مرگ تمام کننده جنگ ویتنام

گروه بین‌الملل - جرالد ردولف فورد، رییس‌جمهور اسبق ایالات متحده آمریکا دیروز در سن ۹۳ سالگی درگذشت. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، فورد به دنبال یک سلسله بیماری‌های پی در پی ناشی از کهولت سن در منزل شخصی خود در ۱۳۰ مایلی شرق لس‌آنجلس در گذشته است. فورد امسال را با دو حمله قلبی سپری کرد و مدتی قبل نیز به بیماری عفونت ریه دچار شد. هنوز علت اصلی مرگ او اعلام نشده است.

جورج بوش رییس‌جمهور آمریکا در پیامی به مناسبت مرگ جرالد فورد گفت: مردم آمریکا همواره جرالدفورد و خدمات دولتش را به یاد می‌آورند. ما سوگوار یکی از رهبران کشورمان هستیم و سی و هشتمین رییس‌جمهور آمریکا جایگاهی ویژه در خاطره ملی ما دارد.»

جرالد ردولف فورد

جرالد فورد در ۱۴ جولای سال ۱۹۱۳ میلادی در ایالت نبراسکا به دنیا آمد. پدرس لسلی لینچ و مادرش دورتی گاردنر بود. این پدر و مادر چند ماه پس از تولد لسلی کوچک از یکدیگر جدا شدند. پس از این جدایی مادرش با فردی به نام جرالد فورد ازدواج کرد که از این تاریخ به بعد نام پدرخوانده برای او نیز برگزیده شد. دوران نوجوانی و جوانی فورد به بازی راگبی و بوکس گذشت. او در این مراحل توانست به موفقیت‌هایی دست پیدا کند. او بازی‌های درخشانی را برای تیم راگبی وولینرز انجام داد و در سال ۱۹۳۴ به عنوان بهترین بازیکن تیمش انتخاب شد. فورد در سال ۱۹۳۴ از دبیرستان فارغ‌التحصیل شد و توانست به دانشگاه ییل وارد شود. دانشگاهی که بسیاری از روسای‌جمهور و سیاست‌مداران برجسته ایالات متحده از آن بیرون آمده‌اند. ورود جرالد فورد به رشته حقوق دانشگاه ییل آغاز تغییر مسیر زندگی فورد جوان بود.

او به زودی در دانشگاه به گروهی پیوست که برای بیطرفی آمریکا در جریان جنگ جهانی دوم تلاش می‌کردند. جرالد فورد در این دوران یکی از سخت‌ترین مراحل زندگی خود را سپری کرد. عمده هزینه‌های او از راه مربیگری راگبی و بوکس در تیم‌های دانشگاه تامین می‌شد. فورد همچنین از دوران جوانی به باشگاه پیشاهنگان ایالات متحده پیوسته بود. فورد عضویت در این سازمان را غرورآفرین‌ترین مرحله زندگی خود می‌دانست و همواره به مدال عقاب پیشاهنگی افتخار می‌کرد.

فورد اگرچه در ابتدا برای بیطرفی در جنگ جهانی دوم تلاش می‌کرد، اما سرانجام به ورطه نبرد کشیده شد. فورد در آوریل ۱۹۴۲ و در میانه جنگ به نیروی دریایی ایالات متحده پیوست. فورد در تمامی جنگ بر روی ناو هواپیمابر مونتراری فعالیت کرد و تا سال ۱۹۴۶ نیز در ارتش باقی ماند. او در این سال با درجه ناو سروانی از ارتش بیرون آمد.

ورود به سیاست

جرالدفورد در سال ۱۹۴۸ به کنگره آمریکا راه پیدا کرد و این سرآغاز ورود جرالدفورد به دنیای سیاست بود. در سال ۱۹۶۵ جرالدفورد به عنوان رهبر فراکسیون جمهوری‌خواهان که در آن زمان اقلیت کنگره را در دست داشتند انتخاب شد. جرالدفورد همواره یکی از کاندیداهای محبوب در ایالت میشیگان بود و پیوسته با اختلاف رای بالا از دیگران در انتخابات به پیروزی می‌رسید. این مساله باعث شد که او از ۲۵ سال بتواند به عنوان نماینده از این ایالت به کنگره راه پیدا کند.

یکی از سنگین‌ترین وظایف جرالدفورد در دوران نمایندگی، حضور در کمیته تحقیق درباره قتل جان‌اف‌‌کندی بود. این کمیته اندکی فورد را به جهان معرفی کرد. جرالدفورد یکی از کسانی بود که عقیده داشت لی‌هاروی اسوالد به تنهایی برای ترور کندی در دالاس اقدام کرده است. هر چند کشته شدن اسوالد به وسیله جک روبی این تصور را مخدوش می‌کرد. در دوران ریاست جمهوری لیندون جانسون، فورد یکی از منتقدان درجه اول او بود که برنامه‌های جانسون را بی‌ثمر و هزینه‌زا می‌دانست. فورد با وجود تلاش‌هایش هیچ‌گاه به یک نماینده شناخته شده در آمریکا تبدیل نشد و همه چیز به زمان ریاست‌جمهوری موکول شد.

یک رییس‌جمهور ویژه

جرالدفورد را باید یک رییس‌جمهور ویژه در تاریخ ایالات متحده به شمار آورد. او تنها رییس‌جمهوری است که بدون انتخابات به کاخ‌سفید راه پیدا کرد. پس از استعفای ریچارد نیکسون در نهم آگوست ۱۹۷۴ به دنبال رسوایی واترگیت، جرالد فورد که در آن زمان معاون رییس‌جمهور بود به این سمت منصوب شد. رسیدن به مقام معاونت رییس‌جمهوری جرالدفورد نیز یک ویژگی خاص داشت. جرالدفورد از معدود معاون‌های رییس‌جمهور آمریکا بود که بدون همراهی رییس‌جمهور در مبارزات انتخاباتی به این مقام دست پیدا کرد. تا پیش از این تقریبا همه معاونان رییس‌جمهور آمریکا در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری پابه‌پای نامزد حزب در رقابت‌های انتخاباتی شرکت کرده بودند. زمانی که اسپایرو اگنیو معاون ریچارد نیکسون از سمت خود در سال ۱۹۷۳ استعفا کرد، جرالدفورد که در آن زمان ریاست فراکسیون جمهوری‌خواهان را در کنگره بر عهده داشت، این سمت را قبول کرد.

سرانجام او در سال ۱۹۷۴ به جای نیکسون مستعفی سوگند ریاست‌جمهوری خورد و وارد کاخ سفید شد. ریاست‌جمهوری جرالدفورد یک خصوصیت دیگر نیز داشت و آن کوتاهی دوره تصدی‌گری او بود. نیکسون تنها تا سال ۱۹۷۶ و به مدت ۲ سال سکان هدایت ابرقدرت غرب در آن سال‌ها را در دست داشت و در مبارزات انتخاباتی دوره بعد نتوانست بر رقیب دموکرات خود یعنی جیمی کارتر پیروز شود و به ناچار کاخ سفید را ترک گفت. بسیاری از تحلیلگران عقیده دارند موضعی که او در قبال رسوایی واترگیت و شخص نیکسون گرفت باعث کاهش محبوبیت او شد. جرالد فورد در زمان انتصاب به مقام ریاست‌جمهوری با محبوبیت و استقبال مردم روبه‌رو شد، اما عفو کردن نیکسون به وسیله او خشم مردم به خصوص دموکرات‌ها و حامیانشان را به همراه داشت. جرالد فورد مجموعا ۸۹۵ روز را در کاخ سفید به سر برد.

فورد و جنگ ویتنام

اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین حادثه دوران کوتاه زمامداری فورد را باید پایان جنگ ویتنام دانست. این اتفاق که کابوس دوران نیکسون به شمار می‌آمد، باعث شد تا محبوبیت جرالد فورد در افکار عمومی بسیار افزایش پیدا کند. به دنبال سقوط سایگون و تصرف سفارت آمریکا در این شهر به وسیله ویت‌کونگ‌ها در آوریل ۱۹۷۵ فورد عملیات گردباد را طراحی کرد که به اعتقاد بسیاری یک نمایش قدرت بی‌حاصل بود، چرا که بلافاصله پس از آن نیروهای آمریکایی از ویتنام خارج شدند. این اتفاق به نگرانی چندین ساله مردم آمریکا پایان داد. فورد پس از پایان جنگ اقدام دیگری نیز انجام داد و آن اعلام عفو عمومی تمامی کسانی بود که از شرکت دو جنگ ویتنام سر باز زده بودند. هزاران نفر از جوانان آمریکایی در آن سال‌ها تحت تاثیر تبلیغات ضد جنگ قرار گرفته و فراخوان‌های ارتش را برای اعزام به ویتنام بی‌پاسخ گذاشته بودند. محمدعلی کلی، قهرمان بوکس جهان یکی از معروف‌ترین چهره‌هایی بود که از خدمت نظامی در ویتنام طفره رفت.

شکست در برابر دموکرات‌ها

جرالد فورد در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۷۶ به عنوان نامزد جمهوریخواهان به عرصه رقابت‌های انتخاباتی وارد شد، اما نتوانست بر رقیب خود جیمی کارتر از حزب دموکرات پیروز شود. بسیاری عقیده دارند علاوه بر حمایت‌های او از نیکسون مسائل سیاسی و اقتصادی نیز در شکست جرالد فورد موثر بوده است. دشواری‌های اقتصادی سال‌های میانی دهه ۷۰ میلادی از جمله بیکاری، تورم و کمبود و گرانی سوخت یک نارضایتی پنهان را علیه دولت فورد به وجود آورده بود.

کنگره که در آن زمان در دست دموکرات‌ها بود به شدت در برابر طرح‌ها و لوایح آمده از کاخ سفید و یا نمایندگان جمهوریخواه مقاومت می‌کرد. این مساله بسیاری را به این نتیجه رسانده بود که اقبال کابینه دموکرات‌ها برای اداره کشور بیشتر است. جرالد فورد با بیش از ۹۳ سال زندگی، پرعمرترین رییس‌جمهور آمریکا بود. پس از او رونالد ریگان قرار دارد.