هشدار چین و روسیه در مورد اقتصاد جهان

پوتین(راست)، هوجینتائو(چپ)- عکس: رویترز

شادی آذری

دیروز، شنبه، کشورهای چین و روسیه در اجلاس اپک (سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-اقیانوسیه) نسبت به وضعیت اقتصاد جهان هشدار دادند و از کشورهای عضو این سازمان خواستند با تعمیق روابط اقتصادی خود با کشورهای عضو منطقه از اقتصاد خود محافظت کنند. به گزارش رویترز، رییس‌جمهوری چین، هوجینتائو در این اجلاس گفت که پکن به منظور تقویت ۲۱ عضو سازمان اپک هر کاری را در راستای ایجاد توازن در اقتصاد خود انجام خواهد داد تا شانس احیای اقتصادی جهان افزایش یابد. اقتصاد چین بزرگ‌ترین اقتصاد آسیاست و پس از آمریکا جایگاه دومین اقتصاد بزرگ جهان را به خود اختصاص داده است.

رییس‌جمهوری روسیه، ولادیمیر پوتین نیز که کشورش میزبانی این اجلاس را در جزیره کوچکی در مجاورت بندر اقیانوسیه‌ای ولادیووستوک بر عهده دارد، در مراسم افتتاحیه اجلاس اپک خواستار از میان برداشتن موانع تجاری شد. این اجلاس در کنار پلی تازه تاسیس برپا شده است که نماد چرخش محوری مسکو از سمت اروپای گرفتار در بحران به سوی آسیاست. این پل معلق که ساخت آن یک میلیارد دلار هزینه در بر داشته است، بزرگ‌ترین‌ پل در میان نمونه‌های مشابه است و پوتین سخنان خود را خطاب به رهبران اپک در سالنی ایراد کرد که نمای این پل از داخل آن سالن دیده می‌شد. او گفت: «مهم است که پل بسازیم نه دیوار. ما باید برای یکپارچه شدن بکوشیم.» پوتین افزود: «احیای اقتصادی جهان در خطر است و ما تنها با افزایش حجم تجارت کالا و خدمات و توسل به جریان سرمایه می‌توانیم بر تبعات منفی آن فایق آییم.»

رییس‌جمهوری چین پیش از برگزاری اجلاس، خطاب به رهبران تجاری گفت که اقتصاد جهان به‌خاطر «عوامل بر هم زننده ثبات و فقدان اطمینان» آسیب دیده است و بحرانی که در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ به وقوع پیوست پایان نیافت. وی وعده داد که چین نقش خود را در تقویت احیای اقتصادی جهان ایفا خواهد کرد.

هو جینتائو گفت: «ما تلاش خواهیم کرد تا توازنی بین ثبات و رشد اقتصادی قدرتمند خود ایجاد کنیم، ساختار اقتصادی‌مان را تنظیم کنیم و انتظارات تورمی را مدیریت نماییم. قصد ما این است که تقاضای داخلی را رونق بخشیم و رشد اقتصادی باثبات و قدرتمند داشته باشیم و قیمت‌های پایه خود را تثبیت کنیم.»

هو ضمن تشریح برنامه‌های اقتصادی کشورش که با وخامت بحران بدهی‌های اروپا، رشد اقتصادی آن هم کند شد، گفت که قرار است ۱۵۷ میلیارد دلار در زیرساخت‌های چین از جمله در بخش‌های کشاورزی، انرژی، راه‌آهن و جاده‌ها سرمایه‌گذاری شود.

هو که قرار است در فصل پاییز و پس از برپایی اجلاس کنگره خلق چین از قدرت کناره‌گیری کند، وعده داد که پس از او نیز تداوم و ثبات بر اقتصاد این کشور حکمفرما خواهد بود. پوتین که به تازگی برای یک دوره شش ساله دیگر به عنوان رییس‌جمهوری کشورش روی کار آمده است، روز جمعه اعلام کرد که روسیه یک تامین‌کننده باثبات انرژی و برای کشورهای آسیایی دروازه اروپا خواهد بود. وی در عین حال خواستار توسعه شبکه حمل و نقل کشورش شد.

قدرت نسبی اقتصاد چین که تا کنون توانسته است به بزرگ‌ترین اقتصاد آسیا و دومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شود، عمده‌ترین دلیل برای روسیه است که نگاه خود را به شرق معطوف کند. چون روسیه قصد توسعه اقتصادی دارد و این در شرایطی است که اروپا با مشکلات بزرگ اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند.

سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا- اقیانوسیه موسوم به اپک، که شامل ایالات متحده آمریکا، ژاپن، کره‌جنوبی، اندونزی و کانادا هم هست کشورهای عضو حاشیه اقیانوس آرام را در بر می‌گیرد که در مجموع ۴۰ درصد از جمعیت جهان، ۵۴ درصد از تولیدات اقتصادی و ۴۴ درصد از تجارت جهان را به خود اختصاص می‌دهند.

گرچه اعضای اپک از رشد اقتصادی نسبتا قدرتمندی برخوردارند، اما رونق تجارت و رشد اقتصادی برای این گروه به موضوعی حیاتی تبدیل شده است چون قصد دارد موانع تجاری‌ای را که سرمایه‌گذاری را تحت تاثیر خود قرار داده‌اند، از میان بردارد.

اتحادیه اروپا بر سر برخی فعالیت‌های تجاری چین و روسیه با این دو کشور به اختلاف رسیده است و آن فعالیت‌ها را محدودکننده رقابت آزاد دانسته است. همکاری کشورهای اپک همچنین تحت‌الشعاع مناقشات مرزی و سایر مجادلات بین برخی از اعضا قرار گرفته است.

گفته می‌شود پوتین ۵۹ ساله که به عنوان میزبان این اجلاس می‌بایست از رهبران شرکت‌کننده استقبال می‌کرد کمی می‌لنگید که دلیل آن کشیدگی ماهیچه عنوان شد. یکی از سخنگویان دولت او با اشاره به سطح بالای سلامت پوتین عنوان کرد که وی «سبک زندگی بسیار پرتحرکی دارد.» بحث‌های این اجلاس دو روزه بیشتر حول محور امنیت چرخه تامین مواد غذایی و آزاد‌سازی تجارت بود. پیش از برگزاری اجلاس نیز توافق‌نامه‌ای به امضا رسید که بر اساس آن تعرفه واردات فناوری‌هایی که می‌توانند بدون به خطر انداختن محیط زیست موجب رشد اقتصادی شوند، کاهش یابد.

رییس‌جمهوری ایالات متحده، باراک اوباما، که به دلیل شرکت در گردهمایی حزب دموکرات و رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری کشورش نتوانست در اجلاس اپک شرکت کند، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه خود را به عنوان نماینده‌اش به اجلاس فرستاد.

مقامات ایالات متحده می‌گویند سفر هیلاری کلینتون تا حدودی به منظور بررسی میزان تلاش‌های روسیه در جهت افزایش مشارکت در امور آسیاست؛ تلاش‌هایی که همزمان شده است با چرخش خود واشنگتن به سمت منطقه آسیا- اقیانوسیه.