گروه صنعت و معدن- ستار مرادی: رییس هیات مدیره انجمن صنایع نساجی ایران خبر از شنیده‌هایی می‌دهد که براساس آن وزارت صنایع و معادن در حال رایزنی برای اخذ معافیت مالیاتی برای بخش صنعت است. «محمد مروج» با بیان اینکه بهترین راه حمایت از صنایع کشور در شرایط کنونی کمک به اجرای صحیح قانون مالیات بر ارزش افزوده است، توضیح داد: «شنیده شده که وزارت صنایع و معادن قصد دارد معافیت‌های مالیاتی را برای صنایع کشور در نظر بگیرد، اما بهترین راه برای حمایت از واحدهای صنعتی کشور در شرایط کنونی اجرای صحیح قانون مالیات بر ارزش افزوده است.»

«مروج» در گفت‌وگو با «ایسنا»، افزود: «هم‌اکنون واحدهای صنعتی در راستای اجرای این قانون مالیات خود را پرداخت می‌کنند، اما قادر نیستند که سهم خود را از حلقه بعدی در این قانون بگیرند و به این ترتیب قانون مالیات بر ارزش افزوده عملا به مالیات بر تولید تبدیل شده است.»

اگرچه وزارت صنایع و معادن به طور رسمی‌این خبر را تایید یا تکذیب نکرده است، اما در شرایطی که قانون هدفمندی یارانه‌ها یا به گفته‌ای اصلاح قیمت‌ حامل‌های انرژی باعث افزایش بهای تمام‌شده محصولات واحدهای تولیدی شده است، اعطای معافیت مالیاتی به تولیدکنندگان می‌تواند راهکاری برای جلوگیری و کنترل افزایش قیمت کالا و خدمات، مهار تورم و جلوگیری از بیکاری کارگران از کارخانه‌ها شود.

موضوع اعطای معافیت مالیاتی به صنعتگران در شرایطی مطرح می‌شود که امسال دولت براساس قانون برنامه پنجم توسعه ، نرخ مالیات برارزش افزوده ( مالیات بر مصرف کننده) را با یک درصد (۱ درصد) افزایش ،به سطح چهار درصد (۴ درصد) رسانده است که این خود موجب افزایش قیمت نهایی و فروش برای مصرف‌کننده در مراحل مختلف خواهد بود. اما تجربه کشورهایی که در اخذ مالیات بر ارزش افزوده موفق عمل کرده‌اند، نشان می‌دهد که در این کشورها در کنار اخذ مالیات بر ارزش افزوده، سیاست‌های متفاوتی برای حمایت از صنعت و تولیدکننده صورت گرفته است.

اعطای معافیت مالیاتی به بخش‌های پیشرو نظیر صنعت و معدن، یکی از مرسوم‌ترین روش‌های کاهش اثر مالیات مصرف است.

کشورهای صنعتی و با درآمد بالا به دو دلیل توانسته‌اند در اخذ مالیات بر ارزش افزوده موفق باشند؛ اول، صنعتی بودن آنها است که تولیدکنندگان را با حاشیه سود بالا به لحاظ اقتصادی و درآمدی قدرتمند کرده است و توانایی آنها را برای پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیز بالا برده است و دوم، اینکه در این دست کشورها با وجود اینکه نرخ مالیات بر ارزش افزوده در سطح بالا (حتی بیش از ۲۰ درصد) قرار دارد، اما به دلیل معافیت‌های مالیاتی درآمدی، تجاری، شرکت‌های سهامی‌عام (CIT) و شرکت‌های سهامی‌ خاص، این کشورها قدرت اقتصادی و سودآوری خود را از دست نمی‌دهند.

نکته‌ای که نباید فراموش شود این است که نرخ مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای با درآمد بالا یا متوسط به بالا، اغلب در طول سال مالی و اقتصادی کشورها به تناسب شرایط درونی و برونی اقتصادی آن کشور تغییرات محسوسی دارد. این خود نشان‌دهنده رابطه مستقیم نرخ مالیات بر ارزش افزوده با شرایط اقتصادی، قدرت اقتصادی و سودآوری صنعت و تولیدکنندگان است.

هرچند الان حدود ۱۵۰ کشور مالیات بر ارزش افزوده را اجرا می‌کنند، اما باتوجه به قدمت ۶۰ ساله این شیوه مالیاتی، اغلب کشورها توانسته‌اند بوسیله معافیت‌های مالیاتی دیگر، هم این نرخ را افزایش دهند و هم اینکه صنعت را در زمینه رشد اقتصادی و افزایش حاشیه سود تقویت کنند.

حال در وضع کنونی، کارشناسان معتقدند که اعطای معافیت مالیاتی به تولیدکنندگان (مالیات بر درآمد) می‌تواند آثار افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده و رشد هزینه‌های تولید ناشی از قیمت‌ حامل‌های انرژی را جبران کند.