اختلاف نظر بر سر قیمت خودروهای یورو4

عکس: خبرگزاری فارس

گروه خودرو- پنج‌شنبه گذشته در حالی از خودروهای دارای استاندارد یورو۴ رونمایی شد که در ادامه، خودروسازان، وزیر «صنعت، معدن و تجارت» و سازمان حفاظت محیط زیست، هر یک اظهارنظری متفاوت در قبال قیمت این خودروها ارائه کردند و یکی از افزایش قیمت ۲۰۰ هزار تومانی صحبت به میان آورد و دیگری از ۵۰۰ هزار تومان؛ البته مراسم پنج شنبه که همزمان با روز هوای پاک و با حضور رییس جمهور برگزار شد، حاشیه خاصی نداشت و اظهارنظرها تقریبا شبیه به هم بود، اما برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شب همان روز، به محلی برای اختلاف نظر طرفین بر سر قیمت خودروهای یورو۴ تبدیل شد. هرچند در مراسم پنج‌شنبه، وزیر «صنعت، معدن و تجارت» هزینه ارتقای استاندارد خودروها به یورو۴ را ۲۰۰ هزار تومان دانست، اما در برنامه خبری پنج‌شنبه شب، ایران خودرویی‌ها صحبت از ۳۰۰ هزار تومان افزایش قیمت (به شرط در امان ماندن از نوسان ارزی) نیز به میان آوردند و سایپایی‌ها هم عنوان کردند که قیمت یورو۴‌ها تا مرز ۵۰۰ هزار تومان نیز افزایش می‌یابد. از آن سو رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز تاکید کرد بابت ارتقای استاندارد خودروها به یورو۴، بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان هزینه لازم است.

این اختلاف نظرها در شرایطی است که به گفته محمدجواد محمدی‌زاده رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست، توافق لازم با خودروسازان بر سر عدم افزایش قیمت خودروهای دارای استاندارد یورو۴ انجام شده است. براین اساس، قیمت خودروهای یورو۴ باید ثابت بماند و تفاوتی در مقایسه با مدل‌های یورو۲ نداشته باشد. همچنین مهدی غضنفری وزیر «صنعت، معدن و تجارت» نیز در مراسم پنج شنبه تاکید کرده که خودروسازان نباید نرخ محصولات خود را بابت ارتقا به استاندارد یورو۴، افزایش دهند. مهدی غضنفری نیز مانند محمدی زاده عنوان کرده که در فرآیند ارتقای استاندارد خودروها از یورو۲ به یورو۴، فقط ۲۰۰ هزار تومان افزایش قیمت خواهیم داشت.

بالاخره ۲۰۰ یا ۵۰۰؟

هرچند بنا به گفته وزیر «صنعت، معدن و تجارت» و رییس سازمان حفاظت محیط زیست، نباید افزایش قیمتی برای خودروهای یورو۴ لحاظ شود، اما با توجه به موضع متفاوت خودروسازان در قبال افزایش قیمت‌ها، شاید نتوان با قطعیت از عدم گران شدن خودروها به بهانه «استاندارد یورو۴»، صحبت به میان آورد.

در واقع با وجود توافقات انجام شده و اظهارنظر مسوولان مبنی بر عدم افزایش قیمت خودروها بابت ارتقا به استاندارد یورو۴، دو نکته مهم در میان است که با توجه به آنها، احتمال عدم افزایش قیمت‌ها کاهش می‌یابد. اولین نکته، به اظهارنظرهای متفاوت خودروسازان و مقامات مسوول وزارت «صنعت، معدن و تجارت» و سازمان حفاظت محیط زیست، مربوط می‌شود، به نحوی که با توجه به این «اختلاف‌نظرها»، بعید نیست خودروهای یورو۴ با قیمت بیشتری نسبت به مشابه‌های یورو۲ خود، در اختیار مشتریان قرار گیرند. به عبارت بهتر، وقتی مسوولان از افزایش هزینه ۲۰۰ هزار تومانی بابت ارتقای استاندارد خودروها به یورو۴ صحبت به میان می‌آورند اما خودروسازان قیمت‌های بالاتری را در این مورد عنوان می‌کنند، نباید چندان به وعده عدم افزایش قیمت خودروها به خاطر یورو۴، مطمئن بود. در واقع به نظر می‌رسد توافق حاصله میان خودروسازان و سازمان حفاظت محیط زیست بابت تثبیت قیمت، به قیمت ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان مربوط می‌شود، حال آنکه خودروسازان از قیمت‌های بالاتر صحبت می‌کنند و بنابراین ممکن است پایبندی آنها در حد همان توافق ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومانی باشد.

البته آن طور که وزیر «صنعت، معدن و تجارت» اعلام کرده، به ازای افزایش سطح استاندارد خودروها به یورو۴، قیمت هر خودرو ۲۰۰ هزار تومان افزایش می‌یابد، اما خودروسازان نباید قیمت محصولات خود را گران‌تر کند.

این گفته غضنفری، نکته دومی ‌است که تثبیت قیمت خودروها را با تردید روبه‌رو می‌سازد، زیرا خودروسازها با تعیین دستوری قیمت خودرو مخالف هستند و از آن سو، هزینه‌های تولیدشان نیز افزایش زیادی را به خود می‌بیند.

اگر نگاهی آماری به ۱۰ ماه گذشته بیندازیم، متوجه می‌شویم خودروسازان همواره موضعی مخالف را در قبال تثبیت قیمت خودرو داشته و پی در پی از افزایش هزینه‌های تولید و همچنین نیاز به رشد قیمت خودروها، صحبت کرده‌اند.

اوضاع به شکلی است که به نظر می‌رسد خودروسازان اگر هم بخواهند، عملا توان تثبیت قیمت در ماجرای یورو۴ را نخواهند داشت؛ زیرا به هر حال «ارتقای استاندارد» هزینه خاص خود را دارد و بعید است خودروسازان در این شرایط که هزینه‌های تولیدشان بالاست و با مسائلی مانند «نرخ ارز» و «محدودیت‌های بین‌المللی» روبه‌رو هستند، توان ارتقای رایگان استاندارد را داشته باشند.

اما به سراغ جزئیات اظهارنظر مسوولان و خودروسازان در مورد خودروهای یورو ۴ برویم. در این بین، با وجود اظهارنظر وزیر «صنعت، معدن و تجارت» مبنی بر اینکه هزینه ارتقای استاندارد خودروها به یورو۴، برای هر خودرو ۲۰۰ هزار تومان است؛ اما معاون مهندسی سایپا اعتقاد دارد با افزایش قیمتی تا حد ۵۰۰ هزار تومان روبه‌رو خواهیم بود.

مرتضی شفیعی که میهمان تلفنی برنامه گفت و گوی ویژه خبری به حساب می‌آمد، در مورد هزینه ارتقای استاندارد خودروها به یورو۴، گفت: پیش‌بینی می‌کنیم این رقم بیش از ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان باشد، هرچند در برخی محصولات بیش از این است که این مورد بستگی به نوع خودرو، قیمت و حجم خودرو و کاتالیست‌ دارد و هم‌اکنون نمی‌توان پیش‌بینی کرد.

در ادامه همچنین معاون مهندسی ایران خودرو نیز در پاسخ به این پرسش که تغییر ساختار خودروها در داستان یورو۴، چه تاثیری بر قیمت خودروها خواهد داشت، تاکید کرد: با توجه به اینکه در خودرو باید کاتالیست استفاده شود، قطعا قیمت تمام شده بیشتر خواهد شد و این رقم بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است.

به گفته رحیمی، تازه این رقم به شرط آن است که اتفاق غیرمترقبه‌ای در بحث ارز پیش نیاید.

از آن سو، رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز در پاسخ به این پرسش که آیا برای استاندارد شدن با یورو ۴ قیمت خودروها افزایش می‌یابد، تاکید کرد: برای هر نوع خودرو، معدل سرمایه‌گذاری ۵ میلیارد تومان در نظر گرفته شده و برای هر یک دستگاه خودرو متوسطی که سازمان حفاظت محیط زیست با تمام خودروسازان محاسبه کرده بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است.

با توجه به اینکه قیمت‌های گفته شده برای ارتقای استاندارد خودروها به یورو۴، متفاوت از یکدیگر است و وزیر «صنعت، معدن و تجارت» نیز تاکید کرده نباید افزایش قیمتی لحاظ شود، به نظر می‌رسد در آینده شاهد داغ تر شدن بحث خودروهای یورو۴ خواهیم بود.

باید دید در نهایت آیا خودروسازان می‌توانند محصولات یورو۴ را بدون تغییر قیمت یا با حداقل افزایش قیمت، به بازار بدهند یا اتفاق دیگری رخ می‌دهد و قیمت‌ها افزایش می‌یابد.

خودروی یورو۴ از سال آینده

اما آن طور که خودروسازان عنوان می‌کنند، برای عرضه محصولات یورو۴ به بازار، باید تا ابتدای سال آینده صبر کرد، بنابراین تا آن زمان نمی‌توان نسبت به قیمت این خودروها با قطعیت اظهارنظر کرد.

در این مورد، معاون مهندسی گروه خودروسازی سایپا در پاسخ به این پرسش که سایپا تا چه زمانی تمام خودروهای خود را به استاندارد یورو۴ مجهز می‌کند، گفت: از ابتدای سال ۹۱ تولید خودرو با استاندارد یورو ۴ را آغاز و متناسب با توزیع سوخت، تولید را افزایش می‌دهیم و سعی می‌کنیم تا انتهای سال آینده، صددرصد خودروهای تولیدی را با استاندارد یورو ۴ به بازار بدهیم.

شفیعی ادامه داد: البته در مسائل فنی موضوعات غیرمترقبه‌ای مانند تعمیر قطعات، شرایط و امکانات تست تاثیرگذار است، ضمن اینکه کالیبره شدن خودرو با سوخت داخلی بیش از ۵ ماه زمان می‌برد و فرآیند کالیبراسیون با سوخت داخلی، باید طی شود.

همچنین معاون مهندسی ایران خودرو در خصوص زمان پاس کردن خودروهای این شرکت با استاندارد یورو ۴ گفت: از اوایل سال ۹۱ تولید محصولات ما براساس استاندارد یورو ۴ آغاز می‌شود و در شروع، درصد آن در ماه‌های اول کمتر از ۱۰ درصد است؛ اما تا پایان سال ۹۱ صد درصد محصولات ما مطابق با استاندارد یورو ۴ عرضه خواهد شد.

خودروهای وارداتی فقط با یورو۵

اما رییس سازمان محیط زیست نیز در مورد زمان تجهیز خودروهای تولید داخل به استاندارد یورو۴ عنوان کرد: تا پایان سال ۹۰ مهلتی به خودروسازان داخلی برای پاس کردن استاندارد یورو ۴ برای سواری‌ها داده‌ایم؛ ضمن اینکه از ۳۰ خودروی ملی با استاندارد یورو ۴ رونمایی شد و برخی از خودروها یورو ۵ را هم پاس کردند.

وی در پاسخ به این پرسش که با خودروهایی که یورو ۴ را پاس نکنند، چگونه برخورد می‌کنید، گفت: اجازه پلاک‌گذاری به آن خودروها را نمی‌دهیم.

وی در پاسخ به این پرسش که خودرویی که موتور آن معمولی است، اگر از بنزین یورو ۴ استفاده کند آیا مشکلی برایش پیش می‌آید؟ گفت: بله، خودرویی که استاندارد‌های یورو ۴ را پاس می‌کند باید سوخت یورو ۴ و ۵ را مصرف کند و خودروهایی که استاندارد یورو ۲ دارند، نمی‌توانند سوخت یورو۴ را به راحتی مصرف کنند، زیرا در نحوه کارکرد موتور اختلال ایجاد می‌شود.

محمدی‌زاده در خصوص راهکار این موضوع گفت: راهکار این است که برخی از نازل‌ها در جایگاه سوخت، بنزین یورو ۴ و برخی دیگر بنزین معمولی را ارائه دهند و مردم می‌توانند از آنها استفاده کنند، تا ما فرآیند جایگزینی خودروهای اسقاطی را انجام دهیم.

وی اظهار کرد: در اروپا ۱۶ سال طول کشید که به استاندارد یورو ۵ برسند و ما هم‌اکنون با جهش ۵ ساله‌ می‌خواهیم به یورو ۵ برسیم. رییس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در خصوص خودروهای وارداتی نیز تاکید کرد: از اول سال ۹۱ فقط اجازه ورود خودروهای با استاندارد یورو ۵ را به کشور می‌دهیم.

محمدی‌زاده افزود: در واردات، درجه بالاتری از تولید خود را در نظر داریم که باید در این خصوص قبلا بستر‌سازی می‌شد.

وی ادامه داد: در یورو ۵ درجه اکتان باید ۹۵ به بالا باشد بنابراین بستر‌ها از نظر سوخت مورد نیاز و معاینات فنی باید آماده و تجهیزات یورو ۵ در ایستگاه‌های معاینه فنی تعبیه شود.

در ادامه برنامه پنج شنبه شب، مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نیز عنوان کرد: ما از سال ۸۴ و با شروع دولت نهم کار ارتقای کیفیت فرآورده‌های نفتی در ۷ پالایشگاه کشور را با هزینه ۱۴ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان آغاز کرده‌ایم.

ضیغمی‌ادامه داد: طبق آمار، تا پایان سال ۹۱ به مرور حدود ۴۰ میلیون لیتر بنزین با استاندارد یورو ۴ تولید می‌شود، یعنی ۲۸/۵ میلیون لیتر بنزین معمولی تولید خواهیم کرد.

وی افزود: در حال حاضر مصرف بنزین کشور روی مرز ۶۰ میلیون لیتر قرار دارد و هم‌اکنون به صورت نمادین تولید بنزین با استاندارد یورو ۴ را آغاز کرده‌یم و امسال نیز پالایشگاه‌های آبادان، امام خمینی و شازند ۶ تا ۷ میلیون لیتر بنزین استاندارد تولید می‌کنند؛ اما از سال ۹۱ با افزایش تولید بنزین یورو ۴ شروع به تفکیک بنزین یورو‌۴ از بنزین معمولی می‌کنیم.