ب مثل بحران، ت مثل تولید 

حمیدرضا بهداد

خودروسازان کشور با تولید ۴۰هزار و ۲۸۴ دستگاه خودروسواری طی فروردین ماه امسال، کاهش تولید ۳/۱۲درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کردند.

این کاهش تولید با توجه به آمار رسمی سازمان گسترش و نوسازی صنایع کشور به دست آمده و تنها ارقام تولید ۳شرکت نیمه دولتی ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در آن لحاظ شده است و آمار تولید خودروسازان خصوصی نقشی در آن ندارد.

این سیر نزولی تولید در حالی است که کمبود قطعات وارداتی و بروز مشکل در تامین به موقع آنها به عنوان اصلی‌ترین دلیل کاهش تولید طی فروردین سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته مطرح می‌شود نکته قابل توجه اینکه دانش مارنانی معاون امور صنایع وزارت صنایع و معادن چندی پیش با رد مساله افت تولید خودروسازان داخلی، مدعی شد حتی افزایش تولید نیز داشته‌ایم! که با توجه به رشد منفی ۳/۱۲درصدی در این زمینه مشخص نیست. وی به کدام آمار تولید استناد کرده، که طی آن با سیر صعودی تولید روبه‌رو شده است.

منفی ایران خودرو، منفی سایپا

بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه فروردین امسال با تولید ۱۶هزار و ۳۶دستگاه خودرو کاهش تولید ۲۵درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرد! هرچند که سایپا نیز با تولید ۱۴ هزار و ۴۲۲ دستگاه خودرو طی ماه ابتدایی امسال، با کاهش ۲/۴ درصدی نسبت به بازه زمانی مشابه در سال ۸۶ رو‌به‌رو شد این در حالی است که پارس‌خودرو زیرمجموعه این شرکت ضمن تولید ۹ هزارو ۵۲۶ دستگاه خودرو، به رشد ۳ درصدی طی مدت مذکور و در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته دست یافت.

سمند، رکورددار

برند ملی ایران‌خودرو بیش از سایر محصولات این شرکت تحت تاثیر بحران تولید فروردین امسال قرار گرفته است چرا که تولید سمند طی این ماه و در مقایسه با بازه ‌زمانی مشابه سال گذشته تقریبا نصف شده و کاهش تولید منفی ۴۵ درصدی را تجربه کرد. که این موضوع به هیچ عنوان نمی‌تواند روزگار خوشی را برای این محصول، که ایران‌خودرویی‌ها نام ملی را روی آن گذاشته و امید زیادی بدان بسته‌اند رقم بزند. زیرا به هر حال سمندی که واژه خودروی ملی را یدک می‌کشد تیراژ تولیدی بسیار فراتر از ۲ هزارو ۵۴۹ دستگاه در ماه را می‌طلبد. این در حالی است که ایران‌خودرو برنامه تولید بیش از ۱۰۰ هزار دستگاه سمند را در برنامه تولید سال ۸۷ خود گنجانده است.

... یا دم خروس

ایران‌خودرو برنامه تولید حدود ۱۱۵ هزار دستگاه پژو روآ را برای امسال درنظر گرفته است که طی فروردین تنها ۲ هزارو ۹۴۸ دستگاه از این محصول را به تولید رساند و باتوجه به این آمار، کاهش تولید ۷/۴۲ درصدی را در تولید روآ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کرد.

پژو روآ پرتیراژترین محصول ایران‌خودرو به حساب می‌آید که از لحاظ سیستم موتور، در واقع جلوه‌گر همان RD است که RD نیز خاطرات پیکان را یدک می‌کشد. مسوولان این شرکت همواره از حاشیه ضرر تولید این خودرو می‌گویند و از سویی دیگر بیشترین میزان تولید سالانه را به آن اختصاص می‌دهند. روآ جزو یازده خودرویی است که باید از نظر سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت از خط تولید خارج شود.

در تب و تاب اخراج

پس از آنکه بروز آتش‌سوزی در مدل سال‌های ۸۳ و ۸۴ پژو ۴۰۵، بحران و دردسر زیادی را برای ایران‌خودرویی‌ها ایجاد کرد این بار نیز این محصول پیر با تهدید خروج از خط تولید مواجه شده است. پژو ۴۰۵ هم مانند روآ جزو یازده خودروی موردنظر سازمان بهینه‌سازی برای توقف تولید قرار دارد این در حالی است که برخی دست‌اندرکاران معتقدند این سازمان در جایگاه صدور حکم برای خودروسازان کشور نیست. به هر حال این محصول نیز با رقم تولید ۳ هزارو ۳۸۲ دستگاه طی فروردین امسال با کاهش تولید ۲/۳۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته رو‌به‌رو شد. ایران‌خودرو قرار است طبق برنامه تولید خود ۱۱۰ هزار دستگاه پژو ۴۰۵ را در سال‌جاری به تولید برساند.

پژو ۲۰۶

پژو ۲۰۶ هم مانند بیشتر محصولات ایران‌خودرو از کاهش تولید در فروردین امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته بی‌نصیب نماند و کاهشی ۶/۱۹ درصدی را در این زمینه تجربه کرد.

این محصول جزو تولیدات پرفروش و محبوب ایران‌خودرو به حساب می‌آید که در مدل‌های مختلف اعم از هاچ‌بک و صندوق‌دار به تولید می‌رسد و قرار است مدل‌‌های صندوق‌دار V۲ و V۱۰ آن که از موتور پایه‌گاز سوز (EF۷) بهره می‌برند نیز به بازار عرضه شوند. این در شرایطی است که تولید بیش از ۹۵ هزار دستگاه از انواع مدل‌‌های خانواده پژو ۲۰۶ در برنامه سال‌جاری ایران‌خودرو جای دارد.

دم پژو پارس گرم

درمیان خانواده پژو، کمترین برنامه تولید امسال ایران‌خودرو به پژو پارس اختصاص یافته است. در حالی که این محصول نیز از تولیدات محبوب این شرکت محسوب شده و بازار بسیار مناسبی را بین مشتریان داخلی داراست.

پژو پارس البته کمترین درصد کاهش تولید را نیز میان محصولات ایران‌خودرو طی فروردین سال‌جاری و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به میزان ۵/۰ تجربه کرده است.

این خودرو به‌رغم مصرف سوخت بالایش آن هم در شرایط فعلی همچنان پرمشتری بوده و چندی است که قیمت آن در بازار نیز با جهش قابل توجهی روبه‌رو شده است.

طبق برنامه تولید ایران‌خودرو حدود ۸۰هزار دستگاه پژو پارس می‌باید طی سال ۸۷ به تولید برسد که حکایت از اضافه شدن ۲۵هزار دستگاه در مقایسه با برنامه تولید سال گذشته دارد.

چری مغضوب شده

مخالفت وزیر صنایع و معادن با اجرای قرارداد ایران‌خودرو و چری چین مبنی بر تولید خودروی ارزان قیمت در کشور کافی بود تا نام چری از لیست خودروهای تولید داخل سازمان گسترش حذف شود.

این در حالی است که سال گذشته همواره آماری هر چند اندک از تولید این خودرو روی سایت این سازمان قرار می گرفت.

اما به هر حال ظاهرا مواضع وزیر در مورد چری سبب شده است تا به صورت صوری هم که شده نام چری از لیست آمار سازمان گسترش حذف شود.

به همین دلیل مشخص نیست چه سرنوشتی در انتظار قرارداد مذکور بوده و دست آخر چری به ایران می‌رسد یا خیر؟

سوزوکی

سواری سوزوکی که به عنوان تنها محصول شاسی بلند ایران‌خودرو در سایت مشهد این شرکت مونتاژ می‌شود رقم تولید ۱۲۶ دستگاه را طی فروردین سال‌جاری به خود اختصاص داد.

این محصول متعلق به شرکت سوزوکی ژاپن به صورت قطعات SKD در ایران‌خودروی خراسان به تولید می‌رسد.

این در حالی است که فروردین سال گذشته حتی یک دستگاه نیز از این محصول در کشور مونتاژ نشده و ایران‌خودرو قصد دارد طی سال‌جاری ۴هزار و ۵۰۱ دستگاه از آن را تولید کند.

منفی زانتیا

زانتیا محصول محبوب سایپا که مدتی است نوسانات قیمتی آن بازار خودروی داخل را تحت تاثیر خود قرار داده با کاهش تولید ۵/۱۷درصدی در فروردین امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو شد.

این در حالی است که همواره مشکلات تامین قطعات به عنوان دلیل اصلی کاهش تولید این خودرو عنوان می‌شود.

مصرف سوخت زانتیا نسبتا مناسب است و سایپا برنامه تولید ۱۲هزار دستگاه از آن را برای سال‌جاری در نظر دارد که در مقایسه با سال گذشته با کاهش ۲هزار دستگاهی روبه‌رو است.

ریو نیز رکورددار است

ریو تنها محصول سایپا است که به افزایش تولید طی فروردین امسال دست یافته است.

به نحوی که سایپا با مونتاژ ۹۰۸دستگاه از این خودرو ۳۷درصد رشد را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته در تولید ریو به دست آورده است. ریو محصولی متعلق به شرکت کیا کره جنوبی بوده که در سایپا مونتاژ می‌شود و قرار است این شرکت طی سال جاری ۱۶هزار دستگاه از آن را به تولید برساند. ریو بر خلاف زانتیا، رشد ۲هزار دستگاهی را در برنامه امسال خود نسبت به سال گذشته می‌بیند.

ماکسیما

کم‌حاشیه‌ترین خودروی مونتاژی داخل یعنی ماکسیما که تیراژ دارد به رشد تولید ۲/۳۲درصدی طی فروردین امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دست یافت. این محصول متعلق به نیسان ژاپن در پارس‌خودرو مونتاژ شده و برنامه تولید سال جاری آن ۲هزار و ۵۰۰دستگاه است.

پراید و کاهش تولید؟!

تولید پراید در فروردین امسال در مقایسه با سال گذشته، کاهشی ۲/۶درصدی را تجربه کرد. این در حالی است که پراید پرتیراژترین و پرفروش‌ترین محصول تولید داخل به حساب می‌آید که سایپا و پارس‌خودرو در مجموع تولید بیش از ۴۰۵ هزار دستگاه از این محصول را برای برنامه سال جاری خود پیش‌بینی کرده‌اند که سهم سایپا ۲۶۵هزار و ۷۴۳دستگاه بوده و ۱۴۰هزار دستگاه باقیمانده نیز به پارس‌خودرو اختصاص دارد. این در حالی است که هر دو شرکت طی فروردین امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته در تولید پراید به ترتیب با کاهش ۵/۵ و ۰۹/۷درصدی روبه‌رو شده‌اند. این محصول معمولا در صدر جدول خودروهای بی‌کیفیت تولید داخل قرار دارد و به گفته مسوولان از اواخر سال آینده با خطوط تولید داخل خداحافظی خواهد کرد.

جو تندری در پارس‌خودرو

یک سال از آغاز تولید تندر۹۰ در داخل می‌گذرد و هنوز درصد زیادی از ثبت‌نام‌کنندگان آن موفق به دریافت خودروی خود نشده‌اند. این در حالی است که در مجموع ۳هزار و ۱۱۳ دستگاه تندر۹۰ طی فروردین امسال به تولید رسید که سهم پارس‌خودرو هزار و یک دستگاه و سهم ایران‌خودرو نیز هزار و ۱۹۲ دستگاه بوده است. نکته عجیب اینکه پارس‌خودرو تولید ۸۰هزار دستگاه تندر۹۰ را در برنامه سال جاری خود جای داده است. در حالی که به گفته مسوولان این شرکت، تنها ۴هزار دستگاه از تعهدات پارس‌خودرو در زمینه تندر۹۰ باقی مانده است. برنامه تولید ۸۰هزار دستگاهی تندر حکایت از حساب ویژه این شرکت روی فروش آزاد خودروی مذکور دارد. البته ایران‌خودرو نیز طبق برنامه قرار است ۴۰هزار دستگاه تندر۹۰ را طی سال جاری به تولید برساند. هرچند که عملکرد این دو خودروساز در زمینه تولید تندر۹۰ تا به امروز میزان تولیدی خلاف برنامه سال جاری آنها را در اذهان متصور می‌کند.

مگان محبوب

هرچندکه چندی پیش خط تولید مگان از محصولات رنوی اروپا در پارس‌خودرو راه‌اندازی شد، اما بنا بر آمار سازمان گسترش هنوز یک دستگاه مگان نیز به تولید نرسیده است. این خودرو از محصولات شرکت رنوی فرانسه به حساب می‌آید که در‌حال‌حاضر

مشتریان مناسبی را نیز در بازار داخل به دست آورده و نیاز بازاز آن از طریق واردات تامین می‌شود.