تظاهرات ده‌ها هزار نفر در روسیه

منبع: رویترز

احسان ابطحی

ده‌ها هزار نفر از مردم روسیه روز شنبه در مرکز مسکو تجمع کردند تا خشم خود را نسبت به آنچه آن را تقلب انتخاباتی می‌خوانند، نشان دهند. به گزارش بی.‌بی.‌سی، در پایان این تظاهرات، تجمع‌کنندگان با تصویب قطعنامه‌ای اعلام کردند که در انتخابات ماه مارس ریاست‌جمهوری روسیه، حتی یک رای به ولادیمیر پوتین، نخست‌وزیر کنونی روسیه نخواهند داد.

الکساندر ناوالنی، رهبر تظاهرات‌‌کنندگان، خطاب به جمعیتی که او را تشویق می‌کردند گفت که روس‌ها دیگر فساد را تحمل نخواهند کرد.

او اضافه کرد: «من تعداد کافی مردم را در اینجا می‌بینم که بتوانند کرملین و پارلمان را تسخیر کنند؛ اما ما تظاهرات‌کنندگانی مسالمت‌جو هستیم و تاکنون تصمیم نگرفته‌ایم که چنین کاری انجام دهیم.»این تظاهرات در شرایطی برگزار می‌شود که معترضان ادعا می‌کنند در انتخابات پارلمانی روز چهارم دسامبر از سوی حزب ولادیمیر پوتین و شخص او تقلب انتخاباتی رخ داده‌است، ادعایی که پوتین و دولت او آن را به شدت رد می‌کنند.سخنگوی ولادیمیر پوتین پس از این ادعا گفت که «اکثریت مردم» از او حمایت می‌کنند. او همچنین مخالفان را گروهی اقلیت توصیف کرد.دیمیتری پسکوف، سخنگوی پوتین، در همین‌باره به بی.‌بی.‌سی گفت مطمئن است که پوتین برنده انتخابات ریاست‌جمهوری ماه مارس در روسیه خواهد شد. پسکوف همچنین مدعی شد که پوتین «فراتر از رقابت است.»

روز شنبه، شمار زیادی از تظاهرات‌کنندگان در دمای زیر صفر درجه در خیابان ساخاروف در فاصله چند کیلومتری کاخ کرملین تجمع کردند تا اعتراض خود را به عملکرد پوتین اعلام کنند.این تظاهرات در شمار دیگری از شهرهای روسیه از جمله شهر ولادیووستوک در خاور دور هم برگزار شد.

بنابر اعلام وزارت کشور روسیه، دست‌کم ۲۸ هزار در تظاهرات شرکت کردند با این همه مخالفان این تعداد را ۱۲۰ هزار نفر دانسته‌اند.

در واکنش به اعتراض‌های اخیر در روسیه که هفته‌های پیش هم رخ داده‌بود، دیمیتری مدودف، رییس‌جمهوری این کشور برنامه اصلاحات سیاسی ارائه کرد؛ اما بسیاری از مخالفان این مقدار را کافی نمی‌دانند.

مخالفان خواستار برگزاری انتخابات مجدد هستند. در انتخابات پارلمانی روسیه که حدود سه هفته‌پیش برگزار شد، حزب «روسیه واحد» به رهبری ولادیمیر پوتین، نخست‌وزیر کنونی و رییس‌جمهوری سابق، موفق به کسب اکثریت آرا شد. با این همه، این حزب نسبت به دوره پیشین ۷۷ کرسی خود در پارلمان را از دست داده‌است که بسیاری دلیل آن را کاهش محبوبیت حزب «روسیه واحد» می‌دانند. با این حال تحلیل‌گران مسائل سیاسی بر این باورند که حساب شخص پوتین از حزب روسیه واحد جداست و پوتین همچنان محبوب‌ترین شخصیت سیاسی روسیه است. این تحلیل‌گران اصلی‌ترین دلیل کاهش محبوبیت روسیه واحد را دلایل اقتصادی ناشی از بحران مالی جهان می‌دانند.

پوتین در واکنش به تظاهرات‌‌کنندگان گفته‌است که اگر آنها قانون را رعایت کنند حق برگزاری تظاهرات را دارند.در مسکو، بسیاری از معترضان، بادکنک‌ها و پارچه نوشت‌‌هایی در دست داشتند که بر روی آن درج شده‌بود: «انتخابات آزاد.» این در شرایطی بود که شمار دیگری از تظاهر‌ات‌کنندگان تصاویری توهین‌آمیز نسبت به پوتین در دست داشتند.قطعنامه‌ای که روز شنبه در پایان این تظاهرات منتشر شد بر پایه قطعنامه‌ای بود که در تظاهرات روز دهم دسامبر به تصویب رسیده ‌بود.درخواست جدیدی که در قطعنامه روز شنبه آمده بود، ایجاد یک نهاد نظارت بر انتخابات به نام انجمن رای‌دهندگان مسکو بود تا بر تقلب احتمالی در صندوق‌های رای نظارت داشته ‌باشد.ناوالنی، یکی از سر‌شناس‌ترین وبلاگ‌نویسان است که پس از تظاهرات خیابانی برای مدت ۱۵ روز در زندان به سر برد.

او سران کنونی روسیه را «متقلب و دزد» خطاب کرد و از فهرستی از قربانیان بی‌عدالتی از جمله میخاییل خودور کوفسکی نام برد. خودورکوفسکی از سرمایه‌داران بسیار مشهور است که اکنون در زندان به سر می‌برد. سرگئی مگنیتسکی، یکی دیگر از این افراد بود. او حقوقدانی ضد فساد بود که در زمان بازداشتش درگذشت.ناوالنی خطاب به تظاهر‌ات‌کنندگان فریاد زد:«اینجا، قدرت اصلی در دست کیست؟» و از جمعیت پاسخ شنید:«ما هستیم.»او همچنین وعده داد که تظاهرات آینده قدرت «میلیون‌ها نفر» را نشان دهد.الکساندر کوردین، وزیر اقتصاد پیشین روسیه هم در این تظاهرات خواستار انجام گفت‌و‌گو میان کرملین و مخالفان شد.کوردین که به مدت ۱۰ سال وزیر اقتصاد پوتین بود و اخیرا از سمت خود استعفا داده‌است، در همین‌زمینه گفت:«باید بستری برای گفت‌و‌گو فراهم باشد، در غیر این صورت انقلاب رخ خواهد داد و ما بخت اینکه بتوانیم قدرت را به طور مسالمت‌آمیز انتقال دهیم، از دست خواهیم داد.»

در مجموع ۲۲ سخنران در جریان تظاهرات روز شنبه مسکو سخن گفتند و افراد مختلفی از جمله لیبرال‌ها و ملی‌گرایان در این سخنرانی‌ها شرکت داشتند.تظاهرات روزشنبه مسکو به طور مسالمت‌آمیز پایان یافت و بابانوئل روسی، مشهور به «بابابزرگ یخی» از خداوند خواستار «روسیه‌ای آزاد» برای سال آینده شد.

پیش‌تر و در روز دهم دسامبر هم حدود ۵۰ هزار نفر در تظاهرات شرکت کرده‌بودند، تظاهراتی که بزرگ‌ترین تظاهرات ضددولتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ لقب گرفت.از سوی دیگر، پنج‌شنبه هفته گذشته، مدودف، رییس‌جمهوری روسیه، پیشنهاد داد تا انتخابات محلی فرمانداری‌ها به طور مستقیم برگزار و روند ثبت‌نام احزاب سیاسی ساده‌تر شود، اما معترضان می‌گویند که این امتیازات کافی نیست.

با این وجود، تحلیل‌گران سیاسی بر این باورند که مهم‌ترین مشکل مخالفان این است که یک رهبری واحد ندارند و طیف‌هایی در این تظاهرات شرکت می‌کنند که اختلافات بسیار زیادی با هم دارند و از کمونیست‌ها گرفته تا لیبرال‌های طرفدار آمریکا در بین آنها حضور دارند.از سوی دیگر با وجود همه این مخالفت‌ها بسیاری از کارشناسان مسائل روسیه تاکید دارند که پوتین با تیزهوشی خاصی شعار همه احزاب دیگر را مصادره و همه آنها را در خود جمع کرده است و اگرچه محبوبیت حزب او نسبت به گذشته کاهش داشته، اما او هنوز بسیار محبوب است و مخالفان او اکثرا از متحدان پیشین و دوستان او هستند. از جمله این افراد می‌توان به رهبر حزب روسیه عادل نام برد.

بحث تقلب انتخاباتی در حالی مطرح می‌شود که نتایج انتخابات دومای روسیه با خطایی بسیار اندک مطابق با نظر‌سنجی‌های داخلی و خارجی بود که پیش از برگزاری انتخابات اعلام شده‌بود. اگرچه بسیاری روند انتخابات در روسیه را غیر‌منصفانه می‌دانند؛ اما این مساله را که در انتخابات تقلب صورت گرفته‌باشد و آرا جابه‌جا شده ‌باشند، را رد می‌کنند.