مونا مشهدی رجبی

با پایان یافتن سال ۲۰۰۸ میلادی بخش بزرگی از مشکلات اقتصادی صنعت خودروسازی آمریکا به کمک وام ۴/۱۷‌میلیارد دلاری دولت به خودروسازان به‌طور موقت پایان یافت.

جنرال موتورز بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین شرکت خودروسازی آمریکا که بیشترین مشکلات اقتصادی را در میان سه خودروساز آمریکایی تجربه کرده بود هم‌اکنون با استفاده از کمک مالی دولت توانست از ورشکستگی قطعی نجات پیدا کند.

این شرکت به دلیل کاهش فروش تولیداتش در آمریکا و اروپا و افزایش هزینه تولید به دلیل رشد هزینه مواد اولیه در نیمه اول سال، ماه‌ها در حال دست و پنجه نرم کردن با مشکلات عدیده مالی بود و نمی‌توانست مقامات را وادار به پرداخت وام‌های بدون بهره و بلندمدت کند. در جریان اختلافات بر سر پرداخت وام به خودروسازان آمریکا برخی از مقامات دولتی و رسمی آمریکا اعلام کرده بودند تنها در صورتی جنرال موتورز می‌تواند از منابع مالی دولت و کمک مالی این ارگان بهره ببرد که اعلام ورشکستگی کند. اما مقامات این شرکت به دلیل آن که بر این باور بودند ورشکستگی آنها می‌تواند سبب کاهش درآمد و فروش آنها در ماه‌ها و سال‌های آینده شود، از این کار سرباز زدند.

حال این شرکت بزرگ و مطرح آمریکایی توانسته است کمک مالی لازم برای ادامه فعالیت طی حداکثر سه ماه آینده را از دولت دریافت کند و از ورشکستگی نجات پیدا می‌کند ولی همچنان یک مشکل بزرگ برای این شرکت و دیگر شرکت‌های خودروسازی آمریکایی وجود دارد. مشکل جدید خودروسازهای آمریکایی در شرایط کنونی متقاعد کردن مصرف‌کنندگان به خرید تولیدات این شرکت صدساله و دیگر شرکت‌های خودروسازی است.

در این میان خزانه‌داری آمریکا هم اعلام کرد که ۶‌میلیارد دلار در بدنه مالی این شرکت سرمایه‌گذاری می‌کند تا مانع از بیشتر شدن مشکلات آنها شود. برخی این سرمایه‌گذاری را حمایت بی‌حدوحصر خزانه‌داری از جنرال موتورز می‌دانند و معتقدند هم‌اکنون این شرکت آمریکایی نه تنها از وام دولت برخوردار است بلکه به پشتوانه مستحکمی همچون خزانه‌داری تکیه دارد. به هر حال بدنه مالی جنرال موتورز GMAC که مسوولیت تامین مالی این شرکت و سیاست‌های اقتصادی مناسب برای تشویق مردم به خرید تولیدات آنها را بر عهده دارد یک روز بعد از اعلام طرح خزانه‌داری آمریکا مبنی‌بر سرمایه‌گذاری ۶ میلیارد دلاری در این صنعت برای تثبیت اوضاع اقتصادی آنها برنامه جدیدی برای افزایش فروش ارائه داد.

طبق برنامه ارائه شده توسط این بدنه مالی برای برخی از مدل‌های خودرو و کامیون های این شرکت وام‌هایی با بهره صفر‌درصد در نظر گرفته می‌شود تا به موجب آن خریداران مبلغ خودرو را در عرض پنج سال و بدون بهره بانکی بپردازند. این سبب می‌شود تا توانایی مردم برای خرید خودرو بیشتر شود و فروش و درآمد آنها سیر افزایشی داشته باشد.

این طرح زمانی اعلام شد که مطالعات بازار از کاهش درآمد و فروش این شرکت در سال جاری خبر داد. طبق مطالعات انجام شده در ماه نوامبر سال ۲۰۰۸ میلادی فروش تولیدات جنرال موتورز در بازار آمریکا ۴۱‌درصد کاهش پیدا کرد که مهم‌ترین دلایل آن رکوداقتصادی در آمریکا و ترس خریداران از خرید برندهایی بود که شرکت‌های خودروسازی به دلیل مواجهه با مشکل مالی مجبور به تعطیل کردن یا فروش آنها شدند.

به هر حال جنرال موتورز با ارائه وام‌های ۵ ساله به خریداران ضمن اینکه زمینه را برای افزایش اعتبارات فراهم می‌کند و توانایی مردم را برای خرید بیشتر می‌کند به آنها اطمینان می‌دهد که تا سر رسید وام‌ها، این برندها تحت کنترل جنرال موتورز است و تمام قطعات مورد نیاز با کمک‌های فنی ضروری در اختیار آنها قرار می‌گیرد. بیل مویر رییس GMAC در مورد حمایت مالی دولت از این شرکت گفت: «کار دولت آمریکا مبنی‌بر ارائه وام به خودروسازان تاثیر معنا دار و سریعی روی اقتصاد شرکت به جای گذاشت و توانایی ما در ارائه وام به خریداران خودرو را بیشتر کرد.»

سخنگوی این شرکت خودروسازی در مورد طرح ارائه وام به خریداران می‌گوید: «پیش از این نیز ما برای خریداران تسهیلات مالی زیادی در نظر می‌گرفتیم ولی در سال ۲۰۰۸ میلادی که بانکها با مشکلات اعتباری مواجه شدند و بدنه مالی ما هم توانایی کمتری برای این کار داشت ارائه وام‌های مذکور متوقف شد. ولی به نظر می‌رسد این بدترین طرحی بود که تاکنون در شرکت ما اجرا شده است و ما به دنبال اصلاح این اشتباه هستیم.» وی ادامه داد: «بعداز پایان بحران اقتصادی در آمریکا و بازگشت اقتصاد به سیر طبیعی خود ما فروش لیزینگی خودرو را از سر می‌گیریم و امیدواریم تمامی این طرح‌ها زمینه‌ نجات اقتصادی ما را فراهم کند.»

تحلیلگران بازار خودرو بر این باورند که مشکلات اقتصادی شرکت جنرال موتورز و دیگر شرکت‌های خودروسازی تا انتهای سال ۲۰۰۹ میلادی به قوت خود باقی خواهد بود زیرا تا این زمان بازار خودرو نمی تواند پویایی و توانایی گذشته خود را به‌دست آورد. برآوردها نشان می‌دهد از سال ۲۰۱۰ میلادی به بعد فروش خودرودر جهان به سطح پیش از بحران باز می‌گردد و شرکت‌های خودروسازی می‌توانند از سرمایه‌گذاری‌های خود نتیجه اقتصادی مطلوب را به‌دست آورند.

به هر حال دو شرکت جنرال موتورز و کرایسلر موفق شدند دولت را متقاعد کنند که ۴/۱۷میلیارد دلار بودجه در اختیار آنها قرار دهد.

جنرال موتورز در نظر دارد از این بودجه برای بازسازی زیرساخت‌های آسیب دیده شرکت استفاده کند در حالی که کرایسلر اعلام کرد سهم اعظم این کمک مالی را پس‌انداز می‌کند.

شرکت فورد که از نظر مالی وضعیتی با ثبات دارد در روز گذشته اعلام کرد که تکنولوژی تازه‌ای برای خودروهای خود طراحی کرده است که به موجب آن در پیچ‌های تند تنها فشار یک دکمه می‌تواند موجب چرخش چرخ‌های ماشین شود و راننده برای طی کردن مسیر در پیچ‌های تند نیازی به استفاده از فرمان و چرخش آن ندارد. این سرمایه‌گذاری در شرکت فورد در شرایط کنونی اقتصادی تاییدی دیگر بر قوی بودن زیرساخت‌های اقتصادی این شرکت است و می‌تواند تضمین‌کننده رشد فروش آنها در ماه‌های آینده باشد.