تولید خودرو هیبرید در ایران پا می‌گیرد؟
گروه خودرو - ساخت خودروهای هیبریدی در حالی همزمان با طرح سهمیه بندی بنزین در کشور مطرح شد که شرکت‌های خودروسازی جهان نزدیک به یک دهه پیش با علم به نوسانات قیمت نفت در بازارهای جهان پیش‌بینی می‌کردند که مشتریان دیر یا زود به خرید خودروهایی با سوخت‌های جایگزین و در عین حال کم‌مصرف روی خواهند آورد. تجربه‌ای که در ایران نیز رخ داد و با سهمیه‌بندی بنزین، شاهد هجوم مشتریان به سمت خودروهای گازسوز بودیم.
هم‌اکنون دومین سوخت پرمصرف در ایران، بنزین است و طبق مطالعات صورت گرفته، علاوه بر آلایندگی بالای آن، هزینه‌های واردات بنزین و تولید آن نیز سنگین است. همچنین عمر متوسط ۵/۱۷درصد از خودروهای موجود در ایران بالاتر از حد استاندارد می‌باشد. با این حساب چاره‌اندیشی مسوولان برای جایگزینی سوختی دیگر به جای بنزین در خودروهای داخلی بیراه نیست.
هر چند سوخت CNG توانسته تا حدودی مشکلات مربوط به مصرف بی رویه بنزین را کاهش دهد، اما پای دیگر حامل‌های انرژی نیز هم اکنون به میان آمده است، از جمله استفاده از انرژی الکتریکی. بر همین اساس مدتی است که بحث ساخت خودروهای هیبریدی مطرح و اقداماتی نیز در این زمینه انجام شده است.تازه‌ترین خبر در این مورد هم امضای تفاهمنامه‌ای میان مسوولان وزارت صنایع و معادن و معاونت علمی‌و فناوری ریاست جمهوری برای تولید موتورهای هیبریدی است. ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت که ۶ وزیر عضو کارگروه آن هستند برای کاهش مصرف بنزین سبد سوختی تعیین کردند که در سبد مذکور سهم هیبرید تنها یک درصد در نظر گرفته شده است.
هرچند اقدام مسوولان و صرف هزینه ای هنگفت در ساخت و طراحی موتور و خودرو هیبرید را می‌توان به فال نیک گرفت، اما این سوال مطرح است که آیا ذائقه جامعه ایرانی نیز در این مورد مدنظر قرارگرفته شده است یا خیر؟ با توجه به حرکت جامعه جهانی به سمت خودروهای هیبرید به چه میزان می‌توان به گسترش آن در ایران امیدوار بود ؟با این اوصاف نگاهی داریم به مشکلات خودروهای هیبرید که در کنار مزیت‌هایش نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.
خودرو هیبرید، جایگزین خودرو بنزین‌سوز می‌شود؟
طی سال‌های گذشته میلیاردها دلار در پروژه‌های مختلف تولید خودروهای الکتریکی در دنیا سرمایه‌گذاری شده است به این امید که خودروهای الکتریکی در آینده نزدیک جایگزین خودروهای بنزینی شود و از حجم گازهای گلخانه‌ای متصاعد شده در اثر کار کردن موتورهای بنزینی در خیابان‌های دنیا کاسته شود. نمایشگاه‌های بین‌المللی خودرو هم، این روزها مملو از خودروهای الکتریکی است که وعده روزهای خوب را به مشتریان می‌دهند، ولی مطالعات اخیر نشان می‌دهد که ضعف‌های خودروهای الکتریکی بسیار زیاد است و نمی‌توان انتظار داشت این خودروها در آینده نزدیک جایگزین خودروهای بنزینی شوند. از جمله مشکلاتی که خودروهای الکتریکی دارند این است که خودروهای مذکور نمی‌توانند با یک شارژ اولیه مسافت طولانی را طی کنند. در واقع با شارژ اولیه باتری خودرو تنها می‌توان ۳۵ تا ۴۰ مایل را طی کرد و پس از این مسافت باید از مقداری سوخت برای شارژ دوباره باتری استفاده شود. البته برخی این مسافت را به ۸۰ مایل رسانده اند ولی در نتیجه کار تاثیری ندارد. پژوهشگران بر این باورند تا زمانی‌که خودروها نتوانند با شارژ اولیه باتری ۲۰۰ مایل را طی کنند، نمی‌توان در مورد موفقیت خودروهای الکتریکی سخن گفت.
از طرفی با وجود اینکه آلایندگی خودروهای الکتریکی کمتر از خودروهای بنزینی است، ولی باز هم نمی‌توان گفت که این خودروها هیچ آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌کنند. باتری خودروهای الکتریکی باید در فواصل زمانی مشخص شارژ شود و انرژی الکتریکی که برای شارژ باتری این خودروها به کار گرفته می‌شود از نیروگاه‌هایی تامین می‌شود که اغلب با زغال‌سنگ کار می‌کنند. تنها تفاوتی که استفاده خودروهای بنزینی با خودروهای الکتریکی دارد، این است که ما برای به‌کارگیری خودروهای الکتریکی از منابع انرژی احیا شدنی استفاده می‌کنیم، در حالی‌که در خودروهای بنزینی از منابع احیا نشدنی استفاده می‌شود.
سومین نقص خودروهای الکتریکی سرعت پایین آنها است. مطالعات نشان می‌دهد سرعت این خودروها نسبت به خودروهای بنزینی بسیار پایین است و برای مصرف‌کنندگان امروزی که به سرعت‌های بالا عادت کرده‌اند استفاده از این خودروها مطلوب نیست. خودروهای بنزینی با شتاب زیادی حرکت می‌کنند و بعضا ظرف کمتر از ۴ ثانیه به سرعت ۱۰۰ مایل در ساعت می‌رسند، در حالی که به طور متوسط یک خودروی الکتریکی برای اینکه از سرعت صفر به سرعت ۶۰ مایل در ساعت برسد بیش از ۸ ثانیه به زمان نیاز دارد و بعد از آن هم بیش از ۱۰۰ مایل در ساعت را نمی‌تواند بپیماید.
همچنین عمر باتری‌های خودروهای الکتریکی بسیار کوتاه است و در فاصله زمانی مشخص یا بعد از طی مسافت ۱۰ هزار مایل این باتری‌ها باید تعویض شوند و این کار هزینه بسیار زیادی در بر دارد. باتری‌های خودروهای الکتریکی بخش مهمی‌از خودروها هستند و به همین دلیل نقص در این بخش به معنای یک نقص بزرگ در خودروهای الکتریکی است. همچنین شارژ باتری‌های خودروهای الکتریکی ساعت‌ها طول می‌کشد که این نقص بزرگی است و اگر خودروسازان بتوانند مدت زمان شارژ باتری‌های خودرو را به کمتر از نیم ساعت برسانند، شاید بر شمار متقاضیان محصولات آنها اضافه شود.
تکنولوژی بالای خودروهای الکتریکی سبب می‌شود تا تعمیر آن یا برطرف کردن نقایص احتمالی توسط تمامی‌افراد فعال در صنعت تعمیر خودرو امکان‌پذیر نباشد و اگر در جاده یا حتی در شهرهای کوچک خودروهای الکتریکی با نقصی مواجه شوند، مالک آن نمی‌تواند تعمیرکار مناسب را بیابد و به دنبال آن استفاده از خودرو برای وی امکان‌پذیر نخواهد بود. این مشکل بزرگی برای مالک خودروهای الکتریکی است.
اگر چه تا کنون همواره سخن از استفاده خودروهای الکتریکی در داخل شهرهای بزرگ بوده است و هیچ یک از سازندگان توصیه نکرده‌اند که از این خودروها در مسیرهای بین شهری استفاده شود. به هر حال ضعف‌های خودروهای الکتریکی سبب شده است تا کارشناسان بازار خودرو اعلام کنند که نمی‌توان از این خودروها در آینده نزدیک استفاده کرد و این خودروها، خودروهای نسل‌های آینده بشر هستند.
ارسال نظر