کودتا علیه دولت موازی در ترکیه

حسین موسوی: روزگاری رفیق گرمابه و گلستان بودند و قصد داشتند که بنیاد نظامیان را برکنند و دموکراسی را به ترکیه هدیه کنند اما از دو سال پیش ورق برگشت و دو دوست قدیمی رودرروی هم ایستادند تا پنجه در پنجه هم بیندازند تا یکی دیگری را از میدان به در کند. اردوغان، رفیق سابق فتح‌الله گولن، روحانی ترک و دشمن امروزش در حالی که دست در دست هم دادند تا نظامیان این کشور را تضعیف کنند، هم‌اینک به دو دشمن خونی تبدیل شده‌اند و با دستور جلبی که برای این روحانی ترک صادر شده است، نزاع‌های دو طرف از تلویزیون و خطابه‌ها به روی صحنه سیاست آمده است. خبرگزاری نیمه‌رسمی آناتولی گزارش داد که یک دادگاه در استانبول حکم جلب روحانی ترکیه‌ای را صادر کرده است. عنوان اتهامی هم که به وی نسبت داده شده اداره یک گروه تروریستی مسلح است که تا پیش از این، از آن به‌عنوان دولت سایه یا دولت موازی یاد شده است. در اوایل صبح ۱۷ دسامبر سال گذشته میلادی، عده‌ای از ماموران پلیس، به حکم دستور قضایی وارد منازل برخی از وزرای وقت شدند و پسران آنها را به اتهام پولشویی و گرفتن رشوه دستگیر کردند اما موضوع به اینجا ختم نشد و پای وزرای کشور، بازرگانی و اتحادیه اروپا نیز به میان آمد.

آنها متهم بودند که با همکاری یک تاجر ایرانی، به نام رضا ضراب غیرقانونی پول وارد این کشور کرده‌‌اند. رقمی که در آن زمان ارائه شد، به ۸۷ میلیارد دلار می‌رسید.

اردوغان که در آن زمان نخست‌وزیر بود، اعلام کرد که ماموریت ماموران عملیات ۱۷ دسامبر به قصد تخریب علیه دولت وی بوده و قصد آنها زمینگیر کردن حزب حاکم بوده است. در آن زمان اردوغان کم‌کم پرده‌ها را بالا کشید و نشان داد که در پشت صحنه این دستگیری‌ها یک اختلاف درونی در حال کلید خوردن است.

نخست‌وزیر وقت ترکیه که در حال حاضر رئیس‌جمهوری این کشور است گفت که پشت این دستگیری‌ها، گروهی وجود دارند که از اعضای جنبش نور یا خدمت هستند و هر دو جنبش نیز از قضا از سرسپردگان فتح‌الله گولن هستند. اردوغان پیش از دستگیری یارانش در دولت، اقدام به تعطیلی مدارسی کرده بود که به درسخانه‌ها موسومند. این درسخانه‌ها منبع مالی جنبش نور یا خدمت بوده که در سراسر ترکیه فعالیت می‌کرده‌اند. اعتقاد بر این است که عملیات ۱۷ دسامبر به این دلیل صورت گرفته است که اردوغان را نسبت به تعطیلی این مدارس وادار به‌عقب‌نشینی کند اما این مورد نه تنها باعث عقب‌نشینی مرد شماره یک ترکیه نشد، بلکه با دستگیری مامورانی که دستور بازداشت فرزندان وزرا را داده بودند، در عمل قوه قضائیه این کشور به دو دسته تقسیم شد. با پاکسازی مامورانی که اردوغان مدعی است آنها جزو دولت در سایه هستند، وی از هفته گذشته تصمیم گرفت که در عمل جنگ را آغاز کند. وی ابتدا بال رسانه‌ای جنبش نور یا خدمت را نشانه گرفت و نزدیک به ۲۴ تن از خبرنگاران روزنامه تودیز زمان را دستگیر کرد. وی سپس عوامل یک سریال و رئیس شبکه سامان یولو (راه سامانی) را دستگیر و بازداشت کرد و پس از ۴۸ ساعت از قوه قضائیه این کشور خواست تا دستور جلب این روحانی را صادر کند. فتح‌الله گولن، مرد پرنفوذ پشت پرده سیاست ترکیه، در تبعیدی خودخواسته در پنسیلوانیای آمریکا به سر می‌برد. وی در یک خانه-باغ سه هکتاری زندگی می‌کند و طرفداران زیادی هم در ترکیه و برخی دیگر از کشورها دارد. وی در این خانه ویلایی، فیلم‌هایی را درخصوص آداب اسلامی ضبط می‌کند و شبکه‌هایی مثل شبکه هفت ترکیه یا سامان یولو اقدام به پخش آن می‌کند. پیش از این، از سخنان گولن به‌عنوان مانیفست اسلام‌گرایان ترکیه یاد می‌شده است، اما برخی اعتقاد دارند که گولن به این دلیل که اردوغان از سیاست تساهل و تسامح دور شده با وی اختلاف‌نظر پیدا کرده است. گفته می‌شود که گولن از طرفداران تساهل در دین است و به‌نوعی به آداب سکولاریسم پایبند است. با وجود این، روزنامه دیلی صباح، روزنامه دولتی ترکیه ضمن افشای سخنان دهه هشتاد فتح‌الله گولن نشان داد که وی چندان نیز طرفدار تساهل و تسامح نبوده و در یکی از سخنانش خواسته بود که کافران را بکشند. او گفته بود: «یک مومن باید مثل یک بمب باشد، حتی اگر آمریکا مخالف وی باشد. خانم یا آقا باید سر کافران را منفجر کنند».

در نوار صوتی منتسب به وی، گولن با داد و فریاد از حاضران می‌خواهد که هرگز کوتاه نیایند و تا آخرین قطره خون‌شان در برابر کافران بایستند. گفته می‌شود که وی یکی از طرفداران عملیات انتحاری بوده است. روزنامه حریت اما می‌نویسد: دور تازه درگیری‌ها بین دو گروه اسلام‌گرا وارد فاز تازه‌ای شده است. اردوغان از آنها با عنوان یک گروه شیطانی یاد می‌کند و گولن نیز دولت را متهم می‌کند که در پی مصادره تمامی قدرت است.

رجب طیب اردوغان در این‌باره می‌گوید: «ما با یک شبکه ساده روبه‌رو نیستیم، در واقع ما با کسانی مواجه شده‌ایم که سربازانِ پیاده نیروهای اهریمنی در داخل و خارج کشور شده‌اند».

احمدداووداغلو، نخست‌وزیر ترکیه نیز می‌گوید که از اینترپل خواسته‌اند که در دستگیری این روحانی با دولت ترکیه همکاری کنند. او گفت که از اینترپل خواسته‌اند که دستگیری فتح‌الله گولن را با عنوان «اخطار قرمز» دنبال کنند. «اخطار قرمز» توسط دادگاه بین‌المللی صادر می‌شود یا اینکه تضمینی برای بازداشت است.

«اخطار قرمز» در شرایطی صادر می‌شود که یک مدرک مهم برای دستگیری متهم وجود داشته باشد. روزنامه «زمان» نزدیک به گولن می‌نویسد که تضمین برای بازداشت وی در شرایطی صادر شده است که هیچ مدرکی علیه او وجود ندارد، اما به وی اتهام رهبر یک گروه تروریستی مسلح را زده‌اند. اینک دادگاهی که حکم بازداشت گولن را صادر کرده است با استناد به این اتهام قصد دستگیری وی را با همکاری پلیس اینترپل دارد.

ایالات‌متحده هنوز در این مورد اظهارنظر نکرده است که آیا اجازه می‌دهد گولن بازداشت شود یا اینکه عدم تحویل او به آنکارا، منجر به اختلافات بیشتر بین ترکیه و آمریکا می‌شود؟