دنیای اقتصاد- اظهارات سخنگوی طرح تحول اقتصادی دولت، مبنی بر اینکه «سیاست ارزی دولت بعد از اجرای طرح هدفمندشدن یارانه‌ها هم تغییر نمی‌کند»، انتقاد صنعتگران را به دنبال داشت.به عقیده تحلیل‌گران صنعتی، معاون وزیر اقتصاد در شرایطی از عدم تغییر سیاست‌های ارزی دولت خبر داده است که اهالی بخش صنعت و معدن کشور انتظار داشتند، همان‌قدر که دولت بر آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی اصرار دارد، بر تغییر سیاست‌های ارزی هم اصرار داشته باشد تا‌ در روزهایی که طرح هدفمندکردن یارانه‌ها اجرا می‌شود، نرخ ارز بیش از اینکه مدیریت شده باشد،‌ شناور باشد. در گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با اهالی صنعت مطرح شد:

انتقاد صنعتگران از نرخ مصنوعی ‌ارز

گروه صنعت و معدن- صابر دری نژاد: اظهارات سخنگوی طرح تحول اقتصادی دولت، واکنش صنعتگران را به دنبال داشته است. «محمدرضا فرزین» اخیرا گفته است که «سیاست ارزی دولت بعد از اجرای طرح هدفمندشدن یارانه‌ها هم تغییر نمی‌کند».

به عقیده بسیاری از تحلیل‌گران صنعتی، معاون وزیر اقتصاد در شرایطی از عدم تغییر سیاست‌های ارزی دولت خبر داده است که اهالی بخش صنعت و معدن کشور حداقل انتظار داشتند، همان‌قدر که دولت بر آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی اصرار دارد، بر تغییر سیاست‌های ارزی خود که نام «شناور مدیریت شده» را یدک می‌کشد هم اصرار داشته باشد، تا‌ در روزهایی که طرح هدفمندکردن یارانه‌ها اجرا می‌شود، نرخ ارز بیش از اینکه مدیریت شده باشد،‌ شناور باشد.در این میان ناگفته نماند که تصمیم‌گیری در مورد نرخ ارز و سیاست‌های مربوط به آن، چندان هم کار ساده‌ای نیست؛‌ چراکه در یک سوی این میدان صنعتگرانی قرار دارند که برای تولید محصولات خود نیازمند واردات مواد اولیه هستند. اینها برای جلوگیری از بالا رفتن قیمت تمام شده کالای تولیدی خود، سخت به دنبال حفظ نرخ ارز در پایین‌ترین حد ممکن هستند. در آن سوی میدان ، تولیدکنندگانی قرار دارند که از نحوه کنونی مدیریت نرخ ارز ابراز نارضایتی می‌کنند و گلایه دارند. این دسته از تولیدکنندگان عمدتا در زمره صادرکنندگانی قرار دارند که از سال‌های دور به این طرف، به دلیل عدم افزایش منطقی نرخ ارز،‌ مدام از قدرت رقابتشان در بازارهای جهانی کاسته شده است. این درحالی است که در همین مدت، برخی از واردکنندگان،‌ مسرور از ثبات نسبی نرخ ارز، بازارهای کشور را سرشار از کالاهای چینی و وارداتی کردند. در این سال‌ها کمتر زمانی را سراغ داریم که توپ این بازی، در زمین «صنعتگران صادراتی» باشد.

یک تکانی به دلار بدهید

دبیر کنفدراسیون صنعت، در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در واکنش به خبر عدم تغییر سیاست‌های ارزی دولت بعد از هدفمندشدن یارانه‌ها، خاطرنشان می‌کند: «برای سیاست‌گذاران دشوار است که خواسته‌های هر دو طرف این میدان را برآورده کنند.»

رضا خاکی ادامه می‌دهد: «با تمام این احوال، اگر نرخ ارز بعد از اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، با یک رابطه منطقی نسبت به نرخ تورم افزایش پیدا نکند، به طور قطع و یقین عارضه بزرگی برای اقتصاد بوجود خواهد آمد. البته ناگفته نماند که اگر قیمت ارز بالا برود، به ازای هر یک دلار نفتی که به فروش می‌رسد، ریال بیشتری در اختیار دولت قرار خواهد گرفت؛ که این موضوع موجب افزایش حجم نقدینگی و بالا رفتن نرخ تورم می‌شود.»

وی در پاسخ به این سوال خبرنگار ما که با این تفاسیر دولت چگونه باید با نرخ ارز برخورد کند، به صراحت می‌گوید: «قیمت دلار باید یک تکانی بخورد.»

به عقیده این عضو کنفدراسیون صنعت، در صورتی که این اتفاق رخ دهد، هم صنعت کشور رونق می‌گیرد و هم میزان صادرات صنعتی افزایش می‌یابد.خاکی تصریح می‌کند: «بهترین زمان برای تعدیل نرخ ارز، زمانی است که نرخ تورم به کمتر از ۷ یا ۸ درصد رسیده باشد. در این حالت، از یک سو واردکنندگان مواد اولیه صنعتی دچار مشکل خاصی نمی‌شوند و از سوی دیگر، کسانی که به دنبال صادرات هستند قدرت رقابت بیشتری می‌یابند.»

«همه» در سیر طبیعی

در این میان، این فقط صنعتگران نیستند که از عدم سیاست‌های ارزی ابراز گلایه می‌کنند، بلکه معدنکاران هم انتظار دارند نحوه مدیریت نرخ ارز در آینده تغییر کند.

«محمد رضا بهرامن» نایب رییس خانه معدن،‌ در مورد سیاست‌های ارزی کشور به خبرنگار ما می‌گوید: «ما فقط می‌خواهیم که همه چیز سیر طبیعی و عادی خوش را پیدا کند. اگر قرار است که سیر قیمت‌ها در مورد حامل‌های انرژی به حالت واقعی و طبیعی خود نزدیک شود، این انتظار را داریم که این اتفاق در مورد نرخ ارز هم رخ بدهد.»به عقیده بهرامن، بعد از اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، به همان نسبتی که قیمت کالاهای اساسی و سایر محصولات مصرفی تغییر می‌کند، نرخ ارز هم باید تغییر کند.او تاکید می‌کند: «اگر غیر از این باشد، گرایش به واردات در آینده‌ای نه چندان دور از میزان کنونی هم فراتر می‌رود و اهدافی که دولت با اجرای طرح هدفمندکردن یارانه‌ها به دنبال آن است، دست یافتنی نخواهند شد.»

بخشی‌نگری، ممنوع!

به گزارش خبرنگار ما، در کنار صنعتگران و معدنکاران، نمایندگان مجلس و اقتصاددانان هم، نسبت به سیاست‌های ارزی کشور و تاثیرات آن در بخش صنعت نگرانند.

یک عضو کمیسیون صنایع مجلس، با بیان اینکه نگاه‌ مسوولان و سیاست‌گذاران به طرح هدفمندکردن یارانه‌ها باید به صورت کلان باشد،‌ تاکید می‌کند: «بخشی نگری سیاست‌های کشور در حوزه‌های مختلف، اجرای طرح هدفمند شدن یارانه‌ها را دچار آسیب‌های جدی خواهد کرد، بنابراین اگر بنا است قیمت حامل های انرژی و سایر محصولات واقعی شود، قیمت ارز هم باید واقعی شود.»

روایت اقتصادی از سیاست‌ ارزی

در این میان، دکتر «محمد حسین ادیب» اقتصاددان، اظهار نظر متفاوتی را نسبت به دیگر کارشناسان دارد.وی به خبرنگار ما می‌گوید: « با حذف یارانه حامل‌های انرژی،‌ هزینه‌های تولید بین ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش می‌یابد. در این شرایط بسیاری از صنایع داخلی که کالاهای قابل صدور به خارج از کشور را تولید می‌کنند،‌ قدرت رقابت خود را از دست خواهند داد. از سوی دیگر، با کاهش قدرت رقابت کالای داخلی در مقابل نمونه‌های خارجی، گرایش به واردات در کشور به میزان چشمگیری افزایش پیدا خواهد کرد. افزایش واردات هم مستلزم تامین ارز مورد نیاز است. همزمان با افزایش تقاضا برای ارز، قیمت آن هم افزایش خواهد یافت.»ادیب ادامه می‌دهد: « اگر دولت بعد از اجرای طرح هدفمندکردن یارانه‌ها می‌خواهد نرخ ارز را مدیریت کند، نیازمند حداقل ۲۰میلیارد دلار ارز است تا میان عرضه و تقاضا تعادل ایجاد کرده و مانع از افزایش قابل توجه نرخ ارز شود. بنابراین پیش از اینکه سیاست دولت در مورد نرخ ارز را مورد نقد و بررسی قرار دهیم، باید تحلیل کنیم که آیا اصلا دولت منابع کافی را برای مدیریت نرخ ارز در اختیار دارد یا نه؟»

حال باید منتظر اجرای طرح هدفمندکردن یارانه‌ها و اعمال سیاست‌های ارزی دولت ماند و دید که آیا توپ ارز به زمین «صنعتگران صادراتی» می‌رود یا در زمین «واردکنندگان صنعتی» باقی می‌ماند؟