باید به فکر سهامداران ایران‌خودرو باشیم

حمیدرضا بهداد

در حالی که چند روزی از اولتیماتوم مدیران عامل دو خودروساز بزرگ کشور مبنی بر توقف تولید تندر-۹۰ نمی‌گذرد، گویا وزارت صنایع چندان اهمیتی برای این تهدید قائل نبوده و آنرا جدی نگرفته است، چرا که ... هنوز این وزارتخانه اطلاعیه رسمی نسبت به این هیاهوی خودروسازها صادر نکرده و بی‌تفاوت به نظر می‌رسد.

بی‌تفاوتی که احتمالا از موضع حاکمیت ساکنان خیابان سمیه بر صنعت خودرو سرچشمه می‌گیرد و گویا وزارت هیچ هراس و باکی از عملی شدن تهدید توقف تولید تندر-۹۰ ندارد، که اگر داشت حداقل کمیته‌ای، جلسه‌ای و یا شورایی را ترتیب می‌داد و به بررسی ابعاد مختلف این موضوع می‌پرداخت.

این در شرایطی است که حدود یک ماه از آخرین جلسه شورای سیاست‌گذاری خودرو به عنوان مجمعی تصمیم‌گیر و جریان‌ساز (به گفته وزیر صنایع) می‌گذرد، اما طی این مدت حتی جلسه‌ای اضطراری را که نشانگر توجه و حساسیت آنها نسبت به خودرو پرحاشیه تندر-۹۰ باشد تشکیل نداده‌اند. ظاهرا وزارت صنایع اطمینان خاطر دارد که خودروسازها با توجه به تعهداتی که در قبال متقاضیان این خودرو دارند خط تولید تندر پرطرفدار را تعطیل نخواهند کرد. خودرویی که تازه در حال جان گرفتن و عرض اندام در خیابان‌های کشور است. این آسودگی خیال مسوولان وزارت صنایع در شرایطی است که اوایل هفته گذشته مدیرعامل سایپا صراحتا خبر از توقف تولید تندر-۹۰ در صورت افزایش نیافتن قیمت کارخانه‌ای آن داد و یکی دو روز بعد هم چند کیلومتر آن طرف‌تر صدای مدیرعامل ایران‌خودرو شنیده شد و منوچهر منطقی نیز، بر گفته‌های همتایش مهرداد بذرپاش تاکید کرد. البته در این بین از رنو پارس نیز نباید غافل ماند به نحوی که مسوولان این شرکت نیز که به نوعی حافظ منافع رنو فرانسه در ایران هستند، اندک اندک به صف تهدیدکنندگان تندر پیوسته و هیچ بعید نیست چندی دیگر صدای آنها از خودروسازها نیز بالاتر رود.

تولید تندر منطقی نیست

خبرنگارانی که شنبه گذشته مدیرعامل ایران‌خودرو را در مراسم روز ملی کیفیت دیدند، اهم پرسش‌هایشان به تندر-۹۰ و احتمال توقف تولید‌ آن اختصاص یافت و منطقی نیز با تکرار اظهارات هفته گذشته خود سوژه تندر را داغ‌تر کرد.

وی با بیان اینکه عقل سلیم می‌گوید اگر تولید محصولی به حاشیه ضرر رسید، باید از ادامه آن صرف‌نظر شود گفت: اگر می‌خواهیم به تولید محصولی ضررده ادامه دهیم باید از سهامداران خود اجازه بگیریم که آنان نیز اختیار این کار را به هیات مدیره داده‌اند. وی افزود: مسلما هیات مدیره نیز تولید یک محصول ضررده را تصویب نمی‌کند.

مدیرعامل ایران خودرو با اشاره به اینکه قیمت مواد اولیه و قطعات تندر-۹۰ گران شده اما این خودرو هنوز با قیمت ثابت عرضه می‌شود تاکید کرد: خط تولید شرکت برای محصولی مانند تندر قابل انعطاف بوده و در صورت توقف تولیدش محصول دیگری جایگزین آن خواهد شد. مدیرعامل ایران خودرو در ادامه با تاکید بر لزوم بازنگری در قیمت تندر-۹۰ گفت: ایران خودرو مجوز پیش فروش تندر-۹۰ را دارد، اما در هر صورت بحث تغییر قیمت این محصول جدی است.

این مقام مسوول اشاره‌ای به نام خودرویی که قرار است احتمالا جایگزین تندر-۹۰ در خط تولید شود، نکرد.

او همچنین عنوان کرد: ایران خودرو فعلا پیشنهادی در خصوص تغییر قیمت خودروهای تولیدی‌اش، به غیر از تندر-۹۰ ندارد.

اظهارات منطقی در حالی است که حدود دو سال از عقد قرارداد تندر-۹۰ می‌گذرد و طی این مدت عوامل زیادی در روند تولید و عرضه آن تاثیر منفی گذاشت.

در این بین دو عامل کمبود قطعه و افزایش نرخ یورو همواره مورد اعتراض خودروسازها و محل اشکال به نظر می‌رسید؛ که اولی ناشی از محدودیت‌های سیاسی و تحریم‌ها بوده و دومی نیز از عدم پیش‌بینی طرفین قرارداد مبنی بر بالا رفتن ارزش یورو در برابر ریال نشات می‌گیرد. به هر حال طی این دو سال قیمت مواد اولیه در سطح جهان بالا رفته و خودروسازان به واسطه نوسان رو به صعود نرخ یورو دیگر توان تولید تندر را با شرایط فعلی که سیاست تثبیت قیمت در حوزه صنعت خودرو اعمال می‌شود ندارند.

تهدید ایران‌خودرو جدی است

مدیر پروژه تندر- ۹۰ ایران‌خودرو در زمینه مسائل اخیر این محصول به خبرنگار ما گفت: تولید تندر با این شرایط به هیچ وجه صرفه اقتصادی ندارد و در این زمینه به حاشیه ضرر رسیده‌ایم. محمدرضا معتمد افزود: ایران‌خودرو هم اکنون بنا به تیپ‌های مختلف در تولید تندر ، یک و نیم تا دو و دو دهم میلیون تومان ضرر می‌دهد.

وی با تاکید بر اینکه توقف تولید تندر- ۹۰ ایران‌خودرو جدی بوده و احتمال عملی شدن این تهدید بسیار بالاست گفت: برخی مواقع هزینه‌‌های سربار تولید یک خودرو به حدی می‌رسد که قیمت تمام‌شده مواد اولیه آن از قیمت فروشش بیشتر می‌شود که تندر هم‌اکنون چنین وضعیتی دارد و اگر قیمت کارخانه‌ای آن افزایش پیدانکند تولید آن متوقف خواهد شد.

معتمد ادامه داد: ما بالای ۱۴۰میلیارد تومان در پروژه تندر سرمایه‌گذاری کرده‌ایم و باید جوابگوی ۱۲۰هزار سهامدارمان باشیم.

وی با اشاره به اینکه در صورت حذف تندر محصولی از میان محصولات فعلی ایران‌خودرو جایگزین آن خواهد شد اظهار داشت: ایران‌خودرو می‌تواند با هزینه‌ای زیر یک میلیارد تومان خط تولید محصولی را به محصول دیگر تبدیل کند که تندر از این قاعده مستثنا نیست.

معتمد همچنین تاکید کرد: تا وضعیت قیمت تندر مشخص نشود آن‌را پیش فروش نمی‌کنیم.