پول نفت هند چگونه به تهران رسید؟

گزارش کمیسیون انرژی: پول نفت ایران در هند سرمایه‌گذاری شده است

گروه انرژی- مجلس عدم بازگشت بدهی نفتی هند به کشور را پیگیری می‌کند. گزارش اخیر دیوان محاسبات از عملکرد دولت در حوزه نفت و گاز در سال گذشته و سه ماهه اول سال ۹۰ نشان می‌دهد که بخشی از درآمدهای حاصل از فروش نفت ایران به هند، به جای اینکه به خزانه واریز شود، صرف سرمایه‌گذاری در هند شده است.

این اقدام که به گفته نمایندگان مجلس غیرقانونی است، قرار است بعد از تعطیلات مجلس از سوی نمایندگان کمیسیون انرژی پیگیری شود.به گزارش خبرنگار ما، پس از ۷ ماه کشمکش بین «تهران- دهلی نو» بر سر پرداخت ۵ میلیارد دلار پول نفت صادراتی ایران به این کشور، در آخرین روز مرداد ماه مقامات نفتی در «تهران» از وصول یک میلیارد دلار از بدهی هند خبر دادند. در آن زمان امور بین‌الملل شرکت ملی نفت نیز در خبری دیگر اعلام کرد که باقیمانده بدهی هند تا پایان ماه اوت (۱۰ شهریور) پرداخت می‌شود.این خبر در همان روز منجر به شگفتی بسیاری از کارشناسان نفتی که رویدادهای مربوط به تحولات مالی بین ایران و هند را دنبال می‌کردند، شد. چرا که آنها این سوال را مطرح کردند که این کشور که در طول ۷ ماه فقط یک میلیارد دلار از بدهی خود را پرداخت کرده، چگونه می‌تواند ظرف ۱۱ روز، ۴ میلیارد دلار از بدهی نفتی خود را پرداخت کند؟

اما این خبر از سوی رییس کل بانک مرکزی در نیمه اول شهریور ماه، مهر تایید خورد و اعلام شد که کل بدهی معوق ۵ میلیارد دلاری هند به ایران پرداخت شده است.حالا با گذشت یک ماه از آن زمان، گزارش دیوان محاسبات از عملکرد دولت نشان می‌دهد که در سه ماهه اول سال ۹۰ (یعنی در زمانی که جریان‌های خبری موضوع کشمکش ایران و هند بر سر وصول مطالبات معوق را پوشش می‌دادند) پول نفت صادراتی ایران به جای واریز به خزانه در هند سرمایه‌گذاری می‌شده است. موضوعی که باعث شده عملکرد وزارت نفت و بانک مرکزی را در لیست تخلفات نفتی قرار دهد. رییس کمیسیون انرژی در این رابطه با اشاره به عملکرد بانک مرکزی در مورد بدهی‌های نفتی دیگر کشورها به ایران، گفته است: «زمانی که طرف هندی از پرداخت بدهی خود در قبال خرید نفت خام استنکاف می‌کرد، وزارت نفت فروش و تحویل نفت خام به هند را متوقف کرد، اما رییس بانک مرکزی به صراحت وزارت نفت را ملزم به دادن نفت به هند کرد که این یک تخلف آشکار است و حاکی از عدم صیانت از منافع ملی و حقوق ملت ایران بوده است.»

«حمید رضا کاتوزیان»، ادامه داد: «علاوه بر این بانک مرکزی در اقدامی خارج از حوزه اختیاراتش مرتکب تخلف دیگری شده و تاکید دارد که پول‌های انباشته کشور در هند صرف سرمایه‌گذاری در هند شود. به این ترتیب پولی که باید به کشور باز گردد و منشا تولید و ایجاد اشتغال در کشور شود را صرف اشتغال و تولید در هند می‌کنند.»در عین حال خبرنگار ما برای پیگیری این موضوع گفت‌وگویی را با سخنگوی کمیسیون انرژی انجام داد. «عماد حسینی» در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در مورد ارسال گزارش اخیر دیوان محاسبات به کمیسیون انرژی توضیح داد: «بخشی از این گزارش مربوط به بدهی نفتی هند است. در این گزارش عنوان شده است که در سه ماهه اول سال‌جاری درآمدهای حاصل از فروش نفت به هند به جای اینکه به حساب بانک مرکزی در داخل کشور واریز شود، در هند سرمایه‌گذاری شده است.»

وی افزود: «این موضوع به بانک مرکزی و بانک ملی برمی‌گردد که با توجه به جریانات اخیر در مورد پرونده اختلاس، از نحوه دریافت پول نفت از هند غافل شده‌ایم.»

وی ادامه داد: «اما نحوه دریافت بدهی نفتی هند از موضوعات مهمی است که به طور حتم بعد از تعطیلات مجلس از سوی کمیسیون انرژی دنبال خواهد شد.»سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در پاسخ به این سوال که بانک مرکزی از یک ماه پیش تاکنون از واریز کامل بدهی ۵ میلیارد دلاری هند به خزانه خبر داده است، گفت: «شاید در ماه‌های اخیر این اتفاق افتاده باشد، اما طبق گزارش دیوان محاسبات در سه ماهه اول سال این پول در هند سرمایه‌گذاری شده است که باید مورد بررسی قرار گیرد.»

از سوی دیگر، خبرنگار ما برای دریافت واکنش شرکت ملی نفت به گزارش دیوان محاسبات، خواستار مصاحبه تلفنی با «احمد قلعه بانی»، مدیرعامل شرکت ملی نفت شد که وی حتی حاضر به شنیدن سوال نیز نشد.

در همین رابطه دیروز «محسن قمصری»، مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت با بیان اینکه هم‌اکنون به طور متوسط روزانه ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام به هند صادر می‌شود به «مهر» اعلام کرد: «تاکنون هیچ‌گونه گزارشی از سوی بانک مرکزی در خصوص عدم دریافت وجوه نفتی چین و کره جنوبی به شرکت ملی نفت ایران ارسال نشده است.» حال باید دید که پیگیری مجلس در مورد نحوه تخلف بانک مرکزی در زمینه بدهی نفتی هند به کجا خواهد رسید؟