گروه دیپلماسی: چندی پیش سید عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه با حضور در یک برنامه تلویزیونی با تاکید بر «جنبه داوطلبانه» توافق‌نامه هسته‌ای گفته بود که تصویب آن در مجلس ایران به صلاح نیست. عراقچی همچنین توضیح داده بود که از نظر حقوقی عده‌ای معتقدند برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) نیاز به تصویب مجلس دارد و عده دیگری بر خلاف آن نظر می‌دهند که این سخنان با برخی واکنش‌های نمایندگان مجلس روبه‌رو شد؛ علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی گفت که مجلس باید توافق هسته‌ای ایران با گروه 1+5 (برجام) را بررسی کند و آیت‌الله احمد‌جنتی، دبیر شورای نگهبان قانون اساسی هم روز جمعه در خطبه‌های نمازجمعه تهران خواستار آن شد که مقامات مسوول هرچه زودتر تکلیف برجام را روشن کنند.


اما عراقچی روز گذشته از انعکاس نادرست سخنانش سخن گفت و افزود که تصمیم‌گیری تصویب توافق هسته‌ای ایران با کشورهای 1+5 در مجلس شورای اسلامی، به عهده وزارت امور خارجه نیست. به گفته معاون محمدجواد ظریف، وزارت امور خارجه قضاوتی نمی‌کند و اصولا در مقام قضاوت هم نیست، زیرا تصمیم‌گیرندگان جای دیگری هستند. عراقچی اضافه کرد: «اما به لحاظ سیاسی و از منظر منافع ملی، وزارت امور خارجه معتقد است از آنجا که هیچ یک از دیگر طرف‌های مذاکره، این توافق را در پارلمان‌های خود به تصویب نمی‌رسانند، این با اصل توازن و تناظر در تعهدات طرفین که مورد نظر است، تنازع دارد.» این سخنان عراقچی واکنشی به برخی سوءتفاهم‌ها از سخنانش در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو بود که برخی خبرگزاری‌ها از قول معاون ظریف نوشتند او برجام را مشمول اصل 77 قانون اساسی ندانسته و بنابراین آن را بی نیاز از تصویب مجلس شورای اسلامی قلمداد کرده است.


به گزارش اداره کل دیپلماسی رسانه‌ای، عراقچی در این باره گفت: «چنانچه به اصل سخنان اینجانب رجوع شود، نه به آنچه بعضی خبرگزاری‌ها به‌طور ناقص انتشار دادند، واضح است که اینجانب «بدون قضاوت قطعی حقوقی» عرض کرده‌ام که در موضوع تصویب یا عدم تصویب برجام در مجلس شورای اسلامی، در کشور «دو نظر» وجود دارد: عده‌ای برجام را مشمول اصل ۷۷ قانون اساسی می‌دانند که طبق آن «عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، قراردادها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد» اما عده‌ای دیگر از حقوقدانان به سه دلیل معتقدند برجام مشمول اصل ۷۷ نمی‌شود.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با توضیح اینکه برجام به شکل سند تنظیم شده و با استناد به قصد و نیت طرف‌ها و به صراحت متن آن، تنها یک سند اجرایی مشتمل بر برخی اقدامات داوطلبانه از سوی دو طرف است که انجام هر کدام از این اقدامات منوط به اقدام طرف مقابل است گفت بنابراین نمی‌توان آن را یک عهدنامه، مقاوله نامه، قرارداد یا موافقت نامه بین‌المللی دانست. او افزود: «ثانیا برجام ضمیمه یک قطعنامه شورای امنیت (قطعنامه ۲۲۳۱) شده و توسط قطعنامه مزبور مورد تایید واقع شده است، بنابراین مانند سایر قطعنامه‌های شورای امنیت که به تصویب مجلس نمی‌رسند، این قطعنامه و ضمیمه آن (برجام) هم نیاز به تایید مجلس ندارد و ثالثا این عده بر این باورند که به دلیل ورود شورای عالی امنیت ملی به موضوع هسته‌ای از سال ۱۳۸۲ با تدبیر مقام معظم رهبری، این موضوع بر اساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی در حوزه صلاحیت شورای عالی قرار می‌گیرد و مجلس نمی‌تواند ورود داشته باشد.»


ایران به میز مذاکره باز نخواهد گشت

تنها چند هفته تا پایان تعطیلات تابستانی سنای آمریکا و رای‌گیری درباره توافق هسته‌ای با ایران مانده است و کاخ سفید و جمهوری‌خواهان کنگره در حال یارکشی هستند. مطابق آنچه که خبرگزاری‌های آمریکایی منتشر کرده‌اند تا امروز 20 سناتور دموکرات نظر موافق خود را نسبت به توافق اعلام کرده‌اند؛ هفت تن دیگر از آنها متمایل به حمایت از این توافق هستند و 18 تن دیگر هنوز تصمیم خود را نگرفته یا اعلام نکرده‌اند. به گزارش «تابناک»، به نقل از پایگاه هیل که اخبار کنگره آمریکا را پوشش می‌دهد، در میان جمهوری‌خواهان نیز ظاهرا مخالفت 29 نفر قطعی به نظر می‌رسد، 23 جمهوری‌خواه دیگر متمایل به رای منفی به توافق هستند و تنها دو سناتور هنوز تصمیم خود را نگرفته یا اعلام نکرده‌اند. این در شرایطی است که جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داده است که مخالفت با توافق هسته‌ای ایران، «ضربه‌ای واقعی» به آمریکا خواهد بود زیرا در این صورت، ایرانی‌ها بار دیگر به میز مذاکره باز نخواهند گشت.


به گزارش پایگاه اینترنتی وزارت خارجه آمریکا، کری در مصاحبه با خوزه دیاز بالرت، روزنامه‌نگار آمریکایی -کوبایی و مجری برنامه تلویزیونی تلموندو، درباره مخالفت چاک شومر، سناتور آمریکایی با توافق هسته‌ای و فشار بر ایران برای دستیابی به توافقی جدید، گفت که ضمن احترام به شومر، اما با تصمیم او مخالف است. به گفته کری در شرایط فعلی که سال‌ها مذاکره میان ایران و گروه۱+۵ صورت گرفته و توافق حاصل شده است، نمی‌توان به دنبال نظر مخالف کنگره به مذاکره‌کنندگان گفت اقدامات دیگری برای حفظ این توافق یا دستیابی به توافقی بهتر انجام دهند و گرنه تحریم‌ می‌شوند. او همچنین گفت که این تصور که ایرانی‌ها بار دیگر به میز مذاکره بازخواهند گشت اشتباه است و چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. کری در پاسخ به پرسش دیگری درباره چرایی بازنگشتن ایران به میز مذاکره، به نگرانی‌های رهبری و فضای بی اعتمادی شکل گرفته علیه آمریکا در ایران اشاره کرد و گفت: «این آخرین اقدامی خواهد بود که شکست آن نشان می‌دهد ما نمی‌توانیم قابل اعتماد باشیم.» او افزود: «ما اهرم خود را نه تنها درخصوص این موضوع بلکه در سراسر جهان از دست خواهیم داد و اگر بخواهم با صراحت بگویم، اگر چنین اتفاقی رخ دهد این امر ضربه‌ای واقعی به آمریکا خواهد بود.»


این در شرایطی است که کوین مک کارتی، رهبر اکثریت جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان آمریکا، روز پنج‌شنبه در سفر به فلسطین اشغالی مدعی شد که امکان یک توافق بهتر با ایران وجود دارد. به گزارش جروزالم پست، کوین مک کارتی در توئیتی نوشت: «طبق اطلاعاتی که ما داریم،من متقاعد شدم که این توافق بدی برای آمریکا و جهان است.» مک کارتی این ادعا را نیز عنوان کرد که اگر توافق رد شود، با قرار دادن شرط‌های بهتر، «امکان رسیدن به یک توافق بهتر با ایران» وجود دارد.