«پول موبایلی» بازارها را دگرگون می‌کند

تلفن‌ همراه زندگی‌ها را در جهان فقیر دگرگون ساخته است انتقال پول با این تلفن‌ها نیز می‌تواند

تاثیری به همان شگرفی بر جای گذارد شادی آذری- تلفن‌ همراه که روزگاری اسباب‌بازی جوانان مرفه بود، طی تنها چند سال به ابزار توانمندسازی اقتصادی فقیرترین مردمان جهان بدل گشت. این تلفن‌ها ناکافی بودن زیرساخت‌هایی چون جاده‌های بد و خدمات پستی کند را جبران می‌کنند و اجازه می‌دهند انتقال اطلاعات آزادانه‌تر صورت پذیرد، بازارها کارآمد‌تر شوند و کارآفرینی از قید و بند رها گردد. همه این‌ها تاثیری مستقیم بر رشد اقتصادی بر جای می‌گذارند. بر طبق اعلام بانک جهانی، هر ۱۰ تلفن همراه بیشتر در هر صد نفرجمعیت یک کشور در حال توسعه موجب افزایش ۸/۰درصدی رشد اقتصادی آن کشور خواهد شد. هم‌اکنون بیش از ۴میلیارد گوشی همراه در سرتاسر جهان مورد استفاده است که سه چهارم آن در جهان در حال توسعه استفاده می‌شود. حتی در آفریقا هم‌اکنون چهار نفر از هر ده نفر یک تلفن همراه دارند.در شرایطی که امروزه این تلفن‌ها به چنین امری بدیهی تبدیل شده‌اند، یک فرصت تازه پدید آمده است: انتقال پول با تلفن همراه که این امکان را فراهم می‌سازد تا پول نقد به سرعت یک پیام متنی از جایی به جای دیگر منتقل شود. در سرتاسر جهان در حال توسعه، مغازه‌ها کارت‌های تمدید اعتبار (شارژ) تلفن‌های همراه را می‌فروشند. خدمات انتقال تلفنی پول این امکان را فراهم می‌آورد که این خرده‌فروشان کوچک مانند یک شعبه بانک عمل کنند. آنها پول نقد شما را می‌گیرند و (با فرستادن نوع خاصی از پیام متنی) اعتبار آن را به حساب پولی تلفن همراه شما ارسال می‌کنند. آنگاه شما خواهید توانست پول را (بازهم از طریق پیام متنی) به سایر کاربران ارسال کنید و آنان قادر خواهند بود با مراجعه به مغازه‌های محلی خود آن مبلغ را وصول کنند. حتی این امکان وجود خواهد داشت که شما پول را به افرادی که جزو کاربران ثبت شده این خدمات نیستند، ارسال کنید. آنها یک پیام متنی دارای کد دریافت می‌کنند که بر اساس آن می‌توانند پول را وصول کنند.تاکنون موفق‌ترین نمونه انتقال پول از طریق تلفن همراه خدماتی است به نام ام-پزا که در سال ۲۰۰۷ توسط شرکت سافاریکام در کشور کنیا راه‌اندازی شد. این سیستم هم‌اکنون ۷‌میلیون کاربر دارد که برای کشوری ۳۸‌میلیون نفری که ۳/۱۸ میلیون نفر آن تلفن همراه دارند، رقم بدی نیست. ام-پزا اولین‌بار به عنوان روش مورد استفاده جوانان و زنانی رایج شد که از روستاها به شهرها مهاجرت کرده‌بودند و می‌خواستند برای خانواده‌هایشان در روستاها پول بفرستند. اما امروزه از این خدمات برای پرداخت هر وجهی از هزینه مدرسه گرفته تا کرایه تاکسی استفاده می‌شود. با این خدمات دیگر نیازی نیست که والدین هر ماه به بانک‌ها مراجعه کنند تا صورت حساب‌های گوناگون را بپردازند و مسافران تاکسی‌ها هم راضی‌ترند چون پول نقد کمتری را با خود حمل می‌کنند.روش‌های مشابه انتقال پول هم در فیلیپین و آفریقای جنوبی متداول است. گسترش خدمات انتقال تلفنی پول به سایر کشورهای فقیر بخصوص در آفریقا و آسیا تاثیری عظیم بر جای خواهد گذارد. این روش نسبت به سایر روش‌ها از جمله انتقال کند و پر‌هزینه پول از طریق بانک‌ها و دفاتر پستی یا دادن یک پاکت نامه پر از پول به راننده اتوبوس، سریعتر، آسان‌تر و مطمئن‌تر است. دریافت‌کنندگان وجوه در نواحی روستایی به جای آنکه یک روز خود را صرف مسافرت با اتوبوس به سمت نزدیکترین بانک کنند، می‌توانند زمان خود را صرف انجام کارهای مولدتر کنند. یک تحقیق به تازگی نشان داده است که درآمد خانوارهای کنیایی که از خدمات ام-پزا استفاده می‌کنند، از زمان بهره‌مندی از خدمات بانکداری تلفنی، ۵ تا ۳۰درصد افزایش یافته است.بانک‌ها و قانونگذاران سایر کشورها نیز باید به این نکته توجه داشته‌باشند. بانک‌ها به جای لابی‌کردن علیه خدمات انتقال پول با تلفن همراه، باید به آن به عنوان یک شانس هیجان انگیز در جهت بهره‌برداری از شبکه‌های خرده‌فروشی گسترده و نام‌های تجاری قدرتمند شرکت‌های مخابراتی بنگرند که می‌تواند مشتریان جدیدی را در اختیار آنان بگذارد. اتحاد بانک‌ها و اپراتورهای تلفن همراه می‌تواند به قانونگذاران قوت قلب دهد. اما آن‌ها هم می‌بایست برای انعطاف‌پذیری بیشتر از خود آمادگی نشان دهند. به عنوان مثال افرادی که می‌خواهند از خدمات انتقال تلفنی پول استفاده کنند نباید بتوانند از همه ضوابط افتتاح حساب‌های بانکی خلاص شوند. نگرانی در زمینه پول‌شویی می‌تواند با تعیین محدودیت برای اندازه دادوستدهای تلفنی (مثلا تا سقف ۱۰۰ دلار) و تعیین سقف ترازنامه‌ها برطرف شود.انتقال پول با تلفن همراه فرصتی درخشان را برای آغاز موج دوم توسعه تکنولوژی همراه در دنیای فقیر فراهم می‌آورد. اپراتورهای تلفن همراه، بانک‌ها و قانونگذاران باید به‌این فرصت

چنگ بزنند.