حمایت سه سناتور دموکرات دیگر از «برجام»

گروه دیپلماسی: در شرایطی که تلاش‌های مستمر دولت ایالات‌متحده برای همراه کردن تعداد بیشتری از اعضای کنگره با توافق هسته‌ای با ایران ادامه دارد، سه سناتور دموکرات اعلام کردند که به طرح مربوط به توافق در کنگره رای مثبت خواهند داد. همزمان با این حمایت‌ها، سناتور باب منندز، دومین سناتور پرنفوذ دموکرات، به‌طور رسمی مخالفت خود را با این توافق اعلام کرد و روز سه‌شنبه به صراحت گفت که به توافق وین رای منفی خواهد داد. این در شرایطی است که کمتر از یک ماه دیگر کنگره آمریکا باید توافق هسته‌ای با ایران را به رای بگذارد که با وجود اکثریت جمهوری‌خواهان مخالف با توافق در کنگره، سرنوشت اولیه توافق مشخص است اما باراک اوباما رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا برای وتوی آرای مخالف کنگره به ۳۴ رای موافق نیاز دارد و این روزها حتی یک رای مثبت یا منفی دموکرات‌ها نیز برای اوباما تعیین‌کننده است.


با اعلام حمایت این سناتورها، اکنون 23 سناتور از 46 سناتور دموکرات گفته‌اند به توافق رای مثبت خواهند داد و اوباما تنها به 11 رای مثبت دیگر برای وتوی رای منفی کنگره نیاز دارد. سناتور «جک رید» و سناتور «شلدون وایتهاس» هر دو از ایالت «رود آیلند» و سناتور «میزی هیرونو» از ایالت «هاوایی» حمایت خود را اعلام کرده‌اند.


سناتور جک رید و سناتور شلدون وایت هاوس با انتشار بیانیه‌ای مشترک که در وب‌سایت رسمی این دو سناتور دموکرات رود‌آیلند منتشر شده، اعلام کردند: «پس از حضور در جلسات استماع عمومی جلسات توجیهی طبقه‌بندی شده، مشورت با دانشمندان و متخصصان هسته‌ای حمایت خود را از توافق هسته‌ای اعلام می‌کنیم.»


به گزارش «ایسنا»، سناتور رید در حمایت خود از این توافق، گفت: «من از توافق برجام حمایت می‌کنم،‌ به دلیل اینکه این توافق راه ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را مسدود می‌کند و به بازرسان بین‌المللی دسترسی‌های بدون محدودیت به تاسیسات و ذخایر هسته‌ای ایران را می‌دهد.»


گزینه بهتری وجود ندارد

سناتور شلدون وایت هاوس نیز در توضیح دلیل اعلام حمایتش از توافق، گفت: «من از توافق برجام حمایت خواهم کرد. نه به این دلیل که به ما در مورد مساله‌ای اطمینان می‌دهد، بلکه به این دلیل که با توجه به تلاش‌های رئیس‌جمهوری می‌تواند یک راه‌حل جدید و شروع دوباره در خاورمیانه پرتنش و پرمخاطره باشد و هم اکنون گزینه بهتری وجود ندارد. » او افزود: «اگر گزینه نظامی را کنار بگذاریم، به غیر از این توافق، هیچ راه‌حل مناسب دیگری برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای وجود ندارد.» ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای در شرایطی مطرح می‌شود که مقامات ایران همواره بر صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای تاکید و اعلام کرده‌اند که سلاح هسته‌ای در دکترین دفاعی ایران هیچ جایگاهی نداشته و نخواهد داشت.


حمایت سناتور هاوایی

پیش از این دو سناتور، سناتور دموکرات هاوایی، بیست و یکمین نفری بود که موافقت خود را با توافق اعلام کرد. میزی هیرونو، سناتور دموکرات هاوایی، با اعلام حمایت خود از توافق هسته‌ای گفت که توافق به دست آمده، برنامه هسته‌ای ایران را برای سال‌ها محدود می‌کند. به گزارش پایگاه خبری هیل، هیرونو در مورد حمایت خود از توافق هسته‌ای دولت اوباما با ایران تاکید کرد: «با اینکه توافق به دست آمده ایده‌آل نیست اما حمایت گسترده ملی و بین‌المللی و نیز حمایت 29 دانشمند ارشد هسته‌ای که شش نفر آنان از دریافت‌کنندگان جایزه نوبل بوده‌اند را به همراه دارد.»


منندز؛ دومین دموکرات مخالف

البته جبهه دموکرات‌ها همچون جمهوری‌خواهان نظر یکدستی در مورد توافق ندارند و تاکنون دو دموکرات ارشد، نظر مخالف خود را با توافق اعلام کرده‌اند. سناتور باب منندز، از اعضای ارشد کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، با اعلام رسمی مخالفت خود با توافق وین، پس از چارلز شومز، دومین سناتور دموکراتی شد که به صف مخالفان توافق هسته‌ای با ایران پیوسته است. به گزارش خبرگزاری رویترز، سناتور منندز که از اعضای ارشد کمیته روابط خارجی سنای آمریکا است و پیش از این ریاست این کمیته را هم بر عهده داشت، در جریان یک سخنرانی در نیوجرسی گفت: «من با این توافق مخالفت خواهم کرد و حتی اگر لازم باشد رای منفی خود را تکرار خواهم کرد تا مانع از وتوی آن از سوی رئیس‌جمهوری شوم.» منندز همزمان با رد توافق، مقاله‌ای را در روزنامه «نیویورک پست» منتشر کرده و از طرح خود برای یک «توافق بهتر» با ایران سخن گفته‌ است. منندز مدعی شد آمریکا همچنان می‌تواند به توافقی بهتر دست یابد اما به شرطی که توافق هسته‌ای را تایید نکنند، اما از رد کامل آن نیز خودداری کنند. او ادامه داد: «ما باید ضمن صدور اجازه ادامه مذاکرات، دولت را به سمت مذاکره مجدد با ایران سوق داده و مبنای کار را برنامه موقت اقدام مشترک (توافق‌نامه موقتی ژنو در سال ۲۰۱۳) قرار دهیم که بر اساس آن، ایران ماهانه ۷۰۰ میلیون دلار از دارایی‌های خود را دریافت می‌کرد و در عین حال، فروش نفت ایران نیز در سطح مشخصی باقی‌می‌ماند.»


واکنش‌ها به تصمیم منندز

همزمان کاخ سفید در واکنش به این تصمیم منندز گفت که انتظار مخالفت این سناتور می‌رفت و برنامه دولت را عوض نخواهد کرد. یک مقام دولت اوباما به خبرگزاری «رویترز» گفت:‌ «استراتژی ما دقیقا همان است که دیروز بود.» همچنین یک گروه حامی توافق هسته‌ای با ایران در واکنش به اعلام مخالفت باب منندز، او را جنگ‌طلب توصیف و تصمیم این سناتور را محکوم کرد.


به گزارش «ایرنا» به نقل از پایگاه اینترنتی نشریه «هیل» ارگان کنگره آمریکا، «زاک مالیتز» مدیر کمپین موسوم به «کردو اکشن» با محکومیت تصمیم منندز در مخالفت با توافق هسته‌ای در بیانیه‌ای اعلام کرد: «سناتور منندز در دو سال گذشته بیش از هر نماینده دموکرات دیگری بر طبل جنگ با ایران کوبیده و آشکارا به دنبال آن است که آمریکا وارد جنگ با ایران شود.» بیانیه این گروه به همراه تصویری از منندز با برچسب «جنگ‌طلب» به رنگ نارنجی روی آن، منتشر شده است. مالیتز با اشاره به اتهامات فساد منندز که باعث کناره‌گیری‌اش به‌عنوان یکی از اعضای ارشد کمیته روابط خارجی سنا شد، گفت: «این سناتور آمریکایی به دنبال سلب توجهات از اتهاماتش با مطرح کردن گزینه جنگ با ایران است.» پیش از او چاک شومر، سناتور ارشد نیویورک و سومین سناتور بلندپایه دموکرات‌ها در سنا هم اعلام کرده بود که به این توافق رای منفی می‌دهد و تلاش خواهد کرد تا دیگران را هم متقاعد کند که با این توافق مخالفت کنند. کنگره آمریکا قرار است پس از پایان پنج هفته تعطیلات تابستانی، در هفته اول ماه سپتامبر، توافق هسته‌ای با ایران را به رای بگذارد. جمهوری‌خواهان اکثریت را در کنگره در اختیار دارند و تقریبا همه آنها هم با توافق وین مخالفند. هدف آنها این است که با تصویب «قطعنامه عدم تایید» توافق وین را از اعتبار ساقط کنند. باراک اوباما تا کنون بارها تاکید کرده که رای مخالف کنگره به توافق هسته‌ای با ایران را وتو خواهد کرد، اما برای پیشگیری از خنثی شدن وتو باید در هر یک از دو مجلس کنگره (سنا و مجلس نمایندگان) از حمایت دست‌کم یک‌سوم نمایندگان برخوردار باشد. اوباما برای عبور از سد کنگره باید دست‌کم رای ۱۴۴ کرسی مجلس نمایندگان و ۳۴ سناتور در مجلس سنا را داشته باشد. پیش‌تر و در روز سه‌شنبه، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به این موضوع پرداخت که اوباما برای لغو اکثر تحریم‌های ایران به تایید توافق هسته‌ای ایران در کنگره نیاز ندارد و می‌تواند بر اساس اختیارات ریاست جمهوری و هماهنگی با اروپا، اسامی اشخاص، موسسات و بانک‌های ایرانی تحریم شده را از لیست آمریکا خارج کند. این خبرگزاری آمریکایی ادامه داد: «براساس توافق هسته‌ای ایران و غرب و بعد از خلاصی ایران از تحریم‌ها، صدها میلیارد دلار عاید ایران خواهد شد.» به نوشته آسوشیتدپرس، تا زمانی که تهران به تعهدات خود مبنی بر محدود‌سازی برنامه هسته‌ای خود پایبند بماند، اوباما -حداقل در برهه زمانی کنونی- برای بازگرداندن بخش عمده‌ای از این پول به ایران به تصویب توافق در کنگره نیاز نخواهد داشت.


پیش‌بینی مک کانل از موفقیت دموکرات‌ها

با وجود اینکه اکثریت مجلس نمایندگان و سنای آمریکا در اختیار جمهوری‌خواهان است و هنوز اوباما نتوانسته 34 رای موافق در سنا را به‌دست آورد اما میچ مک کانل، رهبر اکثریت سنای آمریکا می‌‌گوید نمایندگان دموکرات اجازه لغو توافق هسته‌ای ایران را به جمهوری‌خواهان نمی‌دهند. به گزارش آسوشیتدپرس، این نماینده جمهوری‌خواه اظهار کرد هرچند جمهوری‌خواهان و تعدادی از دموکرات‌های کنگره با توافق هسته‌ای ایران مخالفند، این توافق به احتمال زیاد از سد کنگره خواهد گذشت. مک کانل ادامه داد: «بدیهی است که این امر به معنای یک پیروزی بزرگ در حوزه سیاست خارجی آمریکا برای رئیس‌جمهور این کشور خواهد بود. معتقد هستم این توافق با مشکلی در کنگره روبه‌رو نخواهد شد. »


عواقب رد توافق از نگاه برژینسکی

از سوی دیگر مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا با تاکید بر ویرانگر بودن عواقب رد توافق هسته‌ای در کنگره نسبت به احتمال بروز یک جنگ دیگر در خاورمیانه در صورت رد توافق هشدار داد. به گزارش «ایسنا»، زبیگنیو برژینسکی، مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا در مصاحبه‌ای با شبکه‌ تلویزیونی ام‌اس‌ان‌بی‌سی گفت: «من فکر می‌کنم هر فرد باهوش و آگاهی می‌داند در صورتی که توافق در کنگره رد شود؛ عواقب گسترده آن ویرانگر خواهد بود.» برژینسکی در ادامه تاکید کرد: «توافق هسته‌ای ایران با بسیاری از توافق‌های دیگر که در روابط خارجی آمریکا به دست آمده است و در واقع یک پیمان به شمار می‌رود، متفاوت است.» به گفته برژینسکی توافق ایران فرآیندی است که قرار است یک رابطه پیچیده با ایران را به رابطه مثبت‌تر تبدیل کند که برای دستیابی به این هدف باید گرایش‌های داخلی هر دو کشور نسبت به یکدیگر تغییر کند که البته این روند به زمان نیاز دارد.