گروه بین‌الملل- کنفرانس سه روزه صلح خاورمیانه در آناپولیس ایالات مریلند ایالات متحده از این هفته کار خود را آغاز می‌کند. کنفرانسی که بسیاری از تحلیلگران مسائل خاورمیانه از آن به ترفندی برای دورزدن مردم فلسطین یاد کرده‌اند.

تدبیر سران کنفرانس آناپولیس این است که نقش مردم و نمایندگان واقعی ملت فلسطین را در آنچه روند صلح خاورمیانه گفته می‌شود به حداقل برسانند. نزدیک شدن به اعراب یکی از اهداف مقامات اسرائیلی از برپایی این کنفرانس سه روزه است. اعراب که تا دیروز حضور قطعی خود را در این کنفرانس اعلام نکرده بودند، از طریق دبیر کل اتحادیه عرب مشخص کردند که در این کنفرانس شرکت خواهند کرد. هر چند عمر موسی دبیرکل این اتحادیه به روشنی اشاره می‌‌کند که شرکت در کنفرانس صلح آناپولیس به معنی عادی‌سازی روابط با دولت اسرائیل نیست. به اعتقاد دبیرکل اتحادیه عرب شرکت کشورهای عربی در این کنفرانس صلح با هدف حمایت از خواسته‌های فلسطین و نیز حمایت از طرح صلح عربی خواهد بود.

با این وجود اسرائیل امید دارد در جریان لبخندهایی که در این اجلاس رد و بدل می‌شود بتواند بخشی از یخ روابط بین خود و اعراب را آب کند. در همین حال دیروز سران ۱۶کشور عربی دعوت شده به کنفرانس آناپولیس در شرم‌الشیخ مصر جمع شدند تا در مورد اتخاذ یک موضع مستحکم و توافق شده گفت‌وگو کنند. با این وجود نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد که اعراب در میان خود نیز روی یک استراتژی واحد در برابر اسرائیل اتفاق‌نظر ندارند.

نظرسنجی‌های انجام شده در سرزمین‌های فلسطینی نشان می‌دهند که اکثریت مردم فلسطین با این کنفرانس مخالف هستند و نسبت به نتیجه آن با دیده تردید می‌نگرند.

پافشاری اسرائیل بر مواضع خصمانه پیشین خود شاهدی است که نشان می‌دهد این کنفرانس نمی‌تواند به سرانجامی دست پیدا کند. دیوار حائل،‌ شهرک‌سازی، بازگشت آوارگان و مساله بیت‌المقدس چهار محوری است که هنوز هیچ طرحی برای آن ارائه نشده است. اسرائیل همچنان بر ساخت دیوار حائل و شهرک‌های یهودی‌نشین اصرار دارد و مساله بازگشت آوارگان نیز با مخالفت اسرائیلی‌ها روبه‌رو می‌شود.

این در حالی است که بازگشت آوارگان و تشکیل یک کشور فلسطینی به مرکز بیت‌المقدس از حقوق اساسی و غیرقابل انکار مردم فلسطین است.

در چند ماه گذشته اسرائیل فشارهای گسترده‌ای را از نظر سیاسی و اقتصادی به ملت فلسطین وارد کرده است. محاصره اقتصادی غزه و قطع سوخت و برق این منطقه در کنار تفرقه‌افکنی سیاسی بین گروه‌های فلسطینی از عمده تلاش‌هایی است که مقامات فلسطین در سه ماه اخیر انجام داده‌اند. آنها این فعالیت‌ها را با این هدف به انجام رسانده‌اند که مردم فلسطین را به پذیرفتن شرایط تحمیل شده در کنفرانس آناپولیس مجاب کنند.

در همین حال منابع خبری غرب متن پیش‌نویس بیانیه کنفرانس آناپولیس را منتشر کردند. این بیانیه به هیچ دستاورد جدیدی دست نیافته است. اختلاف دو طرف بر سر تعریف اسرائیل به عنوان یک کشور یهودی، تعیین بیت‌المقدس به عنوان پایتخت فلسطین و جدول زمانی مذاکرات از مهم‌ترین مسائلی است که همچنان در این بیانیه لاینحل مانده است.

در این پیش‌نویس هیچ اشاره‌ای به موضوع شهرک‌سازی‌ها و همچنین بازگشت آوارگان نشده است. از سوی دیگر دو طرف روی نام این پیش‌نویس اختلاف‌نظر دارند.

اسرائیل آن را بیانیه مشترک و فلسطین آن را سند مشترک نامیده است. اختلاف به حدی است که آگاهان سیاسی احتمال صدور دو بیانیه مجزا را از سوی طرفین مردود ندانسته‌اند.

صدور بیانیه‌های جداگانه به معنی شکست کامل کنفرانس آناپولیس است.