آمادگی ایران برای مذاکره برسر بحران سوریه
گروه دیپلماسی: حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران روز گذشته میزبان هاینس فیشر، رئیس‌جمهوری اتریش بود. هاینس فیشر در صدر هیاتی بلندپایه و پرشمار صبح دوشنبه وارد تهران شد تا با مقام‌های سیاسی ایران دیدار و گفت‌وگو کند.


سفر فیشر به تهران نخستین سفر رهبر یک کشور اروپایی به ایران پس از 11 سال است. مراسم استقبال رسمی از هاینس فیشر با حضور حسن روحانی روز سه‌شنبه در مجموعه فرهنگی - تاریخی سعد‌آباد برگزار شد. در مراسم استقبال رسمی، پس از نواخته شدن سرود ملی جمهوری اسلامی ایران و اتریش، روسای جمهور دو کشور هیات‌های عالی‌رتبه همراه را به یکدیگر معرفی کردند. رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و رئیس‌جمهوری اتریش بلافاصله پس از پایان مراسم استقبال رسمی، مذاکرات خصوصی خود را آغاز کردند. در نشست خبری روسای جمهوری ایران و اتریش علاوه بر بررسی مسائل دوجانبه و هسته‌ای، به بحث تروریسم و مبارزه با آن به‌طور مفصل پرداخته شد.


به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری حسن روحانی در این دیدار ضمن تاکید بر اهمیت مبارزه با تروریسم توسط همه کشورها گفت: «جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد برای مهار تروریسم با سایر کشورها همکاری و همفکری داشته باشد و برای مبارزه با تروریسم باید همه دست به‌دست هم دهند و ضرورت دارد اراده جدی در سراسر جهان به وجود آید.» روحانی ادامه داد: «ایران در هر جلسه‌ای که ببیند آینده امن، باثبات و دموکراتیک سوریه نتیجه آن خواهد بود، حضور خواهد یافت.» رئیس‌جمهوری اتریش نیز بر لزوم اراده جدی و اقدامات هماهنگ برای مقابله با خطر تروریسم تاکید کرد.


همچنین رئیس‌جمهوری ایران تاکید کرد باید برای مقابله با تروریسم به‌طور جدی و با قوت وارد صحنه شد و بدون شک با همکاری و هماهنگی بین کشورهای منطقه و اتحادیه اروپا و سایر کشورها می‌توان شاهد تحول مثبتی در زمینه ایجاد ثبات و امنیت بود. رئیس شورای عالی امنیت ملی، ناامنی‌های فراوان که در سال‌های اخیر توسط تروریست‌ها و حامیان آنها به منطقه تحمیل شده را یادآور شد و گفت: «تروریسم و خشونت در یک منطقه محصور نمی‌ماند و برای ریشه‌کن کردن آن علاوه بر عزم جدی، مبارزه همه‌جانبه برای زدودن زمینه‌های جذب و سربازگیری این گروه‌ها از نقاط مختلف به‌ویژه اروپا ضروری است.»


آمادگی برای همکاری با اتحادیه اروپا

در ادامه این نشست رئیس‌جمهوری ایران به بحث آوارگان و پناهجویانی که به سمت کشورهای اروپایی روانه شده‌اند، پرداخت و ضمن مثبت ارزیابی کردن تصمیم برخی دولت‌های اروپایی و از جمله اتریش برای پذیرش گروهی از آوارگان، تاکید کرد: «در گام اول پول و اسلحه نباید به تروریست‌ها برسد. آینده مردم سوریه و عراق فقط باید توسط مردم این کشورها تعیین شود و ایران آماده است در این مسیر و با اتحادیه اروپا همکاری کند.» روحانی پایان خونریزی‌ها، مهار همه‌جانبه تروریسم، رسیدگی و بازگشت آوارگان، زمینه‌سازی برای دموکراسی و تشکیل حکومتی با مشارکت همه گروه‌ها و اقوام را مراحلی دانست که باید با به رسمیت شناختن دولت‌های مرکزی مورد توجه قرار گیرد. رئیس‌جمهوری ایران تاکید کرد اگر برای خطر تروریسم و افراطی‌گرایی که در سوریه، عراق و سایر کشورها وجود دارد، به درستی چاره‌اندیشی نشود، بدون تردید فردا این خطر گریبانگیر بقیه کشورها خواهد شد. به گفته روحانی، تروریسم در یکجا محصور نمی‌ماند و مانند میکروب خطرناک می‌تواند به سایر نقاط سرایت کند، بنابراین باید برای از بین بردن و محدود کردن تروریسم و افراطی‌گرایی همه کشورها دست به دست هم بدهند. روحانی تروریسم را یک خطر عمومی خواند و گفت: «قدم‌ها در برابر تروریسم باید فراتر از اقوام و مذاهب باشد. هدف آنها حمله به میراث بشریت است همچنان که تروریست‌های داعش در عراق و سوریه هم مسلمان، هم مسیحی، هم کرد و هم عرب را به قتل می‌رسانند.»


روابط ۵۰-۵۰ می‌خواهیم

هاینس فیشر، رئیس‌جمهوری اتریش در این نشست خبری با اعلام اینکه اتریش قصد دارد روابط اقتصادی خود را با ایران به سرعت افزایش دهد، افزود: «معتقدیم همکاری میان دو کشور نباید به‌گونه‌ای باشد که تنها یکی از طرفین نفع ببرد. ما دنبال روابط ۵۰-۵۰ هستیم و نمی‌خواهیم یکی از دو کشور از روابط مشترک سهم بیشتری ببرد. روابط برابر به نفع هر دو کشور است.»

فیشر با بیان اینکه تلاش می‌کنیم حجم مبادلات اقتصادی دو کشور در کوتاه‌مدت و تا پایان سال به رقم 300 میلیون یورو افزایش یابد، گفت: «با توجه به ظرفیت‌های موجود پیش‌بینی می‌کنیم این همکاری‌ها رشد فزاینده‌تری داشته باشد و نتایج‌اش برای طرفین مثبت باشد.»

در این دیدار رئیس‌جمهوری 76 ساله اتریش با بیان اینکه اتریش کشوری مستقل و بی‌طرف است، گفت: «کاملا آمادگی داریم با کشوری مانند ایران که دارای تاریخ و فرهنگ دیرینه است، روابط و همکاری‌های خود را هر چه بیشتر افزایش دهیم.» او تاکید کرد: «امیدوارم سفر به تهران، در روند رشد درازمدت و پایدار روابط تهران - وین جهش ایجاد کند.» او ادامه داد: «اتریش تمایل دارد در زمینه‌های اقتصادی، علمی و فرهنگی فرصت‌های جدیدی در مسیر توسعه روابط دو کشور ایجاد کند.» در این دیدار وزیر خارجه اتریش نیز اقدامات ایران در برابر تروریسم را در منطقه به‌ویژه تروریست‌های داعش بسیار مهم و بارز دانست و براستمرار نقش موثر ایران در تحکیم ثبات در منطقه تاکید کرد.


دیدگاه مشترک ایران و اتریش

در عین حال روحانی و فیشر در یک نشست مطبوعاتی نیز حضور یافتند و رئیس‌جمهوری ایران در پاسخ به خبرنگار تلویزیون ORF این کشور مبنی بر نگاه ایران به تحولات سوریه گفت: «همه کشورها باید کمک کنند تا شرایطی به وجود آید تا در سوریه امنیت و ثبات ایجاد شود و زمینه برای استقرار دموکراسی و خواست مردم بیش از پیش فراهم شود. روحانی با تاکید بر اینکه آنچه برای تهران مهم است جان مردم سوریه و بازگشت آوارگان است، گفت: «این موضوع به نفع منطقه و جهان است و جمهوری اسلامی ایران وظیفه بزرگ بین‌المللی، منطقه‌ای، انسانی و اسلامی خود می‌داند که در جهت جلوگیری از کشته شدن و آوارگی مردم بی‌پناه و مبارزه با تروریسم و بیرون‌ راندن تروریست‌ها هر گامی که لازم باشد بردارد.» رئیس‌جمهوری ادامه داد: «بدون تردید بازگشت آوارگان، ایجاد ثبات و دموکراسی خواست جمهوری اسلامی ایران است. برای ما مهم میز مذاکره، شکل و طرف‌های حاضر در آن نیست آنچه اهمیت دارد، دستیابی به هدف مهم صلح و ثبات در منطقه حساس خاورمیانه است.» به گفته رئیس‌جمهوری ایران، تهران و وین دیدگاهی مشترک درباره تروریسم دارند؛ زیرا این معضل امنیت جهان را تهدید می‌کند و امروز دل‌نگرانی‌ها از اینکه این معضل و پیامدهای آن نظیر آواره شدن هزاران انسان بیگناه سایر مناطق از جمله اروپا را تحت تاثیر قرار دهد، وجود دارد.


روحانی همچنین در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به مناسبات خوب و سابقه مثبت روابط ایران و اتریش اظهار امیدواری کرد که این سفر سرآغاز تحول بسیار مثبت در توسعه روابط دو کشور دوست باشد و بتوانند در ماه‌های باقیمانده سال جاری و سال آینده به سرعت عقب‌ماندگی‌هایی را که در حوزه اقتصاد در چند سال اخیر به دلیل تحریم‌های ظالمانه به وجود آمد، جبران کنند.

هاینس فیشر نیز در این نشست مطبوعاتی با اشاره به روابط دیرینه دو کشور از اینکه اتریش هیچ‌گاه سابقه استعماری نداشته به‌عنوان نقطه مثبتی برای گسترش بیش از پیش همکاری‌ها یاد کرد و گفت: «سیاست خارجی اتریش بر مبنای همکاری‌هایی بنا شده که منافع دوجانبه را در بر داشته باشد و در این راستا وین علاقه‌مند به گسترش همکاری‌ها با جمهوری اسلامی ایران است.»


زمینه‌های همکاری تهران و وین

از سوی دیگر روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اتریش در نشست هیات‌های عالی‌رتبه دو کشور بر ضرورت تدوین ساختارهای مناسب و نقشه راه مطلوب به منظور ایجاد روابط همه‌جانبه، دراز مدت و پایدار در بخش‌های مختلف برای سال ۲۰۲۰ تاکید کردند. همچنین وزیر علوم و صنایع اتریش نیز از مذاکرات خود در تهران برای تدوین نقشه راه همکاری‌های دو‌کشور برای سال ۲۰۲۰ در حوزه‌های زیر بنایی، انرژی، صنعت، حمل و نقل و همکاری‌های علمی و فرهنگی خبر داد.

روحانی ضمن اشاره به فرصت ایجاد شده پس از توافق وین برای ارتقای سطح همکاری‌ با دیگر کشورها گفت: «هر چه روابط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بیشتر شود، اعتماد افزایش می‌یابد و پایه‌های توافق وین مستحکم تر می‌شود.»

رئیس‌جمهور به زمینه‌های مختلف همکاری تهران با وین اشاره کرد و گفت که روابط تهران و وین تنها به عرصه اقتصادی محدود نمی‌شود.

روحانی با بیان اینکه در زمینه‌های مختلفی فرصت سرمایه‌گذاری و همکاری بین ایران و اتریش وجود دارد، گفت: «باید براساس نقشه راه و ساختارهای مناسب در مسیر توسعه پایدار روابط گام برداریم.»


قدردانی از اتریش

همچنین حسن روحانی در این نشست از میزبانی اتریش برای مذاکرات میان ایران و کشورهای گروه 1+5 قدردانی کرد و اتریش را میزبانی خوب برای توافقی تاریخی دانست. رئیس‌جمهوری با اشاره به تجربه موفق اجرای توافق ژنو گفت: «امروز نیز باید در اجرای این توافق مهم به خوبی و درست حرکت کنیم.» رئیس‌جمهوری تاکید کرد تا زمانی که طرف مقابل به تعهدات خود در توافق هسته‌ای با ایران پایبند باشد، ایران هم نسبت به آن پایبند خواهد بود. روحانی با بیان اینکه توافق هسته‌ای ایران باید پایه‌ای برای ایجاد اعتماد کامل بین دو طرف باشد، افزود: «با پایبندی و اجرای درست این توافق می‌توان اعتماد را بیش از پیش تقویت کرد.»


به گفته حسن روحانی، تلاش جمهوری اسلامی ایران بعد از توافق هسته‌ای این است که برای ثبات و امنیت منطقه و جهان بیش از گذشته تلاش‌ها را افزایش دهد. او افزود: «معتقدیم ثبات و امنیت پایدار به نفع اروپا، منطقه و جهان خواهد بود.» فیشر نیز با اشاره به برگزاری مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ در وین از نتیجه مثبت به‌دست آمده ابراز خرسندی کرد و با اشاره به حمایت همه کشورها از توافق حاصل شده، گفت: «امیدوارم تا پایان و با اجرایی شدن مفاد این قرارداد خط سیر خوبی برای روابط ایران و سایر کشورها ایجاد شود.»


امضای چهار سند همکاری

از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اتریش برای تعمیق و تحکیم مناسبات و همکاری‌های خود 4 سند و یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند. چهار سند همکاری که میان ایران و اتریش امضا شد، مناسبات و همکاری‌های تهران - وین را تعمیق و تحکیم می‌کند. این اسناد همکاری در حضور روحانی و هاینس فیشر، توسط مقامات عالی رتبه دو کشور امضا شد. یادداشت تفاهم همکاری زیست‌محیطی بین سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران و وزارت فدرال کشاورزی، جنگلداری، محیط‌زیست و مدیریت آب اتریش توسط وزیر امور خارجه ایران و وزیر کشاورزی اتریش به امضا رسید.همچنین یادداشت تفاهم تشکیل هشتمین کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران و معاون صدراعظم و وزیر علوم اتریش امضا شد.

هاینس فیشر، رئیس‌جمهوری اتریش که روز دوشنبه به تهران سفر کرد، قرار است در دیدار سه روزه خود با رئیس‌جمهوری، رئیس مجلس، رئیس مجمع تشخیص مصلحت و وزیر امور خارجه ایران در مورد روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور گفت‌وگو کند. فیشر بلندپایه‌ترین مقام اروپایی است که در دهه گذشته از ایران دیدن می‌کند. او در سال ۲۰۰۰ میلادی و زمانی که رئیس پارلمان اتریش بود هم به ایران سفر کرده بود. در پی حصول توافق میان ایران و قدرت‌های جهانی بر سر برنامه اتمی ایران، چندین مقام اروپایی به همراه صاحبان صنایع و کسب و کار به ایران سفر کرده‌اند تا مقدمات همکاری‌های تجاری و اقتصادی با ایران را پس از رفع تحریم‌های بین‌المللی فراهم کنند. اخیرا وزیر امور خارجه جمهوری چک و وزیر امور خارجه اسپانیا نیز در تهران با مقامات ایران دیدار کردند.


اهمیت روابط با اتریش

ناظران سیاسی سفر رئیس‌جمهوری اتریش به تهران را آغاز فصل جدیدی از مناسبات دو کشور در همه حوزه‌ها و دور جدیدی از مناسبات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای اروپایی و جهان ارزیابی کرده‌اند. سابقه مناسبات ایران و اتریش به قرن شانزدهم میلادی در دوره حکومت صفوی در ایران و ابتدای روی کارآمدن امپراتوری هابسبورگ در اتریش بازمی‌گردد که در طول صدها سال پایه مستحکمی را به وجود آورد.

به گزارش «ایرنا» اتریش نه تنها به‌عنوان یک کشور مهم در مرکز اروپا بلکه به‌عنوان مقر بسیاری از سازمان‌های مهم بین‌المللی نیز حائز اهمیت است. مقر بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی نظیر UNIDO و OPEC و در رأس آنها آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این کشور قرار دارد، بنابراین مراودات و گفت‌وگوها بین مقامات عالی رتبه دو کشور همواره از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

اتریش در جریان مذاکرات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و ۱+۵، میزبان بسیاری از نشست‌های برگزار شده طی سال‌های اخیر بوده است و نتیجه نهایی مذاکرات شامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بین جمهوری اسلامی ایران و ۱+۵ نیز در پایتخت این کشور حاصل شد. مقامات اتریش نیز تلاش زیادی کردند تا میزبانی بی‌طرف و مناسب برای این گفت‌وگوها باشند.

از سوی دیگر باید گفت انتخابات سال ۱۳۹۲ و روی کارآمدن دولت تدبیر و امید روابط با اروپا از جمله اتریش را وارد فاز جدیدی از همکاری براساس منافع متقابل کرده است.

روسای جمهوری ایران و اتریش دو سال قبل در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل با یکدیگر دیدار و وزرای خارجه دو کشور نیز طی دو سال گذشته چندین بار با یکدیگر ملاقات کرده‌اند. وزیرخارجه این کشور نیز جزو اولین وزرای خارجه اروپایی بود که در سال ۱۳۹۳ به تهران سفر کرد. رئیس‌جمهوری اتریش روز دوشنبه در آستانه سفر خود به تهران در مقاله‌ای که در روزنامه ایران منتشر شد، نوشت: «از دعوت به ایران بسیار خوشحال شده‌ام. یقین دارم سفر من به ایران دو ملت را بیش از پیش به یکدیگر نزدیک خواهد کرد و از هم اکنون بسیار مشتاق انجام این سفر هستم.»