طرح حمایتی از خودروسازها

مونا مشهدی رجبی - ورود بحران مالی به صنعت خودروسازی آمریکا و کاهش درآمد و سودآوری فعالان این صنعت سبب شد تا کاندیداهای ریاست جمهوری این کشور اقدام به ارائه طرح‌‌‌های تازه‌‌‌‌ای برای حمایت از این صنعت کنند. صنعت خودروسازی آمریکا در سال گذشته میلادی تولید کننده یک درصد از تولید ناخالص داخلی آمریکا بود و برای بیشتر از ۱۰ میلیون نفر فرصت شغلی ایجاد کرده است. آمریکا دومین تولید کننده بزرگ خودرو بعد از ژاپن است.

صنعت خودروسازی آمریکا یکی از صنایعی است که در جریان بحران مالی غرب بیشترین آسیب را متحمل شد. اهمیت این بحران به اندازه‌‌‌‌ای بود که دولت آمریکا طرح تخصیص ۲۵ میلیارد دلار وام بلند مدت و بدون بهره بانکی را تصویب کرد.

این مبلغ برای کمک به کاهش مشکلات اقتصادی و سرمایه‌‌‌گذاری در تولید خودروهای خلاقانه به شرکت‌های آمریکایی تعلق گرفت. اما گویا مشکلات این صنعت بزرگتر از آن است که با ۲۵ میلیارد دلار حل شود زیرا خودروسازان تقاضای افزایش کمک‌‌های مالی بیشتری را دارند. اهمیت صنعت خودروسازی برای دست‌اندرکاران این صنعت در انتخابات به اندازه‌‌‌‌ای است که کاندیداها در مناظرات ، بخشی از طرح‌های خود را به سیاست‌‌‌های درنظر گرفته شده در قبال فعالان صنعت خودرو اختصاص دادند. خودروسازان آمریکایی در زمره ثروتمند‌ترین افراد این کشور هستند و رای این قشر در انتخاب رییس جمهوری آینده آمریکا از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل در مناظره مک‌کین و اوباما که در روز هفدهم اکتبر سال ۲۰۰۸ میلادی برگزار شد، بر ضرورت حمایت از خودروسازان تاکید زیادی شد.

در این مناظره اعلام شد که باید بازار خودروی جهان کاملا آزاد باشد که این آزاد‌سازی می‌‌‌‌‌‌تواند موجب افزایش سهم خودروهای آمریکایی در بازار جهان و رشد درآمد و سودآوری آنها شود. اوباما در این جلسه اعلام کرد: آمریکا سالانه بین ۴ هزار تا ۵ هزار خودرو به بازار کره جنوبی می‌‌‌‌‌‌فرستد که دلیل آن محدودیت قایل شدن کره‌‌‌‌ای‌‌‌‌ها برای واردات خودروهای آمریکایی است. این معنای تجارت آزاد نیست و با توجه به اینکه صنعت خودروسازی ما قابلیت زیادی برای رقابت در سطح بین‌‌‌المللی دارد، آزاد بودن تجارت آن به معنای بیشترشدن درآمد و فروش شرکت‌های آمریکایی است.

اوباما با اعلام این مطلب که بحران مالی و اعتباری آمریکا تاثیر بزرگی در صنعت خودروی این کشور به جای گذاشته است، گفت: من در نظر دارم به محض ورود به کاخ سفید طرح دو برابر شدن بودجه حمایتی صنعت خودروسازی را به کنگره ارائه کنم. در صورتیکه این طرح تصویب شود صنعت خودروسازی آمریکا در عرض کمتر از یک ماه ۲۵ میلیارد دلار بودجه تازه دریافت می‌‌‌‌‌‌کند که با وام قبلی مجموع بودجه حمایتی آنها ۵۰ میلیارد دلار خواهد بود. اوباما اضافه کرد: ما ۲۵ میلیارد دلار دیگر به صنعت خودروسازی تزریق می‌‌‌‌‌‌کنیم و در مقابل انتظار داریم خودروسازان آمریکایی مدل‌‌‌های تازه‌‌‌‌ای طراحی کنند که مصرف سوخت در آنها کمتر باشد.

صنعت خودروسازی یکی از صنایع بسیار با اهمیت در اقتصاد کشور آمریکا است و هر ساله سهم بزرگی از درآمد صادراتی این کشور متاثر از فروش و صادرات تولیدات سه شرکت فورد، جنرال موتورز و کرایسلر است. رابرت رابین وزیر سابق خزانه داری آمریکا که هم اکنون سمت مشاور اوباما را دارد در برنامه‌‌‌‌ای با عنوان در «برابر مردم» در مورد ضرورت حمایت از صنعت خودروسازی و افزایش بودجه حمایتی از این صنعت گفت: صنعت خودروسازی برای اقتصاد آمریکا اهمیت زیادی دارد. اما بحران اعتباری و اقتصادی آمریکا سبب شد تا این صنعت آسیب ببیند. راه درست این است که مشکلات صنعت خودروسازی با دقت مورد توجه قرار گیرد و راهکارهای سازنده و مفید برای کاهش مشکلات این صنعت ارائه شود.

اما مک کین کاندیدای حزب جمهوری خواه ارائه بودجه حمایتی تازه به صنعت خودروسازی آمریکا را در شرایط فعلی غیر ضروری دانسته است. وی در پاسخ به درخواست یکی از اقتصاددانان ایالت میشیگان مبنی بر ضرورت تخصیص ۱۵ میلیارد دلار به صنعت خودروسازی برای حمایت از آنها در بحران کنونی اقتصاد آمریکا گفت: وام ۲۵ میلیارد دلاری خودروسازان قبل از اتمام سال جاری میلادی به آنها واگذار می‌‌‌‌‌‌شود. از نظر من بهتر است منتظر ارائه این وام و مشاهد۰ تاثیر آن روی اقتصاد صنعت خودروسازی باشیم و بعد در مورد کمک‌‌های مالی آتی به این صنعت صحبت کنیم.

شرکت جنرال موتورز بزرگترین شرکت خودروسازی آمریکا است. این شرکت که در ماه‌‌‌های اخیر با کاهش فروش و درآمد مواجه شد در نظر دارد برای کاهش تاثیرات مخرب بحران اقتصادی با شرکت کرایسلر ادغام شود. این دو شرکت که هدف از ادغام خود را کاهش هزینه‌‌‌‌های تولید و توسعه بازار هدف ذکر کرده‌اند برای ادغام نیازمند وامی ‌‌‌‌‌‌معادل ۱۰ میلیارد دلار از دولت هستند.

دولت آمریکا که برای ادغام شرکت‌های خودروسازی ۳ میلیارد دلار به آنها اختصاص می‌‌‌‌‌‌دهد افزایش این سقف را در شرایط کنونی امکان‌پذیر نمی‌‌‌‌‌‌داند، ولی دست‌اندرکاران اقتصادی دولت تاکید کردند از این ادغام حمایت می‌‌‌‌‌‌کنند. دو شرکت خودروسازی در ماه‌‌‌های اخیر شمار زیادی از نیروهای خود را اخراج کردند.

جنرال موتورز که بیشتر از دیگر شرکت‌های آمریکایی شاهد ورود مشکلات به زیر‌ساخت‌‌‌های خود بود در سال اخیر چندین کارخانه تولیدی را تعطیل و چندین شیفت کاری را نیز حذف کرده است. کرایسلر نیز در ماه سپتامبر ۲۵ درصد از نیروی کار خود را اخراج کرد.