معدن ؛صنعتی یا صادراتی؟

عکس: خبرگزاری فارس

گروه صنعت و معدن- در حالی که مسوولان وزارتخانه‌های صنایع و بازرگانی سعی دارند که معدن را گل سرسبد دستگاه‌های ادغامی معرفی کنند، اما فعالان بخش معدنی خواستار استقلال بخش معدن هستند؛ هرچند که سایه دولت را بر سرشان هنوز می‌خواهند. سناریوهای متفاوت از جایگاه معدن در و جدا از دستگاه‌های ادغامی وجود دارد؛ به شکلی که در زیر سایه ادغام و تحولات بعد از آن، معدن نقل محافل ادغامی شده است. برخی بر ماندگاری بخش معدن در وزارتخانه جدید صنعت و تجارت تاکید دارند و برخی بر استقلال این بخش.

سرپرست جدید وزارت صنایع و معادن، معدن را پایه صادرات غیر نفتی معرفی می‌کند. معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنایع و معادن نیز می‌گوید که جایگاه بخش معدن بعد از ادغام حفظ می‌شود.

از آن سو، رییس موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت بازرگانی نیز معتقد است که در بدنه وزارتخانه جدید، گرایش بیشتری به معدن وجود دارد. این روزها از این حرف‌ها زیاد خواهیم شنید: روزهای ادغام است و هفته معدن. این برنامه ادامه دارد...

ارتباط صادرات غیر نفتی با توسعه صنایع معدنی

سرپرست وزارت صنایع و معادن در جریان بازدید از مجتمع فولاد خوزستان، ادغام دو وزارتخانه را موجب تسهیل و تسریع روند اجرای پروژه‌ها دانست و اظهار کرد:«با ادغام وزارت بازرگانی و صنایع و معادن، تغییر جدی در برنامه‌های وزارت صنایع و معادن روی نخواهد داد و خللی در کارها رخ نخواهد داد.»

به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو)، «مهدی غضنفری» با اشاره به نقش معادن و صنایع معدنی در توسعه صادرات غیر نفتی بیان کرد:«توسعه صادرات غیر نفتی با توسعه معادن و صنایع معدنی ارتباط نزدیکی دارد.»

جایگاه معدن حفظ می‌شود

همچنین، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنایع و معادن گفت:«جایگاه و استقلال مدیریت بخش معدن کشور پس از ادغام وزارتخانه‌های صنایع و معادن و بازرگانی حفظ می‌شود.»

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت صنایع و معادن، «وجیه‌الله جعفری» با بیان اینکه بخش معدن از جمله بخش‌های مهم و تاثیرگذار در اقتصاد کشور است، افزود:«ادغام وزارتخانه‌ها به‌عنوان سیاست کلان دولت به بهترین وجه ممکن صورت می‌گیرد به‌طوری که به هیچ یک از زیرمجموعه‌های تخصصی این وزارتخانه‌ به ویژه بخش معدن آسیبی وارد نخواهد شد.»

وی به اولین دیدار خود با سرپرست وزارت صنایع و معادن و دیدگاه وی در مورد بخش معدن اشاره کرد و گفت:«سرپرست وزارت صنایع و معادن نگاه بسیار خوبی به معدن دارد و بر حفظ جایگاه بخش معدن و صنایع معدنی تاکید داشت.»

وی خاطرنشان کرد:«ایران در این بخش از ذخایر غنی و زیادی برخوردار است که در صورت اهتمام واقعی و سیاست‌گذاری‌های کارشناسانه می‌تواند آثار مثبت اقتصادی قابل توجهی به همراه داشته باشد، بنابراین معدن بخش جدایی‌ناپذیر ادغام خواهد بود.»

صنایع معدنی ۵ درصد تولید ناخالص داخلی

«جعفری» افزود:«در حال حاضر معدن و صنایع معدنی حدود پنج درصد از سهم ارزش افزوده بخش تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص داده است که در صورت داشتن نگاه صادراتی به طور قطع این میزان، رشد چشمگیری خواهد داشت‎.»

وی با بیان اینکه کشورها با بهره‌برداری از ذخایر معدنی برآن هستند تا از این منابع ملی درجهت ارزش افزوده، صادرات، اشتغال و محرومیت‌زدایی و گسترش صنایع پایین دستی بهره ببرند، گفت:«معادن و صنایع معدنی به عنوان جزو اصلی زنجیره تامین بسیاری از صنایع و بخش‌های اقتصادی کشور در بحث ادغام مورد توجه قرار خواهد گرفت و این بخش پس از ادغام مغفول نخواهد ماند.» معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنایع و معادن در پایان تصریح کرد:«توجه به کل فرآیند و زنجیره این بخش بزرگ و پر مزیت کشور از ابتدای مراحل تولید تا صادرات پس از ادغام دو وزارتخانه مورد توجه قرار می‌گیرد.»

گرایش بیشتر به معدن است

رییس موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت بازرگانی نیز در پاسخ به برخی دلنگرانی‌های مطرح شده در رابطه با معدن در فرآیند ادغام بیان کرد:«تجربیات غالب در دنیا این است که معدن خود یک صنعت است. اگرچه درست است که در کارهای معدنی، مقطعی از یک مواد زیرزمینی شروع می‌کنیم؛ اما بعد از آن فرآیندی هست که ارزش افزوده معدن و فرآوری نام دارد. بر همین اساس، فرآوری معدن نیز خود یک صنعت است.»

به گزارش «مهر»، «مهدی فتح‌الله» معتقد است که در بدنه وزارتخانه جدید، گرایش بیشتری به معدن وجود دارد و اگر بتوان این فرآوری را در معدن حفظ و تقویت کرد، هم به بخش معدن اهمیت بیشتری داده شده و هم برای اقتصاد، تولید و تجارت ارزش بیشتری فراهم شده است؛ چراکه مواد معدنی به شدت گرانبها هستند و اگر بخواهیم در پروسه فرآوری آنها وارد شویم، کار بسیار وجود دارد.

محصولات فرآوری شده در بازارهای جهانی

«فتح‌الله» گفت:«در فضای وزارتخانه جدید، تولید را در کنار تجارت برای معدن پیشنهاد کرده‌ایم که با هم ترکیب شده و به سمتی حرکت کنند که محصولات فرآوری شده معدنی، در بازارهای جهانی عرضه شود.»

وی ادامه داد:«با این رویکرد، بخش معدن نه تنها مغفول نمانده، بلکه در سازوکار ادغام برای آن ارزش و سهم بیشتری قائل شده‌ایم که به فعالان آن، فرصت توسعه می‌دهد.» به نظر برخی از کارشناسان، باتوجه به ذخایر معدنی بالای کشور بخش معدن در برنامه اقتصادی کشور نقش قابل توجهی می‌تواند بازی کند. اما آنچه برای تاثیرگذاری بخش معدن باید مورد توجه قرار گرفته شود، در وهله اول جایگاه معدن در برنامه‌ها و استراتژی‌ها و اهداف اقتصادی است و آنگاه جایگاه آن در ادغام دستگاه‌ها. برخی هم می‌گویند که دولت در فرآیند ادغام باید به ایجاد سازمانی مقتدر توجه کرده و سپس این سازمان، نقش معدن را در برنامه‌های توسعه ارتقا می‌بخشد. آنچه جایگاه بخش معدن را در ادغام دستگاه‌ها و اینکه در دستگاه جدید بماند یا اینکه مستقل شود، مورد تردید قرار داده است، بیشتر به مشخص نبودن جایگاه بخش معدن در اقتصاد کشور برمی‌گردد.