آیا خودرو ملی سایپا ارزان است؟

حمیدرضا بهداد

مدیرعامل سازه‌گستر (شرکت تامین‌کننده قطعات سایپا) را خیلی اتفاقی در سومین نمایشگاه بین‌المللی قطعات و مجموعه‌های خودرو پیدا کرده و در زمینه مسائل مختلف با وی به گفت‌و‌گو نشستیم. سعید مدنی در حالی از وضعیت مالی خوب شرکت تحت مدیریتش صحبت به میان آورد که چند کیلومتر آن طرف‌تر از سازه‌گستر، ساپکو ایران‌خودرو با مشکلات مالی زیادی دست و پنجه نرم می‌کند.

این در شرایطی است که قطعا باید سرخوشی و وضعیت اقتصادی مناسب سازه‌گستر را از محصول پرتیراژ و پرفروش پراید بدانیم و مشکل نقدینگی ساپکو را نیز به گستردگی ایران‌خودرو و تنوع تولید این شرکت ربط دهیم. به واقع سازه‌گستر به لطف پلت‌فرم واگذار شده کیاموتورز وضعیت مالی مناسبی دارد. نکته‌ای که خود مدنی نیز روی آن تاکید کرده و می‌گوید: سایپا همواره با رشد تولید مواجه بوده و سازه‌گستر نیز پا به پایش قطعات مورد نیاز را فراهم آورده است.

وی با بیان اینکه رشد تولید سایپا نشانه رشد سازه‌گستر به حساب می‌آید، افزود: ما هم‌اکنون غیر از موتور، گیربکس و

اکسل باقی قطعات پراید را تامین کرده و حداقل روند کند شونده، در این زمینه نداشته‌ایم. اظهارات مدیرعامل سازه‌گستر در شرایطی است که پراید همواره در رتبه‌بندی سطح کیفی خودروهای تولید داخل نمرات پایین جدول را در قبضه خود داشته و نمرات منفی‌اش، این محصول را در رده خودروهای حداقل قابل قبول جای داده است گویی که سایپا نیز انگیزه‌ای برای ارتقای کیفیت قطعات پراید ندارد و با این دید که پراید خودرویی نسبتا ارزان بوده به همین جهت مشتری پسند نیز به حساب می‌آید، بدون هیچ سرعت‌گیری در همان کیفیت مشغول به تولید این محصول است البته مدیرعامل سازه‌گستر هم به نوعی به عدم افزایش مطلوب و قابل قبول کیفیت قطعات پراید معترف است.

وی در این زمینه تاکید کرد: با توجه به شرایط خاص تولید و برخی محدودیت‌هایی که درگیرش هستیم روند تولید و ارتقای کیفی قطعات، کند شونده نبوده و رو به بهبود است. مدنی ادامه داد: معتقدم مشتریان پراید با توجه به قیمتش از آن رضایت دارند!

تردید در ارزانی S۲۳۱

در حالی که بهمن ماه امسال خودرو S۲۳۱ سایپا (با نام قبلی S۸۱) رونمایی می‌شود مدیرعامل سازه‌گستر نسبت به قیمت اعلام شده آن مبنی بر زیر ۱۰میلیون تومان تردید دارد.

در واقع سایپا که باید کم‌کم با پراید وداع کند تاکید زیادی روی قیمت پایین (زیر ۱۰میلیون تومان) S۲۳۱ داشته و مسوولان این شرکت لقب خودرو ارزان را به آن اعطا کرده‌اند لقبی که هم قلعه‌بانی مدیرعامل قبلی سایپا و هم بذرپاش سکان‌دار فعلی این شرکت s۲۳۱ را لایق آن دانسته و با اطمینان خاصی از زیر ۱۰میلیون تومان در آمدن قیمت این خودرو صحبت به میان آورده و می‌آورند. این درحالی است که مدیرعامل سازه‌گستر در این زمینه تردید دارد.

وی با بیان اینکه قیمت هر خودرویی بسته به شرایط خاص اقتصادی تعیین می‌‌شود، اظهار داشت: S۲۳۱ از همان ابتدای تولید درصد ساخت داخلش بالا است و به همین جهت قطعا قیمت مناسبی خواهد داشت، اما اینکه زیر ۱۰میلیون تومان درآید و در این رنج قیمتی ثبات داشته باشد، قابل تردید است مدنی تاکید کرد: شخصا نمی‌دانم S۲۳۱ زیر ۱۰میلیون تومان عرضه شود یا خیر، در این مورد تردید دارم ولی با توجه به هدف در نظر گرفته شده، نرخ آن تفاوت فاحشی با پراید نخواهد داشت! مدیرعامل سازه‌گستر ادامه داد: به هر حال مواردی مانند نوسان قیمت مواد اولیه و بالا و پایین شدن نرخ تورم تاثیر بسزایی در قیمت خودرو می‌گذارد و S۲۳۱ نیز از این قائده مستثنی نیست. گفته‌های مدنی در شرایطی است که هم اکنون نرخ کارخانه‌ای پراید هفت‌ میلیون و ۴۸۰هزار تومان در نظر گرفته شده، که با توجه به اظهارنظر مدیرعامل سازه گستر اگر قیمت S۲۳۱ را ۱۰میلیون و اندی لحاظ کنیم با حدود دو و نیم میلیون تومان تفاوت قیمت مواجه خواهیم شد، تفاوتی که می‌توان آن را در بازار کشور و با توجه به قدرت خرید مردم، قابل توجه دانست. از سوی دیگر صنعت خودرو کشورمان دو بار و در جریان تولید سمند و تندر-۹۰ طعم تلخ عدم تحقق شعار خودرو ارزان قیمت را چشیده و اگر این بار نیز به واسطه S۲۳۱در این زمینه تلخی ببینند، شاید مشتریان داخلی به کلی امید خود را در این باره از دست بدهند.

به سمند افتخار می‌کنیم ولی ...

اوایل سال ۸۰ ایران خودرو با هزینه‌ای حدود ۴۰۰میلیارد تومان طراحی سمند را به پایان رساند و آن را با نام خودرو ملی به بازار عرضه کرد. این در حالی است که با گذشت هفت سال از تولد سمند هنوز هم گاهی کنایه‌هایی مبنی بر ملی نبودنش، از گوشه و کنار شنیده می‌شود. کنایه‌هایی که از تولید سمند روی پلت‌فرم پژو ۴۰۵ حکایت داشته و عنوان می‌شود خودرویی را که روی پلت‌فرمی خارجی طراحی و تولید شده نباید لقب ملی و داخلی داد. با توجه به این کنایه‌ها سایپا محصولی دیگر را با لقب ملی طراحی و تولید کرده و حتی آن را شایسته‌تر می‌داند. موضوعی که مدیرعامل سازه‌گستر نیز به نوعی آن را تایید می‌کند. مدنی در این زمینه گفت: S‌۲۳۱ خودرویی ملی و صد درصد ایرانی به حساب می‌آید که در آن از پلت‌فرم هیچ خودروی دیگری استفاده نشده است. وی با بیان اینکه به سمند افتخار می‌کند، تاکید کرد: سمند کار با ارزشی بود که به عنوان اولین برند صنعت خودرو کشور به تولید رسید و هم‌اکنون با هزینه زیادی صادر نیز می‌شود.

اما با این وجود S۲۳۱ از همان بیس، داخلی و ایرانی بوده و کل آن در سایپا به طراحی رسیده، در حالی که سمند روی پلت‌فرم ۴۰۵ طراحی شده است. گفته‌های مدیرعامل سازه‌گستر در حالی است که شنیده‌ها از طراحی S۲۳۱ روی پلت‌فرم ریو حکایت دارد. به نحوی که حتی ظاهر آن نیز چندان بی‌شباهت به این محصول شرکت کیاموتورز نیست. هرچند مدنی اعتقاد دارد پلت‌فرم S۲۳۱ ربطی به ریو ندارد و تنها برخی از قطعات این خودرو به هم شبیه‌اند. وی در این زمینه تاکید کرد: عمده قطعات S۲۳۱ ساخت داخل به حساب می‌آید و تامین آن به عهده سازه‌گستر، مگاموتورز و سایر سازندگان سایپا است که البته در عین حال شباهت برخی قطعات آن را با ریو تایید می‌کنم.

مدنی همچنین گفت: S۲۳۱ بهمن‌ماه امسال رونمایی شده و پس از رسیدن به تولید انبوه جای پراید را در خط تولید سایپا می‌گیرد. گفته‌های مدنی در حالی است که S۲۳۱ با هزینه‌ای حدود ۱۵۰میلیارد تومان طراحی شده و حجم موتوری ۱۵۰۰سی‌سی دارد. این محصول در رده خودروهای کلاس B قرار می‌گیرد.

پراید ۱۱۱ هم می‌آید

چند سالی است که سایپا با پراید تک‌محصول تولید داخلش بخش اعظمی از بازار انحصاری خودروی کشور را در اختیار داشته و گه‌گاه با فیس لیفت‌هایی که روی آن انجام داده تنها ظاهرش را دستخوش تغییر کرده و با نام‌هایی مانند پراید ۱۴۱ یا سایپا ۱۳۲ به طراحی و تولید رسیده است که این فیس لیفت‌ها نیز همواره سطح کیفی پایینی دارند. این در شرایطی است که ظاهرا سایپا قصد دارد برای حفظ بازار، فیس لیفت دیگری از پراید را در آینده روانه بازار کند. مدیرعامل سازه‌گستر در این باره اظهار داشت: قرار است تغییراتی روی پراید هاچ‌بک اعمال و محصولی جدید با نام ۱۱۱ به تولید برسد. مدنی افزود: البته ۱۱۱ هنوز بیرون نیامده اما طرحش در سایپا آماده شده است.