فرصت خودروسازان رو به اتمام است

گروه خودرو- با وجود آنکه چهار سال از سهمیه‌بندی بنزین می‌گذرد و قیمت این سوخت پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها نیز افزایش یافته است، اما هنوز هم آمارها از بالا بودن سرانه مصرف بنزین در کشور حکایت می‌کند.

به گفته کارشناسان، این موضوع از آنجا ناشی می‌شود که در حال حاضر نه خودروهای داخلی از استاندارد سوخت مناسبی برخوردارند و نه سوخت توزیعی در جایگاه‌ها، کیفیت لازم را داراست. نکته قابل توجه اینجاست که خودروسازان به دلیل عدم عرضه سوخت مناسب (با استاندارد یورو۴)، از وزارت نفت گلایه‌مندند و

وزارت نفت نیز خودروسازها را به تعلل در ارتقای استاندارد محصولاتشان، متهم می‌کنند.

به عبارت بهتر، خودروسازان عنوان می‌کنند که وزارت نفت باید شش ماه زودتر از الزامی شدن تولید خودروهای دارای استاندارد یورو۴، سوخت متناسب با این «استاندارد» را وارد جایگاه‌های کشور بکند، اما به اعتقاد نفتی‌ها، شرکت‌های خودروساز، عدم عرضه سوخت مناسب را بهانه کرده‌اند، تا بدین وسیله کم‌کاری خود را در ارتقای سیستم سوخت محصولاتشان، توجیه کنند.

در این شرایط، با بهره‌برداری از پالایشگاه «شازند» و همچنین راه‌اندازی قریب‌الوقوع پالایشگاه تهران، بنزین یورو ۵ از اواخر امسال وارد جایگاه‌های سوخت کشور می‌شود و این بدان معنا است که خودروسازان نیز باید محصولاتی متناسب با این نوع سوخت را تولید و عرضه کنند.

حال پرسش اینجاست که آیا خودروسازها اقدامات لازم در جهت کاهش مصرف سوخت محصولات خود را انجام داده و قدم‌های قابل ذکری در تولید خودروهای کم مصرف برداشته اند؟ آیا حال که قرار است از اواخر امسال استاندارد بنزین از «یورو۲» به «یورو۵» ارتقا بیابد، خودروسازان آمادگی لازم را در این مورد دارند؟

آن طور که کارشناسان می‌گویند، کاهش مصرف سوخت و آلایندگی خودروها زمانی امکان‌پذیر است که استاندارد «سوخت» و «خودرو» در کنار هم دیده شوند، چون در صورت متناسب نبودن این دو با یکدیگر، اتفاق چندان مثبتی در کاهش مصرف سوخت و آلایندگی نخواهد افتاد.

استاندارد خودروها ارتقا یابد

اما به سراغ کارشناسان و دست اندرکاران صنعت خودرو و نفت کشور برویم و ببینیم نظر آنها در این مورد چیست.

در این بین، مدیرعامل پیشین شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، می‌گوید: این موضوع را باید دو طرفه دید، به نحوی که وقتی کیفیت استاندارد خودرو با نوع سوخت متناسب نباشد، آلایندگی و مصرف بالا می‌رود. فرید عامری می‌افزاید:به هرحال از چند ماه آینده موفق به عرضه بنزین یورو۵ می‌شویم، لذا باید خودرو متناسب با آن را نیز داشته باشیم. وی تاکید می‌کند: البته شکی نیست که پالایشگاه‌ها نیز باید کیفیت تولید خود را بالا ببرند، اما خودروسازان هم می‌بایست محصول متناسب با سوخت استاندارد را تولید کنند. به گفته مدیرعامل پیشین شرکت پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی، باید تغییر فرهنگ در تولید و توزیع سوخت و همچنین ساخت خودرو به وجود بیاید، به نحوی که می‌بایست امکان عرضه همزمان بنزین سوپر و معمولی و حتی گازوئیل کم گوگرد و معمولی در جایگاه‌ها نیز وجود داشته باشد.

گفته‌های عامری را مدیرعامل سازمان بهینه سازی مصرف سوخت نیز تایید کرده و می‌گوید: ما از هم اکنون اعلام می‌کنیم که تا آخر سال بنزین یورو۵ روانه جایگاه‌ها خواهد شد، بنابراین خودروسازان باید آمادگی لازم را برای عرضه محصولات متناسب با این نوع سوخت داشته باشند.

عباس کاظمی می‌افزاید: اینکه خودروسازان عنوان می‌کنند باید شش ماه قبل از عرضه خودرو استاندارد، سوخت مناسب وارد جایگاه‌ها شود، به یک آیین نامه قدیمی مربوط می‌شود.

وی تاکید می‌کند: اصلا فرض کنیم این موضوع درست باشد، خب از همین حالا تا پایان سال حدود پنج ماه وقت باقیمانده و بنزین یورو ۵ هم که تا انتهای سال عرضه خواهد شد، با این حساب دیگر بهانه‌ای مبنی بر عدم ارتقای استاندارد، برای خودروسازان باقی نمی‌ماند.

اظهارات عامری و کاظمی در شرایطی است که مدیر نظارت بر اخذ و اجرای استانداردهای ایران خودرو با اشاره به اینکه کاهش مصرف سوخت یک معادله چند مجهولی است و یکی از این پارامترها خودروسازان هستند، می‌گوید: وقتی بنزین استاندارد نباشد، ما نمی‌توانیم استاندارد خودروهای تولیدی را ارتقا بدهیم، زیرا به موتور آنها آسیب می‌رسد. کیوان وزیری می‌افزاید: فراهم شدن سوخت یورو ۵، خبری خوب به حساب می‌آید، اما توقع ما این است که سوخت یورو۵ در کل جایگاه‌های کشور توزیع شود و تنها عدد اکتان بالاتر معیار استاندارد یورو ۵ نباشد، بلکه معیارهایی مانند عدد گوگرد و سایر معیارهایی که برای استاندارد سوخت مطرح شده هم در نظر گرفته شود.

وی تاکید می‌کند: استاندارد سوخت تنها به مساله‌ بالا بودن عدد اکتان مربوط نمی‌شود، بلکه ۱۲ تا ۱۶ پارامتر دیگر هم را در خود جای داده است و باید به آنها نیز توجه کرد. به گفته وزیری، اگر در باک بنزین خودرویی، بنزین غیراستاندارد ریخته شود، احتراق موتور با مشکل مواجه شده و خروجی آن، مناسب از آب درنمی آید و به خاطر همین است که ما اصرار داریم وزارت نفت باید شش ماه قبل از ارتقای استاندارد خودروها، سوخت مناسب را به جایگاه‌های کشور عرضه کند.

با توجه به گفته‌های وزیری و با فرض عرضه سوخت یورو۵ تا پایان سال، خودروسازان احتمالا تا حدود یک سال دیگر موفق به عرضه محصولات ارتقا یافته از حیث استاندارد سوخت، نخواهند بود. این در شرایطی است که مدیرعامل پیشین ایران خودرو اعتقاد دارد، خودروسازان نباید برای عرضه محصولات ارتقا یافته، منتظر اقدام وزارت نفت و عرضه سوخت استاندارد بمانند.

منوچهر منطقی می‌گوید: اینکه چون سوخت مناسب نداریم، ارتقای استاندارد خودرو نیز توجیه ندارد، تفکر درستی نیست و نمی‌توان تنها با اتکا به این موضوع، اقدامی در راستای تولید خودروهای استاندارد انجام نداد. به گفته وی، می‌توان سیستم سوخت خودروها را متناسب با بنزین توزیعی طراحی کرد.