پروژه ۵ میلیارد دلاری «ایران ال.ان.جی» در گیرودار تامین مالی
گروه انرژی- غزاله طایفه: قطر در حالی پنجمین واحد تولید ال.ان.جی خود را افتتاح کرده و سالانه نزدیک به ۴۰میلیون تن تولید دارد که مقامات نفتی پروژه‌های ال.ان.جی ایران امیدوارند که در صورت تامین منابع مالی، ایران نیز بتواند تا دو سال آینده سهم صفر درصدی خود را در زمینه تولید ال.ان.جی ارتقا دهد.
سندیکای بانکی برای تامین ۹۰۰ میلیون دلار اعتبار تشکیل می‌شود
گروه انرژی- غزاله طایفه: قطر در حالی پنجمین واحد تولید ال.ان.جی خود را افتتاح کرده و سالانه نزدیک به ۴۰میلیون تن تولید دارد که مقامات نفتی پروژه‌های ال.ان.جی ایران امیدوارند که در صورت تامین منابع مالی، ایران نیز بتواند تا دو سال آینده سهم صفر درصدی خود را در زمینه تولید ال.ان.جی ارتقا دهد. در حال حاضر پروژه ۵میلیارد دلاری
«ایران ال.ان.جی» یکی از پروژه‌های پنج‌گانه در زمینه ارتقای ظرفیت تولید ال.ان.جی است که به دلیل عدم تخصیص منابع مالی با تاخیر در اجرا مواجه شده است.
تشکیل سندیکای بانکی
در این بین مدیرعامل شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» در پاسخ به این سوال که در حال حاضر روند تامین مالی پروژه «ایران ال.ان.جی» به چه صورت است؟، اظهار داشت: «قرار است برای تامین مالی پروژه «ایران ال.ان.جی»، سندیکای بانکی متشکل از چند بانک داخلی به منظور تامین ۹۰۰میلیون دلار اعتبار از حساب ذخیره ارزی تشکیل شود.» علی خیراندیش در این زمینه توضیح داد: «به دلیل اینکه ما یک شرکت خصوصی هستیم در عمل حساب ذخیره ارزی، پولی را که اختصاص می‌دهد از بانک می‌خواهد نه از شرکت. بنابراین بانک باید از ما وثایقی بگیرد که مطمئن شود که پول را می‌تواند پس بگیرد.»
وی در ادامه اظهار داشت: «از سوی دیگر بانک‌ها حق ندارند که بیش از ۲۰درصد سرمایه‌شان وام در اختیار شرکت‌ها قرار دهند. بنابراین اگر سرمایه یک بانک ۷۰۰ یا ۸۰۰میلیارد تومان باشد در نتیجه تنها می‌تواند ۲۰۰میلیارد تومان وام از حساب ذخیره ارزی بگیرد و به شرکت بدهد.»
به گفته وی، اگر قرار باشد که اعتبار ۹۰۰میلیارد تومانی یا ۹۰۰میلیون دلاری از حساب ذخیره ارزی به این پروژه اختصاص یابد، باید سندیکای بانکی متشکل از سه تا چهار بانک ایجاد شود.
وام ۲۰۰میلیون یورویی
از سوی دیگر قرار است که برای تامین بخش دیگری از اعتبار مورد نیاز این پروژه وام ۲۰۰میلیون یورویی از یک بانک اروپایی دریافت شود. مدیرعامل شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران در این زمینه توضیح داد: «مذاکرات به پایان رسیده و هم‌اکنون مشغول تهیه تعهدات و ضمانت‌‌نامه‌های مورد نیاز برای دریافت این وام هستیم.» وی ادامه می‌دهد: «به دلیل تغییر وزیر نفت، تمام صورت جلسه‌ها و تضمین‌هایی که در زمان آقای نوذری (وزیر سابق نفت) برای امضا ارسال شده باید مجددا توسط تیم جدید بررسی و امضا شود. در این بین طبعا تا تیم جدید از روند مذاکرات مطلع نشوند و در جریان صحبت‌ها قرار نگیرند، نمی‌توانند نسبت به امضای تضمین‌های لازم اقدام کنند. بنابراین این روال باید طی شود تا بعد پیگیری‌های لازم جهت دریافت این وام ادامه پیدا کند.» وی در پاسخ به این سوال که تحریم‌های اقتصادی تا چه حد در روند مذاکرات تاثیرگذار است، گفت: «تحریم‌ها مشکل زا هست، اما اینکه بگوییم تحریم دست و پای همه مدیران دولتی را بسته است اغراق است.»
خیراندیش در پاسخ به سوال دیگری که بقیه اعتبار مورد نیاز این پروژه به چه صورتی تامین خواهد شد، توضیح داد: «در این خصوص راه‌حل‌های مختلفی وجود دارد از جمله اینکه برخی شرکت‌ها که خریدار ال.ان.جی ایران هستند علاقه‌مند به سهامدار شدن در این پروژه یا پیش خرید ال.ان.جی نیز هستند، بنابراین این امکان وجود دارد که بخش دیگری از اعتبار مورد پروژه بدین وسیله تامین شود.»
روند کند اداری
وی با بیان اینکه مشکل اصلی روند به نتیجه رسیدن با اروپایی، جهت همکاری برای اجرای این طرح است، گفت: «در حال حاضر روند اداری در کشور بسیار کند عمل می‌کند و باید یک مقدار دامنه اختیارات افزایش یابد تا بتوان سریع با خریداران به نتیجه و جمع‌بندی رسید. هر چه که در روند مذاکرات تاخیر ایجاد شود به نفع خریداران خواهد بود؛ چرا که پول، دیرتر پرداخت خواهند کرد.»
منابع محدود دولتی
به گفته مدیرعامل شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران، استفاده از منابع دولتی دو مشکل خواهد داشت. اول اینکه منابع دولتی محدود هستند و به طور طبیعی امکان تاخیر در پروژه را ایجاد می‌کند و دوم اینکه روند اجرای پروژه به جای اینکه با منابع خریداران انجام شود با منابع داخلی تکمیل خواهد شد که این موضوع منطقی نخواهد بود.
۱۱ علاقه‌مند برای خرید ال.ان.جی
خیراندیش در مورد شرکت‌هایی که علاقه‌مند به خرید ال.ان.جی از ایران هستند، یادآور شد: «این موضوع دارای دو بعد است. اول اینکه در حال حاضر ۱۱ شرکت اظهار علاقه کرده‌اند که از ایران، ال.ان.جی بخرند که لزوما همه آنها نمی‌خواهند سهامدار ایران ال.ان.جی باشند.» وی ادامه داد: «علت این امر در آن است که سهامدار بودن در حیطه کاری بعضی از شرکت‌ها قرار ندارد یا اینکه بعضی از آنها از ترس تهدید از سوی آمریکا، حاضر به خرید سهام «ایران ال.ان.جی» نیستند. از سوی دیگر بعضی شرکت‌ها نیز ترجیح می‌دهند خریدار صرف باشند. بنابراین روند خرید ال.ان.جی باید از سوی ما به گونهای تعریف شود که میزان سرمایه‌گذاری‌ها افزایش یابد.» مدیرعامل شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی تصریح کرد: «از بین ۱۱ شرکت، ۴ شرکت تا به امروز اعلام کردند که می‌خواهند سهامدار این پروژه نیز باشند اگر این امر تحقق یابد اعتبار مورد نیاز پروژه تامین خواهد شد، ولی اگر حضور نیابند، باید از منابع داخلی اعتبار مورد نیاز را تامین کنیم.»
شرطی برای چینی‌ها
پروژه«ایران‌ال.ان.جی» در دو فاز تعریف شده است که قرارداد فاز دوم آن سال گذشته بین شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران و کنسرسیومی‌از شرکت‌های چینی به امضا رسید. براساس این قرارداد ۲میلیارد و ۶۲۹میلیون یورویی، پیمانکاران چینی افزون بر این که فاز دوم پروژه «ایران‌ال.ان.جی» را در دو ترین (ردیف) با ظرفیت ۵/۱۰میلیون تن ال.ان.جی احداث می‌کنند، متعهد شده‌اند فاینانس مورد نیاز برای اجرای این پروژه را تامین می‌کنند. بر این اساس، مدیرعامل شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران در مورد روند اجرای این قرارداد توضیح داد: «چینی‌ها به شرطی می‌توانند فاز دوم پروژه ایران ال.ان.جی را شروع کنند که فاینانس مورد نیاز آن را تامین کرده باشند، اما هنوز این مبلغ تامین نشده، بنابراین اجرای فاز دوم هنوز آغاز نشده است.» وی ادامه داد: «نکته‌جذاب در این قرارداد تعهد چینی‌ها نسبت به تامین فاینانس مورد نیاز برای اجرای فاز دوم است در غیر این صورت از نظر کیفی قطعا اروپایی‌ها توانایی بهتری دارند. در واقع باید مراقبت شود که چینی‌ها این کار را خوب انجام بدهند، چون تا به حال نمونه آن را انجام نداده‌اند.» خیراندیش افزود: «راه‌حل این موضوع این بوده است که بخش‌های مهندسی و حساس پروژه توسط اروپایی‌ها انجام شود که چینی‌ها نیز این موضوع را پذیرفته‌اند.»
وی همچنین در مورد وضعیت فاز اول پروژه نیز یادآور شد: «فاز یک متاسفانه در ۴ تا ۵ ماه اخیر با مشکل نقدینگی مواجه شده که این موضوع سبب تاخیر در پروژه شده است. اگر ما از این وضعیت بیرون نیاییم پروژه در آینده نه چندان دور با تاخیر قابل توجهی مواجه خواهد شد.» خیر اندیش ادامه داد: «امروز پیشرفت فاز یک نزدیک به ۲۵درصد است، این در شرایطی است که طبق برنامه باید به نزدیک ۳۰درصد می‌رسیدیم. من فکر می‌کنم که این ۵ یا ۶درصد تاخیر اگر ادامه پیدا کند در دراز مدت تاثیری نامطلوب خواهد داشت.» وی تاکید کرد: «اگر اعتبار مورد نیاز پروژه تامین شود تا دو سال آینده می‌توانیم «ایران‌ال.ان.جی» را به بهره‌برداری برسانیم.»
قرعه به کدام فاز می‌افتد؟
وی در خصوص تاثیر تاخیر در راه‌اندازی فاز ۱۲ پارس جنوبی بر روند اجرایی این پروژه گفت: «طبق توافقی که در سال ۸۵ انجام گرفته اگر فاز ۱۲ به بهره‌برداری برسد، ولی پروژه ایران ال.ان.جی تاخیر داشته باشد، گاز این فاز شیرین خواهد شد و وارد خط لوله سراسری می‌شود. اما اگر بالعکس ایران ال.ان.جی به بهره‌برداری برسد و فاز ۱۲ با تاخیر مواجه شود، از گاز فازهای ۶ تا ۸ پارس جنوبی برای تامین خوراک مورد نیاز این پروژه استفاده خواهد شد.» وی در پاسخ به سوال دیگری که چگونه فازهای ۶ تا ۸ می‌توانند هم خوراک ایران ال.ان.جی را تامین کرده و هم از طریق این سه فاز به میدان آغاجاری گاز تزریق شود، اظهار داشت: «میدان آغاجاری تا ۲ یا ۳ سال آینده توانایی تزریق بیش از یک‌میلیارد فوت‌‌مکعب گاز را ندارد، بنابراین این گاز یا باید شیرین شود و به شبکه سراسری داده شود یا باید مایع شده و به صورت ال.ان‌جی صادر شود.»
تحقق یک‌سوم درخواست
خیراندیش در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا با وجود عدم تخصیص منابع مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های ال.ان.جی صادرات آن از جمله اولویت‌های برنامه چهارم توسعه بوده است، توضیح داد: «متاسفانه در برنامه‌های توسعه‌ای ما مواردی درج می‌شود که در مورد نحوه اجرای آن فکری نمی‌شود. اولین اعتباری که به پروژه ایران ال.ان.جی داده شد به مرداد ۸۶ برمی‌گردد و از آن زمان نیز میزان اعتبار تخصیص داده شده همچنان نزدیک به یک سوم درخواست ما بوده است. وقتی اعتبار مورد نیاز تامین نشود پروژه نمی‌تواند پیشرفتی داشته باشد.»
وی در ادامه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر در نظر نگرفتن صادرات ال.ان.جی در برنامه پنجم گفت: «اگر کسی از برنامه جلو باشد که مورد اعتراض قرار نمی‌گیرد؛ بنابراین اگر پروژه به بهره‌برداری برسد نمی‌گویند که چون در برنامه نیست آن را صادر نکنید؛ اما اگر از برنامه عقب باشیم باید جوابگو باشیم.»
وی در پاسخی دیگر که آیا جوابگوی عقب‌افتادگی از برنامه چهارم بوده‌اید یا خیر گفت: «شرکت مایع‌سازی گاز بر اساس بودجه‌ای که در اختیار دارد باید جوابگو باشد. من این تضمین را می‌دهم که نسبت به بودجه‌ای که در اختیار من قرار گرفته شده مطابق برنامه وزارت نفت عمل کرده‌ام. آنچه اتفاق افتاده این است که پروژه تا سال ۸۶ به‌رغم اینکه از سال ۷۶ تعریف شده بوده؛ هیچ ریالی برای اجرا دریافت نکرده است؛ بنابراین من فکر می‌کنم که اگر کسی ایران ال.ان.جی را در برنامه گنجانده، با ندادن اعتبار مورد نیاز قبول کرده که نمی‌خواهد این پروژه اجرا شود.»
کشتی‌های ۲۰۰میلیون دلاری
مدیرعامل شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران در بخش دیگری از مصاحبه در مورد مذاکره ایران برای خرید کشتی ال.ان.جی بر با کشورهای کره جنوبی و چین و قیمت این کشتی‌ها گفت: «هزینه هر کشتی ال.ان.جی بر با شرایط قیمتی حاضر در حدود ۲۰۰میلیون دلار می‌شود. در پروژه ایران ال.ان.جی ما برای یک فاز به ۱۳ فروند کشتی نیاز داریم.» وی در مورد تامین اعتبار مورد نیاز برای خرید این کشتی‌ها گفت: «اگر این توانایی برای خرید ۲۶ کشتی را هم نداشته باشیم، باید به گونهای آنها را تامین کنیم؛ چون بدون کشتی نمی‌توان ال.ان.جی را صادر کرد. در این زمینه راه‌حل‌های مختلفی وجود دارد.» وی در مورد یکی از راه‌حل‌های تامین اعتبار مورد نیاز برای خرید کشتی اظهار داشت: «یکی از راه‌ها این است که درصدی از اعتبار مورد نیاز برای خرید کشتی‌ها را ما و درصد دیگر را خریداران ال.ان.جی تامین کنند، بخش عمده‌ای نیز فاینانس می‌شود. این راه حلی است که ما به دنبال آن هستیم.»
سرنوشت پارس و پرشین ال.ان.جی
وی همچنین در پاسخ به این سوال که اگر کشورهای خارجی پروژه‌های دیگر ال.ان.جی را (پارس و پرشین ال.ان.جی) اجرا نکنند آیا توسط شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی اجرا خواهد شد، یادآور شد: «ایران ال.ان.جی روزی که تاسیس شد قرار بود یک شرکت کارفرمای صرف باشد؛ اما بنا به اضطرای که به وجود آمد از حالت کارفرمای صرف خارج شد. در هنگام شروع، ما کار را بین پیمانکاران تقسیم و هزینه پروژه را به شدت پایین آوردیم. با این کار هزینه اجرای پروژه که توسط شرکت توتال فرانسه نزدیک به ۵/۱۱میلیارد دلار برآورد شده بود به ۵میلیارد دلار کاهش یافت.»
وی ادامه داد: «با این کار تیمی به وجود آمد که بتواند اجرای پروژه ال.ان.جی را مدیریت کند؛ بنابراین اجرای ۲ یا ۳ طرح ال.ان.جی دیگر خیلی برای ما فرق نمی‌کند و نیازمند اضافه شدن تعدادی متخصص دیگر است. هم به لحاظ فنی و هم به لحاظ قرارداد با پیمانکاران و خرید تجهیزات این امکان وجود دارد که تعداد پروژه‌های ال.ان.جی افزایش یابد. دیدگاه من این است که اگر پروژه‌های ال.ان.جی به لحاظ مالی دستشان باز باشد، دیگر برای فروش ال.ان.جی وابسته به منابع دولتی نخواهند بود.» وی افزود: «این موضوع به دولت بستگی دارد که اجازه دهد ما خودگردان جلو برویم که به نظر من شدنی است.» به گفته خیراندیش تا به امروز این دولت بوده که کار را مدیریت کرده، به دلیل محدود بودن منابع دولتی این مساله مشکل ساز شده و بین سرعت اجرای پروژه و سرعت تامین نقدینگی فاصله قابل توجهی انداخته است.
توجه به صرفه اقتصادی
به اعتقاد مدیرعامل شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی اگر کشور بخواهد در دنیا و بازارهای بین‌المللی گاز حرفی برای گفتن داشته باشد باید به صورت اقتصادی به این مساله نگاه کند. وی معتقد است: «صادرات گاز از طریق کشیدن خط لوله آن هم به مسافت بیش از ۲هزار مایل مقرون به صرفه نیست. ممکن است به لحاظ استراتژیک یک خط لوله تا اروپا نیز کشیده شود؛ اما باید در ابتدا متوجه سودده بودن پروژه نیز باشیم.»
قطر، بزرگ‌ترین تولیدکننده
وی در این مورد که صادرات ال.ان.جی چه جایگاهی را می‌تواند برای ایران تامین کند به وضعیت صادرات ال.ان.جی در کشورهای منطقه اشاره کرد و گفت: «کشور قطر با راه‌اندازی پنجمین خط تولید، میزان تولید ال.ان‌جی خود را به ۴۰میلیون تن در سال رساند و حدود ۲ سال است که این کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده ال.ان.جی جهان است.» وی ادامه داد: «علاوه بر قطر کشورهای امارات، یمن، عمان، مصر، الجزایر، مالزی، اندونزی در خاورمیانه و آسیای جنوبی نیز تولید
ال.ان.جی دارند؛ اما سهم ایران از این نظر صفر‌درصد است. این در شرایطی است که ایران دارنده دومین ذخایر گاز جهان و اولین کشور در منطقه است.»
ال.ان.جی راه ورود به بازارهای دور
خیراندیش ادامه داد: «اگر بخواهیم در بازارهای دور چون آمریکا، ژاپن، تایوان، کره، شرق چین و اروپای غربی ورود پیدا کنیم و حرف برای گفتن داشته باشیم راه‌حل آن صادرات ال.ان.جی است.
با ۷میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌توان ۱۶میلیارد مترمکعب گاز را به بازارهای شرق چین یا بازارهای غربی اروپا رساند؛ اما اگر بخواهیم همین مقدار گاز را با خط لوله منتقل کنیم باید تا ۵/۲برابر سرمایه‌گذاری انجام دهیم؛ البته به اعتقاد من باید متناسب با بازار برنامه‌ریزی‌ها صورت گیرد و اگر اجرای پروژه‌ای اقتصادی است، انجام گیرد.» مدیرعامل شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران معتقد است در صورت تخصیص منابع مورد نیاز، ایران می‌تواند تا سال ۲۰۱۸ قوی‌ترین و بزرگ‌ترین صادر‌کننده ال.ان.جی در جهان باشد و نزدیک به ۲۵ تا ۳۰درصد بازار ال.ان.جی را در دست خود گیرد.
ارسال نظر