فقط 6درصد مردم نان صنعتی‌خور هستند

گروه‌صنعت‌و‌معدن-صابردری‌نژاد: بیش از ۹۴درصد مردم تمایلی به مصرف نان‌های صنعتی ندارند.

به گزارش خبرنگار ما، با گذشت سه دهه از شروع پروژه صنعتی کردن تولید نان از سوی دولت، هنوز این نوع محصولات جای خود را در میان مردم بازنکرده‌اند. به تازگی نشریه برنامه طی گزارشی اعلام کرد: فقط شش درصد مردم نان‌صنعتی خور هستند و مابقی از نان‌های سنتی رایج مصرف می‌کنند. این در حالی است که نان‌های صنعتی به دلیل وجود گاز اکسیژن در زمان پخت، بهره‌گیری از سیستم حرارتی غیرمستقیم، طولانی بودن زمان پخت و از همه مهم‌تر استفاده نکردن از جوش‌شیرین برای تولید نان هم از سلامت بیشتری برخوردارند و هم ارزش غذایی بالاتری نسبت به نمونه سنتی دارند.سهم شش درصدی تولیدکنندگان نان صنعتی از بازار، ناشی از عدم‌توجه کافی به این صنعت است. چندی پیش، مجید پارسانیا، معاون وزیر بازرگانی اعلام کرد: « ایران نان‌خورترین مردم دنیا را دارد. مصرف سرانه‌ نان در ایران ۲۰۰کیلوگرم است که بالاترین مصرف سرانه جهانی است.»

معاون وزیر بازرگانی می‌افزاید: «امروزه نیاز مردم به نان را ۵۰ تا ۶۰هزار واحد نانوایی موجود در کشور مرتفع می‌کنند و به نظر می‌رسد عدم‌نظارت دقیق بر کارکرد این واحدها مشکلات فراوانی را برای جامعه فراهم آورده است. کم‌توجهی به رعایت بهداشت کارگران، کیفیت پایین محصولات تولیدی نانوانی‌ها، وجود ضایعات فراوان در نان و به تازگی فروش نان به قیمت آزاد در برخی از نانوایی‌ها به بهانه‌های گوناگون تنها بخشی از این مشکلات است. ظاهرا تنوع بخشیدن نسبی به محصولات یکی از راه‌های فرار از قیمت‌گذاری دولتی شده است.از سوی دیگر موضوع ضایعات تولید را نباید فراموش کرد. سالانه ۷/۱۰میلیون تن گندم در کشور مصرف می‌شود که افزون‌بر سه میلیون تن آن در قالب ضایعات به هدر می‌رود. با صنعتی شدن این محصول میزان ضایعات نان از ۳۲درصد کنونی به ۸درصد کاهش می‌یابد. وقتی صحبت از نان صنعتی می‌شود منظور فقط نان حجیم نیست؛ چرا که به روش سنتی هم می‌توان نان حجیم تولید کرد. تفاوت نان صنعتی و نان سنتی در روش به عمل‌آوری خمیر است. در نان‌های صنعتی به عمل‌آوری خمیر، شکل دادن، پخت، خنک کردن نان و ... به صورت مکانیزه انجام می‌گیرد. گزارش جدید نشریه معتبر برنامه چاپ معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهوری حکایت از آن دارد: «هزینه بالای راه‌اندازی واحد‌‌های تولیدی نان صنعتی، زمان‌بر بودن احداث این واحدها، پایین آمدن قدرت خرید مردم به دلیل بالاتر بودن قیمت تمام شده نان صنعتی در مقایسه با نان‌های سنتی، اختلاف قیمت بین آرد واحدهای صنعتی و سنتی و به عبارت دیگر نبود شرایط یکسان برای رقابت از موانع اقتصادی موجود پیش روی سرمایه‌گذاران این بخش است.» این نشریه می‌افزاید: «وابستگی مردم به مصرف نان‌های سنتی و عادت آنها به تهیه نان تازه از یک سو و مصرف چند نوع نان خاص با غذاهای ایرانی از دیگر سو، مشکلات زیادی را بر سر راه تولیدکنندگان ایجاد کرده است.»

بر پایه این گزارش که از سوی مسلم عبیدی، کارشناس معاونت برنامه‌ریزی این سازمان نوشته شده است، در حال حاضر حدود ۱۴۰ واحد صنعتی تولید نان در کشور وجود دارد که ۹۵واحد آن در سه استان سیستان و بلوچستان، کرمان و تهران احداث شده‌اند. این یعنی بیش از ۷۰درصد ظرفیت تولید نان صنعتی فقط در سه استان کشور متمرکز شده است.

«سنتی» توان «صنعتی» ندارد

نان‌های سنتی ایران به لحاظ ساختاری ظرفیت صنعتی شدن را ندارند یا این امکان در آنها به صورت محدود وجود دارد.

این نشریه می‌افزاید: «در این میان تنها نان بربری است که به خاطر نیمه‌حجیم بودن (حجمی مابین ۱cm تا ۵cm) ظرفیت صنعتی تولید شدن دارد. نتیجه آنکه تلاش در جهت تولید انبوه و صنعتی نان‌های سنگک، لواش و تافتون ثمری در بر نخواهد داشت. پس فقط در صورت ایجاد بسترهای مناسب فرهنگی و سوق دادن ذائقه مردم به سمت مصرف نان‌های صنعتی است که می‌توان شاهد کاهش ۷۵درصدی خسارات ناشی از ضایعات نان و صرفه‌جویی ۶۵درصدی در مسیر تولید هر تن نان بود.»دولت به منظور تسریع در روند صنعتی کردن تولید نان و همچنین کاهش موانع موجود بر سر راه تولیدکنندگان یک‌هزار میلیارد ریال تسهیلات در اختیارشان قرار داده است که پیش از این در بودجه سال ۸۶ به تصویب رسیده بود.

در این گزارش که بهره بانکی این تسهیلات ۵درصد عنوان شده، آمده ‌است: «این وام‌ها را بانک تجارت ظرف مدت یک ماه پس از صدور مجوز تاسیس واحد تولید پرداخت می‌کند. تا امروز بالغ بر ۶۰واحد در حال گرفتن تسهیلات اعطایی و ایجاد کارخانجات تولید نان صنعتی هستند. البته این وام فقط در اختیار واحد‌های با توان تولیدی بیش از ۲۰تن در روز قرار خواهد گرفت.آیا این تمهیدات باعث می‌شود که ایرانی‌ها از خوردن نان گرم سنتی در وعده‌های غذایی‌شان دست بکشند؟»