ‌های وارداتی نیز واقعی نبوده به همین دلیل لامپ و روشنایی‌های وارداتی با ۵۰ درصد قیمت لامپ‌های تولید داخل در بازار عرضه می‌شوند که این امر قدرت رقابت‌پذیری تولید‌کنندگان داخلی با وارداتی‌ها را کاهش می‌دهد.

لامپ‌های غیر استاندارد در بازار

رییس سازمان ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، نیز با تایید اینکه بسیاری از لامپ‌های کم‌مصرف موجود در بازار از طریق قاچاق وارد شدند و مورد تایید این سازمان نیستند، گفت: نمی‌توان گفت که همه لامپ‌های موجود در بازار استاندارد و مورد تایید موسسه استاندارد هستند.

نظام‌الدین برزگری با اشاره به وجود لامپ‌های کم‌مصرف و غیراستاندارد چینی در بازار کشور و اینکه وزارت بهداشت و درمان این لامپ‌ها را تایید نکرده است، اظهار کرد: وزارت بهداشت ابتدا باید آزمایش‌های لازم را انجام دهد بعد اعلام کند که لامپ‌ها مشکل دارند یا نه.

وی افزود: وزارت بهداشت تنها می‌تواند درباره میزان زیان نور و اشعه لامپ‌هایی که در تجهیزات پزشکی به کار می‌روند، اظهار نظر کند، در صورتی که لامپ‌های مصارف عمومی دارای استاندارد و از سوی وزارت نیرو و با همکاری سازمان استاندارد تایید شده است.

رییس سازمان استاندارد با تاکید بر اینکه آزمایش‌های تخصصی وزارت نیرو و سازمان ملی استاندارد باید نشان دهد که لامپ‌های کم‌مصرف مشکل دارد یا نه، در پاسخ به این سوال که آیا تمامی لامپ‌های موجود در بازار مورد تایید این سازمان هستند یا خیر، گفت: نمی‌توان گفت که همه لامپ‌های موجود در بازار استاندارد و مورد تایید ما هستند.

وی ادامه داد: البته این موضوع را تایید می‌کنیم از مرزهای بانه و بازارچه‌ها لامپ‌ها و کالاهای غیراستاندارد زیادی وارد می‌شود که بر آنها کنترلی نداریم.

برزگری با توضیح اینکه بارها اعلام کردیم که باید از ورود این کالاها جلوگیری شود، افزود: کالاهای غیراستاندارد و زیان‌آور به صورت لنجی و مسافری از مناطق آزاد وارد می‌شود؛ اما در هر صورت هیچ یک از این کالاها مورد تایید سازمان ملی استاندارد نیستند.

به گفته رییس سازمان ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، سال گذشته ۱۸ میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور شده است، از سوی دیگر سازمان ملی استاندارد طرح اجرای هماهنگ استاندارد موسوم به طرح طاها را در دست اجرا دارد که از این طریق با کالای غیراستاندارد برخورد می‌کنیم.