رقابت فشرده بر سر بازار سیمان عراق

گروه صنعت و معدن- صابر دری‌نژاد: صنعت سیمان کشور در شرایطی یکی از پر رونق‌ترین دوران صادراتی خود را سپری می‌کند که بسیاری از کارشناسان تداوم این روند را برای سال جاری پیش‌بینی کرده‌اند. البته ناگفته نماند که تداوم روند صعودی صادرات سیمان به کشورهای همسایه مثل افغانستان، عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس کار چندان ساده‌ای نخواهد بود؛ چراکه در کنار تهران، اسلام‌آباد و آنکارا نیز خود را آماده کسب سهم حداکثری از بازار این کشورها کرده‌اند. رقابت شدید در هرات

شواهد حاکی از این است، از زمانی که صادرات سیمان در بازار داخل ممنوع شد، بازار سیمان افغانستان هم به طور کامل به دست اسلام آباد افتاد تا پاکستانی‌ها با ۸شرکت فعال در خاک افغانستان، بازار یک میلیون تنی این کشور را اشباع کنند؛ اما همزمان با رفع ممنوعیت صادرات سیمان در ایران و از سرگیری فعالیت سیمانی‌ها در افغانستان، بازار این کشور به دست ایرانی‌ها افتاده است. ظاهرا نتیجه رقابت تهران-اسلام آباد به نفع ما تمام شده؛ چراکه هم‌اکنون از میان آن ۸شرکت پاکستانی صادرکننده سیمان به افغانستان، فقط ۳شرکت در خاک این کشور باقی مانده‌اند.هم‌اکنون در غرب افغانستان به ویژه در شهر هرات، رقابت شدیدی برای صادرات سیمان وجود دارد که شواهد نشان می‌دهد ایرانی‌ها موفق‌تر از همتایان پاکستانی خود عمل کرده‌اند.

پیکان‌ها به سوی عراق

اما اوضاع رقابت در عراق پیچیده‌تر از افغانستان است. عراق که به تنهایی مقصد ۶۰درصد از صادرات ۵/۵میلیون تنی سیمان در سال ۸۸ بوده است، این روزها در کانون توجه ترک‌ها قرار گرفته است و آنها برنامه ویژه‌ای برای حضور در بازار این کشور دارند.

صادرکنندگان این روزها نوک پیکان صادرات خود را به سوی کشورهای در حال توسعه‌ای نشانه رفته‌اند که از ذخایر نفتی و گازی غنی برخوردار هستند. کشورهایی مثل عراق، نیجریه و برخی دیگر از کشورهای آفریقایی که درآمد نسبتا بالایی هم دارند.

سال حضور در اروپا

دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان به «دنیای اقتصاد» می‌گوید که در سال جاری، تولیدکنندگان برای صادرات ۷میلیون تن سیمان برنامه‌ریزی کرده‌اند.با این تفاسیر، کارشناسان براین عقیده‌اند که صادرکنندگان برای تحقق اهداف خود در سال ۸۹، باید به دنبال بازارهای جدیدی برای سیمان تولیدی خود باشند.«محمد حسن پورخلیل»،‌ دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان با بیان اینکه سال ۸۹، سال حضور تولیدکنندگان در اروپا خواهد بود، خاطرنشان می‌کند: «تولیدکنندگان قرارداد حضور در بازار ایتالیا را در سال گذشته به امضا رسانده‌اند، اما هنوز صادراتی نداشته‌ایم.»

وی ادامه می‌دهد: «اما امسال، سال حضور ما در اروپا و کشورهایی مثل ایتالیا، اسپانیا و سایر کشورهای اروپایی واردکننده سیمان است.»

جنگ تن به تن با ترک‌ها

در این میان ناگفته نماند که حضور ایران در بازار کشورهای اروپایی دشواری‌های خاص خود را دارد؛ چراکه کشور ترکیه به دلیل قرار گرفتن در حاشیه دریای مدیترانه و فاصله کم با کشورهای اروپایی، امکان صادرات سیمان با حداقل هزینه حمل، یعنی حدود ۱۵ یا ۱۶ دلار در هر تن را دارا است. این در حالی است که اگر بازرگانان ایرانی قصد صادرات سیمان به کشورهای اروپایی را داشته باشند، باید حداقل ۲۵دلار هزینه حمل و نقل بپردازند.

پورخلیل در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به برنامه تولید ۵۸میلیون تن سیمان در سال‌جاری، خاطرنشان می‌کند: «از این میان ۵۱ میلیون تن برای مصرف داخلی و ۷میلیون تن هم برای صادرات در نظر گرفته شده است.»به گفته وی، کل سیمان تولید و توزیع شده در سال ۸۸، بالغ بر ۵۱ میلیون و ۵۸۶ هزار تن بوده است که از این میان ۴۶ میلیون تن به مصرف داخلی رسید و ۵ میلیون و ۵۵۱ هزار تن صادر شد.بر اساس این گزارش، کشورهای عراق، آذربایجان، ترکمنستان، تاجیکستان، افغانستان، عمان، یمن، کویت و نیجریه در سال گذشته مقصد سیمان‌های صادراتی بوده‌اند.وی همچنین با اشاره به اجرای طرح هدفمندکردن یارانه‌ها در سال‌جاری، خاطرنشان کرد: «در صورت اجرای این طرح، امیدواریم واحدهای تولیدی که هنوز نوسازی نشده‌اند هم بهینه‌سازی شوند.»به گفته او هم اکنون نیمی از واحدهای تولید سیمان بهینه‌سازی شده‌اند و هنوز نیمی دیگر باقی مانده‌اند.

این ۱۶۰۰میلیارد تومان

پورخلیل تاکید می‌کند: «در صورت اختصاص ۱۶۰۰ میلیارد تومان اعتبار به تولیدکنندگان سیمان، با بهینه‌سازی مصرف در واحدهای تولیدی، ظرفیت تولید ۱۲درصد افزایش می‌یابد. در عین حال مصرف سوخت ۱۵ درصد و مصرف برق حدود ۲۰ درصد کاهش می‌یابد.»دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان ابراز امیدواری کرد که قیمت سیمان در بازارهای بین‌المللی در سال ۸۹،‌ با توجه به افزایش قیمت جهانی نفت، با افزایش ۵ تا ۱۰ درصدی رو‌به‌رو شود، البته ناگفته نماند که او در مورد قیمت سیمان در بازار داخلی در سال‌جاری اظهار نظری نکرد.کارشناسان بر این باورند که فارغ از اینکه قیمت سیمان در بازارهای جهانی در سال پیش‌رو چقدر افزایش یابد، حفظ بازارهای صادراتی موجود و کشف بازارهای جدید از اهمیت بیشتری برخوردار است. با این وصف، به نظر شما برنده بازی صادرات سیمان چه کسی خواهد بود؟ اسلام‌آباد؛ آنکارا؛ یا تهران؟