شوک فرانسوی به بورس‌های جهان

فرانسوا اولاند رییس‌جمهور جدید فرانسه - عکس:‌AFP شوک فرانسوی به بورس‌های جهان

با پیروزی اولاند سوسیالیست در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه، آینده اروپا برای مهار بحران اقتصادی مبهم‌تر از همیشه شده است

احسان ابطحی

فرانسوا اولاند، نامزد سوسیالیست‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه روز یکشنبه با شکست نیکلا سارکوزی، به نخستین رییس‌جمهوری چپ‌گرای این کشور از زمان فرانسوا میتران تبدیل شد. به این ترتیب سوسیالیست‌ها پس از ۱۷ سال به کاخ الیزه بازگشتند. اولاند پس از میتران دومین رییس‌‌‌جمهوری چپ‌گرا و هفتمین رییس‌جمهور جمهوری پنجم فرانسه است.

اگرچه مبارزات انتخاباتی اولاند مبارزاتی نجیبانه‌تر بود و بیشتر با روحیات فرانسوی‌ها همخوانی داشت، اما پیروزی او بی‌تردید چالش بزرگی برای نسخه آلمانی ریاضت اقتصادی محسوب می‌شود که با هدف مبارزه با بحران یورو تدوین شده است.

تاکنون سارکوزی آخرین رهبر اروپایی است که سمت خود را به دلیل بحران اقتصادی از دست می‌دهد. او همچنین پس از والری ژیسکاردستن که یک راست‌گرای میانه‌رو محسوب می‌شد دومین رییس‌جمهوری تاریخ جمهوری پنجم فرانسه به شمار می‌رود که تنها برای یک دوره سمت ریاست‌جمهوری را در اختیار داشت و نتوانست برای بار دوم رای اعتماد اکثریت فرانسوی‌ها را به دست آورد.

ژیسکاردستن هم در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۹۸۱ میلادی به یک سوسیالیست، یعنی فرانسوا میتران باخت.سارکوزی در طول پنج سال ریاست‌جمهوری‌اش تلاش فراوانی کرد تا بتواند نقش مهمتری در امور بین‌المللی ایفا کند، او فرانسه را بار دیگر به فرماندهی نظامی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو - بازگرداند و در حملات نظامی بین‌المللی که علیه لیبی انجام شد نقشی کلیدی ایفا کرد.

سارکوزی خود را به عنوان متحد مهم اما سر‌سخت آنگلا مرکل، صدر‌اعظم آلمان در رهبری بحران بدهی‌های اروپا و نجات یورو تثبیت کرد.

با این همه، پروژه نجات یورو به رهبری مرکل و سارکوزی روز یکشنبه با ضربه‌ای مهلک مواجه شد، زمانی که از سویی رییس‌جمهوری فرانسه از ماندن در الیزه بازماند و از سوی دیگر رای‌دهندگان یونانی با آرای خود در پای صندوق‌های رای، پیام شفافی علیه سیاست ریاضت اقتصادی ارسال کردند. رای‌دهندگان یونانی به هیچ‌‌کدام از دو حزب بزرگ این کشور که طرفدار اعمال سیاست‌های سختگیرانه ریاضت اقتصادی‌اند - سیاست‌هایی که از طرف کشورهای بزرگ اروپایی تشویق می‌شد - رای ندادند و به جای آن به راست‌گرایان و چپ‌گرایان افراطی اعتماد کردند که مخالف سیاست کاهش بودجه هستند. با این وجود مردم یونان به گونه‌ای آرای خود را به پای صندوق‌ها ریختند که بسیار بعید به نظر می‌رسد هیچ‌کدام از احزاب به این زودی‌ها بتوانند تشکیل دولت دهند و به این ترتیب به نظر می‌رسد سیاست ریاضت اقتصادی تا مدتی نا‌معلوم ادامه یابد.

از طرف دیگر فرانسوی‌ها هم در پای صندوق‌های رای نشان دادند که علاقه‌ ندارند کمر‌بند‌های خود را برای یک دوره طولانی ریاضت اقتصادی محکم ببندند، با این همه هم اولاند و هم سارکوزی، هر دو در جریان مبارزات انتخاباتی خود وعده داده بودند که بودجه این کشور را طی پنج سال آینده متعادل خواهند کرد.

این همه در شرایطی است که به نظر می‌رسد ایجاد تعادل میان کاهش بدهی‌های دولتی و پاسخ دادن به خشم عمومی در کشورهای اروپایی بسیار دشوار به نظر می‌رسد. اولاند در همین زمینه تاکید کرده است که قصد دارد جهت‌گیری جدیدی به اروپا ارائه دهد. او همچنین خواستار آن شده است که مقررات اتحادیه اروپا برای محدود کردن بدهی‌ها به گونه‌ای تنظیم شود که متضمن رشد اقتصادی باشد. در زمینه داخلی هم او وعده داده است که مالیات‌ بر شرکت‌های بزرگ را افزایش خواهد داد و نرخ مالیات برای کسانی که بیش از یک میلیون یورو در سال در‌آمد دارند را تا ۷۵ درصد افزایش خواهد داد.

اولاند همچنین قصد دارد تا حداقل در‌آمد‌ها را افزایش دهد، ۶۰ هزار معلم جدید استخدام کند و سن بازنشستگی را از ۶۲ سال به ۶۰ سال کاهش دهد.اولاند که پیروزی خود را «یک شروع تازه» توصیف کرده است، افزود: «ریاضت اقتصادی، سرنوشت اروپا نیست.»

از طرف دیگر، پیروزی اولاند به مفهوم نفی سارکوزی از سوی رای‌دهندگان است، رییس‌جمهوری‌ای که در هفته‌های اخیر تلاش شدیدی کرد تا بتواند آرای راست‌گرایان افراطی هوادار حزب «جبهه ملی» را به سوی خود سرازیر کند.

حزب راست رادیکال جبهه ملی به رهبری خانم مارین لوپن موفق شده‌بود در مرحله اول انتخابات ۹۰/۱۷ درصد آرا را به دست آورد که برای این حزب یک رکورد به شمار می‌رفت.

اولاند که در جمع هواداران شادمانش در شهر مرکزی تول فرانسه، شهری که نمایندگی آن را در پارلمان بر‌عهده دارد، حاضر شده‌بود، گفت: «من خود را برای افتخاری که به من اعطا شده‌ و چالشی که در انتظارم است، آماده کرده‌ام.»

به گزارش آسوشیتدپرس پس از شمارش ۹۵ درصد آرای انتخابات فرانسه مشخص شد که اولاند با کسب ۶۲/۵۱ درصد آرا با اختلاف اندک اما بدون چون و چرا برنده انتخابات شده است در شرایطی که نیکلا سارکوزی، رییس‌جمهوری کنونی و نامزد حزب راست‌میانه «همبستگی برای جنبش مردمی» ۳۸/۴۸ درصد آرا را به دست آورده است.

از نظر تعداد هم اولاند ۱۸ میلیون و ۴۳۸ رای به دست آورد و سارکوزی ۱۶ میلیون و ۸۶۹ هزار و ۳۷۱ رای را به سوی خود جلب کرد.

اولاند ضمن تشکر از سارکوزی برای خدمت پنج ساله به فرانسه گفت:«اختلاف‌های زیاد، زخم‌های زیاد و از هم گسیختگی‌های فراوانی وجود دارد، زخم‌هایی که مردم ما را از یکدیگر جدا کرده است.»

از سوی دیگر سارکوزی هم پس از هفته‌ها مبارزات انتخاباتی پر‌تکاپو و گاه پر تنش هنگام پذیرش شکست چهره‌ای خندان و مهربان به خود گرفته‌بود. او در سخنانی در جمع هوادارانش گفت:«فرانسوا اولاند رییس‌‌جمهور است و باید مورد احترام قرار بگیرد.» سارکوزی ضمن تبریک به اولاند گفت: «من برای او در میانه این همه آزمون آرزوی موفقیت دارم.»

رییس‌جمهوری فرانسه که آخرین روزهای خود در کاخ الیزه را می‌گذراند پیش از این در سخنانی در جمع اعضای حزبش گفته‌بود که این حزب را در انتخابات قانونگذاری ماه ژوئن رهبری نخواهد کرد. او در جمع هوادارانش گفت:«اکنون یک شهروند عادی در میان شما هستم.» او از هوادارانش خواست که دچار تفرقه نشوند. او انتخابات پیش رو را انتخاباتی دانست که حزبش می‌تواند در آن به پیروزی دست یابد.

انتخابات فرانسه و یونان با دقت و اضطراب فراوان در پایتخت‌های کشورهای اروپایی و به ویژه برلین، پایتخت آلمان دنبال می‌شد، جایی که آنگلا مرکل، صدر‌اعظم آلمان، نقش رهبری را در درمان بحران منطقه یورو، بحران بدهی‌ها، بحران بانکداری و بحران کاهش هزینه‌های عمومی بر عهده دارد. بنابر اعلام اشتفان شیبرت، سخنگوی مرکل، او یکشنبه شب تلفنی با اولاند صحبت کرد و پیروزی‌اش را در انتخابات به او تبریک گفت. اولاند در جریان مبارزات انتخاباتی خود اعلام کرده‌بود که آلمان نخستین مقصد سفر‌های خارجی او در دوران ریاست‌جمهوری‌اش خواهد بود.

این همه در شرایطی است که شخص مرکل هم روز یکشنبه با شکست سیاسی سنگینی مواجه شد و پارلمان ایالت اشلسویگ - هولشتاین را از دست داد. این شکست در وضعیتی به دست می‌آید که روز یکشنبه هفته آینده انتخابات ایالت نوردراین - وستفالن در راه‌ است و به نظر نمی‌رسد او بتواند فضای زیادی برای مصالحه بر سر مسائلی همچون تورم و محدودیت‌های بودجه با دیگر احزاب داشته باشد.

این در شرایطی است که مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه بسیار بالا گزارش شده است؛ بنابر اعلام وزارت کشور فرانسه، تا ساعت ۱۷ به وقت پاریس درصد مشارکت شهروندان این کشور در انتخابات ریاست جمهوری ۹۶/۷۱ بوده است که نسبت به زمان مشابه دور اول انتخابات در دو هفته پیش، ۳۷/۱ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

در دور اول انتخابات ۷۹ درصد مردم مشارکت داشتند. روند تشکیل دولت در فرانسه هم از دیروز آغاز شد و رییس‌جمهوری جدید فرانسه از اواسط هفته آینده رسما کار خود را آغاز خواهد کرد.

هواداران اولاند یکشنبه شب و پس از مشخص شدن نتایج انتخابات در میدان مشهور باستیل پاریس تجمع کردند و به شادمانی پرداختند. رییس‌جمهوری منتخب فرانسه هم در جمع آنان سخنرانی کرد.

فرانسوا اولاند پس از شارل دوگل، ژرژ پمپیدو، والری ژیسکاردستن، فرانسوا میتران، ژاک شیراک و نیکلا سارکوزی هفتمین رییس‌جمهوری جمهوری پنجم فرانسه است.

پیروزی اولاند موجب سقوط بورس‌های جهان شد

رفیعه هراتی- دیروز، دوشنبه، درپی اعلام نتایج انتخابات فرانسه و یونان نگرانی‌ها درمورد ناتوانی اروپا در حل بحران بدهی‌های این منطقه افزایش یافت و بورس‌های جهان دچار کاهش شدند. بازارهای سهام اروپا به شدت دچار کاهش شدند به طوری که شاخص سی‌ای‌سی-۴۰ فرانسه ۹/۱ درصد سقوط کرد و به ۴۹/۳۱۱۲ واحد رسید. شاخص داکس آلمان هم ۵/۱ درصد تنزل کرد و در رقم ۶۷/۶۴۶۳ واحد ثابت شد. بازارهای انگلیس به مناسبت تعطیلات بسته بودند. در آسیا، شاخص میانگین نیکی ۲۲۵ ژاپن ۸/۲ درصد سقوط کرد و به کمترین سطح طی سه ماه گذشته یعنی رقم ۱۴/۹۱۱۹ واحد رسید. شاخص هنگ‌سنگ هنگ‌کنگ با ۶/۲ درصد کاهش به ۵۹/۲۰۵۳۶ واحد رسید. شاخص استاندارد اند پورز ۲۰۰ استرالیا ۲/۲ درصد افت کرد و در رقم ۳۰/۴۳۰۱ واحد بسته شد. شاخص کاسپی کره‌جنوبی کاهش ۶/۱ درصدی را ثبت کرد و به ۴۴/۱۹۵۶ واحد رسید.

در وال‌استریت نیز فروش آتی شاخص‌ها با کاهش روبه‌رو شد. فروش آتی شاخص میانگین صنعتی داوجونز با افت ۸/۰ درصدی به ۱۲۸۵۷ واحد رسید. فروش آتی شاخص استاندارد اند پورز ۵۰۰، ۹/۰ درصد کاهش یافت و به ۹۰/۱۳۵۰ واحد رسید.

فرانسیس لون، مدیر مرکز لاینسین در هنگ‌کنگ، براین باور است که واکنش بازارها به وعده‌های انتخاباتی اولاند افراطی بوده است. اولاند در مبارزات انتخاباتی خود وعده داد درباره توافقنامه سارکوزی با اتحادیه اروپا برای کاهش هزینه‌های دولت، تجدید نظر خواهد کرد. لون دراین باره می‌گوید: « گرچه اولاند اعلام کرده است که زیر بار توافق سارکوزی با اتحادیه اروپا نخواهد رفت، اما در واقعیت او نمی‌تواند این کار را انجام دهد. این مساله واضح است که دولت جدید نمی‌تواند معاهده‌ای را که توسط دولت قبلی به امضا رسیده است رد یا درمورد مفاد آن دوباره مذاکره کند.»

با این وجود همه چیز به انتخابات پارلمانی فرانسه در ماه آینده بستگی دارد. اگر واکنش‌های تند به سیاست‌های ریاضتی ادامه داشته باشد، دراین صورت اولاند برای افزایش شدید هزینه‌ها تحت فشار قرار خواهد گرفت. این مساله به کاهش بیشتر رتبه اعتباری فرانسه منجر خواهد شد و موج جدیدی از هراس از بحران به راه خواهد انداخت و بازارهای جهان را بی‌ثبات خواهد کرد.

واکنش منفی بازار نفت به نتایج انتخابات فرانسه و یونان

دیروز، دوشنبه، با ادامه کاهش قیمت نفت، بهای این کالا سقوط ۷ درصدی را طی سه روز معاملاتی ثبت کرد. زیرا کندی رشد مشاغل در آمریکا و نتایج انتخابات اروپا امید به رشد اقتصادی شدید را ازمیان برد. در معاملات الکترونیکی بورس نیویورک بهای نفت خام برای تحویل در ماه ژوئن ۸۶ سنت افت کرد و به ۶۳/۹۷ دلار در هر بشکه رسید. در پایان معاملات روز جمعه ارزش قراردادها با سقوط ۰۵/۴ درصدی در رقم ۴۹/۹۸ دلار بسته شد. دیروز در لندن نفت خام برنت برای تحویل در ماه ژوئن ۷۳ سنت کاهش یافت و بشکه‌ای ۴۵/۱۱۲ دلار معامله شد. قیمت نفت نسبت به ۱۱۰ دلار در ماه فوریه دچار کاهش شده است، زیرا آمار اقتصادی حاکی از آن است که تقاضا برای نفت کمتر از پیش‌بینی‌های قبلی خواهد بود.

هفته گذشته وزارت انرژی آمریکا اعلام کرد میزان ذخایر نفت این کشور به بالاترین سطح از سال ۱۹۹۰ تاکنون رسیده است. روز جمعه نیز وزارت کار آمریکا گزارش داد اقتصاد این کشور در ماه آوریل تنها ۱۱۵ هزار شغل ایجاد کرده است. این میزان بسیار کمتر از رقم ۱۶۵ هزار شغل پیش‌بینی شده توسط تحلیلگران بود. سرمایه‌گذاران همچنین نگران هستند تحولات سیاسی در اروپا تاثیر منفی بر اقدامات ریاضتی داشته باشد و بحران بدهی‌های این منطقه را وخیم‌تر کند. در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه، فرانسوا اولاند سوسیالیست، نیکلا سارکوزی را شکست داد و به عنوان رییس‌جمهوری جدید این کشور انتخاب شد. اولاند در رقابت‌های انتخاباتی وعده داد هزینه‌ها را افزایش دهد. در یونان نیز احزاب ائتلافی حامی اقدامات ریاضتی در انتخابات پارلمانی اکثریت را از دست دادند و شکست سنگینی را تجربه کردند. این مساله احتمالا تلاش‌ها برای نگه داشتن یونان در بلوک پولی یورو را تضعیف خواهد کرد.

در دیگر معاملات بورس نیویورک بنزین گالنی ۹۷/۲ دلار معامله شد و قیمت گاز طبیعی به ۳۱/۲ دلار در هر ۱۰۰۰ فوت مکعب رسید.

فرانسوا اولاند، پس از اعلام پیروزی‌اش در انتخابات/ عکس: AFP