بازگشت تویوتا به قله صنعت خودرو دنیا

گروه خودرو - تویوتا در آستانه بازپس‌گیری عنوان بزرگترین خودروساز دنیاست، درحالی‌که در روزهای پایانی سال ۲۰۱۲ میلادی، فولکس واگن و جنرال موتورز بر سر تصاحب رتبه دوم جدالی پایاپای دارند. رقابت بین خودروسازان بزرگ اروپا بار دیگر شدت گرفته، چرا که پس از چندین سال رکود و ناکامی، خودروسازان دنیا در سال ۲۰۱۲ رکورد تازه‌ای ثبت کرده‌اند: فروش ۸۰ میلیون خودرو در یک سال. تویوتا به لطف رشد چشمگیر فروش در بازار آمریکا، بحرانی را که پس از فاجعه سونامی سال ۲۰۱۱ دامنگیرش شده بود پشت سر گذاشته و بار دیگر به صدر بازگشته و فولکس واگن که در غیاب تویوتا رتبه نخست را در اختیار داشت تنها با یک درصد اختلاف در فروش به نسبت جنرال موتورز در رده دوم ایستاده است.

هر سه خودروساز ، موفقیت سال جاری را مرهون احیای بازار خودروی آمریکا هستند. پس از بحران خردکننده اقتصادی سال ۲۰۰۹ این سومین سال پیاپی است که بازار خودروی آمریکا در مسیر سودآوری گام برمی‌دارد؛ روندی که انتظار می‌رود سال آینده هم ادامه یابد. با این وصف رقابت در سال ۲۰۱۳ فشرده‌تر از این خواهد شد، چرا که فولکس واگن ۶۰۰هزار دستگاه در سال به ظرفیت تولیدش خواهد افزود، بیشتر از مجموع افزایش تولید تویوتا و جنرال موتورز. فولکس واگن ادعا می‌کند در سال ۲۰۱۸ پرفروش‌ترین خودروساز دنیا خواهد بود. جف شوستر، نایب رییس موسسه پیش‌بینیLMC در ایالت میشیگان آمریکا می‌گوید رقابت اصلی در صنعت خودروی دنیا تا سال ۲۰۱۹ بین همین سه خودروساز باقی خواهد ماند، رقابتی که بسیار نفس‌گیر خواهد بود.

خیزش دوباره تویوتا

رشد تویوتا در سال ۲۰۱۲ سرعتی فوق‌العاده و باورنکردنی داشته است. اگرچه دیگر خودروسازان بزرگ ژاپن نظیر هوندا و نیسان و همچنین هیوندای و کیا همتایان کره‌ای رکوردهای قابل‌توجهی در این سال برجای گذاشته‌اند، تویوتا با اختلافی نسبتا زیاد به نسبت رقبای شرقی‌اش در صدر می‌تازد. این را هم نباید فراموش کرد که این روزها نرخ رشد خودروسازان آمریکایی سرخوش از سود، از چند درصد فراتر نمی‌رود، اما وقتی نوبت به تویوتا می‌رسد ارقام به کلی در جای دیگری سیر می‌کنند: از ابتدای ماه ژانویه تا پایان ماه نوامبر سال جاری فروش تویوتا ۳۱ درصد بیش از مدت مشابه در سال گذشته بوده است. فروش تویوتا طی ماه نوامبر در آمریکا ۲۹ درصد و طی ماه اکتبر در ژاپن ۴۱ درصد رشد داشته است (این را مقایسه کنید با رشد ۵/۲ تا ۳ درصدی جنرال موتورز). اگرچه هنوز معلوم نیست که رشد با این سرعت در سال آینده میلادی هم برای تویوتا تداوم یابد اما تولید انبوه خودروهای تازه، همچون مدل تازه کرولا، می‌تواند به برگ برنده دیگری در دست تویوتا تبدیل شود. این در حالی است که تویوتا کمری، خودروی محبوب تویوتا، امسال پرفروش‌ترین خودروی سواری در سراسر آمریکای شمالی بوده است. اما شاید گواه توفیق تویوتا را نه در آمریکا یا اروپا، که در خود ژاپن یافت. عملکرد تویوتا در شهر ایشی‌نوماکی، مشتی است نمونه خروار از موفقیت تویوتا و بازگشت به مسیر اصلی‌اش. این شهر از بزرگترین قربانیان فاجعه سونامی سال ۲۰۱۱ بود و از جمعیت ۱۶۰ هزار و ۸۲۶ نفری آن ۳ هزار و ۴۷۱ نفر کشته شدند، اما تویوتا توانسته به سرعت به رکورد فروش ۵۵۰ خودرو (از جمله مدل‌های پرطرفداری چون پیروس، آکوا و ویتز) در سال در این شهر دست یابد.

رشد جنرال موتورز و فولکس واگن

پس از آنکه جنرال موتورز در اوایل سال ۲۰۰۹ تا مرز ورشکستگی پیش رفت و بسته‌ای کمکی به مبلغ ۵۰ میلیارد دلار از دولت اوباما دریافت کرد، سه ماه آخر سال ۲۰۱۲ دوازدهمین بازه سه‌ماهه‌ای است که بزرگترین خودروساز آمریکا آن را با سود به پایان می‌برد. جنرال موتورز بهترین روزهایش را از سال ۲۰۰۷ به این سو سپری می‌کند، با رشدی ۵/۲ درصدی در ۹ ماه ابتدایی سال و احتمال ثبت رکورد فروش ۹ میلیون و ۳۷۰ هزار خودرو. طی ماه نوامبر فروش جنرال موتورز در آمریکا ۵/۳ درصد و در چین ۱۰ درصد افزایش یافت، اما فروش در اروپا ۵/۱۲ درصد کمتر از سال گذشته بود. ماری بارا، نایب رییس بخش توسعه جهانی جنرال موتورز می‌گوید هدف اصلی جنرال موتورز در سال آینده بازارهای نوظهور کشورهای برزیل، هند، روسیه و چین است، «حالا عنوان بهترین را به هر که دوست دارند بدهند.»

فولکس واگن هم که برندهای لوکسی چون بنتلی، لامبورگینی و بوگاتی را زیر نام خود دارد، قصد دارد با صرف سرمایه‌ای بالغ بر ۲/۵۰ میلیارد یورو (۶۶ میلیارد دلار) ظرف سه سال آینده امکانات و ابزار تولیدش را بهبود ببخشد و ظرفیت تولید را افزایش دهد. احداث کارخانه‌ای تازه در مکزیک و تجهیز کارخانه‌ای دیگر در لایپزیگ آلمان از جمله برنامه‌های خودروساز موفق آلمانی است. فولکس واگن در سال‌جاری در اغلب بازارهای مهم دنیا، مانند آمریکا، چین و حتی اروپا، منطقه‌ای که اغلب خودروسازان دنیا را در باتلاق رکود فرو برده، عملکردی رو به جلو داشته و رشد در فروش را ثبت کرده است. ضمن آنکه برنامه‌ای گسترده برای حضور فعالی در آمریکای لاتین و آسیا دارد.

برخی تحلیلگران معتقدند چرخ رقابت بین سه خودروساز بزرگ دنیا در سال آینده به سود فولکس واگن خواهد چرخید و رقبای اصلی آلمان‌ها و ژاپنی‌ها خواهند بود. دستیابی به فروش ۱۰ میلیون خودرو در سال در حال حاضر کمی دشوار و ناممکن به نظر می‌رسد، اما تویوتا و فولکس واگن با اعتماد به نفس از ثبت چنین رکوردی در سال‌های نزدیک آینده خبر می‌دهند.