گزارش انرژی
کندوکاو در قرارداد خط لوله صلح
گروه انرژی- غزاله طایفه: صنعت نفت و گاز اخیرا با تحولات جدیدی از جمله کمبود منابع برای توسعه فازهای متعدد پارس جنوبی، عقد قرارداد صدور گاز به پاکستان از طریق خط لوله صلح، صدور گاز به اروپا از طریق خط لوله نابوکو یا مسیرهای دیگر رو‌به‌روست. در این باره معاون سابق امور بین‌الملل وزارت نفت که در هنگام طرح و توسعه موارد فوق بوده است در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» مطرح کرد: «ایجاد رقابت برای خرید گاز و جلب خریداران متعدد می‌تواند زمینه لازم برای فروش بهتر گاز را برای ایران فراهم کند.»
دکترسیدمحمدهادی نژادحسینیان با بیان این مطلب افزود: «چون اروپا نیازمند گاز ایران است و حاضر است که قیمت مناسب‌تری را هم بابت گاز پرداخت کند، بنابراین بهترین روش برای فروش گاز ایجاد رقیب است.»
نابوکو؛ بهترین مسیر
نژادحسینیان در پاسخ به این سوال که از بین خطوط لوله مطرح شده برای صادرات گاز ایران به اروپا کدام یک امکان اجرایی شدن دارند، اظهار داشت: «خط لوله نابوکو به این دلیل که در مسیرش مشتریان متعددی وجود دارد و طراحی و مسیریابی مقدماتی آن انجام شده و کارهای حقوقی آن پیشرفت زیادی کرده به نظر منطقی‌تر و عملی‌تر از سایر مسیرها می‌رسد.»
معاون سابق امور بین‌الملل وزارت نفت در عین حال با تاکید بر این موضوع که بهترین گزینه‌ها برای صادرات گاز ایران کشورهای همسایه هستند، گفت: «البته به شرطی که قیمت گاز را درست پرداخت کنند، یعنی اگر قیمت گاز برای آنها ارزان نباشد، همسایه‌ها بهترین گزینه‌ها هستند؛ چون هم روابط ما با آنها بهتر خواهد شد و هم تهدید عبور گاز از دیگر کشورها را نخواهیم داشت.»
دبیرکل مجمع مجالس آسیایی در رابطه با موافقت‌نامه تهران و اسلام‌آباد که در هفته گذشته بر سر صدور گاز ایران به این کشور امضا شد، اظهار داشت: «دولت از ابتدای شروع کارش در نهایی کردن متن قرارداد صادرات گاز به هند و پاکستان عجله کرده که به نظر می‌رسد در مورد شرایط قرارداد و مخصوصا قیمت گاز توجه کافی نشده است. معاون رییس‌جمهور در مصاحبه‌ای اعلام کرد که «مساله اصلی قیمت نیست، بلکه نهایی کردن پروژه خط لوله است»، شما اگر نگاهی به آرشیو اخبار منتشر شده بیندازید می‌بینید که تا به حال تاریخ‌های مختلفی را برای نهایی شدن قرارداد اعلام کرده‌اند که در عمل هیچ یک از آن وعده‌ها محقق نشده‌اند. نکته قابل توجه این است که با اینکه خوب می‌دانیم که فعلا گازی برای صادرات نداریم و اگر بر همین روال پیش برویم تا پنج حتی ده سال آینده هم گازی برای صادرات نخواهیم داشت، با این حال اصرار است که هر چه سریعتر این قرارداد بزرگ امضا شود.»
مجلس نظارت کند
نژادحسینیان در مورد توافقات صورت گرفته بین ایران و پاکستان تاکید کرد: «تا وقتی متن قرارداد مورد بررسی کارشناسان قرار نگیرد، نمی‌توان در این باره اظهار نظر کرد، ولی با توجه به موارد اعلام شده در مورد این قرارداد در گذشته، یعنی قبول قیمتی ارزان برای گاز و موافقت ایران با بر عهده گرفتن مسوولیت حمل گاز هند در درون پاکستان که قبلا توسط معاون رییس‌جمهور اعلام شده بود من اعتقاد دارم که این قرارداد باید توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مورد بررسی دقیق و تصویب قرار گیرد.»
جلوگیری از ضرر ۹۰میلیارد دلاری
رییس سابق هیات مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات خط لوله صلح در مورد فرمول قیمت توافق شده با پاکستان توضیح داد: «قیمتی که قبلا مسوولان دولت با پاکستانی‌ها برای گاز توافق کرده بودند، حدود ۴۰درصد کمتر از قیمت ترکیه بود. حالا می‌گویند قیمت را افزایش داده‌ایم و حتی از قیمت ترکیه هم بالاتر است. اگر چنین توافقی را کرده باشند جلوی حدود ۹۰میلیارد دلار ضرر به کشور را گرفته‌اند، اما چون از طرفی موضوع غیر عادی به نظر می‌رسد و از طرف دیگر جواب‌ها هم چندان مشخص نیست، پس لازم است که نمایندگان مجلس شورای اسلامی نسبت به این موضوع مطمئن شوند.» به گزارش خبرنگار ما، پیش از این حجت‌الله غنیمی‌فرد، نماینده ویژه وزیر نفت در خط لوله صلح با اشاره به اینکه برای مرور بر قیمت یک سال پس از تحویل گاز به پاکستان توافق شده است، گفته بود: «پایه قیمت وابسته به قیمت ال.ان.جی وارداتی ژاپن است؛ به طوری که محاسبه معکوس ال.ان.جی در کشور ژاپن به عنوان خریدار و افزودن هزینه حمل قیمت نهایی را تشکیل می‌دهد. با توجه به اینکه ارتباطی بین ال.ان.جی ژاپن و نفت خام مورد نظر وجود دارد، با محاسبات معکوس شده صادرات ال.ان.جی به این کشور می‌توان قیمت گاز خشک را به دست آورد. در نهایت قیمت گاز برای صادرات به پاکستان بر اساس فرمولی است که برای قیمت نفت خام وارداتی ژاپن به علاوه یک عدد ثابت طراحی شده است.» نژادحسینیان در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا قیمت گاز در مذاکرات اخیر از ۳۰ به حدود ۲۰میلیون مترمکعب در روز کاهش یافته است، گفت: «به دلیل تاخیر زیاد در شروع و اجرای پروژه‌های پارس جنوبی تامین همین مقدار گاز هم در ۵ سال آینده بعید به نظر می‌رسد.»
دلیل تاخیر هند
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری که چرا هند هنوز حاضر نشده در مذاکرات ایران و پاکستان شرکت کند، اظهار داشت: «وقتی طرف ایرانی مرتب می‌گوید هندی‌ها هر وقت بیایند در‌‌های این پروژه بر رویشان باز است و در قرارداد نهایی شده با پاکستان ظرفیت خالی برای هند ملحوظ شده است و برای این پروژه لوله با بزرگترین قطر یعنی ۵۶ اینچ انتخاب شده و در دست ساخت است و گاز هم احتمالا ۵ سال دیگر به خط لوله خواهد رسید، چرا هندی‌ها باید عجله کنند.» معاون سابق امور بین‌الملل وزارت نفت در ادامه گفت : «اگر هند صبر کند و ۵ سال دیگر که گاز وارد خط لوله شد بر سر قیمت آن چانه بزند بهتر نیست؟ در آن زمان اگر ایران خط لوله‌ای در دست داشته باشد که فقط به درد صادرات به هند بخورد، ایران یا باید تسلیم قیمت هند شود یا از سرمایه‌گذاری اضافی که در احداث خط لوله نموده صرفنظر کند. اگر هند و ایران به توافق نرسند احتمالا پاکستان تقاضای تخفیف برای خرید گاز بیشتر را خواهد نمود.»
ارسال نظر