دنیای اقتصاد: ظاهرا توفانی که ترامپ در کاخ سفید به پا کرده این بار دامان عراق را می‌گیرد. جنگ عراق پرهزینه‌ترین جنگ برای آمریکا از دوران جنگ ویتنام به این‌سو بوده است. با این حال، از زمان روی کار آمدن ترامپ که سودای تغییر در همه چیز را در سر دارد، او گام‌های بلندی برداشته و ترکش اقدامات او این بار به عراق سرایت کرد. به گزارش نیویورک‌تایمز، ترامپ سه تن از مقام‌های تازه منصوب شده خود را گرد یک میز در کاخ سفید نشانده است. این سه همگی از نظامیانی هستند که تجربه حضور در عراق و افغانستان را در کارنامه خود دارند. انتصاب «اچ. آر. مک مستر»، ژنرال بازنشسته، به‌عنوان مشاور امنیت ملی، تروئیکایی متشکل از افسران ارشدی را تشکیل داده که در عراق خدمت کرده‌اند. او در کنار «جیم متیس»، وزیر دفاع و «جان اف. کلی»، وزیر امنیت داخلی (که هر دو ژنرال ۴ ستاره بازنشسته هستند) نشان می‌دهد که دولت ترامپ قصد دارد سه شغل مهم امنیتی را با نظامیان و خبرگان نظامی همزمان پر کند.

صعود سه ژنرال به مشاغل سیاسی بازتاب ظهور نسلی از رهبران نظامی است که طی جنگ‌های افغانستان و عراق (که پس از حملات سپتامبر ۲۰۰۱ شروع شد) کارآزموده شده و به میانسالی و بازنشستگی رسیده‌اند. آنها می‌دانند بازنده شدن در جنگ یعنی چه و درس‌هایی آموختند تا بار دیگر اشتباهات ویرانگر را تکرار نکنند. به گزارش نیویورک‌تایمز، سناتور تام کاتن، جمهوری‌خواه از آرکانزاس، می‌گوید: «این نسل از ژنرال‌ها در سال‌های ۲۰۰۴، ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ در عراق ظهور کردند و شناخته شدند، دورانی که ما کارمان را درست انجام نمی‌دادیم.» این سناتور آمریکایی می‌افزاید: «آنها می‌فهمند که نیروهای امنیتی و نظامی لازم هستند اما کافی نیستند. این نسل از ژنرال‌ها که در جنگ عراق رشد کرده و بالیدند احتمالا این را بیش از نسل قدیم می‌فهمند.» کاتن می‌گوید «مک مستر» به‌عنوان یک کارکشته نظامی بهتر است در کنار ترامپ باشد چون حرف‌هایی که او می‌زند و کارهایی که او انجام می‌دهد بعدها صحت آن به وقوع خواهد پیوست.

در این زمینه دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. نیویورک‌تایمز می‌نویسد: برخی منتقدان بر این باورند که برتری نظامیان و حضور آنان در عرصه سیاست باعث نظامی شدن امور سیاسی می‌شود. این دسته بر این باورند که ممکن است اوضاع در عراق (که اکنون مشغول آزادسازی موصل است) و افغانستان و در نهایت سوریه با حضور این نظامی پیچیده‌تر شود. در حالی که برخی دیگر هستند که از این سه ژنرال استقبال می‌کنند و امیدوارند آنها به «ترمز» در دولت ترامپ در برابر «اندیشه‌های بد» تبدیل شوند. اینکه این سه نفر تا چه اندازه می‌توانند بر سیاست‌های ترامپ تاثیرگذار باشند محل بحث است.

نیویورک‌تایمز می‌افزاید: وقتی ترامپ تلاش داشت شکنجه برای تحقیق از مظنونان تروریست را بار دیگر به‌کار گیرد با اعتراض متیس مجبور به عقب‌نشینی شد و گفت که تسلیم وزیر دفاع است. در مورد «مک مستر» این دیدگاه وجود دارد که در میان این تیم سه نفره او کم‌تجربه‌ترین آنها است و باید در مورد چگونگی توازن‌سازی میان سیا، پنتاگون، وزارت خارجه و ... درس‌ها بیاموزد. نیویورک‌تایمز می‌نویسد مشاور جدید امنیت ملی باید بداند که چگونه نقش استفن بانون - مشاور و استراتژیست ارشد ترامپ که جایگاهی در حد عضو کابینه به او داده شده است- را متعادل سازد، زیرا بانون در بسیاری از امور خارجی مداخله دارد.

اما این سه ژنرال فقط به دلیل تجربه جنگی‌شان شناخته‌شده نیستند. مک مستر و ماتیس هر دو سربازان دانش‌آموخته‌اند. اگرچه مک مستر در مورد جنگ ویتنام مطالبی نگاشت اما در مورد ارتش‌های آینده هم به اندیشه پرداخت. متیس، ۶۶‌ساله، اما تحصیلکرده تاریخ است. کلی هم نه تنها در مورد نحوه حمایت از مرزهای جنوبی و مبارزه با قاچاق انسان بسیار اندیشیده و نوشته‌هایی دارد اما او نماینده نیروی دریایی در کاخ کنگره هم بود. مک مستر در سال ۲۰۰۵ استراتژی جدیدی را برای مبارزه با شورش‌ها اعلام کرد و موجب تسخیر استان الانبار از سوی نیروهای تحت امر خود شد. هر یک از این سه نفر مدتی را در عراق یا افغانستان گذرانده‌اند و با تحولات سیاسی و نظامی این دو کشور، آرایش نیروهای نظامی‌شان و آرایش نظامی آمریکا در این دو کشور کاملا آشنا هستند. آنها تجربه‌آموختگان جنگ‌های عراق و افغانستان هستند.

نیویورک‌تایمز می‌نویسد: این سه ژنرال در اتاق‌های فکر آمریکا تجربیات عملی، واقعی و استوار خود را در اختیار آنها می‌گذارند. حضور این سه نظامی می‌تواند نوید دو تغییر باشد: یکی، در داخل آمریکا که آنها به‌عنوان ترمز عمل کنند و نگذارند ترامپ به هر کاری دوست داشت دست بزند. آنها به تبعات کار واقفند. آنها می‌توانند از بار نظامی- مالی که به ارتش و دولت آمریکا تحمیل می‌شود بکاهند. دوم، ممکن است سیاست آمریکا در عراق و افغانستان حالت پرخاش‌جویانه بیابد. در این صورت باید منتظر حملات انتحاری بیشتر باشیم.

ورود نیروهای آمریکایی به سوریه

اکنون که اوضاع عراق توضیح داده شد و این احتمال مطرح شد که برخی معتقدند ممکن است شدت عمل این سه ژنرال در عراق بیشتر شود اما تحول دیگری هم در سوریه رخ داده است. «نیروهای دموکراتیک سوری» (SDF) تحت امر آمریکا برای اولین بار به‌عنوان بخشی از نیروی تهاجمی علیه داعش وارد استان دیرالزور شدند. الجزیره به نقل از منابع کردی می‌نویسد پیشروی در این استان در راستای عملیات علیه داعش و تسخیر رقه (پایگاه خلافت) صورت می‌گیرد. یک هدف از اعزام این نیروها همانا قطع خطوط تدارکاتی داعش از رقه به دیرالزور است. این حرکت همچنین حوزه عملیات SDF علیه داعش را افزایش می‌دهد. پیش از این دیده‌بان سوری حقوق بشر - که در لندن مستقر است- گزارش داده بود که در حملات هوایی آمریکا به دیرالزور ۱۱ نفر کشته و ۳۵ نفر زخمی شدند. نیروهای SDF شامل شبه‌نظامیان کرد YPG و گروه‌های عرب است که در حمله خود به این استان توانسته‌اند ۱۵ روستا را از داعش پس بگیرند. الجزیره با اشاره به اینکه ورود نیروهای تحت امر آمریکا به دیرالزور می‌تواند وضعیت روانی داعش را متاثر سازد، می‌افزاید: شورشیان تحت امر ترکیه نیز برای کنترل بر شمال الباب می‌جنگند که به گفته ناظران تحت کنترل داعش است. این اقدام علاوه بر خروج بخشی از نیروهای داعش از این منطقه باعث نزدیکی و همسایگی بیشتر نیروهای تحت امر ترکیه با نیروهای دولت سوریه می‌شود. پیشروی نیروهای ارتش سوریه به سوی الباب احتمال درگیری نظامی ارتش سوریه با ارتش ترکیه و نیروهای تحت امر این کشور را زیاد کرده است. در سوریه دو اتفاق دیگر هم رخ داده است: از یک‌سو، سخنگوی پنتاگون می‌گوید آمریکا در حال حاضر برای کاهش تنش‌ها و تداخل‌ها به‌دنبال تقویت همکاری‌ با روسیه در سوریه فراتر از کانال ارتباطی موجود نیست. این مساله نه تنها احتمال توافق روسیه و آمریکا در سوریه را کمرنگ می‌کند بلکه ممکن است آنها را به سوی تنش‌های بیشتر و در نهایت برقراری منطقه امن و تجزیه سوریه سوق دهد. از سوی دیگر، شبکه «الجدید» لبنان اعلام کرد که براساس اطلاعات دریافت شده، جنگنده‌های رژیم صهیونیستی از حریم هوایی لبنان، ارتفاعات القطیفه در حومه دمشق را مورد حمله قرار دادند. جنگنده‌های رژیم صهیونیستی ساعت ۳ صبح دیروز (چهارشنبه) بر فراز شهر بعلبک لبنان و حومه آن به پرواز درآمدند. سخنگوی ارتش اسرائیل در این باره گفت: «ما هرگز هیچ اظهارنظری در اخبار رسانه‌های خارجی نخواهیم کرد.»

سه ژنرال برای سه بحران