تقاضای کاذب جهانی برای تامین مخزن خودروهای گازسوز

گروه خودرو- با توجه به تقاضای بالای ایران برای تامین مخزن خودروهای دوگانه‌سوز، مبادله و عرضه و تقاضای جهانی این محصول گرفتار نوعی تقاضای کاذب شده است. ایران تا سال ۸۶ به ۲میلیون مخزن برای خودروهای تولیدی خود نیاز دارد، در حالی که تقاضای جهانی سالانه حدود ۳۰۰هزار عدد مخزن است. با توجه به تقاضای روزافزون ایران و عدم ظرفیت‌سازی برای تولید آن در داخل کشور به اعتقاد بسیاری از کارشناسان عرضه و تقاضای جهانی، این محصول دچار نوعی تقاضای کاذب شده است.

بنابر آمار منتشر شده‌ای، میزان تقاضای جهانی، برای مخزن خودروهای دوگانه‌سوز، هر ساله حدود ۳۰۰هزار دستگاه بوده که هم‌اکنون و با توجه به سفارش برخی شرکت‌های بازرگانی و خودروسازان این تقاضا به یک‌میلیون عدد رسیده است.

مبادله و عرضه و تقاضای مخزن برای تولید خودروهای گازسوز با حجم بالای سفارش ایران دچار نوعی به‌هم‌ریختگی شده است.

اما جدای از عرضه و تقاضای جهانی، طی سال‌های گذشته سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت مجری تامین مخازن و اقلام مورد نیاز برای تولید خودروهای دوگانه‌سوز بود که طی سال‌جاری وزارت صنایع و معادن مسوولیت این طرح را عهده‌دار شد.

با توجه به مشکلاتی که این وزارتخانه طی سال‌جاری در تهیه مخزن با آن روبه‌رو شد مجریان طرح تصمیم بر آن گرفتند که سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت تا ۶ماه اول سال مسوول تامین مخزن شود و ۶ماهه دوم نیز خودروسازان این مسوولیت را برعهده گیرند.

خودروسازان کشور نیز با توجه به تعهدی که طی ۶ماهه دوم سال دارند از ابتدای سال سفارش‌های خود را برای تامین مخزن جهانی کرده تا در مدت مذکور بتوانند به تعهدات خود عمل کنند، اما علاوه بر سفارش‌ مستقیم، سفارش غیرمستقیم نیز از سوی خودروسازان اعمال می‌شود بدین معنا که برخی از خودروسازان ظرفیت اسمی کارخانه های تولید مخزن‌سازی را استخراج و پس از آن براساس ظرفیت خالی تقاضای خود را سفارش می‌دهند.

هر چند در حال حاضر دولت برای تامین مخزن مورد نیاز کشور ظرفیت‌سازی نیز کرده است و حتی بنابر گفته برخی از مسوولان تا دو سال آینده کارخانه‌ای با مشارکت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و سایپا به بهره‌برداری خواهد رسید اما به دلیل سیستم پیچیده تولید مخزن و اجزای به کار رفته در تولید آن‌که شباهتی با تولید یک نوع سلاح جنگ‌افزار دارد بسیاری از کشور‌ها حاضر به انتقال تکنولوژی آن به کشورمان نیستند. کارخانه بوتان نیز که پیش از این از جمله کارخانه‌های تولید مخزن خودرو دوگانه‌سوز معرفی شده بود، در حال مذاکره و تهیه لوازم موردنیاز تولید این محصول است.

اما قیمت مخزن در داخل کشور به دلیل تقاضای روزافزون آن افزایش چشمگیری داشته است، به طوری که به رغم تمهیداتی که در دو کارخانه بزرگ خودروسازی ایران و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران اندیشیده شده، قیمت مخزن طی سال‌جاری سه برابر افزایش یافته و از ۱۱۰دلار به حدود ۳۰۰دلار رسیده است. افزایش قیمت مخزن از سویی منجر به هزینه گزاف طرح خواهد شد و از سوی دیگر، با توجه به گازسوز کردن تمامی خودروها تا پایان برنامه چهارم، قیمت خودرو‌ها را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. هرچند هنوز از سوی مسوولان چنین پیش‌بینی‌هایی صورت نگرفته و آنها معتقدند که قیمت خودرو نه تنها افزایش بلکه کاهش نیز خواهد داشت.

اما از امروز طرح تعویض تاکسی‌های فرسوده آغاز خواهد شد، قرار است مالکان تاکسی‌های فرسوده بابت تعویض خودروی خود، پراید، GLI، سمند و ون‌ گازسوز تحویل بگیرند. خودروسازان با توجه به تعهد ۱۵روزه خود از زمان عرضه تا تقاضا، از ابتدای سال‌جاری برای تامین مخزن به تکاپو افتاده‌اند، به طوری که مجید فهیمه‌امیری، مدیر پروژه‌ گازسوز کردن خودرو‌ها در شرکت سایپا با اشاره به سفارش مخزن توسط این گروه خودروسازی و تحویل آن از گمرک طی چند روز آینده تاکید کرده است که هم‌اکنون این شرکت تعداد زیادی تاکسی پراید تولید کرده که به دلیل نبود مخزن قادر به تحویل آن نیستیم.

وی عنوان کرده که در شرکت سایپا همه نوع امکانات برای گازسوز کردن خودروها در سطح انبوه فراهم است، جز مخزن که از ابتدای اردیبهشت‌ماه، سایپا در تلاش برای سفارش و تحویل آن است.

وی دوگانه‌سوز کردن تاکسی‌‌های پراید را در شرکت سایپا در اولویت دانسته و متذکر می‌شود که با توجه به تولید برخی از مدل‌های سیتروئن (C۳ و C۴) در ایران باید بررسی‌های لازم برای گازسوز کردن این خودروها نیز صورت گیرد و از برند اصلی برخی محصولات مجوز‌های لازم اخذ شود.