توافق ۳۰ساله تهران و مسکو برای نفت و گاز
موضع روسیه بعداز اظهارات «مدودف»: آماده فروش بنزین به ایران هستیم
مقدمات نقشه راه انرژی تهران- مسکو آذر۸۸ در مذاکرات «میرکاظمی» و «اشماتکو» کشیده شد- عکس شانا
موضع روسیه بعداز اظهارات «مدودف»: آماده فروش بنزین به ایران هستیم گروه انرژی- ۴۸ ساعت پس از اظهارات پربازتاب رییس جمهور روسیه، «دیمیتری مدودف» که از نگاه تهران در نوع خود خصمانه و بی سابقه بوده است، وزیر نفت در راس یک هیات کارشناسی و نفتی به مسکو رفته است تا توافقنامه‌ای را تحت عنوان «نقشه راه همکاری‌های ایران و روسیه در حوزه انرژی» با روسیه امضا کند که بعد از انقلاب اسلامی‌بی‌سابقه بوده است.
به گفته تحلیلگران این دوگانگی در روابط سیاسی و اقتصادی تهران و مسکو نه‌تنها نشان از تناقض در مناسبات دیپلماتیک دو کشور ندارد، بلکه نشانه رویکرد واقع بینانه به مسائل اقتصادی فراتر از چالش‌های سیاسی است.
این رویکرد واقع بینانه در دیپلماسی ایران نادر است. این نشان می‌دهد که دو طرف توانسته اند فراتر از سیاست بین‌المللی با هم تعامل داشته باشند.
گسترش همکاری‌های دوجانبه
به گزارش خبرنگار ما، با نهایی شدن این توافقنامه، همکاری‌های دو کشور به مدت ۳۰ سال در بخش‌های اکتشاف، استخراج، تولید و پالایش صنایع نفت، گاز و پتروشیمی‌گسترش می‌یابد.اگر چه شرکت‌های بزرگ روسی همچون (گازپروم، لوک اویل و ...) طی سال‌های گذشته در بخش انرژی ایران حضور داشته و در جهت توسعه میادین نفت و گازی کشور ابراز تمایل کرده‌اند، اما ایران تاکنون امکان حضور در بخش انرژی روسیه را نداشته است.
این در حالی است که با تدوین نقشه راه دو کشور، این امکان فراهم خواهد شد که همکاری‌های تهران- مسکو در بخش بالادستی و پایین دستی صنایع نفت، گاز و پتروشیمی‌به مدت ۳ دهه به صورت دوجانبه توسعه یابد.
توافقی ۹ بندی
به دنبال سفر وزیر نفت ایران، «سید مسعود میرکاظمی» به مسکو و دیدار با همتای خود «سرگئی اشماتکو» وزیر نفت و انرژی روسیه، توافقنامه جدیدی در ۹ بند به امضا رسید.
بر اساس گزارشی که خبرگزاری «مهر» منتشر کرده، همکاری و سرمایه‌گذاری‌های مشترک ۲ کشور به مدت ۳۰ سال در زمینه تبادل دانش فنی، انتقال فن‌آوری و تبادل تجربه در بخش‌های نفت، گاز و پتروشیمی به ویژه در حوزه‌های استخراج و پالایش نفت و گاز، اکتشافات دریایی و پژوهش در چاه‌های نفت و گاز با توجه به سوابق دو کشور توسعه یابد.
از تاسیس بانک تا سوآپ نفت و گاز
از سوی دیگر پیگیری برای تاسیس بانک مشترک ایران - روسیه، توسعه همکاری‌ها در حوزه‌های برق، انرژی هسته‌ای، انرژی‌های نو و تجدیدپذیر، همکاری در زمینه ترانزیت، سوآپ نفت و گاز و افزایش تولید نفت خام از دیگر توافق‌های جدید در این نقشه راه است.
این توافق جدید به دنبال تشکیل کارگروه مشترک ایران و روسیه حاصل شده است که پیش بینی می‌شود امکان همکاری‌های بلند مدت را بین صنایع نفت و گاز ایران و روسیه به عنوان دو قطب بزرگ دارنده ذخایر هیدروکربوری ایجاد کند.
در همین حال دو کشور تاکنون ۵ کمیته کاری در حوزه انرژی تشکیل داده‌اند و با توجه به وجود در مجموع ۱۸ درصد از ذخایر جهانی نفت خام و ۴۰ درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان در ایران و روسیه چشم‌انداز روشنی از ادامه همکاری‌های این دو کشور ترسیم می‌شود.
تشکیل بورس مشترک
از سوی دیگر تشکیل بورس مشترک نفت ایران و روسیه از دیگر محورهای سفر «میرکاظمی» به مسکو بوده که بر اساس اعلام کارشناسان دو کشور با در اختیار داشتن ۱۵ میلیون بشکه در روز تولید نفت از پشتوانه قوی برای ایجاد بورس برخوردارند و هیچ بورسی در هیچ کجای دنیا از چنین پشتوانه قوی برخوردار نیست.
مهمترین محورهای کارگروه
تاسیس شرکت مشترک برای فعالیت در ایران، روسیه و کشور ثالث، همکاری گازپروم در توسعه فازهای پارس جنوبی و توسعه میادین نفت و گازی، مشارکت گازپروم در ساخت خط لوله صلح (IPI)، همکاری سه جانبه، ایران، روسیه و قطر در زمینه گاز طبیعی، تولید و بازار LNG، سوآپ گاز، ساخت پالایشگاه نفت در حاشیه دریای خزر، همکاری سه جانبه ایران، روسیه و ترکمنستان در توسعه میادین گازی ترکمنستان و مشارکت در انتقال گاز این کشور و سایر کشورهای آسیای میانه به بازارهای بین‌المللی، همکاری ایران و روسیه در پروژه‌های ساخت خط لوله نفت نکا- جاسک و خط لوله گاز سرخس- جاسک از مهمترین محورهای کارگروه مشترک نفت و گاز ایران و روسیه در سال‌های اخیر بوده است.به گزارش خبرنگار ما، به اعتقاد کارشناسان این توافق بلند‌مدت در بخش انرژی با همسایه شمالی، در تاریخ نفت و گاز ایران بعد از انقلاب بی سابقه بوده است. توافقنامه‌ای که به صورت انحصاری اجازه ورود ایران به بخش نفت و گاز روسیه و بالعکس را خواهد داد.
حد و حدود توافق چیست؟
اما سوال اساسی در اینجا این است که ایران تا چقدر اجازه ورود به بخش انرژی روسیه را خواهد داشت؟ و دیگر اینکه ایران نیز تا چه میزان به روسیه اجازه ورود به پروژه‌های نفت و گازی خود را می‌دهد؟ آیا برای ورود به حوزه‌های نفت و گاز حد و حدودی در نظر گرفته شده است؟ آیا ایران قرار است در امنیتی‌ترین حوزه انرژی روسیه مشارکت کند؟ و اینکه نقطه شروع این توافق کجاست؟
به اعتقاد تحلیلگران روس‌ها همواره قواعد بازی را بلد بوده‌اند و به‌رغم اینکه طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری زیادی در پروژه‌های نفت و گازی ایران انجام نداده‌اند، اما همواره برای حضور در این بخش ابراز تمایل کرده‌اند.
حال باید دید که آیا این توافقنامه می‌تواند در روابط سیاسی دو کشور نیز موثر باشد و رفتار سیاسی مسکو را تحت تاثیر قرار دهد؟ اینکه آیا این توافقنامه می‌تواند روی تحریم‌ها نیز تاثیر گذاشته و آثار آن را در توسعه بخش انرژی ایران کم کند؟
فروش بنزین به ایران
در این بین وزیر انرژی روسیه اعلام کرده است که با وجود دور جدید تحریم‌های یک جانبه آمریکا و غرب برضد تهران، روسیه آماده عرضه بنزین و فرآورده‌های نفتی به ایران است.
به گفته «سرگئی اشماتکو» در صورت تمایل دولت تهران، شرکت‌های روسی نیز برای ارسال فرآورده‌های نفتی به ایران آمادگی دارند.وی پس از دیدار با وزیر نفت ایران گفته است: «تحریم‌ها تاثیری بر روابط انرژی ایران و روسیه نخواهد داشت.»
به گزارش فارس، «اشماتکو» افزود: «ما بحثی در مورد مبادله سوخت انجام نداده‌ایم، اما اگر منفعت تجاری و شرایط جذابی وجود داشته باشد بدون شک شرکت‌های روسی آماده خواهند بود اقدام به صادرات بنزین به ایران کنند.»در متن موافقت نامه نقشه راه که توسط «میرکاظمی» و «اشماتکو» امضا شده آمده است: «دو طرف در نظر دارند همکاری‌های خود در زمینه ترانزیت، سوآپ و بازاریابی گاز طبیعی و همچنین فروش فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی افزایش دهند.»
وزیران نفت و انرژی ایران و روسیه همچنین از تصمیم دو کشور برای تاسیس بانک در جهت اجرای پروژه‌های دو جانبه و توافق بر سر توسعه همکاری‌ها در زمینه تبادل گاز و فرآورده‌های نفتی خبر دادند. وزیر انرژی روسیه در ادامه گفت: «ما همسایه هستیم و اگر پروژه بزرگ کریدور شمال- جنوب اجرا شود من معتقدم فرصت‌های درازمدتی در زمینه عرضه از جمله عرضه فرآورده‌های نفتی ایجاد خواهد شد.»
وزرای نفت و انرژی ایران و روسیه همچنین از توافق دو طرف برای تهیه یک نقشه راه مشترک در زمینه فعالیت‌های مشترک در بخش‌های برق، انرژی هسته‌ای و انرژی‌های تجدید پذیر خبر دادند. نشست بعدی دو وزیر برای نهایی کردن این توافقات در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۰ برگزار خواهد شد.
بر اساس این گزارش همچنین پروتکلی توسط شرکت ملی نفت ایران و شرکت مهندسی گاز روسیه موسوم به «کریوگنماش» در زمینه گاز طبیعی مایع به امضا رسید.
همچنین شرکت روسی «آر.ئی.پی» قراردادی را با شرکت ملی نفت ایران در زمینه مدرنیزه کردن صنعت نفت ایران امضا کرد.
به گزارش خبرنگار ما، ایران و روسیه که اولین و دومین دارنده ذخایر گازی جهان هستند، حالا می‌خواهند به مدت ۳۰ سال با یکدیگر در بخش انرژی همکاری کنند، آیا این همکاری در آینده می‌تواند رفتار سندیکایی این دو کشور دربازار انرژی را در پی داشته باشد و بر عرضه نفت و گاز در بازار جهانی تاثیر گذارد؟ این سوالی است که شاید در درجه اول مصرف‌کنندگان بزرگ انرژی در جهان بعد از امضای این توافق از خود بپرسند.
ارسال نظر