دنیای اقتصاد- به نظر می‌آید آنچه وزرای عضو اوپک در اجلاس وین هشدار آن را داده بودند و نگرانی خود را از آن ابراز کرده بودند، اکنون اتفاق افتاده است. از نخستین ساعات بامداد چهارشنبه قیمت‌های نفت شروع به ریزش کرد تا این علامتی باشد برای کشورهای عضو اوپک که تنها 2 روز پس از اجلاس خود قیمت سبد نفتی‌شان را زیر 60دلار ببینند.

سقوط سبد نفتی اوپک به زیر ۶۰دلار
گروه بین‌الملل- به نظر می‌آید آنچه وزرای عضو اوپک در اجلاس وین هشدار آن را داده بودند و نگرانی خود را از آن ابراز کرده بودند اکنون اتفاق افتاده است. از نخستین ساعات بامداد چهارشنبه قیمت‌های نفت شروع به ریزش کردند تا این علامتی باشد برای کشورهای عضو اوپک که تنها 2 روز پس از اجلاس خود قیمت سبد نفتی‌شان را زیر 60دلار ببینند.

ورود نفت به بازه قیمتی پایین 60دلار برای بسیاری از اعضای اوپک ناخوشایند است. در این میان کسانی که از ظرفیت تولید پایین‌تر یا ذخیره زیرزمینی نفت خام کمتری برخوردار هستند، بیش از دیگران نگران خواهند بود. کشورهایی که چنین شرایطی دارند، دوست دارند همواره نفت را با قیمت‌های گران عرضه کنند تا داشته‌های اندک‌شان را سهل و آسان از دست ندهند.
دیروز نفت به پایین‌ترین قیمت در هفت ماه گذشته رسید. این به اعتقاد تحلیلگر رویتر یک نشانه از پایان دوران نفت گران است. تونی نونان، مدیر ریسک کمپانی میتسوبیشی به رویتر گفت: بازگشت قیمت‌ها به قیمت‌های ابتدای ماه مارس به منزله عبور از یک دوره بحران برای بازارهای نفت است. البته اگر تولیدکنندگان و واردکنندگان نفت خام برنامه‌ای برای فصل سرد داشته باشند. این دو عنصر موثر بر بازار نفت باید برای پاییز و زمستان برنامه روشنی داشته باشند. اگر واردکنندگان تقاضاهای خود را به بازار برسانند و تولیدکنندگان نتوانند به آن پاسخ دهند، آنگاه مجددا بازار نفت خام مشوش و درگیر بحران عرضه خواهد شد. این تحلیلگر نگرانی اوپک از لحاظ آینده تقاضا را چندان جدی ندانست و گفت: نگرانی تولیدکنندگان از بابت آینده تقاضا یک نگرانی طبیعی است اما در بازار نفت چندان این نگرانی وجود ندارد، شاید در آینده شاهد تقاضاهای بزرگ ماه‌های آوریل تا جولای نباشیم، اما این به معنای آن نیست که تقاضا به طور کلی کم می‌شود. شرایط اقتصادی کشورها و مسیری که آنها برای توسعه صنعتی انتخاب کرده‌اند از نفت خام می‌گذرد و آنها مجبور به وارد کردن هرچه بیشتر نفت خام هستند.
تونی نونان در بخش دیگری از گفته‌های خود به غیر قابل پیش‌بینی بودن سقوط قیمت نفت اشاره می‌کند و می‌گوید: هیچ‌کس نتوانسته بود این سقوط آزاد را پیش‌بینی کند. به نظر من این کاهش ناگهانی نتیجه مستقیم کاهش تقاضا و آرامش ژئوپولتیک است.
گزارش آرامش‌بخش
جدیدترین گزارش سازمان بین‌المللی انرژی، اصلی‌ترین دلیل سقوط قیمت ها در دیروز بود. در این گزارش که بخش‌هایی از آن بر روی خروجی بلومبرگ قرار گرفته است، به کاهش و تعدیل مصرف نفت در جهان اشاره شده است.
میانگین تقاضای نفت براساس گزارش سازمان بین‌المللی انرژی اکنون ۸۴میلیون و ۷۰۰هزار بشکه در روز است که این میزان یکصد هزار بشکه کمتر از برآوردهای اولیه است. میزان تقاضا با روند کنونی در سال ۲۰۱۱ به ۹۴ میلیون بشکه خواهد رسید.
علی النعیمی وزیر نفت عربستان نیز در جریان اجلاس بین‌المللی اوپک که با حضور اعضای این سازمان و کشورهای خارج از سازمان در روز پس از نشست اصلی برگزار شد، به این نکته اشاره کرد و گفت: برای پاسخگویی به این نیاز باید اعضای اوپک به سرمایه‌گذاری در بخش نفت خود بیش از گذشته توجه کنند. همچنین براساس این گزارش میزان متوسط تقاضا در سال آینده اندکی بیش از 86 میلیون بشکه در روز خواهد بود.
سرمایه‌گذاری‌های جدید
آنچه اکنون بازار نفت از آن رنج می‌برد و آن را تهدیدی برای امنیت انرژی می‌داند، ترس از کاهش عرضه است. سرمایه‌گذاری نامناسب در بخش تولید نفت به خصوص در منطقه خاورمیانه اکنون مازاد تولید بازار را با چالش رو به رو کرده است. به گفته علی النعیمی، وزیر نفت عربستان تا سال 2011 کشورهای منطقه خاورمیانه مبلغ 94میلیارد دلار در بخش نفت و گاز خود سرمایه‌گذاری خواهند کرد. در سمینار بین‌المللی اوپک که مسوولان صندوق بین‌المللی پول نیز حضور داشتند، رودریگو راتو رییس این صندوق نیز نسبت به این سرمایه‌گذاری‌ها ابراز خوشبینی کرد و آن را برای امنیت انرژی لازم دانست. راتو حفظ امنیت تامین انرژی را وظیفه مشترک تولیدکنندگان و واردکنندگان عنوان کرد. عبدالرحمن العطیه وزیر انرژی قطر نیز در این نشست سرمایه‌گذاری بیشتر در بخش نفت را ضروری دانست و گفت: این کار برای حفظ جایگاه اوپک در آینده بازار نفت لازم است.
سقوط آزاد تاریخی
دیروز قیمت نفت وست‌ تگزاس به 50/63 سنت در هر بشکه رسید که نسبت به پایان معاملات روز قبل 5/1 دلار کاهش نشان می‌دهد. از ماه جولای تاکنون یعنی در یک دوره زمانی 2 ماهه قیمت نفت وست‌تگزاس نزدیک به 15 دلار کاهش یافته است.
اما نکته جالب، سقوط آزاد نفت برنت است. نفت برنت که در روز ۸ آگوست ۲۰۰۶ به قیمت ۶۵/۷۸ دلار رسید، دیروز در ساعاتی از زمان مبادلات، قیمت ۶۳/۶۲ دلار در هر بشکه را هم تجربه کرد. سقوط ۰۲/۱۶ دلاری آن هم در ۳۵ روز ! همین مساله است که این کاهش را تاریخی می‌کند. آخرین باری که چنین شرایطی برای نفت برنت پیش‌آمد در سال ۱۹۹۰ و در جریان جنگ خلیج فارس بود. در آن زمان در یک دوره ۳۰ روزه نفت ۲۰درصد از ارزش خود را از دست داد.
دیروز همچنین برخی منابع خبری از کاهش قیمت سبد نفتی اوپک خبر دادند. براساس این گزارش‌ها، قیمت هربشکه نفت اوپک دیروز با سقوط به زیر 60دلار به رقم 84/59دلار رسید.
پایگاه اینترنتی سازمان کشور‌های صادرکننده نفت، اوپک، آخرین قیمت سبد نفتی این سازمان را ۴۲/۶۰دلار ذکر کرده است که این قیمت به روز سه‌شنبه ۱۲سپتامبر ۲۰۰۶ مربوط می‌شود. کاهش دیروز قیمت‌ها پس از جهش یک روزه آنها و به دنبال تهدید رییس دوره‌ای اوپک مبنی بر بازنگری در قیمت‌ها اتفاق افتاد.
بالاترین رقمی که سبد نفتی اوپک به خود دیده است، رقم 72/71دلار در هر بشکه است که در روز 11 آگوست 2006 و به دنبال جهش نفت برنت رخ داد. به این ترتیب، در فاصله یک‌ماه براساس آمار‌های رسمی اوپک، این سازمان 88/11دلار از ارزش سبد نفتی خود را از دست داده است.