بورس توکیو فرو ریخت

گروه بین‌الملل- ترس از کسادی جهانی اقتصاد و نیز تداوم تبعات مخرب بحران اعتبارات در روز سه‌شنبه بازارهای سهام آسیایی و اروپایی را فرو ریزاند و باعث شد تا شاخص سهام نیکی در توکیو با تنزل ۷/۵درصدی بدترین روز خود را در ده سال اخیر تجربه کند. به گزارش رویترز از توکیو، شاخص سهام نیکی در روز سه‌شنبه ۷۵۲ واحد یا ۷/۵درصد را از دست داد و به واحد ۵۷۳‌۱۲رسید. به این ترتیب مجموع ضرر شاخص نیکی در دو روز کاری اول هفته به ۵/۸درصد یعنی بیش از ۱۰۰۰واحد رسید. تحلیل‌گران معتقدند ناآرامی‌ و ضرر بازارهای سهام در آسیا، اروپا و حتی آمریکا در هفته‌های آینده هم ادامه خواهد یافت.

در هنگ‌کنگ شاخص هنگ‌سنگ که روز دوشنبه ۵/۵درصد را از دست داده بود، در روز سه‌شنبه ۲/۸درصد تنزل یافت. شاخص شانگهای که در طول دوره بحران وام‌های اعتباری مانند جزیره‌ای دور و منفصل از دنیا رو به ترقی و سود داشت، در روز سه‌شنبه ۲/۷درصد از دست داد به طور کلی در شش روز کاری گذشته، این شاخص حدود ۱۷درصد ضرر کرده است.

در اروپا هم بازارهای سهام تنزل بی‌سابقه‌ای را تجربه کردند. شاخص اصلی FTSE لندن در روز دوشنبه ۵/۵درصد از دست داد، داکس آلمان ۲/۷درصد از دست داد و CAC-۴۰ فرانسه ۸/۶درصد ضرر کرد.

بازارهای سهام پس از آنکه پرزیدنت بوش طرح تقویتی اقتصادی خود را برای جلوگیری از کسادی اقتصادی در روز جمعه اعلام کرد، واکنش نشان دادند. درواقع به نظر سرمایه‌گذاران این طرح ابهام و تردید سرمایه‌گذاران و بازارها را درباره احتمال کسادی برطرف کرد و به طور تلویحی تایید کرد که کسادی وجود دارد و در همین نزدیکی‌ها است.

از طرف دیگر به اعتقاد تحلیل‌گران بازارها اطمینان و اعتماد ندارند که اقدامات دولت آمریکا بتواند کسادی خزنده در اقتصاد آمریکا را مهار کند. کوجی تاکتوچی، اقتصاددان ارشد در موسسه تحقیقاتی میزو در ژاپن معتقد است: شرایط فعلی بازارها را فقط یک «شوک مثبت» مانند اقدامات همه جانبه و بی‌تعارف از طرف دولت آمریکا می‌تواند برطرف کند وگرنه ۲۵/۰درصد کاهش نرخ بهره هیچ دردی از شرایط اخیر را درمان نمی‌کند.

تنزل شدید بازارهای سهام جهان دومینیک اشتراوس کان، رییس صندوق بین‌المللی پول را به سخن آورد. وی گفت: وضعیت اقتصاد جهان «جدی» است و همه کشورهای جهان از کسادی اقتصادی در آمریکا تاثیر می‌گیرند. مقامات ژاپنی هم پس از سقوط پی‌درپی بازار سهام توکیو اعلام کردند که آنها هیچ دلیلی نمی‌بینند که برای حمایت از بازار مداخله کنند و حتی بانک مرکزی این کشور نرخ بهره را تغییر نخواهد داد. هیروکو اوتا، وزیر سیاست‌های اقتصادی و پولی ژاپن گفت: بازارهای سهام در سراسر جهان تنزل کرده‌اند و این تنزل اساسا ناشی از وضعیت اقتصادی ایالات متحده است. بنابراین خیلی دشوار است که در شرایط حاضر به تنهایی وارد عمل شویم. برعکس باید سعی کنیم با همکاری با یکدیگر در فکر چاره‌ای باشیم.

تحلیل‌گران معتقدند، سقوط اخیر بازارها در واقع نشان از مواجه شدن بازارها با واقعیت بحران دارد. از سال ۲۰۰۷ که بحران وام‌های اعتباری آغاز شده است، مقامات اقتصادی کشورها سعی کرد‌ه‌اند، تدابیری برای مهار آن بیاندیشند. این تدابیر با تزریق پول به بازارها آغاز و با کاهش نرخ بهره به ویژه در ایالات متحده ادامه یافت اما بحران کماکان پایدار بود و هست. با این همه به نظر می‌رسد پای دیگری از بحران قروض به تدریج خود را نمایان کند و آن موضوع موسسات بیمه‌کننده قروض و وام‌ها است که بخشی تقریبا پنهان اما مهم در وام‌ها است که بازگشت پول وام را تضمین می‌کند. به نظر می‌رسد که در طول سال گذشته سرمایه‌گذاران همه حقایق خاموش را می‌دانستند، اما تصور بر این بود که اقدامات بانک مرکزی از قبیل کاهش نرخ بهره، می‌تواند شرایط را به حالت عادی بازگرداند و هم بازارها و هم اقتصاد را برهاند. پس از آن همه امیدها متوجه اقتصادهای نوظهور شد و تحلیل‌گران از موتور اقتصادی چین گفتند که جبران کسادی اقتصادی آمریکا را خواهد کرد و اینکه سود و درآمد بالای کمپانی‌ها می‌‌تواند جبران مافات کند. اما در حال حاضر هر سه این چشم‌اندازها مبهم و به نظر ناکافی می‌آیند. اصلا معلوم نیست که ژاپن یا اروپا یا چین بتوانند جور سهم و نقش ایالات متحده را که مرکز ثقل اقتصاد جهان است، بکشد. سقوط روزهای اخیر بازارهای سهام حتی قابل مقایسه با بهران روزهای ۲۰۰۳ هم نیست. وال استریت روز دوشنبه را به مناسبت سالگرد ترور مارتین لوترکینگ تعطیل بود. آنچه در روز تعطیل فعالان بازار در جهان رخ داد، چشم‌انداز مناسب و امیدبخشی برای کانون ثقل بازارهای جهان یعنی وال‌استریت ارائه نداده است. با اینکه بازارهای سهام سراسر جهان چشم امید و تردید به نیویورک دارند.