نقشه راه خوشه‌های صنعتی

آیین‌نامه توسعه فراگیر خوشه‌های صنعتی تشریح شد

گروه صنعت و معدن- محبوبه فکوری: معاون سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی با تشریح جزئیات آیین‌نامه توسعه فراگیر خوشه‌های صنعتی از تشکیل کمیته ملی راهبری برای هدایت ساختار و نظام تشکیل خوشه‌های صنعتی خبر می‌دهد و می‌گوید: این کمیته در سطح ملی با حضور نمایندگان استانی وزارتخانه، استادان دانشگاه و نمایندگان مجلس تشکیل شده است که مشابه این کمیته در سطح استان‌ها نیز راه‌اندازی خواهد شد. مسعود شفیعی، در گفت‌وگو با خبرنگار «دنیای‌اقتصاد»، به تشکیل شورای هماهنگی توسعه خوشه‌های صنعتی اشاره و تصریح می‌کند: در این راستا پیش‌بینی شده که به ازای هر یک خوشه، شورا با حضور نمایندگان ذی‌ربط و عامل توسعه خوشه تشکیل جلسه دهد تا اولویت‌بندی خوشه‌ها تعیین شود.

معاون سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی همچنین از تهیه نقشه کشوری خوشه‌های صنعتی به صورت سالانه خبر می‌دهد و اظهار می‌کند: در این آیین‌نامه پیش‌بینی شده تا وزارت صنایع و معادن با همکاری سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی، نقشه کشوری خوشه‌های صنعتی در حوزه‌های مختلف را به صورت سالانه تدوین و منتشر کند و اولویت‌های توسعه خوشه‌ها، در کمیته هماهنگی استان‌ها نهایی، بررسی و اقدامات توسعه ای آغاز شود.

این مقام مسوول در سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی خاطرنشان می‌کند: برای ارائه خدمات و تسهیلات ویژه به خوشه‌های صنعتی نیز تدابیری در این آیین‌نامه اندیشیده شده است. به این معنا که پیش بینی شده تا تسهیلات لازم برای تامین زیرساخت‌های مورد نیاز توسعه خوشه‌های صنعتی در نظر گرفته شود.

وی می‌افزاید: در مورد تامین منابع مالی برای افزایش کیفیت، بهره‌وری و به‌کارگیری فناوری‌های نوین، راه‌اندازی واحدهای تحقیق و توسعه و نیز آزمایشگاه تخصصی مورد نیاز، مطالعات بازار، توسعه بازار محصولات خوشه صنعتی و حضور در نمایشگاه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تمهیداتی اندیشیده شده است.

معاون سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی همچنین در توضیح شیوه تامین منابع مالی و ارائه تسهیلات تمهید شده در این آیین‌نامه خاطرنشان می‌کند: برای آن دسته از واحدهایی که اقدام به تکمیل زنجیره تولید و ارزش خوشه مربوطه می‌کنند، منابعی در سطح ملی پیش‌بینی شده است.

وی ادامه می‌دهد: در همین رابطه کمیته ملی هماهنگی خوشه‌ای که در ساختار پیش بینی شده، درخواست‌ها را بررسی و منابع مورد نیاز برای توسعه برنامه‌های خوشه‌ای را تنظیم و به معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری پیشنهاد می‌دهد.

شفیعی با اشاره به ضرورت تربیت نیروی انسانی برای توسعه خوشه‌های صنعتی می‌گوید: بر این اساس، پیش بینی شده تا سازمان فنی و حرفه ای، آموزش اعضای واحدهای صنعتی را به عهده گیرند.

وی در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد می‌افزاید: در این آیین‌نامه فرآیند توسعه خوشه‌های صنعتی، برنامه عملیاتی و زنجیره ارزش خوشه‌ها، تعاریف استانداردسازی و زمینه‌های فعالیت خوشه‌ها، تعریف شده است.

شفیعی می‌گوید: طبق این آیین‌نامه، توسعه خوشه‌های صنعتی در بخش‌های خدماتی، کشاورزی و صنایع دستی صورت می‌گیرد و خوشه‌ها می‌توانند در این زمینه‌ها، تشکیل شوند.

وی می‌افزاید: در این آیین‌نامه، سازمان‌های مسوول و ارکان توسعه خوشه ای نیز تعریف شده است که در ارتباط با این بحث وزارتخانه‌های صنایع و معادن، کار و امور اجتماعی، جهاد کشاورزی، تعاون، بازرگانی و سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی برای مباحث توسعه‌ای خوشه‌های صنعتی مشخص شده‌اند.

معاون سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی می‌گوید: این آیین‌نامه در راستای ماده ۳۹ برنامه چهارم و اصل ۴۴ قانون اساسی که تاکیدات بسیاری روی توسعه شبکه‌ها و خوشه‌های صنعتی تدوین شده، چراکه هدف ایجاد فضای رقابتی سالم است.

به گفته شفیعی، در این آیین نامه تعاریف مشترک دستگاه‌های ذیربط و حوزه‌های آن، شیوه مداخله دستگاه‌ها، ارکان اصلی برنامه توسعه خوشه‌ای در کشور، همکاری و هماهنگی بین دستگاهی و تدوین چارچوب حمایت‌ها و کمک‌های مالی- اعتباری لازم دیده شده است.

به گفته شفیعی، تصویب هرچه سریعتر این آیین نامه می‌تواند منجر به تسریع اقدامات در دست انجام در شهرک‌های صنعتی شود.

وی می‌افزاید: به طور کلی اجرای پروژه توسعه خوشه‌ای بخش صنعت، طی چند سال اخیر در سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی آغاز شده که بر این اساس، ۱۹۲ خوشه صنعتی شناسایی شده و از این تعداد برای ۴۲ مورد، برنامه توسعه خوشه در دست اجرا است.

به گفته شفیعی، در بحث توسعه خوشه صنعتی، کار بین دستگاه‌های مختلف در گردش است، بنابراین در فرآیند توسعه این خوشه‌ها، هر اقدامی به یک دستگاه مربوط است که بر این اساس، باید همکاری بین دستگاهی از سوی هر بخش صورت گیرد که منجر به بهبود و توسعه خوشه صنعتی شود.

وی می‌افزاید: به تدریج که فرهنگ توسعه خوشه گسترش یافت، غیر از خوشه‌های صنعتی مباحث مرتبط با راه‌اندازی انواع خوشه‌ها اعم از صادراتی توسط مسوولان مربوطه مطرح شد و این علاقه‌مندی پیش آمد که این بحث‌ها در حوزه مربوطه پیگیری شود.

شفیعی می‌گوید: در چنین شرایطی ضرورت دارد که آیین‌نامه‌ای فراگیر تحت عنوان «آیین‌نامه فراگیر توسعه خوشه‌های صنعتی» هرچه سریعتر به تصویب هیات وزیران برسد.

شفیعی همچنین از امضای تفاهم نامه مشترکی میان سازمان توسعه تجارت ایران و سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی خبر می‌دهد و می‌گوید: کمیته اجرایی مشترک به منظور توسعه همکاری در زمینه خوشه‌های صنعتی و توسعه بازار صنایع کوچک تشکیل شده که بر این اساس، آیین نامه‌های اجرایی تفاهم نامه مذکور در جلسه اخیر میان دو سازمان به امضا رسید.

وی می‌افزاید: دو سازمان به دنبال تقویت خوشه‌های صنعتی صادرات‌گرا و توسعه بازار صنایع کوچک هستند. این درحالی است که از ۴۲ خوشه صنعتی که در برنامه توسعه ای قرار دارند، ۳۳ خوشه فعالیت صادراتی دارند که بر این اساس قرار بر این شد که در نمایشگاه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از حضور آنها حمایت شود.

وی می‌گوید: تشکیل کنسرسیوم صادراتی، برگزاری کارگاه و دوره آموزشی شناخت بازار برای صنایع کوچک مستقر در شهرک‌ها از جمله این تفاهمات است.

شفیعی همچنین از توافق برای ایجاد کلینیک بازار سخن به میان آورده و می‌گوید: تفاهماتی در این زمینه حاصل شده که امیدواریم شرایطی به وجود آید تا به سرعت اجرایی شود.