گروه صنعت و معدن- «... این کمپانی سیتروئن فرانسه، طی ۲۰ سال، حدود ۲۰میلیارد یورو صادرات به ایران داشته، اما دریغ از یک دلار سرمایه‌گذاری. فقط آمده‌اند،‌ صادر کرده‌اند و رفته‌اند.» این بخشی از اظهارات معاون وزیرصنایع و معاون در جمع رایزنان اقتصادی ایران در کشورهای مختلف برای ترغیب آنان به تغییر مسیر دیپلماسی از حالت «سیاسی» به «عمومی» است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، وزارت صنایع و معادن روز گذشته رایزن‌های اقتصادی وزارت امور خارجه در ۳۳ کشور دنیا را دور هم جمع کرد تا بلکه سر و سامانی به اوضاع صادرات صنعتی کشور بدهد. ظاهرا وزارت صنایع و معادن بعد از اتخاذ سیاست‌های مختلف برای صدور تولیدات صنعتی کشور، این بار به فکر اتخاذ راهکارهای دیپلماتیک برای توسعه صادرات صنعتی افتاده است. دیپلمات‌های ایرانی که همگی ظرف یکی دو ماه آینده عازم کشورهای مقصد می‌شوند، به وزارت صنایع و معادن آمدند تا از زبان وزیر و معاونانش بشنوند که ایران چه ظرفیت‌های صنعتی برای عرضه به سایر کشورهای دنیا دارد. وزیر صنایع و معادن در این نشست مشترک خطاب به نمایندگان اقتصادی وزارت امور خارجه می‌گوید: « رویکرد جدید وزارت امور خارجه اتخاذ دیپلماسی عمومی به جای دیپلماسی صرفا سیاسی است. ما هم روی این سیاست حساب باز کرده‌ایم و به دنبال توسعه صادرات صنعتی و تعامل با سایر کشورهای دنیا هستیم.» به گفته «علی اکبر محرابیان» دیپلماسی اقتصادی (به عنوان بخشی از دیپلماسی عمومی) یکی از روش‌های متداول افزایش مبادلات و روابط بین کشورها است، البته تجربه نشان داده کشورهایی که از دیپلماسی سیاسی به سمت دیپلماسی عمومی گرایش پیدا کرده‌اند، موفق‌تر هستند.

ماموریت شما؛ در یک کلام

محرابیان رو به نمایندگان وزارت خارجه کرده و ادامه می‌دهد: «در یک کلام؛ از این به بعد ماموریت شما در حوزه اقتصادی از ماموریت‌های شما در حوزه صرفا سیاسی مهم‌تر است.»

وزیر صنایع از نمایندگان اقتصادی ایران در کشورهای مختلف می‌خواهد که پتانسیل‌های موجود در کشورهای محل ماموریت خود را شناسایی کرده و به وزارت صنایع اطلاع بدهند.

انحصار بی انحصار

محرابیان با بیان اینکه اصل دعوای جمهوری اسلامی با قدرت‌های جهانی بر سر موضوع انحصار در فن‌آوری است، خاطرنشان می‌کند: «ما می‌خواهیم تا جایی که می‌توانیم این انحصار را از میان برداریم. به همین دلیل، اگر به تکنولوژی جدیدی دست پیدا کنیم، آن را در اختیار سایر کشورها هم قرار خواهیم داد، تا این انحصار بشکند.» وی به نمایندگان وزارت امور خارجه می‌گوید‌: «تنها راه ورود ما به سایر کشورها باید از همین نقطه باشد؛‌ چراکه بزرگ‌ترین آزردگی کشورهای در حال توسعه همین انحصارطلبی قدرت‌های اقتصادی است. در بسیاری از کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی شاهد هستیم ده‌ها سال کار اکتشافی از سوی کشورهای پیشرو در این زمینه انجام شده است، اما دریغ از یک برگ نقشه که دست مسوولان آن کشور بدهند.» وزیر صنایع در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به توانمندی‌های ایران در برخی حوزه‌های صنعتی خاطرنشان می‌کند: «به عنوان مثال در تولید بیوایمپلنت توانمندی‌های فراوانی داریم که می‌توانیم آن را صادر کنیم و در اختیار مردم دنیا بگذاریم.» به گفته محرابیان پیش از اینکه ایران به تکنولوژی تولید بیوایمپلنت‌های استخوانی و پوششی دست پیدا کند، این تکنولوژی در اختیار چند شرکت کاملا آمریکایی بود که آن را به عنوان یک کالای لوکس فقط در اختیار مردم خودشان و اشرافی‌های اروپایی قرار می‌دادند. براساس این گزارش، نانو تکنولوژی، بایو تکنولوژی، بیوایمپلنت‌ها، قطعات خودرو،‌ کارخانجات تولید سیمان و نیروگاه‌های تولید همزمان برق و گرما از جمله توانمندی‌های کشور برای عرضه به سایر نقاط دنیا است که از این پس رایزن‌های اقتصادی وزارت امور خارجه باید برای عرضه آن در کشورهای مختلف رایزنی کنند.

پتانسیل‌ها را شناسایی کنید

از سوی دیگر، رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران(ایدرو) هم بعد از وزیر صنایع و معادن به سخنرانی می‌پردازد و به نمایندگان وزارت امور خارجه می‌گوید: «قرار نیست که ما به همه کشورها فقط یک محصول صادر کنیم، چراکه نیاز کشورهای مختلف با هم فرق می‌کند. از همین رو شما باید ظرفیت‌های کشورهای هدف را شناسایی کنید تا ما با توجه به این پتانسیل‌ها برنامه ریزی کنیم.»

«سید مجید هدایت» از رایزنان اقتصادی وزارت امورخارجه در خواست می‌کند که ریز اطلاعات مربوط به تجار، صنعتگران و بازرگانان موثر در کشورهای محل ماموریت‌ خودشان را شناسایی کنند و در اختیار وزارت صنایع قرار بدهند.

۲۰سال؛ ۲۰میلیارد یورو

وی در بخش دیگری از سخنانش از روند واردات به کشور انتقاد می‌کند و می‌افزاید:‌ «کمپانی (سیتروئن) فرانسه طی ۲۰ سال، ۲۰میلیارد یورو صادرات به ایران داشته، اما دریغ از یک دلار سرمایه‌گذاری. فقط آمده‌اند،‌ صادر کرده‌اند و رفته‌اند.» به عقیده رییس هیات عامل ایدرو، رویه کنونی در اقتصاد باید تغییر کند تا در شرایط عادلانه میان کشورها دادوستد انجام شود. وی در ادامه با اشاره به فشارهایی که از سوی کشور چین به تولیدکنندگان داخلی وارد می‌شود، تصریح می‌کند: «با فشارهایی که چین آورده است هم اکنون صنعت ریلی ما تحت تاثیر پیشنهادات این کشور در حال تنش و فشار است.» هدایت ادامه می‌دهد: «امروز چینی‌ها در تبریز در کنار یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های ماشین‌سازی ما اقدام به فروش ماشین‌آلات صنعتی با ۳۰ تا ۴۰درصد قیمت کمتر می‌کند.»

همین‌ها را زنده کنید

معاون معدنی وزیر صنایع و معادن هم به عنوان یکی دیگر از مسوولان وزارت صنایع در این همایش سخنرانی می‌کند. اما اظهارات «محمد مسعود سمیعی‌نژاد» متفاوت‌تر از سایر سخنرانان است. سمیعی‌نژاد به حاضران می‌گوید: «شما اگر بتوانید همین تفاهم‌نامه‌هایی که تا امروز امضا کرده‌ایم را زنده کنید، فعلا احتیاجی به تفاهم‌نامه جدید نداریم.» وی از تانزانیا به عنوان کشوری که هم اکنون به‌رغم همه تفاهم‌های صورت گرفته روند فعالیت‌های معدنی متوقف شده است، نام‌می‌برد و می‌افزاید: «در این کشور براساس توافق‌هایی که انجام شده از چند معدن بهره‌برداری می‌کردیم، اما به دلیل عدم پرداخت منابع مالی از طرف مقابل بهره‌برداری از معادن این کشور متوقف شده است.»