نشست وین ۲ با حضور ایران برگزار شد
همه بازیگران سوریه دور یک میز
عکس: ایرنا
همچنین در این نشست از کشورهای عراق، فرانسه، مصر، چین و عمان نیز نمایندگانی حضور داشتند. نشست وین 2 در سطح وزیران خارجه و معاونان برگزار شد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران عصر پنج‌شنبه به وقت محلی در راس هیاتی برای شرکت در مذاکرات سوریه وارد وین شد. مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفر ظریف به وین گفت که وزیر خارجه با «تایید بالاترین مقام‌های عالی کشور» در مذاکرات حل بحران سوریه شرکت کرده است. ظریف روز پنج‌شنبه در بدو ورود به وین و در جمع خبرنگاران تاکید کرد که ایران بدون پذیرش شرط به مذاکرات سوریه آمده است و اگر شرطی بود هیچ‌گاه در این مذاکرات شرکت نمی‌کرد. به گزارش «ایسنا» وزیر خارجه افزود: «ما هیچ وقت برای شرکت در مجامع بین‌المللی شرطی را نپذیرفته و نمی‌پذیریم. ایران کشوری ثبات‌بخش است و نمی‌توان برای آن شرطی گذاشت.» او ادامه داد: «ظاهر امر این است کسانی که در تلاش برای حل مساله سوریه شرکت داشتند به این نتیجه رسیدند بدون ایران راه‌حل معقول و منطقی برای سوریه وجود ندارد.» همچنین رئیس دستگاه دیپلماسی در این باره که آیا ایران با طرحی وارد نشست سوریه شده است، گفت: «ما همواره تاکید کردیم که راه‌حل سوریه باید مبتنی بر اصولی باشد که این اصول مورد پذیرش همه است. مداخله نکردن در امور داخلی سوریه، مبارزه با تروریسم، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه، احترام به حق مردم سوریه برای تعیین سرنوشتشان و هر طرحی باید مراحلی را داشته باشد که شامل توقف درگیری‌ها، مبارزه جمعی با تروریسم، حکومت وحدت ملی و رسیدن به راه‌حل دائمی گفت‌وگوها بین مردم سوریه و بین گروه‌های سوری می‌شود و آمادگی داریم این موضوعات را در جلسه مطرح کنیم.»
تغییری در سیاست ایران ایجاد نشده
حسین امیر عبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه که به همراه‌حسین جابرانصاری، مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت امور خارجه و تعدادی از کارشناسان ظریف را در سفر به وین همراهی می‌کنند در آستانه برگزاری این نشست تاکید کرد که هیچ تغییری در سیاست حمایتی جمهوری اسلامی ایران از سوریه ایجاد نشده است. به گزارش «ایسنا» امیرعبداللهیان افزود: «این نشست فرصتی برای کمک به تقویت مبارزه با تروریسم و روند سیاسی در سوریه و تلاش برای درک واقعیات این کشور و منطقه است.» همچنین او تاکید کرد: «کسانی که قصد عبور از بشار اسد را دارند به خوبی می‌دانند که در چارچوب روند سیاسی، فقط مردم سوریه درباره سرنوشت خود تصمیم می‌گیرند.»
کری به دیدار ظریف رفت
در اولین روز حضور وزیر خارجه ایران در وین، او دیدارهایی با وزرای خارجه آمریکا، روسیه و رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشت. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا عصر روز پنج‌شنبه به محل اقامت ظریف رفت و با او گفت‌وگو کرد. به گزارش «ایرنا» دراین دیدار که با حضور برخی از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای دو کشور برگزار شد، طرفین درخصوص روند اجرایی شدن برجام گفت‌وگو و تبادل‌نظر کردند. جان کری پس از این دیدار به خبرنگاران گفت: «دید من به نشست بررسی اوضاع سوریه در وین اتریش مثبت است.» همچنین وزیر خارجه آمریکا پیش از سفر به وین و در کنفرانس صلح بین‌الملل در بنیاد کارنگی، در سخنانی به قبول دعوت ایران برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه اشاره و تاکید کرد که فرصت امیدوارکننده‌ای برای حل بحران سوریه از طریق گفت وگو به‌وجود آمده است.
کری با اشاره به رسمیت یافتن توافقنامه هسته‌ای ایران افزود: «ایران در 2 سال اخیر و در طول مذاکرات همواره به تعهدات توافقنامه اولیه پایبند بوده و این نکته قابل توجهی است.» از سوی دیگر وزارت خارجه آمریکا درباره دیدار دوجانبه روز پنج‌شنبه کری و ظریف بیانیه‌ای صادر و در آن تاکید کرد که دو طرف در این دیدار درباره پیگیری اقدامات ضروری در اجرای برنامه جامع اقدام مشترک گفت‌وگو کردند.
دیدار ظریف با لاوروف و موگرینی
در عین حال سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز شامگاه پنج شنبه با حضور در محل اقامت محمدجواد ظریف در وین با او درباره مسائل منطقه و اوضاع سوریه گفت‌وگو کرد. این دو، عصر سه‌شنبه و صبح چهارشنبه نیز در گفت‌وگوی تلفنی در این باره بحث و تبادل‌نظر کردند. در این دیدار که با محوریت حل بحران سوریه انجام شد، دو طرف درخصوص ضرورت مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی، روند سیاسی در سوریه، آغاز گفتوگوهای ملی و عدم مداخله خارجی در آن کشور تبادل‌نظر کردند. مسائل دو جانبه و روند اجرایی شدن برجام از دیگر محورهای گفتوگوهای دو وزیر خارجه بوده است. همچنین ظریف پس از دیدار عصر پنج‌شنبه خود با همتایان روسی و آمریکایی، با موگرینی نیز جداگانه دیدار و گفت وگو کرد. به گزارش «ایسنا»، فدریکا موگرینی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با حضور در هتل محل اقامت وزیر امور خارجه ایران درباره روند اجرای برجام و تعهدات مربوط به آن، بحران سوریه و نیز روابط دوجانبه میان اتحادیه اروپا و ایران گفت‌وگو کرد. موگرینی با اشاره به دور جدید همکاری‌ها با ایران تاکید کرد که همه کشورهای اروپایی آماده تحکیم و گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران هستند.
استقبال از حضور ایران
حضور ایران در نشست وین 2 با واکنش‌های مثبتی مواجه شد؛ جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید از تصمیم کابینه باراک اوباما رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده برای دعوت از ایران در گفتوگوهای سوریه دفاع کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از شبکه تلویزیونی بلیز آمریکا، جاش ارنست اضافه کرد: «با درگیر کردن بیشتر روس‌ها و ایرانیان، آنها اکنون نسبت به گذشته سهم بیشتری در ایجاد یک گذار سیاسی که بر ضرورت آن تاکید می‌کنیم، دارند.» سخنگوی کاخ سفید تاکید کرد که کابینه اوباما هنوز در تلاش است تا ایران و روسیه را متقاعد کند بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه کنار برود. ارنست تاکید کرد که کنار گذاشتن ایران و روسیه از این گفت‌وگوها از دست دادن فرصت‌ها خواهد بود. همچنین اریک شولتز، دیگر سخنگوی کاخ سفید روز چهارشنبه اعلام کرد: «گفتوگوهای آتی صلح سوریه فقط با مشارکت همه طرف‌های دعوت شده در مذاکرات، معنادار خواهد بود و آمریکا برای حل‌وفصل بحران سوریه، آماده همکاری با هر کشوری از جمله تهران و دمشق است.» همزمان دبیرکل سازمان ملل با استقبال از حضور ایران برای نخستین بار در گفتوگوهای سوریه از کشورهای شرکت‌کننده در این گفتوگوهای بین‌المللی خواست تا از خود انعطاف‌پذیری نشان دهند. به گزارش شبکه خبری آرتی‌ای، بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل در کنفرانس خبری در مادرید گفت از حضور رهبران سطح بالا در نشست وین دلگرم شده است. او گفت: «امیدوارم که رهبران کشورها این موضوع را با انعطاف‌پذیری مورد توجه قرار دهند. با توجه به اختلافاتی که آنها در روش‌های سیاسی یا نگرش‌های خود ممکن است داشته باشند، باید متحد شوند.»
همه بازیگران دور یک میز
مساله دیگری که در نشست وین ۲ بسیار مورد توجه حاضران در نشست و همچنین افکار عمومی جهان قرار گرفت، حضور همزمان ایران و عربستان دور یک میز برای حل بحران سوریه است. به گفته بسیاری از کارشناسان و مقامات ارشد کشورهای مختلف از جمله آمریکا، نشست وین که همزمان در آن شاهد حضور ایران و عربستان هستیم نقطه عطفی در حل و فصل بحران سوریه است. در همین رابطه فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان روز جمعه گفت: «گمان نمی‌کردم روزی نشستی با حضور آمریکا، اروپا و همسایگان سوریه، ایران و عربستان تشکیل شود و این دو کشور دور یک میز بنشینند.» وزیر خارجه آلمان افزود: «حضور ایران و عربستان، رقبای منطقه‌ای بر سر یک میز همراه با دیگر کشورها برای نخستین بار نشانه‌ای امیدوار‌کننده در نشست بین‌المللی درباره جنگ سوریه به شمار می‌رود.»
اشتاین مایر پیش از ورود به محل مذاکرات سوریه تاکید کرد: «برای رسیدن به این موفقیت، ایران و بقیه کشورها باید تلاش کنند که از راه سیاسی و دیپلماتیک به مناقشات سوریه پایان دهند.»
همچنین فیلیپ هاموند، وزیر خارجه بریتانیا پیش از حضور در هتل امپریال در حساب کاربری توییتر خود خواستار اقدام جامعه بین‌الملل برای پایان دادن به جنگ شد. او نوشت: «وزیران خارجه برای مذاکرات سوریه در وین هستند. این تعارض سال‌ها طول خواهد کشید مگر آنکه جامعه بین‌الملل برای پایان دادن به آن وارد عمل شود.» لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه نیز مذاکرات وین برای حل بحران سوریه را «بسیار مهم» ارزیابی کرد و گفت: «از نخستین روز مناقشات سوریه این اولین بار است که همه بازیگران اصلی دور یک میز جمع شده‌اند.» او به حضور «همه بازیگران اصلی در تراژدی سوریه» اشاره کرد و گفت: «امیدوارم بتوانیم تعاملی سازنده داشته باشیم.» در عین حال وزیر خارجه فرانسه با اشاره به راه‌حل سیاسی در بحران سوریه تاکید کرد: «قطعا بشار اسد باید زمانی پست خود را ترک کند.»
ایران، بخشی از راه‌حل سوریه
از سوی دیگر استفان دی‌میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه درباره حضور ایران و نقش این حضور در نشست وین گفت که اگر ایران بخشی از راه‌حل سوریه نباشد، راه‌حلی در کار نخواهد بود. به گزارش «ایسنا» به نقل از سی‌ان‌ان، نماینده سازمان ملل در امور سوریه افزود: «این موضوع، تفاوت عمده‌ای ایجاد می‌کند. باید این را در نظر داشت که در اتاق مذاکره، ایران و عربستان سعودی را در کنار روسیه، آمریکا، ترکیه و بسیاری دیگر از کشورها که در یافتن راه‌حل نفوذ دارند و می‌توانند نفوذ بیشتری داشته باشند، داریم. در کنار این، بر کسی پوشیده نیست که ایران نقش زیادی در سوریه دارد، با قدرت از دولت فعلی حمایت می‌کند و از این رو، در صورتی که آنان بخشی از راه‌حل نباشند، راه‌حلی در کار نخواهد بود. آنها و ما می‌دانیم که راه‌حل نظامی در کار نخواهد بود.» بر اساس گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دی‌میستورا درباره نظر سعودی‌ها درخصوص حضور ایران در این گفت‌وگوها گفت: «من نمی‌خواهم این موضوع را مطرح کنم، زیرا حقایق جاری، عمده‌ترین مساله هستند و حقیقت این است که عربستان سعودی و ایران در یک اتاق در وین حاضر می‌شوند و اگر ما به‌صورت جدی درباره فرآیند سیاسی شروع به مذاکره کنیم، این اتاق می‌تواند تاریخ ساز باشد.»
حضور عربستان مشکوک است
اما داخل ایران واکنش‌ها نسبت به حضور عربستان در نشست وین ۲ که ایران نیز جزو مدعوین آن است، متفاوت بود. سرلشکر سیدحسن فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، با اشاره به جنایات آل‌سعود در یمن و حمایت آن از تروریسم گفت: «رژیم عربستان جنایتکار جنگی است و حضورش در مذاکرات چندجانبه درمورد سوریه مشکوک و غیرمشروع است.» به گزارش «ایرنا» به نقل از سپاه نیوز، سرلشکر فیروزآبادی در سخنانی به نشست وین درباره سوریه و حضور رژیم آل‌سعود در آن اشاره کرد و افزود: «رژیم عربستان به دلیل حمایت همه‌جانبه از داعش و اقدامات تروریستی در عراق، سوریه و لبنان و تروریسم دولتی بحرین و نیز جنایت‌های فراوان در حمله به بیمارستان‌ها، مدارس و خانه‌های مردم و تخریب زیرساخت‌های کشور یمن، جنایتکار جنگی است.»
موافقت ایران با رفتن اسد کذب است
امیرعبداللهیان هرگونه خبر و گزارش مبنی بر اینکه ایران پذیرفته بشار اسد ظرف شش ماه از قدرت کنار برود را قویا تکذیب کرد. به گزارش «ایسنا»، حسین امیرعبداللهیان به خبرنگاران ایرانی گفت این خبر که ایران با رفتن اسد ظرف 6 ماه موافقت کرده دروغ است. برخی منابع رسانه‌ای روز جمعه مدعی شدند ایران با رفتن اسد ظرف 6 ماه در نشست وین درباره سوریه موافقت کرده است.
ارسال نظر