دنیای اقتصاد: احمد داووداوغلو، دبیرکل حزب عدالت و توسعه و نخست‌وزیر مستعفی ترکیه می‌گوید که صدای مردم را شنیده است و مردم به تغییر نظام ترکیه از نظام پارلمانی به نظام ریاستی «نه» گفته‌اند. همزمان سخنان اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه مبنی‌بر حمایت او از تشکیل یک دولت ائتلافی موجب شد تا بازار واکنش مثبتی نشان دهد. درحالی‌که در روز‌های پیش از انتخابات نسبت دلار به لیر ۱/ ۲ بود، پس از انتخابات این نسبت به ۷/ ۲ رسید؛ اما سخنان اردوغان موجب شد لیر ترکیه ۹/ ۰ درصد برابر دلار بهبود یابد.



بازگشت آرامش به بازارهای ترکیه


گروه جهان: اوضاع لیر در برابر دلار بهتر شد و از شرایط شکننده‌ای که پس از اعلام نتایج انتخابات ترکیه پیدا کرده بود، رهایی یافت. سایت خبری آسیا‌نیوز در این‌باره گزارش داد که سخنان اردوغان برای تشکیل دولت ائتلافی آرامش را به بازار ارز این کشور برگردانده است. اردوغان صبح پنج‌شنبه گفت از احزاب می‌خواهد هرچه زودتر برای تشکیل دولت ائتلافی اقدام کنند. حزب عدالت و توسعه که پس از ۱۳ سال اکثریت خود را در پارلمان این کشور از دست داده، حالا مجبور است با اپوزیسیون دست به ائتلاف بزند. مدیر فارکس در استانبول می‌گوید: اظهارنظر ملایم رئیس‌جمهوری ترکیه در مورد دولت ائتلافی برای بازارها مثبت بوده است. هر چند او اعتقاد دارد هنوز خطراتی این بازار را تهدید می‌کند اما این بازار می‌تواند با خسارت کمتری بحران نتایج انتخابات ترکیه را پشت سر بگذارد.


گفته می‌شود روز چهارشنبه هر دلار با 2.7110 لیره ترکیه معاوضه می‌شد؛اما پس از سخنان اردوغان در روز پنج‌شنبه، نسبت به روز چهارشنبه، لیر به مقدار 9/ 0 درصد در برابر دلار بهبود یافت.

سایت بلومبرگ می‌نویسد ترکیه‌ای‌ها عدم ائتلاف احزاب را خطرناک می‌دانند و کابوس دهه 90 دست از سر آنها بر نمی‌دارد. در دهه 90 نیز عدم ائتلاف احزاب موجب تورم بی‌سابقه و بی‌ارزش شدن بیش از پیش لیر شد و این بحران تا سال 2001 ادامه داشت. در این شرایط اردوغان از گروه‌ها خواسته است دست از تمایلات حزبی خود بردارند و به‌فکر تاسیس دولت ائتلافی باشند. به نوشته روزنامه حریت‌دیلی، رئیس‌جمهوری ترکیه پس از 4 روز سکوتی که تا پیش از این از سوی وی غیرمعمول بوده، به حرف آمد و گفت: احزاب منافع حزبی را کنار بگذارند و به‌فکر منافع ترکیه باشند.

به‌نظر می‌رسد حزب عدالت و توسعه گام به گام در حال عقب‌نشینی در برابر احزاب رقیب است. داووداوغلو، نخست‌وزیر مستعفی این کشور که منتظر پاسخ احزاب رقیب برای تشکیل دولت ائتلافی است،می‌گوید: صدای مردم ترکیه را شنیده است و آنها به تغییرنظام این کشور «نه» گفته‌اند. داووداوغلو که با شبکه «TRT» (رادیو و تلویزیون ترکیه) در ساعات پایانی شب جمعه مصاحبه کرده، گفته است حزب عدالت و توسعه آماده ائتلاف با احزاب رقیب است. این سخنان در زمانی بیان شده که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه جلسه‌ای با دنیز بایکال، دبیرکل سابق حزب جمهوری‌خلق ترکیه داشته است. گمانه‌زنی‌ها حکایت از این دارد که دو حزب عدالت و توسعه (AKP) و حزب جمهوری خلق ترکیه (CHP) در حال رایزنی برای تاسیس دولت هستند. در حالی که در محافل سیاسی ترکیه از ائتلاف با ناسیونالیست‌های ترکیه یعنی حرکت ملی (MHP) به‌عنوان محتمل‌ترین گزینه یاد شده بود، از روز پنج‌شنبه گمانه‌زنی‌ها به سمت ائتلاف حزب عدالت و توسعه با حزب جمهوری خلق ترکیه که اساسا حزب سوسیالیستی است، چرخیده است.

به‌رغم این گمانه‌زنی‌ها، احمدداووداوغلو می‌گوید هنوز امکان ائتلاف با حزب حرکت ملی وجود دارد و درهای گفت‌وگو را با هیچ حزبی نمی‌بندد. او همچنین هشدار داده دور زدن حزب عدالت و توسعه برای تشکیل دولت از سوی اپوزیسیون، حیات سیاسی این کشور را به خطر می‌اندازد.

داووداوغلو همچنین دخالت اردوغان را برای تاسیس دولت ائتلافی رد می‌کند و می‌گوید: «جلسه بایکال و اردوغان برای تاسیس دولت ائتلافی نبوده است. رئیس‌جمهوری ما جزو تیم این حزب برای ائتلاف نیست. او مسوولیتی در قبال تاسیس دولت ائتلافی ندارد و کسانی که چنین ادعایی می‌کنند برداشت اشتباهی داشته‌اند.» در ترکیه، براساس قانون رئیس‌جمهوری ترکیه حق دخالت در تاسیس دولت را ندارد و وی به‌عنوان یک شخصیت ملی و فراحزبی محسوب می‌شود. منتقدان می‌گویند اردوغان از زمانی که در کاخ رئیس‌جمهوری ساکن شده، بی‌توجه به این رویه بوده و در هر فرصتی که به‌دست آورده، در امور دولت دخالت کرده است. برخی می‌گویند حضور او در آلمان و سخنرانی وی در میان ترک‌های مقیم آن کشور برای حزب عدالت و توسعه، موقعیت یک رئیس‌جمهوری را به دبیرکل یک حزب تنزل داده است.