نشست فوق‌العاده «اوپک» برای مقابله با «آژانس»؟

نماینده ایران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»: «آژانس بین‌المللی» به دنبال کاهش جدی قیمت نفت است

گروه انرژی- آیا اوپک به «تک» یا حمله سازمان بین‌المللی انرژی، «پاتک» می‌زند؟ به گزارش خبرنگار ما، قیمت نفت همچنان به تصمیم سازمان بین‌المللی انرژی واکنش نشان می‌دهد. به دنبال تصمیم سازمان بین‌المللی انرژی برای استفاده از ۶۰ میلیون بشکه از ذخایر خود، قیمت نفت در بازار لندن با ۸ درصد کاهش به پایین‌ترین رقم طی چهار ماه اخیر رسید؛ به طوری که در معاملات روز جمعه و قبل از تعطیلات هفتگی بازار، قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال در بازار لندن به کمتر از ۱۰۵.۱۲ دلار رسید. به گزارش خبرنگار ما، سازمان بین‌المللی انرژی از سال ۱۹۷۴ میلادی تاکنون دو بار از ذخایر استراتژیک انرژی خود استفاده کرده است و حالا برای سومین بار قصد دارد که ۶۰ میلیون بشکه از ذخایر خود را به بازار عرضه کند. بعد از اعلام این تصمیم، آمریکا آمادگی خود را برای عرضه ۳۰ میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک به بازار اعلام کرد. همچنین کشورهای اروپایی نیز قرار است از ۲۰ میلیون بشکه ذخایر استراتژیک خود استفاده کنند. از سوی دیگر کشورهای آسیایی نیز ۱۰ میلیون بشکه دیگر را تامین خواهند کرد.

آژانس به دنبال کاهش قیمت

در این بین، بر اساس گزارش «فارس» به نقل از «بلومبرگ» این تصمیم در شرایطی گرفته شده که به اعتقاد کارشناسان حوزه انرژی، در دو بار گذشته سازمان بین‌المللی انرژی از ذخایر استراتژیک انرژی خود برای جبران کمبود عرضه استفاده کرده، ولی این بار از ذخایر استراتژیک خود به عنوان ابزاری برای کاهش قیمت نفت استفاده کرده است. به گفته کارشناسان این مساله به پیچیدگی شرایط بازار نفت طی هفته‌های آینده دامن خواهد زد. موسسه «مریل لینچ» نیز در گزارشی اعلام کرد این اقدام سازمان بین‌المللی انرژی نمی تواند موجب افزایش رشد و رونق اقتصادی کشورهای صنعتی شود، چون هم خیلی دیر بوده و هم حجم استفاده از ذخایر انرژی چندان قابل توجه نیست.

در مقابل بانک «جی.پی مورگان» در واکنش به آزادسازی ذخایر نفت از سوی آژانس بین‌المللی انرژی، پیش‌بینی خود را درباره بهای نفت در سه ماه سوم ۲۰۱۱ کاهش داد.

به گزارش «شانا» به نقل از خبرگزاری «رویترز»، هم اکنون، این بانک برآورد خود را درباره میانگین بهای هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال، از ۱۳۰ دلار در گزارش پیشین به ۱۰۰دلار رسانده است.درگزارش تحلیلگران بانک «جی.پی مورگان» آمده است: «در صورت تحقق کامل تصمیم آژانس، تزریق ۶۰ میلیون بشکه نفت در ۳۰ روز آینده به بازار نفت، توانایی کاهش قابل توجه بهای نفت را خواهد داشت.»

این بانک اعلام کرد: «تزریق ذخایر استراتژیک نفت، تنها برای پرکردن خلا نفت اضافی در بازار نیست و تاثیرهای آن به عنوان مشوقی برای کمک به اقتصاد جهانی و عاملی برای تغییر سازوکار قیمت‌گذاری نفت در سه ماه سوم سال جاری میلادی نیز باید در نظر گرفته شود.»

از سوی دیگر، تحلیلگران بانک آمریکایی «گلدمن ساچس» نیز در گزارش خود اعلام کردند: «تزریق ۶۰ میلیون بشکه نفت خام به بازار تا پایان ماه ژوئیه، توان کاهش ۱۰ تا ۱۲ دلاری برآورد ما درباره بهای هر بشکه نفت خام برنت در سه ماه سوم سال جاری میلادی و رسیدن آن به سطح ۱۰۵ تا ۱۰۷ دلار را دارد.»

با این حال تحلیلگران «گلدمن ساچس» از انتشار پیش‌بینی رسمی درباره بهای نفت خودداری کردند و اعلام کردند باید دید آیا کشورهای عضو آژانس بین‌المللی انرژی، ذخایر نفت خام و فرآورده‌های نفتی خود را مستقیما به فروش می‌رسانند یا از سازوکار مبادله استفاده خواهند کرد.

در عین حال، وزیر دارایی روسیه نیز با بیان اینکه آژانس بین‌المللی انرژی(IEA) قبل از تصمیم‌گیری به عرضه ذخایر نفت خود با روسیه مشورت نکرده است، گفت:«امروز وضعیت ویژه‌ای وجود دارد، بنابراین این اقدام قابل درک است.»

به گزارش «ایسنا» به نقل از «رویترز»، «آلکسی کودرین» خاطرنشان کرد که انتظار ندارد این تصمیم تاثیر قابل توجهی روی بازار روسیه داشته باشد و تهدیدی علیه روسیه نخواهد بود.

نشست فوق‌العاده برگزار می‌شود؟

به گزارش خبرنگار ما، تصمیم سازمان بین‌المللی انرژی برای استفاده از ذخایر استراتژیک نفت در حالی گرفته شده که اوپک در نشست اخیر خود در وین سقف تولید کشورهای عضو را بدون تغییر حفظ کرد. حال با توجه به اینکه قیمت نفت روند نزولی را در پیش گرفته، اینکه اوپک چه واکنشی به این تصمیم سازمان بین‌المللی انرژی خواهد داشت، مهم‌ترین سوال بین محافل خبری است؟

در این بین، یک مقام رسمی ایران در گفت‌وگو با «داوجونز» در واکنش به استفاده غرب از ذخایر استراتژیک نفت خود هشدار داده که در صورت ادامه کاهش قیمت نفت، ایران تشکیل نشست فوق‌العاده اوپک را پیگیری خواهد کرد. خبرنگار ما برای اطلاع از جزئیات واکنش ایران به عنوان رییس اوپک به تصمیم آژانس بین‌المللی انرژی، مصاحبه‌ای را با نماینده ایران در هیات عامل اوپک انجام داد.

«محمدعلی خطیبی» در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» و در پاسخ به این سوال که با توجه به کاهش قیمت نفت در بازار به دنبال تصمیم آژانس بین‌المللی انرژی برای استفاده از ذخایر استراتژیک، آیا امکان تشکیل نشست فوق‌العاده وجود دارد؟ گفت: «تشکیل نشست فوق‌العاده به عهده وزرای اوپک است. اگر آنها به این نتیجه برسند که لازم است نشست فوق‌العاده برگزار شود، این کار صورت می‌گیرد اما من در این مورد نظر مشخصی ندارم.»

قیمت دو سه روزه ملاک نیست

نماینده ایران در هیات عامل اوپک در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه قیمت نفت تا چه حدی باید پایین بیاید تا اعضای اوپک به آن واکنش نشان دهند، گفت: «قیمت نفت طی دو سه روز گذشته مقداری کاهش داشته است اما این تغییر ملاک تصمیم اوپک نیست. در واقع وقتی قیمت نفت تا حدی پایین بیاید که برای اعضا دیگر قابل قبول نباشد و احتمال بهبودی آن نیز وجود نداشته باشد، اعضا نسبت به تشکیل نشست فوق‌العاده تصمیم‌گیری خواهند کرد.» «خطیبی» همچنین در پاسخ به این سوال که آیا این تصمیم به خاطر کمبود نفت در بازار بوده است، گفت:«اگر کمبود نفتی در بازار احساس می‌شد، اعضای اوپک در نشست اخیر خود سقف تولید را تغییر می‌دادند اما به نظر من بحث آنها بیشتر مربوط به قیمت نفت بوده است.» وی با بیان اینکه این تصمیم برای مقابله با اوپک گرفته شده است، گفت: «آنها به منظور کاهش قیمت نفت می‌خواهند ذخایر خود را به بازار عرضه کنند.»

تناقض تصمیم آژانس و عربستان

وی در پاسخ به سوال دیگری که واکنش ایران به عنوان رییس اوپک به تصمیم عربستان برای افزایش یک‌جانبه تولید نفت چیست؟ گفت: «تصمیم آژانس بین‌المللی انرژی برای عرضه ذخایر استراتژیک به بازار در تناقض با تصمیم عربستان برای افزایش تولید نفت است. اگر عربستان می‌گوید که می‌تواند نیاز بازار را تامین کند چرا آژانس اقدام به عرضه ذخایر نفتی خود می‌کند. آیا واقعا این اقدامات برای برطرف کردن نیاز بازار به نفت است یا سیاست آنها پایین آوردن قیمت نفت است. من شک دارم که این موضوع صرفا برای تامین نیاز بازار باشد.» «خطیبی» افزود: «به نظر من این تصمیم بیشتر با اهداف سیاسی بوده است.»

حاشیه نشست اوپک با اتحادیه اروپا

نماینده ایران در هیات عامل اوپک در ادامه در پاسخ به سوال دیگری که آیا در نشست روز دوشنبه اوپک با اتحادیه اروپا، روند کنونی بازار نفت و تصمیم آژانس بین‌المللی انرژی نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت؟ گفت:«دستورالعمل این نشست از قبل تهیه شده است. در واقع در این نشست که سالانه برگزار می‌شود وضعیت بازار نفت در بلندمدت مورد بحث قرار می‌گیرد.»

وی ادامه داد:«از آنجایی که کسی پیش‌بینی نمی‌کرد که چنین تصمیمی از سوی آژانس بین‌المللی انرژی گرفته شود، ممکن است در حاشیه نشست در مورد روند کنونی بازار نفت و وضعیت عرضه ذخایر استراتژیک هم بحث شود.»