گروه انرژی- غزاله طایفه: در حالی توسعه همکاری‌ها به خصوص در بخش نفت و گاز، طی ماه‌های اخیر یکی از موضوعات مورد تاکید بین مقامات تهران - مسکو بوده که روند حضور شرکت‌های بزرگ روسی در پروژه‌های ایران با بازتاب‌های مختلفی روبه‌رو بوده است؛ به گونه‌ای که گاهی این شرکت‌ها از آغاز فعالیت خود در ایران خبر داده و در مواقعی با انتشار بیانیه‌ای اعلام می‌کنند که از ایران خارج شده‌اند، اما... در این بین دلایل خروج دومین تولیدکننده نفت روسیه از ایران، یکی از سوال‌برانگیزترین محورهای خبری بوده است.

شرکت «لوک اویل» یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی روسیه است که به همراه شرکت «استات اویل هیدرو» نروژ کار بهره‌برداری از بلوک «اناران» را به ترتیب با سهم ۲۵ و ۷۵ درصد به عهده داشت.

اما از سال ۲۰۰۷ با خروج شرکت «استات اویل» از این پروژه به خاطر تحریم‌های آمریکا، روند حضور این شرکت نیز دستخوش تاخیر شد؛ به طوری که در اواخر سال گذشته این شرکت در خصوص دلایل عدم حضور خود جهت توسعه این بلوک نفتی اعلام کرد: «بهره‌برداری از بلوک «اناران» ایران، تا اتمام تحریم‌های آمریکا امکان‌پذیر نیست.»

عدم پایبندی به زمان تعیین شده

در این بین، اما معاون سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت ایران درباره خروج شرکت «لوک اویل» روسیه از بلوک «اناران» می‌گوید: «با توجه به عدم رعایت زمان از سوی شرکت روسی «لوک اویل» در بلوک «اناران»، امکان مذاکره با آنها برای طرف ایرانی وجود نداشت؛ در نتیجه این شرکت از این پروژه خارج شد.»

به گزارش خبرنگار ما، «حجت‌الله غنیمی‌فرد» در ادامه می‌افزاید: «همواره مذاکرات تجاری و فنی نیاز به مذاکرات جزیی دارد که با وجود ارتباط خوب بین مقامات ایران و روسیه، به دلیل مراعات نشدن زمان از سوی این شرکت روسی امکان ادامه همکاری و مذاکره با آنها در بلوک «اناران» فراهم نشد.»

وی ادامه داد: «یکی از شرکت‌های وابسته به وزارت نفت که پیمانکار اصلی این پروژه بود، به دلیل عدم رعایت زمان‌بندی تعیین شده برای اجرای این قرارداد، به شرکت روسی تذکر داد و این شرکت از این پروژه خارج شد.»

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا این موضوع از سوی مسوولان وزارت نفت به طور رسمی‌اعلام نشده است، اظهار داشت: «در تعاملات و قراردادهای بین‌المللی اگر دو شرکت برای همکاری در یک پروژه به توافق نرسند، از انجام آن پروژه کنار خواهند رفت، این موضوع نیازی به اعلام رسمی‌ ندارد.»

«غنیمی‌فرد» اظهار امیدواری کرد: «این شرکت می‌تواند برای اجرای یکی دیگر از پروژه‌های نفت و گازی کشور با شرکت‌های ایرانی وارد مذاکره شود و در صورت توافق و پایبند بودن به زمان‌بندی اجرای قرارداد، با ما همکاری داشته باشد.»

امضای مفارقت نامه به جای موافقت‌نامه

به گفته وی، روابط بین‌المللی برای اجرای یک قرارداد، روابط خصمانه نیست، تنها رابطه بین‌المللی خصمانه، جنگ نظامی‌است. بنابراین اگر دو طرف مذاکره در موارد اجرایی یک قرارداد با هم به توافق نرسند، در مواردی حتی به جای امضای موافقت نامه، مفارقت‌نامه امضا می‌کنند.

وی درباره‌ دلیل حضور پررنگ‌تر شرکت‌های چینی در پروژه‌های ایران نیز اظهار داشت: «نگاهی به قراردادهای اخیر توسعه‌ای در عراق نشان می‌دهد که بیشتر این قراردادها شامل کشورهای مختلف آسیایی و اروپایی با شریک چینی بوده است.»

وی توضیح داد: «به نظر می‌رسد که دلیل این امر این است که شرکت‌های چینی دارای منابع ارزی هستند، در حالی که شرکت‌های اروپایی کمبود منابع ارزی دارند. از سوی دیگر از نظر کیفیت تجهیزات نیز هم اکنون برخی تجهیزات ساخته شده در چین دارای کیفیت بهتر نسبت به تجهیزات اروپایی هستند.»

دلایل مجری طرح

از سوی دیگر «غلامحسین زورمند»، مجری طرح بلوک «اناران» نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در خصوص دلایل خروج شرکت «لوک اویل» روسیه از اجرای این طرح اظهار داشت: «برای اجرای این طرح در ابتدا شرکت «استات اویل» نروژ دارای ۷۵ درصد سهم بود و شرکت «لوک اویل» روسیه نیز ۲۵ درصد سهم داشت.»

وی ادامه داد: «اما با خروج شرکت «استات اویل» نروژ، امکان توسعه بلوک «اناران» با ۲۵ درصد سهم «لوک اویل» وجود نداشت. ضمن اینکه این شرکت به زمان‌بندی تعیین شده برای اجرای این طرح نیز پایبند نبود.»

به گفته وی در ابتدا مدت زمان مذاکره برای توسعه بلوک «اناران»، ۸ ماه تعیین شده بود؛ اما این مدت ابتدا به ۱۲ ماه و بعدا به ۲۰ ماه افزایش یافت. بنابراین به دلیل عدم پایبندی این شرکت به زمان بندی تعیین شده، از روند توسعه این پروژه کنار گذاشته شد. به گفته وی در حال حاضر روند توسعه این دو میدان توسط شرکت‌های داخلی در حال پیگیری است.

امضای قرارداد حفاری

«زورمند» در خصوص آخرین روند توسعه دو میدان «آذر» و «چنگوله» اظهار داشت: «در حال حاضر قرارداد حفاری این دو میدان امضا شده و کار ساخت محوطه چاه‌ها (سلر) و جاده‌های دسترسی در حال انجام است.»

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا قرار است شرکت دیگری از روسیه جایگزین «لوک اویل» برای اجرای این پروژه شود؟ اظهار داشت: هنوز مذاکرات در این زمینه نهایی نشده است. بنابراین فعلا نمی‌توانیم اعلام کنیم که چه شرکتی جایگزین این شرکت در این پروژه خواهد شد.

توسعه میادین تا سال ۹۳

به گفته وی شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران (متن) به عنوان پیمانکار اصلی پروژه، هم‌اکنون طرح جامع توسعه (MDP) و تولید زودهنگام این میدان نفتی را با توجه به حساسیت‌های موجود درباره آن، در دست اجرا دارد و تا مرداد ماه سال ۹۳ طبق مصوبه

هیات مدیره باید کار توسعه آن به پایان برسد.

به گزارش خبرنگار ما، بلوک اناران (شامل میادین نفتی آذر و چنگوله) در دماغه کوه‌های زاگرس و در امتداد مرز ایران و عراق در قسمت جنوب غربی ایلام بین دو شهر مهران و دهلران قرار دارد.

نیاز ۴/۱ میلیارد دلاری

بر اساس اعلام شرکت «متن» برای توسعه کامل میدان «آذر» و تولید زودهنگام از میدان «چنگوله»، حدود ۴/۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز است. با توسعه کامل و بهره‌برداری نهایی از میدان «آذر» در طول ۶ سال، پیش‌بینی شده است که روزانه ۵۰ تا ۶۵ هزار بشکه نفت خام سبک با درجه API ۳۲ در مدت ۲۵ سال از این میدان استحصال شود. همچنین هدف از توسعه میدان «چنگوله» نیز، تولید زودهنگام ۱۵ هزار بشکه نفت در روز است.