چپ افراطی مامور تشکیل کابینه در یونان شد
یورو در آستانه بحرانی جدید
آلکسیس تزیپراس، رهبر ۳۷ ساله حزب چپ افراطی- عکس: AFP یورو و یونان در آستانه بحرانی جدید
نتایج انتخابات یونان گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال خروج این کشور از یورو را افزایش داده است
احسان ابطحی
نا‌توانی احزاب یونان در تشکیل دولت، گمانه‌زنی‌ها درباره امکان مذاکره مجدد درباره بسته نجات این کشور را که از سوی اتحادیه اروپا ارائه شده افزایش داده‌است. همزمان ابراز تردید‌هایی جدی درباره ادامه عضویت یونان در منطقه پولی یورو به گوش می‌رسد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، رهبر حزب چپ‌گرای افراطی «سیریزا» که مسوول تشکیل کابینه شده‌است قرار بود دیروز چهارشنبه به کشورهای اصلی وام دهنده به یونان نامه بفرستد و به اطلاع آنان برساند که کشورش دیگر تعهدات مربوط به ریاضت اقتصادی را نمی‌پذیرد.
یونان یکی از بدهکار‌ترین کشورهای عضو ناحیه یورو به شمار می‌رود که از اتحادیه اروپا کمک مالی دریافت کرده است. اتحادیه اروپا اما به شرط اعمال ریاضت‌های اقتصادی مورد تایید خود پذیرفته است که به این کشور وام اعطا کند.
این همه در شرایطی است که زمزمه‌های جدیدی از سوی ائتلاف حاکم شکست خورده یونان متشکل از احزاب «پاسوک» و «دموکراسی نو» که توافق با اتحادیه اروپا را امضا کرده‌اند به گوش می‌رسد که حاکی از تمایل آنان برای مذاکره دوباره بر سر توافق یونان با اتحادیه اروپایی و صندوق بین‌المللی پول است.
بحران یونان، بی‌اعتمادی نسبت به اوضاع این کشور و احتمال خروج آتن از عضویت در منطقه یورو باعث شده‌است تا بازار‌ها جهانی و واحد ارزی یورو با افت شدیدی مواجه شود.
پرسش‌های زیادی نیز در این‌باره مطرح شده‌است که آیا وام دهندگان بین‌المللی حاضر خواهند بود در صورتی که یونان به وعده‌های خود عمل نکند همچنان به این کشور بحران‌زده کمک مالی اعطا کنند تا آتن را از خطر ورشکستگی نجات دهند یا نه؟
آلکسیس تزیپراس، رهبر حزب سیزیرا تنها امروز و فردا را برای تشکیل یک دولت ائتلافی فرصت دارد . او دیروز با رهبران احزاب پاسوک و دموکراسی نو دیدار کرد. این دیدار در شرایطی انجام شد که تزیپراس مخالفت قاطعانه خود را با شروط وضع شده از سوی اتحادیه اروپا برای اعمال سیاست ریاضت اقتصادی اعلام کرده است.
تزیپراس که به داشتن مواضع رادیکال ضد برنامه‌های ریاضتی شهرت دارد، شرایط ارائه وام به یونان توسط اتحادیه اروپا و نهادهای مالی بین‌المللی را «وحشیانه» خوانده است. او همراهی دیگر احزاب برای سیاست‌هایی به منظور توقف وام‌ها و ادامه نیافتن برنامه‌های ریاضت اقتصادی را از شرایط اصلی تشکیل دولت ائتلافی دانسته‌است. رهبر حزب سیزیرا خواستار انحلال قوانینی از جمله قوانین مربوط به کاهش دستمزد بخش‌های دولتی شده که بعد از تصویب برنامه‌های ریاضتی در این کشور به اجرا گذاشته می‌شود.
تزیپراس که تنها ۳۷ سال سن دارد روز سه‌شنبه و در جریان یک سخنرانی تلویزیونی گفت:«وجدان عمومی آشکارا به توافق بر سر وام‌ها و تعهداتی که به اروپا و صندوق بین‌المللی پول داده است نه گفت.»
او اضافه کرد: «شهروندان به طرزی قاطعانه علیه سیاست وحشیانه توافق وام‌ها رای دادند. آنها به ۷۷ شرط جدید مرتبط با ریاضت اقتصادی که قرار است در ماه ژوئن اعمال و به بیکاری ۱۵۰ هزار کارمند دولتی منجر شود و همچنین معیار‌ها و شروط دیگر اتحادیه اروپا که ارزشی معادل ۵/۱۱ میلیارد یورو - ۱۵ میلیارد دلار- دارد، رای منفی دادند.»
تزیپراس اضافه کرد:«این یک انتخاب سیاسی بالغانه و هوشیارانه بود.»
با این همه، لفاظی‌ها علیه سیاست ریاضت اقتصادی، باعث افزایش تردید‌ها درباره این موضوع شده‌است که آیا قرض‌دهندگان تا پایان این هفته وام‌هایی که یونان به شدت به آن نیاز دارد را در اختیار این کشور قرار خواهند داد یا نه؟
جیکاس هاردوولیس، مشاور اقتصادی لوکاس پاپادموس، نخست‌وزیر در حال کناره گیری یونان در همین‌باره به «اسکای رادیو» گفت: «تردید‌هایی درباره دریافت آخرین بخش از وام نجات اقتصادی وجود دارد.»
او اضافه کرد که اگر یونان به تعهدات خود عمل نکند برای چه آنها باید به یونان پول بدهند؟
همزمان با این تحولات، روزنامه یونانی «کاتیمرینی» نوشت که کمیسیون اروپایی با پرداخت ۲/۵ میلیارد یورو به یونان موافقت کرده است اما وب‌سایت روزنامه «تو ویما» این گمانه‌زنی را مطرح کرد که اتحادیه اروپا ممکن است تصمیم بگیرد برای تحت فشار گذاشتن احزاب مختلف یونانی در جریان انتقال قدرت پرداخت این وام را به حالت تعلیق در‌آورد.
یونان قرار است به زودی ۹۸ میلیارد دلار دیگر از وام مورد توافق با اتحادیه اروپا را دریافت کند. این وام در چارچوب دومین توافق بسته نجات اقتصادی با این کشور پرداخت می‌شود، بسته‌ای که شامل ۱۳۰ میلیارد وام جدید و چشم‌پوشی از ۱۰۷ میلیارد دلار دیگر از قروض یونان از طرف اعتبار‌دهندگان بخش خصوصی می‌شود.
در پنجمین سال رکود اقتصادی در یونان و شرایطی که بیکاری در این کشور به ۲۰ درصد رسیده دولت‌های پیشین این کشور متعهد شده‌اند تا ماه ژوئن راهی برای صرفه‌جویی ۵/۱۱ میلیارد یورویی طی دو سال آینده بیابند.
همزمان با بلاتکلیفی سیاسی در یونان، آلن ژوپه، وزیر خارجه فرانسه وضعیت را «به شدت دشوار و تنش‌آلود توصیف کرد.»
ژوپه که با رادیو اروپا-۱ سخن می‌گفت تاکید کرد: «نتایج انتخابات نشان دهنده سقوط شدید دو حزب حاکم و افزایش قدرت افراط‌گرایان بود، بنابراین اوضاع به شدت نگران کننده است.»
با وجود آنکه حزب سیریزا در انتخابات پارلمانی روز یکشنبه در جایگاه دوم قرار گرفت، اما به دلیل آنکه حزب دموکراسی نو که در انتخابات اول شده بود نتوانست دولت تشکیل دهد، این فرصت را یافت تا بخت خود را برای تشکیل دولت آزمایش کند.
انتخابات پارلمانی روز یکشنبه برنده مشخصی نداشت اما باعث شد تا حزب سیریزا تقویت شود و اکنون ۵۲ نامزد در پارلمان یونان دارد. حزب فاشیست و نئونازی موسوم به «سپیده‌دم طلایی» هم برای نخستین بار طی دهه‌های گذشته به پارلمان راه یافت و موفق شد ۲۱ کرسی از مجموع ۳۰۰ کرسی پارلمان را از آن خود کند.
حزب راست میانه دموکراسی نو و حزب سوسیالیست پاسوک که دو حزب بزرگ یونان به شمار می‌روند ۱۴۹ کرسی در اختیار دارند و نمی‌توانند تشکیل دولت دهند. این دو حزب در دولت فعلی با یکدیگر ائتلاف کرده و قدرت را در دست دارند.
حزب سیریزا هم حتی اگر بتواند احزاب ضد برنامه‌های ریاضت اقتصادی را با یکدیگر متحد کند تنها موفق به کسب ۱۵۱ کرسی می‌شود که اکثریتی بسیار اندک و شکننده به شمار می‌رود. این در شرایطی است که حزب کمونیست که ۲۶ کرسی را در اختیار دارد روز سه‌شنبه از همکاری برای تشکیل دولت امتناع کرد.
دولت جدید باید تا روز ۱۷ ماه مه، پنج‌شنبه هفته آینده تشکیل شود در غیر این صورت انتخابات جدید برگزار خواهد شد.
موضوعی که همه احزاب پارلمانی یونان در تشکیل دولت روی آن تفاهم دارند همکاری نکردن با حزب نئو‌نازی‌ها است.
در واکنش به تحولات یونان بورس توکیو در پایین‌ترین رکورد سه ماه اخیر بسته شد که این بازتابی از عملکرد ضعیف بورس‌های ایالات‌متحده هم بود.
آلکسیس تزیپراس، رهبر حزب چپ افراطی سیزیرا مامور تشکیل کابینه شده است - عکس: رویترز
ارسال نظر