دنده ‌عقب مونتاژی‌ها در اتوبان تولید
حمیدرضا بهداد - سه خودروساز نیمه‌دولتی کشور با تولید 334‌هزار و 196 دستگاه خودرو سواری طی 4 ماه نخست امسال‌، به رشد 8/10‌درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دست یافتند.

این‌درصد رشد که با توجه به آمار رسمی‌سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به دست آمده‌، تنها به ایران‌خودرو‌، سایپا و پارس خودرو مربوط بوده و آمار خودروسازان بخش خصوصی نقشی در آن ندارد. این سه خودروساز نیمه‌دولتی کشور در حالی طبق آمار رسمی‌سازمان گسترش‌، طی 4 ماه نخست سال جاری به رشد 8/10 درصدی دست یافته‌اند که آمار تولید هفت خودرو، طی این بازه زمانی و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت کرده است.
نکته جالب اینکه از این ۷ محصول، ۵ محصول‌، مونتاژی به حساب می‌آیند.در واقع به جز تندر-۹۰ و پژو روآ که تولید داخل محسوب می‌شوند و طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، با افت تولید مواجه شده‌اند‌، زانتیا، ماکسیما‌، ریو‌، گرند ویتارا و دودیفرانسیل‌هایی نظیر رونیز‌، خودروهای مونتاژی به حساب می‌آیند که در بازه زمانی مذکور‌، آمار تولید آنها منفی شده است. نگاهی به آمار ارائه شده از سوی سازمان گسترش نشان دهنده این موضوع است که ایران‌خودرو طی چهار ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشدی ۴/۱۴‌درصدی را تجربه کرده و سایپا و پارس خودرو نیز به رشدی به ترتیب ۱/۲‌درصدی و ۳/۱۶‌درصدی دست یافتند.از دیگر نکات مهم آمار تولید خودرو سواری در ۴ ماه نخست امسال بیشترین افت را تندر-۹۰ و کمترین را ریو تجربه کرده است.رکورد تولید نیز طبق معمول در اختیار پراید قرار دارد و بیشترین‌درصد رشد نیز با فاکتور گرفتن از مگان به پژو ۴۰۵ مربوط می‌شود.کمترین تیراژ تولید را نیز سواری مرسدس بنز به خود اختصاص داده است.
پژو 405، آقای رشد
پژو ۴۰۵ را به نوعی باید پراید ایران‌خودرو لقب داد، چراکه این محصول، به رغم قدیمی‌بودن‌، پرتیراژترین و پرمشتری‌ترین محصول این شرکت به حساب می‌آید. اگر از مگان که تیراژ تولید اندکی دارد فاکتور بگیریم‌، بیشترین‌درصد رشد تولید طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به ۴۰۵ با ۶۱‌درصد رشد، مربوط می‌شود. پژو پارس دیگر محصول محبوب ایران‌خودرو نیز طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشدی ۲۷‌درصدی را به خود اختصاص داده است. پارس محصولی پر تنوع به حساب می‌آید و ایران‌خودرویی‌ها قصد دارند برای صرفه جویی در هزینه‌ها از تنوع برخی محصولات خود از جمله پارس بکاهند. اما پس از پارس‌، بیشترین‌درصد رشد تولید در بزرگترین خودروساز خاور میانه، به سمند اختصاص دارد.محصول ملی ایران‌خودرو طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشدی ۲۵‌درصدی را تجربه کرده است.سمند در ۳ مدل سریر‌، سورن و LXبه تولید می‌رسد و جزو محصولات صادراتی بزرگترین خودروساز خاور میانه به حساب می‌آید.از سمند که بگذریم به پژو ۲۰۶ می‌رسیم که طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، رشدی ۱۸‌درصدی را به خود می‌بیند. این محصول به طور کلی در دو مدل‌هاچ بک و صندوق دار در بزرگترین خودروساز خاورمیانه به تولید می‌رسد.
روآ و افت تولید
رشد تولید بیشتر اعضای خاندان پژو طی ۴ ماه ابتدایی امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته در شرایطی است که تولید روآ، ۲۵‌درصد افت کرده است. این محصول کم‌اقبال ایران‌خودرو جایگاه مناسبی را در بازار نداشته و مشتریان چندان از آن استقبال نمی‌کنند و به همین دلیل بزرگترین خودروساز خاورمیانه علاقه‌ای به رشد تولید این محصول ندارد و حتی تیراژ روآ را به گفته مسوولان شرکت‌، از روزی ۴۰۰ دستگاه به ۱۰۰ دستگاه رسانده است. ایران‌خودرویی‌ها قصد دارند به تدریج روآ را از سبد محصولات خود حذف کنند.روآ محصولی ضررده برای بزرگترین خودروساز خاورمیانه به حساب آمده و قیمت آن در بازار‌، زیر نرخ کارخانه است.
کاهش تولید گرندویتارا
اما نگاهی هم به محصولات مونتاژی ایران‌خودرو یعنی گرند ویتارا و مرسدس بنز بیندازیم. ویتارا که تحت برند سوزوکی ژاپن در سایت خراسان ایران‌خودرو به مونتاژ می‌رسد طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت تولیدی ۲۳‌درصدی را به خود می‌بیند. ویتارا تنها محصول شاسی بلند ایران‌خودرو به حساب می‌آید و ظاهرا قرار است در راستای صرفه‌جویی در هزینه‌های تولید‌، این شاسی بلند ژاپنی را نیز از سبد محصولات خود حذف کند.همچنین سواری مرسدس بنز نیز که در تیراژی بسیار اندک در بزرگترین خودروساز خاورمیانه مونتاژ می‌شود‌، آمار تولیدی ۳۵ دستگاهی را طی ۴ ماه نخست امسال از خود به جا گذاشته و ایران‌خودرو در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، یک دستگاه بیشتر از این میهمان لوکس آلمانی خود را مونتاژ کرده است.
تندر باز هم دنده‌عقب رفت
تندر-۹۰ در مجموع افت تولیدی حدودا ۶/۶۰‌درصدی را طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به خود می‌بیند. این محصول در ایران‌خودرو‌، افت تولید ۷۷‌درصدی و در پارس خودرو، کاهشی ۴۱‌درصدی را طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، تجربه کرده است که این موضوع نشان از وضعیت نابسامان تولید این فرانسوی پرحاشیه دارد. روند بسیار کند تامین قطعات این محصول فرانسوی که ناشی از بدهی سنگین خودروسازان‌، به خصوص ایران‌خودرو است سبب شده تا تیراژ تولید تندر-۹۰ کماکان در حدی غیر اقتصادی و اندک باقی مانده و به رقم مناسب و درخوری نرسد.طبق آمار سازمان گسترش‌، ایران‌خودرو طی ۴ ماه نخست امسال تنها ۲ هزار و ۱۱۲ دستگاه تندر-۹۰ را به تولید رسانده و پارس خودرو نیز در بازه زمانی مذکور ۴ هزار و ۴۵۲ دستگاهی را از خود به جا گذاشته است.
افت تولید مونتاژ‌ی سایپا
مونتاژی‌های سایپا و پارس خودرو طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با افت تولید مواجه شدند. به نحوی که زانتیا‌، فرانسوی محبوب این شرکت طی بازه زمانی مذکور با افتی ۱۷‌درصدی روبه‌رو و ریو‌، نیز کاهش تولیدی ۱۲‌درصدی را تجربه کرده است. همچنین ماکسیما‌، چشم‌بادامی‌ مونتاژی پارس خودرو (شرکت زیرمجموعه سایپا) نیز طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال پیش‌، افت تولیدی ۲۴‌درصدی را تجربه کرد. اما سری هم به مگان‌، فرانسوی مونتاژی پارس خودرو بیندازیم. این خودرو روز اروپا رشد قابل توجهی (۵۸۹‌درصدی ) را طی ۴ ماه نخست امسال از خود به جا گذاشته و قدیمی‌ترین خودروساز ایران در بازه زمانی مذکور یک‌هزار و ۲۱۹ دستگاه مگان را به مونتاژ رسانده است.
پراید، کم‌کیفیت رکورد‌دار
کم کیفیت‌ترین خودرو تولید داخل‌،همچنان پرتیراژترین نیز به حساب می‌آید. پراید که هنوز هم بحث‌ها سر ماندن و رفتنش ادامه دارد، طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به رشدی ۸/۱۱‌درصدی دست یافت و سایپا و پارس خودرو در مجموع طی ۴ ماه نخست امسال ۱۶۷‌هزار و ۹۳۷ دستگاه از این یادگار قدیمی ‌کیاموتورز کره را به تولید رساندند. در نگاهی تفکیکی به آمار تولید این خودرو کم‌کیفیت نیز‌، سایپا طی ۴ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشدی ۴‌درصدی را به خود می‌بیند و پارس خودرو نیز با رشد تولیدی ۲۳‌درصدی مواجه شده است.