تولید اوپک تغییر نکرد

مونا مشهدی رجبی

سازمان کشورهای صادرکننده نفت در جلسه اخیر خود تصمیم گرفت تا تولید را بدون تغییر حفظ کند. پیش از این انتظار می‌رفت این سازمان برای چهارمین بار در سال جاری تولید را کاهش دهد تا ضمن همخوانی با سطح تقاضای بازار زمینه برای افزایش قیمت نفت فراهم شود، ولی شرکت‌کنندگان در اجلاس از اجرای این طرح امتناع کردند. آنها در مورد دلیل ممانعت خود از کاهش تولید گفتند: کاهش بیشتر سطح تولید ممکن است شوکی به بازار وارد کند و قیمت منابع انرژ‌ی را بیش از حد افزایش دهد.

رشد قیمت منابع انرژی در شرایط کنونی حاکم بر بازار و بحرانی که در اقتصاد حاکم است می‌تواند مشکلات زیادی را بوجود آورد. بحران اقتصادی امروز دنیا بزرگترین بحران اقتصادی طی ۶۰ سال اخیر است و پیش‌بینی می‌شود بعد از اتمام آن تا سال ۲۰۱۰ میلادی تا بیشتر از ۳۰ سال بعد نیز بحرانی به عمق و بزرگی بحران کنونی ایجاد نشود. عبدالله البدری دبیر کل اوپک در مصاحبه‌ای با بلومبرگ گفت: ما بر این باوریم که برای اصلاح بازار کاهش تولید نفت ضرورت دارد. اجرای این طرح توسط اوپک که تامین‌کننده ۴۰‌درصد از نیاز نفتی دنیا است از اهمیت بیشتری برخوردار است. ما در جلسات گذشته بارها تولید را تنزل دادیم و پیش‌بینی می‌شود در جلسه روز بیست و هشتم ماه مه ‌سال ۲۰۰۹ میلادی نیز تولید را تنزل دهیم. اما اجرای این طرح در بحرانی‌ترین زمان اقتصاد جهان کاری نادرست است.

مطالعات نشان می‌دهد این سازمان برای ایحاد تعادل در بازار و هماهنگ کردن عرضه و تقاضای نفت باید تولید را ۸۰۰‌هزار بشکه در روز کمتر کند. البته تصمیم این سازمان در مورد کاهش تولید در ماه‌های اخیر در کنار تنزل سطح تولید پالایشگاه‌های نفتی کشورهای مختلف جهان این احتمال را ایجاد کرده است که قیمت نفت در جهان رشد کند و این رشد قیمت نفت در شرایط کنونی اقتصاد جهان می‌تواند تهدیدی دیگر برای اقتصاد دنیا باشد.

دیوید کریش یکی از تحلیل گران مرکز مطالعات انرژی واشنگتن می‌گوید: سیاست کاهش تولید نفت برای فراهم شدن زمینه رشد قیمت نفت یک سیاست نادرست است. زیرا هم اکنون قیمت پایین نفت یکی از معدود نقاط امیدوارکننده اقتصاد جهانی است و اگر با این سیاست‌ها قیمت بیشتر شود همین نقطه روشن نیز تاریک می‌شود.

خطر کاهش تقاضا

در صورتی که سیاست‌های اقتصادی سازمان کشورهای صادرکننده نفت سبب رشد قیمت این منبع در جهان شود سطح تقاضا برای نفت و فرآورده‌های نفتی با سرعت بیشتری کاهش پیدا می‌کند. پیش‌بینی می‌شود در سال جاری میلادی تقاضای نفت در دنیا یک‌‌‌میلیون بشکه در روز کمتر از سال قبل باشد. در جلسه اخیر اوپک قرار بر این شد که تولید روزانه این سازمان برابر با ۸۵/۲۴‌میلیون بشکه در هر روز باشد در حالی که در اوایل ماه ژانویه تولید این سازمان برابر با ۷۱۵/ ۲۵‌ میلیون بشکه در روز بود. در جلسه ماه دسامبر قرار بر این بود که تولید بیشتر از این کاهش پیدا کند و این سازمان تا کنون توانسته است تنها ۷۹‌درصد تولید کاهش اعلام شده را اعمال کند. عربستان سعودی که بزرگترین تولیدکننده نفت اوپکی است و سالانه دو برابر تولید ایران را به بازار ارائه می‌دهد، تولید خود را زیادتر از توافق‌های قبلی کاهش داد. دو کشور ایران و نیجریه میزان تولید خود را نصف میزان توافق شده در جلسه قبلی تنزل دادند.بر طبق گزارش ارائه شده توسط این سازمان در روز ۱۳ ماه مارس سال ۲۰۰۹ میلادی کشورهای عضو سازمان اوپک در جلسه قبلی تصمیم گرفتند تولید خود را ۲/۴‌میلیون بشکه در روز کمتر کنند.

پیش‌بینی اداره اطلاعات انرژی

اداره اطلاعات انرژی پیش‌بینی خود در مورد تقاضای نفت در سال ۲۰۰۹ میلادی را برای هفتمین ماه پیاپی کاهش داد. این اداره برآورد کرد در سال جاری تقاضای نفت در دنیا با یک‌‌میلیون بشکه در روز کاهش نسبت به سال قبل به ۵/۸۴‌میلیون بشکه در روز می‌رسد. این مرکز انتظار دارد سطح عرضه نیز در سال جاری تنزل پیدا کند. اداره اطلاعات انرژ‌ی در گزارش اخیر خود بازار سال جاری را بازاری متفاوت نسبت به سال قبل می‌داند و نوشت: بحران اقتصادی دنیا زمینه را برای کاهش سطح تقاضا فراهم کرد و در صورتی که ابزارهای استفاده شده توسط کشورهای مختلف دنیا زمینه ساز اصلاح اقتصاد جهان نشود تقاضای نفت و فرآورده‌های نفتی در جهان باز هم بیشتر می‌شود.