سایه رکود بر اجلاس جی20

شادی آذری

در آستانه برپایی اجلاس گروه ۲۰ که امروز، شنبه برگزار خواهد شد، ناظران اقتصادی در انتظارند تا ارقام رسمی اتحادیه اروپا از وجود رکود در اقتصاد حوزه یورو خبر دهد. تحلیل‌گران پیش‌بینی می‌کنند که اقتصاد این ناحیه ۱۵ کشوری، در فصل سوم سال جاری کوچک شود. این در شرایطی است که در فصل دوم نیز این اقتصاد کاهش ۲/۰درصدی را شاهد بود.روز پنج‌شنبه داده‌های رسمی دولت آلمان از ورود اقتصاد این کشور به یک دوره رکودی خبر داد.براساس جدیدترین گزارش اداره فدرال آمار در آلمان، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این کشور در سومین دوره سه ماه سال‌جاری به ۵/۰-درصد رسید که از رقم ۲/۰- که برخی از کارشناسان پیش‌بینی کرده بودند نیز بدتر بود.

رشد اقتصاد آلمان در دوره سه ماه قبلی ۴/۰-درصد بود و آمار جدید نشانه سرعت گرفتن روند کاهش سطح فعالیت‌های اقتصادی و همچنین ورود رسمی این کشور به یک دوره رکودی است.تحلیل‌گران اقتصادی آلمان گفته‌اند که با توجه به شرایط کنونی بزرگ‌ترین اقتصاد ناحیه یورو، انتظار دارند رشد منفی اقتصاد این کشور در خلال دوره سه ماه چهارم سال‌جاری نیز ادامه یابد و در عین حال به تغییر در این روند در اوایل سال آینده نیز امید چندانی نیست.

آلمان از نظر ارزش تولید ناخالص داخلی بزرگ‌ترین کشور عضو اتحادیه اروپا است و در سطح جهانی نیز پس از آمریکا و ژاپن در رده سوم قرار می‌گیرد.تحلیل‌گران، علت اصلی تحت فشار قرار گرفتن اقتصاد آلمان را کاهش تقاضا برای کالاهای صادراتی این کشور می‌دانند که نتیجه بحران اقتصادی جاری و کاهش رشد اقتصادی در جهان از جمله کشورهای خریدار این اقلام است.

از سوی دیگر پیش از انتشار ارقام رسمی مربوط به اقتصاد فرانسه که حاکی از رشد ۱/۰درصدی آن در فصل سوم بود،وزیر دارایی فرانسه، کریستین لاگارد طی مصاحبه‌ای رادیویی این خبر را فاش کرد.او اعلام کرد که اقتصاد فرانسه در فصل سوم سال‌جاری میلادی ۱۴/۰درصد رشد کرده است و بنابراین از تعریف فنی رکود که رشد منفی طی دو فصل متوالی است، فاصله گرفته است.اقتصاد فرانسه در فصل دوم تا ۳/۰درصد کوچک شده بود. انتظار می‌رود آمار و ارقام جداگانه‌ای از اقتصادهای اسپانیا و ایتالیا که قرار است به زودی منتشر شود، در هر دوی این کشورها نشان‌دهنده رکود اقتصادی باشد.اگر این ارقام تایید شود،‌ وضعیت اشتغال و دستمزد ۳۲۰میلیون نفر از اروپایی‌ها در خطر خواهد بود، اما در عین حال بر جو حاکم بر اجلاس گروه بیست در واشنگتن با حضور رهبران کشورهای صنعتی و اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه، تاثیر خواهد گذارد.

قرار است این گروه از رهبران که نماینده ۸۵درصد از اقتصاد کل جهان و دو سوم جمعیت کره زمین هستند، در مورد چگونگی مقابله با بحران مالی و توافق بر سر اصلاحات درازمدت‌تر برای کاهش خطر تکرار بحران با یکدیگر به بحث بنشینند.پیش از برپایی این اجلاس، گوردن براون، خواستار کاهش جهانی مالیات و افزایش هزینه‌ها برای پیشگیری از ابتلای اقتصاد جهان به بیماری رکود شد.او گفت: نیاز است که ما بر سر اهمیت هماهنگی سیاست‌های مالی و پولی خود به توافق برسیم. نیاز به حرکتی اضطراری است. ما با عملکرد امروز خود می‌توانیم محرکی را برای رشد اقتصادی کشورهایمان رقم بزنیم. هزینه عدم نشان‌دادن واکنش، بسیار بزرگ‌تر از هزینه هر اقدامی خواهد بود.از سوی دیگر رییس‌جمهوری آمریکا، جورج دبلیو بوش نیز تاکید کرد که بحران مالی ناشی از نقصان کاپیتالیسم بازار آزاد نیست. وی که در نیویورک سخنرانی کرد به دفاع از نظام بازار آزاد پرداخت. او گفت مطمئن‌ترین راه بازگشت به رشد بادوام، اختراع دوباره نظام نیست بلکه اصلاح آن است. او گفت:‌ پاسخ، حل مشکلاتی است که با آنها مواجهیم، ایجاد اصلاحاتی است که ما نیاز داریم و پیشروی با اصول بازار آزادی است که ما با آنها به ثروت رسیدیم و باید امیدوار باشیم که همه مردم جهان با آن اصول به ثروت برسند.

البته منتقدان می‌گویند به نظر نمی‌رسد سخنان بوش آنهایی را که مشکل اقتصاد آمریکا را ناشی از سیاست‌های خود او می‌دانند، متقاعد ساخته باشد. روز پنج‌شنبه آماری منتشر شد که براساس آن تعداد شاغلینی که در آمریکا بیکار شدند و از حقوق بیکاری بهره‌مند شده‌اند، امروز به رکورد ۲۵ساله خود رسیده است. و در ماه مختوم به اول نوامبر تعداد این بیکاران بالغ بر ۹/۳میلیون نفر شد.از سوی دیگر رییس‌جمهوری روسیه دیمیتری مدودف گفته است کشورش به همراه اتحادیه اروپا می‌تواند در اجلاس جی۸ به میزبانی رییس‌جمهوری آمریکا هم‌صدا باشد.او گفته است:«روسیه در کنار اتحادیه اروپا و سایر شرکا، آماده است که روی پارامترهای معماری جدید مالی جهان کار کند.»این اجلاس کشورهای عمده صنعتی از جمله آمریکا، ژاپن و آلمان و بازارهای نوظهوری چون چین، هندوستان و برزیل را دور هم گرد می‌آورد. روسای بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، دبیر کل سازمان ملل و مدیر اجلاس ثبات مالی نیز به این اجلاس دعوت شده‌اند.