سلطان گاز در کازابلانکا

باهره دامغانی- ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه در ادامه دیدار خود از قاره آفریقا به مراکش سفر کرد. پوتین در جمع خبرنگاران مراکشی

پوتین که پیش از این از آفریقای جنوبی دیدار کرده بود، در حالی وارد مراکش شد که این مساله مورد خوشایند بسیاری از کشورهای اروپایی قرار نگرفته است.

قاره آفریقا برای سالیان طولانی عرصه جولان کشورهای غرب اروپا بوده است و آنها اینک دوست ندارند روسیه را در میدان بازی خود ببینند.

همان‌گونه که پیش از این نیز اعلام شده بود، سفر دوره‌ای پوتین به آفریقا یک سفر کاملا اقتصادی به شمار می‌آید و انبوه بازرگانانی که پوتین را همراهی می‌کنند، نشان می‌دهد که روسیه قصد دارد به سرعت سال‌ها بی‌توجهی به منابع سرشار قاره سیاه را جبران کند.

ولادیمیر پوتین به عنوان نخستین رییس‌جمهور روسیه که از مراکش بازدید می‌کند، بسیاری از قراردادهای تجاری را در حالی منعقد کرد که به اعتقاد تحلیلگران امضای این قراردادها، با روسیه می‌تواند به معنی پایان فرصت برای دیگر کشورهای اروپایی باشد.

پوتین در نخستین روز ورودش به مراکش در شهر تاریخی کازابلانکا با محمد ششم پادشاه مراکش دیدار و گفت‌وگو کرد.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از رباط، دو طرف طی این دیدار بر لزوم افزایش همکاری‌های سیاسی و اقتصادی تاکید کردند.

در جریان این دیدار پوتین و محمد ششم توافقنامه‌های تجاری و سیاسی به امضا رساندند. در بخش اقتصادی، این موافقتنامه‌ها شامل همکاری در بخش انرژی و صنایع دفاعی می‌شود.

در بخش سیاسی نیز دو طرف توافق کردند که در جنگ علیه تروریسم مواضع مشترک داشته باشند. در سال ۲۰۰۲ و در جریان دیدار پادشاه مراکش از مسکو، روسیه اعلام آمادگی کرد تا در بخش انرژی و دفاعی مراکش سرمایه‌گذاری کند.

روسیه قصد دارد طی یک برنامه مدون طراحی و اجرای سیستم‌های دفاعی کشورهای شمال آفریقا را در دست بگیرد و قرارداد با مراکش نخستین بخش از این برنامه است.

از طرف دیگر صدور گاز طبیعی به امپراتوری‌های شمال آفریقا بخش دیگری از برنامه اقتصادی روسیه برای این منطقه است. روسیه اکنون به صادرات گاز طبیعی به چشم یکی از محورهای اصلی رشد اقتصادی خود نگاه می‌کند. اکنون روسیه تمایل دارد مشتریان جدیدی برای گاز خود به غیر از کشورهای اروپایی دست و پا کند. از طرف دیگر این معامله برای مراکش نیز خالی از نفع نیست. این کشور سالیان متمادی است که به منابع گاز الجزایر وابسته است و این فرصتی برای محمد ششم است که این وابستگی را اندکی کاهش دهد.

کلیر اسپنسر از گروه مطالعاتی چاتام هاوس لندن در مورد این قرارداد همکاری گفت: هر دو کشور از همکاری در بخش انرژی سود می‌برند. مراکش به طور کامل به گاز کشور همسایه‌اش الجزایر وابسته است و این در حالی است که تنش‌هایی گاه و بی‌گاه، این تجارت را تهدید می‌کند. روسیه به طور سنتی با کشورهای آفریقایی که تمایلات کمونیستی داشتند ارتباط داشت، ولی پس از فروپاشی شوروی کم‌کم این روابط سرد شد.

الجزایر یکی از این کشورها است. روسیه بی‌میل نیست که بازار گاز این کشور را از دستش خارج کند.

همچنین در جریان دیدار پوتین و محمد ششم توافقاتی برای طراحی نخستین نیروگاه برق هسته‌ای مراکش به وسیله روسیه به عمل آمد. براساس توافق بین دو کشور کمپانی انحصاری انرژی هسته‌ای روسیه متعهد شد تا این طرح را تا سال ۲۰۱۶ یا ۲۰۱۷ در مراکش به اجرا بگذارد.

به غیر از این توافقات عمده، دو کشور یادداشت تفاهم‌هایی نیز در زمینه بخش‌های کوچک‌تر اقتصادی به امضا رساندند. همکاری در صنایع ماهیگیری و بسته‌بندی غذاهای دریایی، ارتباطات و کشاورزی صنعتی از مهم‌ترین این سرمایه‌گذاری‌ها بوده است. همچنین توافقاتی هم در زمینه فعالیت‌های مشترک فرهنگی و قضایی به عمل آوردند.

سفر پوتین به مراکش نخستین سفر یک رهبر روسی به مراکش پس از ۴۰ سال بود. آخرین بار پیش از این، در سال ۱۹۶۱ لئونید برژنف به مراکش سفر کرد.