افت‌وخیز در بازار وارداتی‌ها

گروه خودرو: مرد، پشت شیشه‌های بلند و کشیده نمایشگاه عرضه خودروهای خارجی ایستاده است و به خودروهایی نگاه می‌کند که ردیف به ردیف و در رنگ‌های مختلف در کنار یکدیگر پارک شده‌اند. به نظر نمی‌رسد قصد خرید از نمایشگاهی را داشته باشد که خودروهایش دست‌کم چند صد میلیون تومان قیمت دارند اما دستش را به چانه زده است و «تماشای» خودروها را از پشت شیشه از دست نمی‌دهد. می‌توان در نقاط مختلف شهر نمایشگاه‌هایی از این دست که افراد زیادی را محو تماشا می‌کنند، مشاهده کرد. برخی نمایشگاه‌های خودرو در خیابان‌های اصلی شهر شبیه کلکسیونی از خودروهای روز اروپایی و کره‌ای هستند. اگرچه به نظر می‌رسد افزایش تعداد نمایشگاه‌های عرضه خودرو در شهرهای بزرگی مانند تهران، بعد از رشد نزدیک به دو برابری واردات خودرو در چهار ماه ابتدایی امسال طبیعی باشد اما موضوعی که در این میان وجود دارد این است که به رغم عرضه زیاد خودروهای وارداتی، ظاهرا برخی مشتریان با توجه به ثبات حدودی نرخ ارز و همچنین لغو برخی تحریم‌ها امید زیادی به کاهش قیمت‌ها دارند به همین دلیل فعلا دست از خرید کشیده و در انتظارند.

بر این اساس دست نگه داشتن مشتریان از خرید در حالی بازار را با افت خرید و فروش مواجه کرده است که به گفته فعالان بازار، قیمت برخی از وارداتی‌ها، خصوصا خودروهای ساخت کره، بعد از رشد قیمتی که در ماه‌های گذشته تجربه کرده‌‌اند، با افتی قابل توجه همراه بوده‌اند. برای مثال برخی محصولات کیاموتورز حدودا تاسقف ۵ میلیون تومان با افت قیمت همراه بوده است با این وجود، این میزان افت قیمت نیز رغبتی برای ورود مشتریان به بازار وارداتی‌ها ایجاد نکرده است. یکی از فعالان بازار خودرو با تایید این میزان افت قیمت در خودرویی مانند کیا اسپورتیج به خبرنگار «دنیای اقتصاد» می‌گوید: این افت قیمت اگرچه در نگاه اول چشمگیر به نظر می‌رسد اما واقعیت این است که طی ماه‌های گذشته قیمت خودروهای وارداتی به قدری با رشد همراه بوده است که حالا این میزان افت خیلی اثرگذار به نظر نمی‌رسد. او در ادامه می‌گوید: برای مثال خودرویی که تا سقف ۲۰ میلیون تومان رشد قیمت داشته، حالا افت ۵ میلیون تومانی آن قابل توجه به نظر نمی‌رسد، در واقع این افت قیمت‌ها واقعی نیست و نظر مشتریان را جلب نمی‌کند.

اما درکنار انتظارات مشتریان و همچنین افت قیمت برخی از خودروهای وارداتی به‌خصوص کره‌ای‌ها، اتفاق دیگری نیز در بازار رخ داده و آن افزایش قیمت بعضی دیگر از خودروها به‌واسطه تغییر یک مصوبه ستاد مدیریت مصرف سوخت است. بر همین اساس اگرچه تا پیش از این واردکنندگان خودرو برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده می‌توانستند به جای ارائه برگه اسقاط خودرو، هزینه آن را به صورت نقدی پرداخت کنند، اما با بازگشت این اصل به شیوه اجرایی اولیه خود، واردکنندگان باید به جای پرداخت نقدی، خودروهای فرسوده را در مراکز اسقاط از رده خارج کرده و برگه‌های اسقاط را برای شماره‌گذاری خودرو ارائه کنند.

به عقیده فعالان بازار، با حذف روش پرداخت نقدی که به واردات خودرو سرعت زیادی داده بود، این تصور ایجاد شد که واردات خودرو از این پس سخت‌تر و کندتر از پیش انجام خواهد شد، بنابراین قیمت برخی خودروها به واسطه این مصوبه تا حدودی با افزایش همراه شد.

در کنار این موارد با نگاهی به سایت‌های نمایندگی‌های رسمی واردات خودرو یا روزنامه‌های رسمی کشور می‌توان موج فروش اقساطی خودروهای وارداتی‌ را مشاهده کرد.

این آگهی‌ها شامل برندهایی مانند بنز و بی.ام.و تا خودروهای کره‌ای و ایتالیایی موجود در بازار می‌شوند.

دست‌ زیاد شده است

اما یک مدیر فروش در یکی از نمایشگاه‌های عرضه خودروهای خارجی در نزدیکی میدان «تختی» تهران عقیده دارد در واردات خودرو «دست زیاد شده به همین دلیل حالا بازار اشباع شده است».

او در این رابطه به خبرنگار «دنیای اقتصاد» می‌گوید: علاوه بر اینکه با توجه به آزاد بودن واردات خودرو افراد زیادی برای کسب سود وارد این حوزه شده‌اند و خودروهای زیادی را وارد کشور کرده‌‌اند، رشد بیش‌ازپیش قیمت وارداتی‌ها نیز باعث شده است تا بازار این خودرو مانند سال‌های گذشته گرم نباشد.

این نمایشگاه‌دار در ادامه می‌گوید: در یک دوره‌ با مشاهده رشد قیمت وارداتی‌ها، افراد زیادی سرمایه‌های خود را وارد بازار وارداتی‌ها کردند زیرا این خودروها هر روز با رشد قیمت همراه بودند و ظاهرا سود خوبی داشتند، همین شد که در کنار رشد نرخ ارز و هجوم سرمایه‌های سرگردان به بازار وارداتی‌ها، لندکروزی که با ۶۰ میلیون تومان قابل خرید بود حالا ۲۸۰ میلیون تومان شده است به همین دلیل حالا کمتر کسی رغبت می‌کند به سمت خرید خودروهای خارجی برود ضمن اینکه بعد از ممنوع شدن واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی با محدود شدن مدل‌های خودروهای وارداتی، مشتریان نیز کمتر شدند.

این نمایشگاه‌دار عقیده دارد به دلیل گران شدن بیش از اندازه خودروهای وارداتی از یکسو و رشد بی‌سابقه تعداد خودروهای وارد شده به کشور خصوصا خودروهای ساخت کره جنوبی، حالا نمایندگی‌ها و افرادی که اقدام به واردات خودرو کرده‌اند برای بازگرداندن سرمایه خود راهی جز فروش اقساطی ندارند.

اما در گفت‌وگو با یکی دیگر از عرضه‌کنندگان خودروهای وارداتی در خیابان مطهری تهران، مشخص می‌شود که دلیل دیگری جز رشد واردات و افزایش عرضه بر تقاضا باعث افت قیمت یا عرضه اقساطی خودروهای وارداتی در هفته‌های اخیر شده است. صاحب این نمایشگاه‌ خودرو به خبرنگار «دنیای اقتصاد» می‌گوید: بازار خودروهای وارداتی در حال حاضر بسیار راکد است به همین دلیل واردکنندگان خودرو برای اینکه بتوانند گردش مالی داشته باشند و خودروهای مدل جدید را خریداری کنند، بخشی از سرمایه خود را درقالب پیش‌پرداخت خودروهای وارداتی از مشتریان دریافت می‌کنند. به این ترتیب به نظر می‌رسد همزمان با نزدیک شدن زمان ورود خودروهای مدل ۲۰۱۵ به بازار و همچنین با توجه به وارد شدن بیش از پیش خودروهای خارجی به کشور، حالا فرصتی برای مشتریان این دست خودروها فراهم شده است که دست‌کم این خودروهای «گران‌‌قیمت» را با شرایطی بهتر خریداری کنند.

اما این تمام ماجرا نیست، زیرا خرید اقساطی خودروهای وارداتی می‌تواند در برخی موارد به زیان خریداران تمام شود.

جادوی وارداتی‌ها

خرید یک خودرو وارداتی آن هم با شرایط ویژه اقساطی وسوسه‌انگیز است. این در حالی است که شوق داشتن یک خودرو وارداتی ممکن است منجر به سوءاستفاده برخی آگهی دهندگان برای فروش اقساطی خودروهای وارداتی شود.

یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که در رابطه با خودروهای وارداتی مشتریان را به دردسر می‌اندازد، نبود خدمات پس از فروش در کشور است. روز گذشته «ایسنا» در رابطه با همین موضوع نوشت: ابهاماتی در زمینه نحوه ارائه خدمات پس از فروش و تامین قطعات یدکی برخی برندهای خودروهای وارداتی وجود دارد، اگرچه همواره انتقاداتی نسبت به خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی در کشور وجود داشته اما این انتقادها در طول یکی دو سال اخیر تشدید شده است. به گفته کارشناسان برخی برندهای خودروهای وارداتی که در یکی، دو سال اخیر وارد کشور شده‌اند اصولا فاقد شبکه خدمات پس از فروش و نمایندگی مجاز ارائه خدمات و تعمیرات هستند.

در این زمینه شنیده می‌شود که یکی از برندهای معروف خودروهای ژاپنی که در طول یکی، دو سال اخیر وارد بازار ایران شده است، تنها دارای یک نمایندگی خدمات پس از فروش است. وجود چنین مشکلی در خدمات پس از فروش برای یک برند ژاپنی در حالی است که یکی از نمایشگاه‌داران در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای اقتصاد، در رابطه با یک برند آلمانی نیز چنین نکته‌ای را متذکر می‌شود. شنیده‌ها حاکی از آن است که یک خودروی آلمانی که به دلیل ظاهر نوستالژیک خود مورد استقبال مشتریان وارداتی‌ها قرار گرفته بود، به دلیل نبودن خدمات پس از فروش، صاحبان این مدل خودرو را برای کوچک‌ترین مشکل ایجاد شده به دردسر انداخته است.

اما نمایشگاه‌داری در میدان تختی که بازار وارداتی‌ها را سنگین توصیف می‌کند، در رابطه با زیان‌های خرید لیزینگی وارداتی‌ها می‌گوید: در بیشتر موارد این نوع خرید به زیان مشتری تمام می‌شود خصوصا اگر خودروی لیزینگی از سوی نمایندگی عرضه نشده باشد. او در توضیح بیشتر می‌گوید: برای مثال حالا شرکت‌هایی وجود دارند که خودروهای وارداتی را به صورت نقدی از نمایندگی‌ها خریداری می‌کنند و بعد آنها را به صورت اقساطی عرضه می‌کنند، در چنین مواردی سودهای کلانی از مشتری گرفته می‌شود که در کنار هزینه‌های سنگین محضر، قیمت خودرو برای مشتری بسیار گران تمام می‌شود. در حال حاضر هزینه محضر خودروهای وارداتی برای انتقال سند مالکیت، از ۵ میلیون تومان آغاز شده و در خودروهایی که لوکس‌تر از سایر وارداتی‌ها هستند، تا ۱۵ میلیون تومان ادامه پیدا می‌کند. اما در نهایت کارشناسان و فعالان بازار خودرو می‌گویند با توجه به رشد آگهی‌های فروش اقساطی خودرو، بهتر است خرید خودروهای وارداتی از نمایندگی‌های رسمی فعال در کشور صورت گیرد زیرا این مراکز خودروها را با خدمات پس از فروش و با قطعات اصلی به فروش می‌رسانند در حالی‌که واردکنندگان غیررسمی خودرو برای افزایش سود خود قطعات اصلی خودرو را با قطعات بی‌کیفیت تعویض کرده و حتی خودرو را با حذف برخی آپشن‌ها به مشتری تحویل می‌دهند.