خاموشی به صنعت رسید

عکس: فارس

وزیر نیرو: با صنایع هماهنگ شده است

دو روز تعطیلی، مصرف برق را ۵ درصد کاهش داد گروه صنعت و معدن- «... الو دنیای اقتصاد! من از شاد آباد زنگ می‌زنم. خبر دارید چند روزه برق اینجا مرتب قطع می‌شود؟»

اینها اظهارات یک فعال صنعتی است که صبح روز گذشته طی تماس تلفنی با گروه صنعت و معدن، از اعمال خاموشی‌های گسترده طی چند روز اخیر در منطقه صنعتی محل فعالیت خود خبر داد و گفت: «از گوشه و کنار شنیده‌ام که برق چند منطقه صنعتی دیگر هم چند روزی است، قطع می‌شود.»

خاموشی صنایع و سکوت وزارتخانه

شواهد نشان می‌دهد، افزایش بی‌سابقه دمای هوا در تهران و بسیاری دیگر از استان‌های کشور، تامین برق صنایع را با مشکلات جدی رو‌به‌رو کرده، تا جایی که مسوولان اداره برق را مجبور به اعمال خاموشی‌های پراکنده و بعضا گسترده طی روزهای اخیر کرده است. گزارش‌های دریافتی از صنعتگران حاکی از آن است که این خاموشی‌ها فقط در محدوده‌های صنعتی بوده است؛ به گونه‌ای که منازل نزدیک به این محدوده‌های صنعتی به هیچ‌وجه خاموشی نداشته‌اند، اما واحدهای صنعتی از چهارشنبه گذشته تا دیروز، هر روز حداکثر تا ۶ساعت خاموشی داشته‌اند. این اظهارات در حالی از سوی صنعتگران مطرح می‌شود که طی روزهای اخیر، وزیر نیرو و سایر مسوولان ارشد این وزارتخانه مرتبا اعلام کرده‌اند که هیچ‌گونه خاموشی برنامه‌ریزی شده در دستور کار وزارت نیرو قرار ندارد. از سوی دیگر دیروز وزیر نیرو گفت که هماهنگی‌های مناسبی با صنایع انجام شده تا با انتقال شیفت‌های خود به ساعت‌های غیر پیک یا تعمیر و نگهداری در ساعت پیک،‌ برق‌رسانی در بخش خانگی آسان‌تر شود. این درحالی است که وزارت صنایع و معادن سکوت کرده و رسما اطلاعیه یا اظهارنظری در این رابطه برای آگاهی رسانی فعالان صنعتی نداشته است.

کنترل مصرف؛ دلیل تعطیلی

اما وزیر نیرو در پاسخ به این سوال که قبلا هم گرمای هوا با درجه بالا تجربه شده، اما دولت اعلام تعطیلی نکرده بود، تاکید کرده است: «گستردگی گرمای هوا در بیشتر استان‌ها باعث شد تا دولت برای کنترل مصرف انرژی تعطیلی دو روزه را اعلام کند.»

به گزارش فارس نامجو ادامه می‌دهد: مصرف برق در روز شنبه به ۳۹ هزار و ۵۰۰ مگاوات رسیده است که نسبت به روز سه‌شنبه هفته گذشته حدود یک هزار مگاوات کاهش داشته است.وزیر نیرو در خصوص وجود برخی خاموشی‌ها در تهران و برخی استان‌ها می‌گوید:‌ خاموشی‌هایی که در حال حاضر رخ می‌دهد به خاطر افت فشار برق به خاطر بالا بودن مصرف برق است، بنابراین شرکت‌های توزیع برق باید دائم در حال مواظبت باشند. وی تاکید می‌کند: قطعی‌های برق در حال حاضر بدون برنامه‌ریزی است و زمانی که مصرف برق در نقطه‌ای بالا می‌رود، دیسپچینگ خودبه‌خود برای آن منطقه خاموشی اعمال می‌کند تا در شبکه توازن ایجاد شود. به گزارش خبرنگار ما، وزیر نیرو طی روز گذشته روز پرمشغله‌ای داشته و برای بررسی وضعیت آب قم، راهی این استان شده است.

از شهرک‌ها چه خبر؟

اما برای پیگیری موضوع خاموشی قطع برق واحدهای صنعتی، سراغ برخی دیگر از صنعتگران فعال در شهرک‌ها و نواحی صنعتی حومه تهران رفتیم و قضیه را از آنها هم جویا شدیم تا صحت و سقم گفتار اولین تماس تلفنی بیشتر روشن شود. آقای «ب» که در شهرک صنعتی نصیرآباد مشغول تولید مواد پلاستیکی است،‌ به خبرنگار ما می‌گوید: «شهرک صنعتی نصیرآباد در محدوده رباط کریم است. برق خانه‌های این محدوده تا امروز قطع نشده، اما برق همه واحدهای صنعتی از چهارشنبه هفته گذشته تا امروز (دوشنبه) روزی ۷ ساعت قطع می‌شود.»

او ادامه می‌دهد: « یکی از دوستان من در یک شهرک صنعتی در منطقه سواد کوه (یکی از توابع استان مازندران) کار می‌کند، تلفنی به من گفت: به ما دستور داده‌اند هر روز چند ساعتی کارخانه را تعطیل کنیم تا مصرف برق کم شود.» البته آقای «ب» توضیح بیشتری از اینکه چه کسانی دستور داده‌اند کارخانه هر روز چند ساعتی تعطیل شود به خبرنگار ما نداد.

خاموشی اینجا؛ خاموشی آنجا

یک صنعتگر دیگر که در منطقه شاد آباد تهران یک واحد فرزکاری دارد، در رابطه با خاموشی‌های این چند روزه می‌گوید: «برق منطقه ما که حداقل روزی ۶ ساعت قطع می‌شود به کنار، خبر دارم برق مناطق صنعتی چهاردانگه، حوالی کرج، قلعه حسن‌خان و ... هم چند روزی است که قطع می‌شود.»آقای «ط» که از صدایش معلوم بود پا به سن گذاشته و مو سفید کرده با تاسف می‌گوید: «با این اوصاف شاید تا آخر برج، به اندازه اجاره اینجا هم تولید نداشته باشیم.»

ظاهرا برق مناطق صنعتی شهریار هم طی هفته گذشته چند مرتبه‌ای قطع شده است. به همین خاطر سراغ یکی از تولید کنندگان این منطقه رفتیم. آقای «ی» به خبرنگار ما می‌گوید:‌ «از چهارشنبه گذشته که هوا خیلی گرم شد، از صبح ساعت ۱۱ برق ما می‌رود تا ساعت ۶ بعدازظهر. محدوده سعید‌آباد هم همین‌طور است، برق آنجا هم می‌رود.»

یک فعال صنعت در منطقه «سیمین دشت» کرج هم که نخواست نامش اعلام شود، قطع برق در این شهرک صنعتی را تایید کرد. در این میان ناگفته نماند که شهرک صنعتی «سیمین دشت»، به تازگی مجوز رسمی شهرک‌ صنعتی را از وزیر صنایع و معادن دریافت کرده است.

بی‌خبری و بی‌برقی

صنعتگر دیگری هم که واحد تولیدی‌اش در شهرک صنعتی عباس‌آباد واقع شده است، در رابطه با قطعی‌های چند روز اخیر می‌گوید: «دیروز از ساعت ۱۱ صبح برق قطع شد تا ۷ شب. ما هم ساعت ۱ ظهر کارگرها را فرستادیم رفتند. سر برج که می‌شود کسی نمی‌گوید چون برق نداشتید، پس حقوق هم نباید بدهید. کارگر حقوقش را باید بگیرد.»وی ادامه می‌دهد: «هر بار که برق قطع و وصل می‌شود، حداقل ۴ساعت وقت لازم است تا دستگاه‌ها به حالت عادی برگردند و امکان تولید برای ما فراهم شود. با این حساب عملا امکان تولید در ۱۲ ساعت روز از بین می‌رود.»

او با اشاره به اینکه مسوولان اداره برق، پیش از قطع برق هیچ اطلاعی به صنعتگران نمی‌دهند، می‌گوید: «فعلا که بی‌خبر، بی‌خبر برق ما را قطع می‌کنند. خدا عاقبت این تابستان را به خیر کند. دو سال پیش که خبر می‌دادند بعد قطع می‌کردند بهتر بود، چون حداقل تکلیف خودمان را می‌دانستیم؛ اما الان معلوم نیست کی برق داریم، کی برق نداریم.»

برق «سایپا» هم رفت

از سوی دیگر، خبرگزاری «ایسنا» هم روز گذشته گزارش داد که روز یکشنبه برق شرکت خودروسازی سایپا از حدود ساعت ۱۲ تا ۱۷ روز گذشته با قطعی مواجه شد. براساس این گزارش، روز یکشنبه محدوده قابل توجهی از جاده قدیم کرج با قطع برق مواجه شد؛ به‌گونه‌ای که با قطع برق سایپا، خط تولید این شرکت متوقف شد.

مدیرعامل شرکت مگاموتور در این زمینه می‌گوید: «روز گذشته برق این شرکت از حدود ساعت ۱۲ تا حدود پنج بعدازظهر قطع شد. شرکت سایپا نیز تقریبا در همین مدت با قطعی برق مواجه بود.»وی با بیان اینکه خودروسازان به هیچ وجه با ژنراتور و برق اضطراری نمی‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند، خاطرنشان می‌کند: «در مگاموتور هم فعالیت بخش‌هایی متوقف شده و بخش‌هایی نیز با استفاده از ژنراتور به فعالیت خود ادامه دادند.»

او در خصوص اثرات قطعی برق بر روند فعالیت این شرکت می‌گوید: این مساله موجب به هم خوردن برنامه‌های تولید و عقب افتادن از برنامه‌ها می‌شود؛ ضمن‌ آنکه نیروی انسانی نیز در شرکت حاضر شده؛ اما در ساعاتی بیکار بوده و تنها در ساعاتی کار می‌کند.»

گرمای شدید هوا در چند روز گذشته موجب مشکل در تامین برق مورد نیاز کشور شده است. با ادامه این شرایط، مشخص نیست قطعی برق به دیگر صنایع بزرگ نیز سرایت خواهد کرد یا نه.

مصرف تاریخی در شب فینال

در همین حال، معاون وزیر نیرو هم با بیان اینکه مصرف برق در شب و روز گذشته به دلیل پخش مسابقات جام جهانی از مرز ۴۰ هزار مگاوات گذشت، می گوید: تعطیلی‌های دو روز گذشته دو هزار مگاوات صرفه‌جویی داشته و ذخیره برق نیز به رقم پایین ۲۰۰ مگاوات رسیده است. «محمد بهزاد» در گفت‌وگو با «فارس» می‌افزاید: «افزایش گرما در چند روز گذشته موجب شده مصرف برق به اوج خود برسد؛ به‌طوری‌که شب گذشته مصرف برق در ساعات پیک از مرز ۴۰ هزار و ۹۶ مگاوات گذشت.»

انرژی‌برها در اولویت

اما در کنار اظهارات صنعتگران و فعالان صنعتی که در این روزها با کمبود برق مواجه بوده‌اند، مسوولان و روسای تشکل‌های تولیدی هم ساکت نبوده‌اند و نسبت به قطع مکرر برق طی روزهای اخیر واکنش نشان داده‌اند.

دبیر انجمن ریخته‌گران ایران، به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: « صنعت ریخته‌گری به دلیل اینکه جزو صنایع انرژی‌بر محسوب می‌شود، همواره در اولویت اول خاموشی‌ها بوده است. طی چند روز اخیر در برخی واحدهای کوچک که به طور کامل خاموشی اعمال شده است. در واحدهای متوسط و نسبتا بزرگ هم تحویل برق محدود شده است. به عنوان مثال یک واحد تولیدی که روزانه ۱۰ مگاوات برق دریافت می‌کرد، طی این چند روز فقط ۳ مگاوات برق دریافت می‌کند.»

«عبدالحمید قدیمی» ادامه می‌دهد: «البته خاموشی‌ها در پایتخت به دلیل حساسیت‌هایی که وجود دارد، کمتر احساس می‌شود، این در حالی است که خاموشی در مناطق و شهرک‌های صنعتی که دور از پایتخت قرار دارند،‌ بیشتر و جدی‌تر است.»

از سوی دیگر، رییس انجمن ریخته‌گران ایران هم با اشاره به خاموشی‌های اخیر خاطرنشان می‌کند: «وقتی ارائه اطلاعات دقیق و صراحت لهجه از سوی مسوولان وجود ندارد، نمی‌توان پیش‌بینی مناسبی در مورد وضعیت تامین برق صنایع در تابستان امسال داشت.» «محمد حسین فلاح» در گفت‌وگو با «فارس»، با بیان اینکه دولت در سال‌های اخیر صنایع را به احداث نیروگاه‌های خصوصی تشویق کرده است، تصریح می‌کند: «برخی از واحدهای ریخته‌گری هم به احداث واحد نیروگاهی تمایل دارند؛ ولی طی دو یا سه سال اخیر وضعیت اقتصادی کشور طوری نبوده که بتوانند اقدام جدی در این مورد انجام دهد.»

کاهش تولید فولاد مبارکه

در همین حال، مدیر عامل کارخانه فولاد مبارکه اصفهان هم با اشاره به افزایش گرما و بالا رفتن مصرف برق در کشور می‌گوید: «فولاد مبارکه در ساعات پیک مصرف انرژی، مصرف برق خود را کاهش داده که این مساله کاهش تولید کارخانه را نیز به همراه دارد.»

«محمد رجایی» در گفت‌وگو با «فارس»، خاطرنشان می‌کند: «سعی کردیم در ساعات پیک مصرف انرژی، مصرف برق کارخانه را کاهش دهیم که همین موضوع باعث کاهش تولید فولاد کارخانه هم شده است. مصرف برق کارخانه را کاهش داده‌ایم تا در شرایط فعلی فشاری بر شبکه سراسری برق وارد نشود.»

درحال حاضر ۵۰ درصد برق مورد نیاز کارخانه فولاد مبارکه از طریق شبکه سراسری برق تامین می‌شود.

بیشتر قطعی‌ها در خوزستان

در همین حال، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان هم در خصوص قطع برق صنایع می‌گوید: «بیشترین قطعی برق طی یکی دو هفته اخیر مربوط به کارخانه‌های استان خوزستان بوده است.»«محمدحسن پورخلیل» در گفت‌وگو با «ایسنا»، تصریح می‌کند: «طی چند هفته اخیر کارخانه‌های سیمان خوزستان، بهبهان و کارون در استان خوزستان بیشترین شکایت را از قطعی برق داشتند که برای حل این مشکل قرار شد کارگروه ویژه‌ای در استان با حضور وزارتخانه‌های صنایع و معادن و نیرو تشکیل شود.»

وی می‌افزاید: «این مشکل از ۱۰ تا ۱۵ روز پیش آغاز شده و هم‌اکنون ۶۰ درصد این مشکل برطرف شده است.»او با اشاره به اینکه کارخانه‌های سیمان در سایر استان‌های کشور دچار قطعی برق خاصی طی چند هفته اخیر نشده‌اند، تصریح می‌کند: «اگر هم قطعی برق در این کارخانه‌ها رخ دهد، آنها از برق اضطراری استفاده می‌کنند.»دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان اضافه می‌کند: «به کارخانه‌های سیمان پیشنهاد کرده‌ایم تعطیلات مربوط به انجام تعمیرات اساسی خود را در فصل اوج مصرف برق؛ یعنی تا پایان مردادماه قرار دهند.»

مراکز دولتی ۵ درصد صرفه‌جویی کردند

به گزارش خبرنگار ما‌،‌ دو روز تعطیلی ادارات دولتی در ۲۴ استان کشور باعث صرفه‌جویی دو هزار مگاواتی شده است. به بیان ساده‌تر طی دو روز تعطیلی که به گفته مقامات ارشد وزارت نیرو باعث پایداری شبکه تامین برق شده است، حدود ۱۲/۵ درصد کاهش مصرف یا صرفه جویی را به دنبال داشته است که این میزان به اندازه دو برابر روشنایی معابر در کشور و کمی کمتر از کل برق مصرفی در بخش تجاری کشور بوده است.

گرمای زودگذر و مدیریت بحران

هر ساله در همین روزهای تیرماه، گرما به اوج خود رسیده و مصرف برق هم افزایش پیدا می‌کند؛ به گونه‌ای که دولت مجبور است برای عبور از این مقطع و مسیر بحرانی تدابیری را اتخاذ کند که بخش خانگی کمترین آسیب را از این محل دیده و آثار اجتماعی آن را به حداقل برساند. موضوع قطع برق هم مساله‌ای مربوط به امسال نبوده و با تغییر درجه دما به حالت عادی باز خواهد گشت. مساله اساسی اینجاست که این موضوع نباید به انتقادات سیاسی برای تضعیف تصمیم‌گیری دولت مبدل شود. گرما زود گذر است.